Καπνός και τρόποι χρήσης του: ιστορίες για Θεριακλήδες!

Καπνός και τρόποι χρήσης του: ιστορίες για Θεριακλήδες!

(Το Zyklon B γράφει τη στήλη Sci-Zophrenia στο Fridge.gr)

Καπνός. Τομπάκος, ταμπάκο ή "φυτά του γένους Nicotiana" - γνωστά ονόματα για κάθε καπνιστή, μισητά για κάθε αντικαπνιστή και ένας απολαυστικότατος τρόπος για να γίνεις γρήγορα Humphrey Bogart (ή, μάλλον, πιο σίγουρα, για να απολαύσεις το τέλος του). Ο καπνός μαζί με το αλκοόλ είναι τα νόμιμα, κοινωνικώς αποδεκτά ναρκωτικούλια που μπορείς να βρεις και να απολαύσεις σε κάθε περίπτερο - αν είσαι από 18 χρονών και πάνω ή αν μπορείς να στείλεις να στα πάρει κάποιος εντός αυτού του ηλικιακού εύρους.

Η χρήση τους είναι κάτι που δεν εγείρει υποψίες, δεν θεωρούνται "ναρκωτικά" και ίσως αρκετοί να μην τα κατατάσσουν συνειδητά και αυθόρμητα στις "ψυχοτρόπες ουσίες" - ρώτα χρήστες αλκοόλης και νικοτίνης αν χρησιμοποιούν ψυχοτρόπες ουσίες και κόψε απαντήσεις. Ως φυτό είναι όμορφο -ιδίως τα άνθη του- και οι δράσεις του κύριου αλκαλοειδούς του μαγικές: "υπόσχεται" κατιτίς αλλά σχεδόν ποτέ δεν το δίνει, οπότε επιστρέφεις για την επόμενη τζούρα, το επόμενο τσιγαράκι...

Ήξερες όμως ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να καταναλώσει κάποιος την νικοτίνη πέραν του τσιγάρου; "Μα φυσικά" θα απαντήσεις αν είσαι νεοφώτιστο ναργιλόπαιδο! Ναι, όντως, υπάρχουν πολλοί τρόποι - ορισμένοι από αυτούς αρκετά "περίεργοι" που, ανάλογα την κουλτούρα στην οποία ανήκεις (εδώ ας υποθέσουμε "αθάνατη ελλάντα") θα έκαναν αρκετά φρύδια να σηκωθούν και αρκετά βλέφαρα να πεταρίσουν.

Ας δούμε μερικούς, από τους πιο κοινούς έως τους πιο ψαγμένους! Πώς το τρίβουν το πιπέρι του διαόλου οι καλογέροι; Με τον κώλο, με τον κώλο, με τον κώλο και το χέρι!

Κάπνισέ τον!


"Καπνό" το φωνάζεις το φυτό, τι πιο εφ-αρμοστό λοιπόν να μην ξεκινήσουμε από άκαπνες μορφές καπνού αλλά από τις καπνιστές, τις μερακλίδικες που ταιριάζουν σε θεριακλήδες σαν εσένα. Το κάπνισμα καπνού (αλλά και γενικότερα αρκετών φυτών) είναι μια αρχέγονη πρακτική - η οποία μας ενημερώνει η Wikipedia πως πρώτες αναφορές της μπορούν να βρεθούν στις λεγόμενες "σαμανιστικές πρακτικές", γύρω στο 5.000 προ Χριστού.

Η βασική ιδέα πίσω από το κάπνισμα είναι εξαιρετικά απλή, τόσο απλή που θα την πιάσεις μέχρι και εσύ: καις την ύλη προς κάπνισμα, μετατρέποντας μέρος των ενεργών της στοιχείων σε αέρια μορφή, και εισπνέεις το αερόλυμα που προκύπτει - δηλαδή το αέριο εναιώρημα μικροσωματιδίων, αερίων και μικροσταγονιδίων που προκύπτει. Ο άνθρωπος έχει βρει πολύ ενδιαφέροντες τρόπους για να τελέσει την παραπάνω "βαρετή περιγραφή": έχουμε τα στριφτά τσιγαράκια, τα βιομηχανικά, τα πούρα, ένα κάρο πίπες και τσίλουμ (chillum), και η φάση πάει μέχρι νερόπιπες, bong και λαχταριστούς ναργιλέδες (αργιλές, hookah) που τους προτιμάνε μέχρι και οι "μη-καπνιστές".

