Tο μόνο που έχουμε κατάδικό μας, είναι μόνο ο χρόνος μας.

Tο μόνο που έχουμε κατάδικό μας, είναι μόνο ο χρόνος μας.
Πριν από λίγες μέρες, στις 19 Απριλίου, έφυγε από την ζωή Κane Tanaka (φωτογραφίες) στην ηλικία των 119 ετών. Ήταν ο γηραιότερος άνθρωπος στον κόσμο, και ο δεύτερος γηραιότερος που έζησε ποτέ. Γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 1903 στο χωριό Καζούκι (σήμερα γνωστό ως Φουκουόκα) στο νομό Φουκουόκα στην Ιαπωνία, στο νότιο νησί Κιούσου.
 
Στην ηλικία των 103, η Τanaka διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου και επέζησε. Η μακροζωία της είχε ανοίξει την ακαδημαϊκή συζήτηση, για το ποια είναι η μέγιστη ηλικία που μπορεί να φτάσει ένας άνθρωπος, με τις περισσότερες απόψεις να συγκλίνουν ότι είναι τα 115 ως τα 125 ετη.
 
Τον Ιούλιο του 2018, είπε ότι θα ήθελε να ζήσει άλλα πέντε χρόνια. Εζησε τελικά άλλα τέσσερα. 
 
Στη διάρκεια της ζωής της παντρεύτηκε μια φορά και απεκτησε πεντε παιδιά.
 
Εχασε τον σύζυγό της και τον μεγαλύτερο γιο της, στην διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου. Μέχρι τον θάνατό της, πριν από μια εβδομάδα, είχε δει να φεύγουν από την ζωή όλα της τα παιδιά.
 
Αυτό το τελευταίο είναι που οδήγησε κάπου αλλού την σκέψη μου. Θυμήθηκα τα λόγια του Stephen Hawking :
 
« Έζησα μια εκπληκτική ζωή πάνω σε τούτο τον πλανήτη και ταυτόχρονα ταξίδεψα σε ολόκληρο το σύμπαν χρησιμοποιώντας το μυαλό μου και τους νόμους της φυσικής. Έφτασα στα απώτατα άκρα του γαλαξία μας, μπήκα στο εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας κι έφτασα μέχρι τις απαρχές του χρόνου. Στη Γη βίωσα τα καλά και τα άσχημα, την ταραχή και τη γαλήνη, την επιτυχία και τον πόνο. Υπήρξα πλούσιος και φτωχός, αρτιμελής και ανάπηρος. Με επαίνεσαν και με κατέκριναν, όμως ποτέ δε με αγνόησαν. Μέσα από τη δουλειά μου, προσπάθησα να συμβαλω στην κατανόησή μας για το σύμπαν, και νομίζω πως κάτι κατάφερα. Θα ήθελα ομως να πω αυτό : ακόμα και το αχανές σύμπαν, θα ήταν άδειο δίχως τους ανθρώπους που αγαπώ...»
Mε τα λόγια αυτά του Hawking, επιστρέφω στην Tanaka. Θεωρούμε ευλογία την μακρά ζωή. Αλλά μέχρι πόσο "μακρά", αυτή, παραμένει ευλογία;
 
Τι γίνεται όταν λίγο λίγο βλέπεις να χάνονται μπροστά σου όσα αγάπησες; Τι συμβαίνει όταν χάνονται ένα προς ένα όλα τα πρόσωπα που συνδέθηκαν με την ζωή σου, όλα τα πρόσωπα που έδωσαν περιεχόμενο σε αυτήν; Συνεχίζει τότε μια τέτοια μακρά ζωή να παραμένει ευλογία; Ή μήπως είναι ένα αργό ταξίδι οδυνης που δεν λέει να φτάσει στο τέλος του;
 
Πως μπορεί να μην είναι βαθιά επώδυνη κάθε απώλεια που βιώνεις καθώς εσύ συνεχίζεις όλο και πιο μόνος, μέχρι να μη σου έχει μείνει πια τίποτε από όσους αγάπησες και να καταλήγεις ολομόναχος με το μοναχικό σου σαρκιο;
 
Από την άλλη, η ζωή σου δεν είναι αυτόφωτη; Χρειάζονται άλλοι για να της δώσουν νόημα και αξία;
 
Αν χρειάζονται άλλοι, δεν είναι ήδη μια ζωή θλιβερα φτωχή; Αν υπάρχει η αναγκαιότητα εξωτερικής συμβολής για να βρεις περιεχόμενο στον βίο που αξιώθηκες, τι ανάξιος βίος είναι αυτός;
 
Δεν πρέπει να σου είναι αρκετός ο ίδιος σου ο εαυτός, για να νιώθεις το μεγαλείο της ζωής και να επιθυμείς περισσότερο χρόνο ανεξάρτητα από τις απώλειες γύρω σου;
 
Ομολογώ, δεν έχω σίγουρη την απάντηση. Αυτά που θέλω να λέω ότι πιστεύω, με οδηγούν στην δεύτερη εκδοχή: η ζωή μας είναι ένα μεγαλείο, που επιθυμούμε να το παρατεινουμε όσο γίνεται - στα όρια μιας ανεφικτης αθανασίας, αν ήταν δυνατό- ανεξάρτητα από την οδύνη του χαμού αγαπημένων προσώπων.
 
Ίσως αυτό το τελευταίο, να είναι το δίκαιο τίμημα ενός ασυνήθιστα μακρου βίου.
 
Την ίδια όμως στιγμή, δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι θα ήθελα να μένω γατζωμενος σε αυτό το εφήμερο βιώνοντας την φυγή όλων όσων αγαπάω: έναν προς έναν, ξανά και ξανά, μέχρι να μη μου έχει απομείνει πια πάρα μόνο η κουρασμένη ανάσα μου.
 
Δεν ξέρω, δεν μπορώ να αποφασισω αν μια τέτοια μακρά ζωή σαν της Kane Tanaka είναι ευλογία ή κάτι σαν κατάρα.
 
Το ένα ή το άλλο, ίσως έχει μικρή σημασία γιατί η απάντηση είναι πιθανότατα απόλυτα εξατομικευμενη: κάποιος το νιώθει έτσι, άλλος μπορεί να το νιώθει αλλιώς.
 
Για ένα όμως είμαι σίγουρος. Για το αληθές των λίγων του υπέροχου Μάρκου Αυρήλιου, προς τον ανηψιο του Λουκιο:
 
«Omnia, Lucius, aliena sunt.
Tempus tantum nostrum est.»
Τα πάντα, Λούκιε, μας είναι ξένα (τίποτα δεν μας ανήκει).
Μονο ο χρόνος μας, είναι δικός μας.»
 
Το τι κάνουμε με τον χρόνο μας, το πως νιώθουμε με αυτόν, αν τελικά τον βιώσουμε ως λίγο ή αρκετό ή παραπάνω από όσα θα θέλαμε, αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
 
Αλλα το μόνο που έχουμε κατάδικό μας, είναι μόνο ο χρόνος μας.
 
Στα 119, στα 89, στα 79 ή στα 39, μόνο ο χρόνος μας είναι δικός μας. Τίποτε άλλο.
***
Από το facebook του Spyros Hatiras