Θανατική ποινή· Παρακαλώ πάρτε σειρά για την αγχόνη (!)

Θανατική ποινή· Παρακαλώ πάρτε σειρά για την αγχόνη (!)

Ο άνθρωπος που αξιώνει δημόσιο λόγο πρέπει να είναι προσεκτικός. Ο κάθε ένας από εμάς πρέπει να ζυγίζει αυτά που γράφει ή λέει σε μια συζήτηση. Λυπάμαι που αναγκάζομαι να γράψω ένα κείμενο που θα πρέπει να εστιάσει στις ανατριχιαστικές αντιδράσεις μελών της κοινωνίας και όχι ένα κείμενο προσανατολισμένο στην προστασία των παιδιών και της ανθρώπινης ζωής, αλλά φαίνεται πως τα δεύτερα μικρή αξία έχουν για την πλειοψηφία των εξοργισμένων.

Δε θέλουν λύση, δε θέλουν πρόληψη, δεν αναρωτιούνται γιατί φτάνουμε σε τέτοιες καταστάσεις, παρά απαιτούν παραδειγματική τιμωρία των ενόχων. Απαιτούν ένα παραδειγματικό θάνατο που θα επέλθει μετά από φριχτά βασανιστήρια. Το κοινό αίσθημα μίλησε, οι πολιτικοί έσπευσαν να κάνουν δηλώσεις, τα πρωινάδικα διέρρηξαν τα ιμάτιά τους και η ετυμηγορία βγήκε. Θέλουμε αίμα για να συνεχίσουμε τη ζωή μας, ξέροντας πως ανάμεσά μας δε ζουν πια τέρατα. 

Λυπάμαι αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Το αίμα ενός δεν εξαγνίζει όλη την κοινωνία. Δε μιλάμε για τέρας, αλλά για μία κοινωνία που νοσεί. Μία κοινωνία που τα μέλη της καταδικάζουν σαν θεωρητικές ασυναρτησίες οποιαδήποτε σκέψη διατυπωθεί με σκοπό να τους απαλλάξει από το γαλήνιο, μα διόλου ανακουφιστικό λήθαργο στον οποίο επιμένουν να φυτοζωούν.

Όταν ένα έγκλημα γίνεται γνωστό ένας λογικός και ευαίσθητος άνθρωπος δεν εύχεται και άλλους φριχτούς θανάτους. Όταν ένας άνθρωπος με συμπόνια και ανεπτυγμένη ενσυναίσθηση γίνεται μάρτυρας του θανάτου ενός παιδιού, δεν ουρλιάζει στο δράστη, αλλά στον εαυτό του. Και για να μη δυσκολευτείτε ορισμένοι να βρείτε κρυμμένα νοήματα πίσω από λογοτεχνικά τεχνάσματα θα σας το περιγράψω όσο πιο ξεκάθαρα μπορώ. 

Ας υποθέσουμε πως ζείτε σε μία πολυκατοικία που στο υπόγειο διαμέρισμα μένει ένα ζευγάρι ναρκομανών με τη μικρή τους κόρη. Καθημερινά “κουτσομπολεύετε” την κατάντια αυτών τον ανθρώπων, τους καβγάδες τους, σιχαίνεστε και να τους ακουμπήσετε, αλλά ποτέ δε νιώθετε πως είναι δικό σας πρόβλημα. Νιώθετε λύπη για το κοριτσάκι, αλλά αυτό το συναίσθημα περιορίζεται στα μερικά δευτερόλεπτα που θα το συναντήσετε τυχαία στην είσοδο της πολυκατοικίας. Το ίδιο κάνετε και με τα παιδιά που σας καθαρίζουν τα τζάμια στα φανάρια ή εκείνα που σας παρακαλούν να τους δώσετε όσα χρήματα έχετε ευχαρίστηση. Τα λυπάστε, ενδιαφέρεστε γι’αυτά, αλλά μόλις εξαφανιστούν από το οπτικό σας πεδίο σταματούν να υπάρχουν. Αυτό είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, σημειώστε το. Πάρτε ένα καθαρό χαρτί και γράψτε πάνω· 