Στα στριφτά αλλά και τα βιομηχανικά έχουμε την εισπνοή του καπνού διαμέσω ενός χάρτινου κυλίνδρου που τον καταναλώνεις και αυτόν μαζί με την ύλη προς κάπνισμα (ναι, εδώ η ύλη προς κάπνισμα μπορεί να είναι και το αγαπημένο σου "σπασ' το, στριψ' το, στη σούφρα σου μπηχ' το").

Πιο "καθαρό" κάπνισμα χωρίς την κατανάλωση της συσκευής έρχονται να προσφέρουν οι διάφορες πίπες που σε κάνουν να δείχνεις και ολίγον διανοούμενος -π.χ. κλασικές του παππού Σέρλοκ Χολμς, τσιλουμάτες των γυφτοϊνδών μούφι σούφι, μικρές και διακριτικές των κρακάκηδων, και μακριές και λιγνές όπως της Ειρήνης, αλλά ουδέποτε της Σοφίας, της Ελπίδας ή της Μάγδας.

Τέλος, έχουμε bong, νερόπιπες πάσης φύσεως και ναργιλέδες - τα οποία αυτό που εισαγάγουν στην όλη φάση του καπνίσματος είναι την διέλευσή του από έναν θάλαμο γεμάτο με νερό, όπου εκεί ο καπνός ψύχεται και εν μέρει "φιλτράρεται", αλλάζοντας έτσι κάπως την καπνιστική εμπειρία. Όλα αυτά τα διαφορετικά είδη συσκευών απαιτούν διαφορετικά είδη καπνού, που συνήθως διαφέρουν μεταξύ τους στην υγρασία που περιέχουν, στο "κόψιμο" του φύλλου του καπνού (πιο ψιλοκομμένο, σε λωρίδες, σε κομμάτια κτλ.) ή και στα "έκδοχα" που περιέχουν, όπως οι φημισμένες μολάσσες του καπνού για ναργιλέ.

Στα παραπάνω αξίζει να προστεθεί και η νέα μόδα, αυτή του ηλεκτρονικού τσιγάρου. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο ουσιαστικά είναι ένας "ατμοποιητής"/"εξατμιστής" ο οποίος εξατμίζει το υγρό με το οποίο το φορτώνεις για να μιμηθεί την αίσθηση του καπνού. Το υγρό αυτό συνήθως είναι γλυκερόλη/γλυκερίνη ή ανάλογά της όπως προπυλενογλυκόλη και πολυαιθυλενογλυκόλη (PEG) μέσα στο οποίο είναι διαλυμένη η επιθυμητή για τον καπνιστή νικοτίνη.

Το πώς ακριβώς το κάπνισμα εισάγει την νικοτίνη στον οργανισμό είναι εύκολο να το φανταστεί κανείς, αν αναλογιστεί πως τα πνευμόνια είναι το κύριο όργανό μας με το οποίο ανταλλάσσουμε αέρια με το περιβάλλον. Οι κυψελίδες των πνευμόνων σου με τα αγγεία τους είναι διψασμένες και ανοιχτές για να υποδεχθούν κάθε μορφή καπνού και να μεταφέρουν τα (καρκινογόνα και μη) καλούδια του στα όργανα στόχους - και όταν μιλάμε για νικοτινή, εσύ στοχεύεις στον εγκέφαλο αλλά η νικοτίνη φυσικά πάει παντού.

