Τέσσερα χρόνια βυθισμένοι στην κρίση και υπάρχει ακόμα και τώρα μια λαϊκή άρνηση αποδοχής της δυσάρεστης αλήθειας. Μια ματιά στα κοινωνικά δίκτυα που αποτελούν καθρέφτη των τάσεων και αντιδράσεων του μέσου συμπολίτη μας, αποδεικνύει πως περισσότερο ασχολούμαστε με τη διαβόητη -και "καμένο" ως θέμα για τους έχοντες στοιχειώδη σοβαρότητα- προεκλογική δήλωση του Γιώργου Παπανδρέου "λεφτά υπάρχουν" και πολύ λιγότερο με αναζήτηση των πραγματικών αιτίων της κατάστασης που βιώνουμε και των πιθανών λύσεων για έξοδο από αυτή.
Η μανιοκαταθλιπτική εμμονή μας στην άρνηση της πραγματικότητας θυμίζει την παιδική επιμονή εκπλήρωσης κάποιας υπόσχεσης για αγορά ενός ακριβού δώρου από γονείς που έχουν στο μεταξύ πτωχεύσει, μόνο και μόνο με την επανάληψη της υπόμνησης "μα μου το υποσχεθήκατε"! Δηλαδή, αφού μου το υποσχεθήκατε θα μου το αγοράσετε και αδιαφορώ αν στο μεταξύ άλλαξαν οι συνθήκες. Αφού ο Γιωργάκης μας διαβεβαίωσε πως υπάρχουν λεφτά ΟΦΕΙΛΕΤΕ να τα βρείτε και να μας τα δώσετε! Το να έκανε λάθος, το να κορόϊδεψε τον λαό λέγοντας υπερβολές, το να αγνοούσε ότι τα "λεφτά" αυτά συμπεριελάμβαναν οφειλές πτωχευμένων επιχειρήσεων δεν παίζει ως πιθανότητα. Αφού μας είπε ότι υπάρχουν λεφτά... σταματήστε τις περικοπές των επιδομάτων σκάλας, φωτοτυπικού, έγκαιρης προσέλευσης και καυσόξυλων! Γυρίστε το μαγικό κουμπί και επαναφέρετε την προ του 2008 κατάσταση (επίπλαστης) ευμάρειας! Εδώ είμαστε για να την απολαύσουμε. Αυτό άλλωστε υποκρύπτει και η σαχλαμάρα που έλεγαν μέχρι πέρυσι κάποιοι ανόητοι "βρε καλά τα περνούσαμε με τον Κωστάκη τον Καραμανλή"!
Η κρίση για τους περισσότερους Έλληνες είναι κάτι που προέκυψε με την υπογραφή και εφαρμογή των Μνημονίων! Αρνούνται δηλαδή, να καταλάβουν ότι τα Μνημόνια ήρθαν για αντιμετώπιση της κρίσης (έστω και με χίλια λάθη), και νομίζουν ότι τα Μνημόνια ΕΙΝΑΙ η κρίση! Θεωρούν πως δεν είναι αποτέλεσμα, αλλά αιτία! Πάνω σ' αυτό πατάνε αρκετοί επιτήδειοι και ξιφουλκούν κατά των Μνημονίων (που ούτε γνωρίζουν το περιεχόμενο τους) πείθοντας τον κόσμο πως η υπόσχεση για κατάργησή τους είναι εισιτήριο για τον παράδεισο. Έτσι καθίσταται σχεδόν ανέφικτη η βελτίωση των Μνημονίων, γιατί ουδείς το ζητάει! Άλλοι είναι προσκολλημένοι σε αυτά, αφού ταυτίζονται απολύτως με την έννοια "αλλαγή" που απαιτείται για τη χώρα, σαν να είναι θέσφατα και οι υπόλοιποι τα απορρίπτουν συλλήβδην, ακόμα και αν προβλέπουν τη φορολόγηση των εφοπλιστών!