1ο πρόβλημα

στιγμιαία κρίση ανθρωπιάς  

και συνεχίζουμε…

Η πολυκατοικία είναι το μόνο που σας ενώνει με το παιδί των ναρκομανών, η ευρύτερη κοινωνία αυτό που σας ενώνει με τα παιδιά που καθημερινά κακοποιούνται γύρω σας. Ωστόσο η συνύπαρξή σας δεν αποτελεί επαρκή λόγο για να επέμβετε. Η ενσυναίσθηση όμως και η λογική θα μπορούσαν να αποτελέσουν. Δυστυχώς όμως η δικής σας περιορίζεται στην ταύτισή σας με τον γονιό που μόλις του σκότωσαν το παιδί και πρέπει να εκδικηθεί. Πιο απλά επιλέγετε να υιοθετήσετε το ρόλο που νομίζετε πως είναι πιο εύκολο να υποδυθείτε. Το να βρίζετε και να φωνάζετε να πεθάνει και να βασανιστεί ένας άνθρωπος είναι το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Αυτό που είναι πραγματικά δύσκολο είναι να αναλάβετε το ρόλο αυτού που θα αλλάξει την κατάσταση, αυτού που δε θα αφήσει την ανθρωπιά του να έχει μία παροδική διάρκεια και να εξανεμιστεί για να μη χαλάσει τη ρουτίνα του.

Ένα πρωί ξυπνάτε και μαθαίνετε από τη γειτόνισσα πως το παιδί είναι νεκρό. Οι γονείς του το σκότωσαν ενώ ήταν υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών. Δε θα μπω σε λεπτομέρειες για το αν έφαγαν το πτώμα ή αν το πέταξαν σε δέκα κάδους, γιατί δεν αλλάζει το γεγονός ότι το παιδί είναι νεκρό και δε θα έπρεπε να σας ενδιαφέρει. Δεν παρακολουθείτε κάποια ταινία τρόμου.Υπάρχουν γείτονες που μετά τη γνωστοποίηση του θανάτου καταριούνται τους γονείς και ουρλιάζουν πως θα πρέπει να τους βασανίσουν μέχρι θανάτου, και υπάρχουν και γείτονες που σκέφτονται πως θα έπρεπε να είχαν κάνει κάτι νωρίτερα για να αποτρέψουν το θάνατο του παιδιού. Από τους τελευταίους οι περισσότεροι μόλις περάσουν μερικές ημέρες θα ξεχάσουν ότι έγινε και θα συνεχίσουν να αδιαφορούν για οτιδήποτε συμβαίνει σε κάποιον ξένο. Είναι όμως και ορισμένοι που θα αλλάξουν στάση και δε θα ξανακάνουν τα στραβά μάτια. Τους τελευταίους τους χρειαζόμαστε. Εσύ θα επιλέξεις ποιο είδος “γείτονα” θα είσαι.

Το να καταριέσαι αυτόν που σκότωσε ένα παιδί δε φέρνει πίσω κανένα. Ο άνθρωπος που φτάνει σε αυτό το σημείο σημαίνει πως έμεινε για πολύ καιρό αβοήθητος και σαν μέλη μιας κοινωνίας πρέπει να νιώθουμε ένοχοι και για το παιδί που κάποτε εκείνος ήταν και το αφήσαμε να εξελιχθεί σε κάτι που τώρα αποκαλούμε τέρας. Τέρατα όμως δεν υπάρχουν παρά μόνο εάν οι άνθρωποι θελήσουν να υπάρχουν.

Άκουσα να μιλάτε για κοινό αίσθημα δικαίου, για ζωώδη ένστικτα, για την εκδικητική φύση του ανθρώπου. Πάμε να τα αναλύσουμε λίγο και αυτά. Κοινό αίσθημα δικαίου δεν υφίσταται. Δικαιοσύνη δεν υφίσταται χωρίς λογική. Δεν είναι το αίσθημα δικαίου που σας κάνει να θέλετε το θάνατο ανθρώπων, αλλά η πνευματική ανικανότητά σας και η αδιαφορία για την αιτία του προβλήματος. Θέλετε να δείξετε ότι νοιάζεστε αλλά δε μπορείτε να νοιαστείτε αρκετά για να γίνετε μέρος της λύσης. Θέλετε να τιμωρηθούν τα "τέρατα" αλλά δε θέλετε να σταματήσει η παραγωγή τους, ή μάλλον δε σας ενδιαφέρει. Νομίζω πως αυτή σας η αδιαφορία είναι πολύ πιο επικίνδυνη από το τέρας που θέλετε να στείλετε σε θάνατο. Γιατί τα τέρατα δε γεννιούνται, αλλά διαπλάθονται. Και εσείς δεν είστε τίποτα περισσότερο από υποταγμένα γρανάζια μιας μηχανής παραγωγής τεράτων.

Κανένα ζώο δε θέλει να εκδικηθεί και κανένα ζώο δε βασανίζει σαδιστικά άλλα ζώα, αυτό είναι ίδιον του ανθρώπου. Να αποφασίσατε όμως τι άνθρωποι θέλετε να είστε. Γιατί αν ηδονίζεστε με το βασανισμό ανθρώπων ή “τεράτων” δε διαφέρετε και και πολύ από εκείνους. Απλά ακολουθείτε διαφορετική συλλογιστική πορεία.