Για έξτρα kicks, τι θα έλεγες για ένα κλύσμα καπνού; Φημίζεται πως ανασταίνει μέχρι και νεκρούς και είναι ό,τι πρέπει για το επόμενο πάρτι που θα κάνεις με τα φιλαράκια σου. Πώς το κάνεις; Πολύ απλά! Θα χρειαστείς έναν πορτοκαλί κώνο κυκλοφορίας (προσοχή! ΠΟΤΕ άλλο χρώμα, μόνο ο πορτοκαλί κώνος κάνει!), πολλά τσιγάρα, μπόλικα πλεμόνια και έναν εύπιστο! Ξεγύμνωσε τον ενδιαφερόμενο, πάντα υπό τα αδιάκριτα βλέμματα των λοιπών συμπαρτιαζόμενων, άνοιξέ του φαρδιά-πλατιά τα κωλομάγουλα και μπήξε του στην χαρούμενη σούφρα του τον κώνο! Άναψε εσύ και άλλοι δέκα θεριακλήδες τα τσιγαράκια σας και με ένα-στόμα-μία-εκπνοή, φυσήξτε μέσα στον κώνο τον καπνό. Αφαιρέστε κώνο και απολαύστε!

Μάσησέ τον!


Γνωστό το σλογκανάκι πως "ορισμένες φορές καλύτερα είναι να μασάς, παρά να μιλάς" και αν το ακολουθούσες ίσως η ζωή σου να πήγαινε καλύτερα ή πολύ απλά να μην βρισκόσουν τώρα σε κάποια υπόγα ανήμπορο και να μιλήσεις αλλά και να μασήσεις. Όχι, οι αναφορές εδώ δεν είναι για τις πανάκριβες τσίχλες νικοτίνης που "σε βοηθάνε να κόψεις το κάπνισμα" αλλά για "προκατόχους" της, που είχαν θεωρηθεί πιο ασφαλείς από το κάπνισμα. Μιλάμε για "καπνό για μάσημα" (chewing tobacco), όπως επίσης για dipping tobacco και snus.

Ο καπνός για μάσημα μας πάει αρκετά πίσω, στους Ιθαγενείς Αμερικάνους, που γούσταραν να μασάνε τα φύλλα του καπνού πού και πού. Μια πιο γνώριμη εικόνα για εσένα που είσαι και λίγο αμερικανάκι, είναι αυτή του σαλούν όπου άντρακλες έφτυναν καφετιά σάλια στο μεγάλο πτυελοδοχείο του κάθε τραπεζιού (ήχος από καμπανάκι στο μυαλό σου), καθώς στο φόντο έπαιζε τους έπαιζε γλυκό πιανάκι ο Λουκιανός Κηλαϊδόνης. Πριν το κλείσιμο του μαγαζιού, ο πιο άντρακλας (ή Ραντανπλάν) απ' όλους έκανε επίδειξη των ικανοτήτων του αδειάζοντας μονορούφι τα εν λόγω δοχεία - και, όχι, δεν σταματούσε αν κολλούσε στον λαιμό του τρίχα!

Παρόμοια συνήθεια -όχι αδειάσματος πτυελοδοχείου αλλά φτυσίματος καφετί σάλιου- μπορεί να έχεις δει σε ταινίες με μπεηζμπολίστες: μπορούσαν να "απολαμβάνουν" την νικοτίνη τους για να συγκεντρώνονται στις μπαλιές χωρίς να ανάβουν τσιγαράκι μέσα στο γήπεδο.

Αν σε αηδίασαν οι παραπάνω εικόνες, καθησυχάσου τουλάχιστον στο ότι είχαν πρακτική σημασία: το μάσημα, πόσο μάλλον της ερεθιστικής για το στόμα νικοτίνης, προκαλεί έκκριση σάλιου και σάλιο γεμάτο νικοτίνη δεν είναι καλή ιδέα να καταλήξει στο στομάχι σου, τουλάχιστον αν ο ορισμός της "καλοπέρασης" δεν περιλαμβάνει για εσένα πονόκοιλο και ναυτία.

Ο ταμπάκος για dipping ή το snus είναι μορφές καπνού όπου και πάλι η χορήγησή του γίνεται από το στόμα, αλλά δεν τον μασάς: τον κρατάς μεταξύ χειλιών και ούλων, συνήθως στο κάτω ή στο πάνω χείλος - αν και μερικοί γουστάρουν να το πηγαίνουν και στα πλάγια για να τους δίνει πιο "Godfather" υφάκι χωρίς να χρειάζεται να βάλουν βούκες από ψωμί για να μοιάσουν στον Marlon Brando.