Είναι σίγουρα πολύ δυσκολότερο και σίγουρα αποφέρει μικρότερα εκλογικά κέρδη, αν οι πολιτικοί μιλήσουν για τις πραγματικές αιτίες της κρίσης και τις λανθασμένες πολιτικές παλαιότερων και σύγχρονων κυβερνήσεων. Ξέρουν καλά πως εκεί ο κόσμος θα διασπασθεί, αφού θα αναγκασθεί εκ των πραγμάτων, να ψέξει επιλογές κομμάτων που μέχρι χθες ψήφιζε. Είναι λοιπόν βολικότερο να επιρρίπτεις τις ευθύνες για τα κακά της ζωής σου σε κάτι απόμακρο, λιγότερο οικείο και -γι' αυτό- προσφορότερο για καταδίκη: η Μέρκελ, οι κακοί Γερμανοί, οι ανώνυμοι τοκογλύφοι (όσο κι αν οι περισσότεροι δανείζονται με υψηλότερα επιτόκια από αυτά που μας δανείζουν), το ΔΝΤ και η στρυφνή Λαγκάρντ είναι αυτά που φταίνε για τα χάλια μας και όχι αυτό που βλέπουμε καθημερινά, ακόμα και σήμερα, τριγύρω μας: στρατιές ψηφοφόρων που έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι για να είναι εύκολα διαχειρίσιμη πελατεία, οργανωμένες συντεχνίες επαγγελματιών, εργολάβοι με φωτογραφικούς διαγωνισμούς και μοιρασμένες δουλειές, νοσοκομειακές προμήθειες που πληρώνονταν από τα Ταμεία και τους φορολογούμενους 4000% ακριβότερα απ' ό,τι αποκτώνται στα φαρμακεία της γειτονιάς και εκατοντάδες ποικιλώνυμα επιδόματα που στραγγίζουν το δημόσιο Ταμείο. Για να μη μιλήσουμε για τις αγροτικές επιδοτήσεις που μετατρεπόταν σε BMW, αφού είχαν αποσυνδεθεί από τη παραγωγή (άρα... γιατί να παραχθεί κάτι;), αφού ενωρίτερα ο πρώτος τυχών με 10 στρέμματα επιδοτείτο για 200! Όλοι τριγύρω μας τα γνωρίζουν αυτά. Το ξεχνούν όμως όταν η γνώση αυτή πρέπει να επιστρατευθεί για την ερμηνεία της σημερινής κατάστασης και την αποτίμηση της ευθύνης του καθενός μας.
Σήμερα οι γελοιογράφοι διαγκωνίζονται ποιος θα παρουσιάσει συχνότερα τη Μέρκελ με στολή ναζί! Αυτό αρέσει. Αν πεις κάτι άλλο θα κατηγορηθείς (και μάλιστα με τρόπο που προσιδιάζει σε αυτό για το οποίο κατηγορούν τη Μέρκελ!). Υπάρχει σκιτσογράφος που εδώ και δεκαετίες, δηλαδή πολύ πριν τη κρίση, παριστά τα "ξένα συμφέροντα" ως αγριεμένους Γερμανο-γάλλους φεουδάρχες ή κτηνώδεις Γερμανούς ναζί! Χρόνια ολόκληρα απέφευγε το στύψιμο του μυαλού του για να κατεβάσει κάποια αξιόλογη ιδέα, καταφεύγοντας στην ευκολία μιας μαύρης και απεχθούς προπαγάνδας. Καλλιεργούσε από δεκαετίες τώρα στα μυαλά των Ελλήνων μια υποσυνείδητη αντιπάθεια για τους "ξένους, αλλόφυλους ευρωπαίους", που επιβουλεύονται την αθώα Ελλαδίτσα μας και σχημάτιζε την εντύπωση πως η σύγχρονη Γερμανία είναι αυτή του '33-'45! Οι θέσεις του ακροδεξιές, οι μέθοδοι του απολύτως γκεμπελικές, αλλά ο ατάλαντος κραδαίνει τη σημαία του... αριστερού.
Μην ξεχνάμε και το άλλο παραπλανητικό: τέλη της δεκαετίας του '70 και αρχές της δεκαετίας του '80 οι φανατικότεροι οπαδοί του ΠΑΣΟΚ χαρακτήριζαν όλους τους ψηφοφόρους της Νέας Δημοκρατίας ως... φασίστες! Οι παλαιότεροι και κυρίως όσοι έχουν εικόνες από την επαρχία, το θυμούνται. Έτσι φτάσαμε να γίνει η Ελλάδα ημιφασιστική χώρα, όνειδος για τη δημοκρατία, γιατί οι περισσότεροι αγνοούν τι σημαίνει φασισμός και τον ταυτίζουν με θεμιτή... διαμαρτυρία κατά των πολιτικών (που δεν πρόλαβαν να τους διορίσουν!).
Με όλη αυτή την ανωριμότητα και τη παιδαριώδη άρνηση του μέσου Έλληνα να παραδεχθεί τι ακριβώς συμβαίνει στη χώρα, παραμένουμε κολλημένοι στη δημοφιλή ερώτηση (που συχνά διατυπώνεται με επιθετικό ύφος), "μα εγώ φταίω για τα χάλια της Ελλάδας", η οποία γίνεται την ίδια στιγμή που ο ερωτών δέχεται να μην πάρει απόδειξη από τον υδραυλικό που του επισκεύασε το σιφόνι του μπάνιου, γιατί έτσι θα πληρώσει λιγότερα! Θυμάμαι κάποιον πολιτικό μηχανικό που το βράδυ στο μπαρ ξιφουλκούσε για την αθωότητα του και την επόμενη το πρωΐ είπε στο πελάτη που του έδινε 700 ευρώ: "Ναι, αλλά θα πρέπει να κόψουμε μια απόδειξη 200 ευρώ, γιατί είναι η μίνιμουμ αμοιβή, ξέρεις"! Το ΙΔΙΟ άτομο! Με εμένα παρόντα και στις δύο σκηνές!