Αυτός ο τρόπος χορήγησης νικοτίνης επιτυγχάνεται σε όλες τις περιπτώσεις μέσω απορρόφησης του ενεργού ψυχοτρόπου αλκαλοειδούς (νικοτίνη ντε!) από τους βλεννογόνους του στόματος, οι οποίοι έχουν "πολλή φλέβα, αδερφάκι μου" (διάβαζε καλύτερα αγγείο). Η όλη φάση θυμίζει λίγο τον τρόπο που ο παππούς σου ορμάει στο υπογλώσσιο όταν νιώθει την στηθάγχη να έρχεται επειδή άφησες πάλι σε κοινή θέα τα στριγκάκια του γιου του - ναι, αυτό τον κάνει πατέρα σου και την μητέρα σου πιθανότατα αυταρχική αφέντρα.

Παραδοσιακά, οι καπνοί που προορίζονταν για τέτοια χρήση συνήθως ήταν "μπασταρδεμένοι" με στάχτη ή τριμμένα ασβεστολιθικά πετρώματα - η μέθοδος αυτή αποτελεί μια "πρωτόγονη" φαρμακολογική προσέγγιση σε θέματα χορήγησης μιας ουσίας και μια αρκετά ενδιαφέρουσα "φαρμακοτεχνική μορφή". Η στάχτη και τα ασβεστολιθικά πετρώματα έχουν αλκαλικό (βασικό) pH, πράγμα που μετατρέπει μέρος της νικοτίνης στην ελεύθερή της βάση, αυξάνοντας έτσι την απορρόφησή της από τους βλεννογόνους του στόματος. Αν σκέφτεσαι πάντως να το γυρίσεις στο μάσημα καπνού για να γλιτώσεις από τον καρκινάκο που σε τριγυρίζει, ξανασκέψου το: είναι γνωστό πως και αυτές οι μορφές του καπνού προκαλούν καρκίνο στόματος και φάρυγγα.

Σνίφαρέ τον!


Δεν είχε πάνω από βδομάδα που άρχισες τον καπνό σε μορφή snuff -για να τιμήσεις τα χιπστερογαλόνια σου- και ψάρεψες, ή μάλλον σε ψάρεψε στο μπαράκι σχετικό γκομενάκι. Κάτι της πέταξες για "snuff" και αυτή σου χαμογέλασε πονηρά, μισή ώρα αργότερα ήσασταν στο σπίτι της, όπου σε προσκάλεσε για να απολαύσετε μαζί το "σπιτικό snuff" της. Αράξατε στον καναπέ, σου έβαλε να παίζει το "Queer" στο πισί -πιθανότατα το πιο σέξι τραγούδι των Garbage- και σου είπε να περιμένεις μισό λεπτό, προτού βγει από το δωμάτιο. Επέστρεψε με ένα μικρό σπρέι (yes!), μια συσκευασία χαρτοπετσέτες (double yes!), κάθισε δίπλα σου και πάτησε το play στο DVD. Πάνω στα θελκτικά "τουρουρουρουρουρούμ" της Shirley Manson, πρόσεξες πως το σπρέι δεν είναι καθυστερητικό αλλά αιμοστατικό και οι χαρτοπετσέτες...γάζες. Στην τιβι; Tουρουρού-ρουρουρούμ, o πρώην της, δεμένος σε μια καρέκλα να αιμορραγεί και να μουγκανίζει όσο μπορούσε με το γκάγκμπολ στο στόμα να πει κάτι μεταξύ "ωθεέμ" και το ομώνυμο τραγούδι των Black Sabbath. Θες ήταν ένστικτο αυτοσυντήρησης, θες ήταν αμηχανία μπροστά στην παρεξήγηση της λέξης που σας έφερε τόσο κοντά, άνοιξες το μεταλλικό σου κουτάκι και τσουπ, τράβηξες μια ψιλή με τον αντίχειρα και τον δείκτη σου. "Α όλα κι όλα" ούρλιαξε η καριόλα "κόκες και μαλακίες δεν θέλω εδώ μέσα" - και κάπως έτσι βρέθηκες αρτιμελέστατος έξω από την πόρτα της, να τρέχεις πανικόβλητος για το σπίτι σου με καφετιές μύξες πάνω στο -πρώην- λευκό t-shirt-με-γαμάτη-ατάκα σου.

Αν είσαι παιδάκι που γουστάρεις να προκαλείς δημόσια και να πορδοτσαλεντζιάζεις την αντίληψη των άλλων, ο καπνός σε μορφή snuff είναι ό,τι πρέπει για σένα! Τι είναι; Είναι τρίμμα καπνού που το σνιφάρεις -όχι, μην το δοκιμάσεις με τα απομεινάρια του Drum ή του Holborn σου- με τον ίδιο τρόπο που θα μπορούσες να σνιφάρεις οποιαδήποτε αγαπημένη λευκή σκόνη (άχνη ζάχαρη, αλάτι, κοκαΐνη).

Μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει συσκευή που "εκτινάσσει" τη σκόνη του καπνού στη μύτη, καλαμάκι σαν καλός πατροπαράδοτος τζάνκης ή ακόμα και τη μέθοδο με τον αντίχειρα και τον δείκτη που μοιάζει σαν να προσπαθείς να "τακτοποιήσεις" βιαστικά το κακαδάκι στο ρουθούνι σου κατά την διάρκεια ραντεβού όταν το "αντικείμενο του πόθου" έχει σκύψει κάτω από το τραπέζι για να πιάσει την χαρτοπετσέτα του/της που με τόση μαεστρία έριξες κάτω.

Η πρώτη καταγραφή αυτής της "συνήθειας" έρχεται από εποχές δευτέρου ταξιδιού του Κολόμβου και δεν άργησε μέχρι τον 18ο αιώνα να γίνει αρκετά μοδάτη και τρέντι αυτή η μέθοδος χορήγησης - so fitting for a gentleman, μπορείς να φανταστείς και τον καθωσπρέπει ινγκλισμάνο κύριο Smith να τραβάει μια ψιλή και ο ήχος να του "πρέπει" τόσο μα τόσο πολύ. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο πως όποιος λέγεται Smith είναι επίσης γνωστός και ως "ο κύριος που μπορεί να συστηθεί ρουφώντας απλά τη μύτη του".

Ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει αυτή η μέθοδος χορήγησης θυμίζει λίγο τους προηγούμενους τρόπους: εναποθέτεις το υλικό προς απορρόφηση σε ένα μέρος με πλούσια αιμάτωση, τον ρινικό βλεννογόνο, έτσι ώστε να εισαγάγεις σχετικά γρήγορα στο αίμα σου την επιθυμητή ουσία.

Αυτή η μέθοδος χορήγησης κουβαλάει και ένα "εξτραδάκι": την μεταφορά μιας ουσίας σε μεγάλη συγκέντρωση στον εγκέφαλο (στον οσφρητικό βολβό για αρχή) δια της μεταφοράς μέσω του οσφρητικού αλλά και του τρίδυμου νεύρου - instant win, ακόμα και αν δεν κατάλαβες τίποτα από αυτά τα αλαμπουρνέζικα! Προσοχή στο φτέρνισμα, υποτίθεται πως είναι αρκετά συχνό στα νιούμπια του σπορ και εκτός του ότι σε κάνει να δείχνεις ατζαμής, σε κάνει να χάσεις ποσότητα σναφ και την συμπάθεια των τριγύρω σου, αφού τους περιέλουσες με αυτό και με μια ικανή ποσότητα μύξας σου. Πιθανοί κίνδυνοι; Μηχανική αλλά και "φαρμακολογική" φθορά των βλεννογόνων από την συχνή χρήση (η νικοτίνη έχει αγγειοσυσπαστικές ιδιότητες, οπότε μειώνει την αιμάτωση του σχετικού ιστού) και πιθανή αύξηση της πιθανότητας καρκίνου μύτης-οισοφάγου.

Ως την επόμενη φορά, δείξε στους τριγύρω σου πως είσαι ψαγμένος θεριακλής!

Το αυθεντικό άρθρο μπορεί να βρεθεί ΕΔΩ