Πρόσφατα είδα δύο τουλάχιστον περιπτώσεις "μεσοαστών" (τι να σημαίνει πλέον αυτός ο όρος...), που ρώτησαν ειρωνικά το απίθανο: "Γιατί φωνάζετε για τα λεφτά που παίρνουν οι υπάλληλοι της Βουλής και το κλειστό επάγγελμα των φορτηγατζήδων; Μήπως αυτά θα σώσουν την Ελλάδα;". Είναι απολύτως ανησυχητικό να μην μπορούν άνθρωποι με ένα πτυχίο να συναρτήσουν το συλλογικό καλό (ή κακό) με τις επιμέρους πολιτικές επιλογές που αφορούν μεμονωμένες ομάδες! Με αυτή τη λογική δηλαδή, ακόμα και αν ένας απόφοιτος δημοτικού διοριστεί στον Δημόκριτο με 20.000 ευρώ τον μήνα δεν είναι κατακριτέο, αφού... "δεν θα σωθεί η Ελλάδα αν απολυθεί"! (Στο Δημοτικό Συμβούλιο Ζακύνθου, κατά τη συζήτηση για τους ψευδοτυφλούς απατεώνες, κάποιος "προοδευτικός" -τρομάρα του- σύμβουλος δεν δίστασε να πεί: "Μα κι εφτούνοι είναι φτωχοί αθρώποι (sic) και τα χρειάζονται τα λεφτά"! Τι άλλο να σχολιάσει κανείς...).
Όλα αυτά έχουν ρίξει το επίπεδο του (όποιου) δημόσιου διαλόγου στα τάρταρα: Όλοι έχουν γνώση για όλα και η μόνη μέριμνα αφορά τη μείωση όχι μόνο της αξίας της γνώμης του διπλανού, αλλά και της αξιοπιστίας του, της αξιοπρέπειας του και της υπόστασης του γενικότερα. Κραυγές αντί ανταλλαγής απόψεων, που διδάσκονται καθημερινά από τα κανάλια που ανήκουν -λίγο πολύ- σε συμφέροντα που διαπλέκονται με το κράτος. Στάχτη στα μάτια των πολιτών με συντονισμένη και μαζική ανάδειξη θεμάτων που εκτοπίζουν την υπόλοιπη ειδησεογραφία: η χρυσή αυγή να απασχολεί το 90% του δελτίου και οι νέες απαιτήσεις της τρόϊκα το 5%. Η μικρή Μαρία το 95% του δελτίου και οι κόκκινες γραμμές των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών στις συζητήσεις τους για σύμπραξη με τους Χριστιανοδημοκράτες -που μας αφορούν άμεσα ως Έλληνες- το 0,1%! Θυμάμαι -χωρίς λεπτομέρειες- την εποχή Ζαχόπουλου πόσο έντονο ήταν το "στήσιμο" μονοθεματικών θεμάτων.
Μια κοινωνία ζαλισμένη, και αμήχανη, που υποφέρει όχι μόνο από ελλείψεις, δυσλειτουργούντες θεσμούς, ασυντήρητες υποδομές, ατέλειωτες ουρές στις δημόσιες υπηρεσίες, παράλογους και αντισυνταγματικούς φόρους αλλά κυρίως από αδυναμία διαχείρισης και αξιολόγησης της πληροφορίας, κάτι που ποδηγετεί τις όποιες προσπάθειες συλλογικής οργάνωσης. Πώς να συζητήσεις με τον άλλον, όταν δεν υφίσταται κοινή βάση για κάτι τέτοιο; Όταν δεν υπάρχει κοινή παραδοχή για να θεωρηθεί αφετηρία ενός γόνιμου διαλόγου; Πώς να πείσεις τον άλλον να εγκαταλείψει τις κομματικές παρωπίδες ή τις κοινωνικές προκαταλήψεις για να "ανοίξει" το μυαλό του που έπιασε μούχλα 30 ετών; Πώς να μπορέσει κάποιος, με όλα αυτά που προαναφέραμε, να έχει δική του γνώμη, θέσεις και σκέψη; Να δει επιτέλους ότι η Ελλάδα κάνει restart, είτε αυτός νομίζει ότι "κρίση είναι και θα περάσει", είτε κάποιοι του λένε πως "άλλοι τα κάνουν αυτά για να μας πάρουν τα πετρέλαια".