Όλοι σοκάρονται όταν μαθαίνουν για ένα θάνατο, όλοι στενοχωριούνται, όλοι κλαίνε, όλοι αδυνατούν να κοιμηθούν το βράδυ και όλοι σπεύδουν να μας ενημερώσουν γι’αυτό. Κανείς όμως δεν αποφασίζει να αλλάξει τη δική του συμπεριφορά, κανείς δεν παίρνει απόφαση να μην ξαναμείνει αμέτοχος όταν μπροστά του κακοποιείται ένας άνθρωπος ή βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο. Συνεχίστε στο χαρτί·

2ο πρόβλημα

διαρκής κατάσταση αδιαφορίας

Το αν εσείς κλαίγατε χθες το βράδυ από τον πόνο σας για τη δυστυχία του κόσμου είναι κάτι που λίγο θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει. Αν εσείς όμως το πρωί που σηκωθήκατε αρχίσατε να απαιτείτε την επαναφορά της θανατικής ποινής στο όνομα της υπέρμετρης αγάπης που νιώσατε μέσα σας για το παιδί που κάποιος δολοφόνησε, είναι κάτι που θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει. Και μας ενδιαφέρει.

3ο πρόβλημα

αδυναμία ενσυναίσθησης.

4ο πρόβλημα

απουσία πραγματικού ενδιαφέροντος για οποιοδήποτε πρόβλημα εκτός της οικίας μου

Γιατί είναι πιο εύκολο να δείχνουμε με το δάχτυλο, να μιλάμε για τέρατα και να προσποιούμαστε πως δεν καταλαβαίνουμε πως μπορεί ένας άνθρωπος να κάνει ένα έγκλημα.

Το να κλείνουμε τα μάτια στην κακοποίηση και στον τρόπο που μεγαλώνουν χιλιάδες παιδιά, αυτόματα μας καθιστά συνυπεύθυνους και σε καμία περίπτωση δε μπορεί να δικαιολογήσει ο δήθεν θυμός μας την απαίτησή μας για επιβολή βασανιστηρίων.

Δε θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει τόσο το τι είδους άνθρωπος διαπράττει ένα ειδεχθές έγκλημα, όσο το πως έφτασε αυτός ο άνθρωπος να γίνει έτσι. Δυστυχώς όμως βλέπω πως η πλειοψηφία δεν ενδιαφέρεται για την πρόληψη των εγκλημάτων, δε θέλει να βοηθήσει τα παιδιά όσο είναι ακόμα ζωντανά, τότε που υπάρχει ελπίδα για κάτι όμορφο. Εμείς θέλουμε τιμωρία. Πουλάει η τιμωρία, μας ιντριγκάρει το αίμα. Το απαιτούμε λοιπόν από τους ενόχους, από εκείνους που κανείς δε θα ενδιαφερθεί πως έφτασαν να γίνουν αυτό που έγιναν . Κανείς δε θα λυπηθεί για το παιδί που κάποτε εκείνοι ήταν. Το παιδί έγινε τέρας και αυτό αρκεί για μια κοινωνία που διψάει για αίμα. Καμία πρόληψη λοιπόν.

Αν όμως τόσο πολύ επιμένετε να θέλετε τη θανατική ποινή, πάρτε σειρά γιατί κάποια στιγμή θα έρθει και η δική σας ώρα. Η ώρα που κανείς δε θα μπορεί να καταλάβει πως γίνατε αυτό που πιθανώς να είστε σε ένα μελλοντικό σήμερα. Και αν νομίζετε πως εσείς δε θα διαπράτατε κανένα έγκλημα, να θυμάστε ότι είστε συνένοχοι σε κάθε παιδί που δολοφονείται, επειδή ποτέ δεν ενδιαφερθήκατε γι’αυτό παραπάνω από τα μερικά δευτερόλεπτα που εισέβαλε στο οπτικό σας πεδίο.  Είστε συνένοχοι γιατί ξέρατε ότι μπορεί και να πεθάνει και δεν αφήσατε τον εαυτό σας να σοκαριστεί τότε. Τώρα είναι αργά γι’αυτό το παιδί ,αλλά δε θα είναι αργά για όλα εκείνα που έχετε τη δυνατότητα να βοηθήσετε. Την επόμενη φορά λοιπόν μην κλείσετε τα μάτια στην κακοποίηση ενός παιδιού, ακόμα και αν δεν είναι δικό σας. Τα παιδιά δεν ανήκουν στους γονείς τους, ανήκουν στα ίδια. Και εσείς οφείλετε α επεμβαίνετε κάθε φορά που η ζωή ενός οποιουδήποτε παιδιού διατρέχει κίνδυνο, και να μην κάντε τις κότες! 

 

Υπενθύμιση 

Να παραμείνω άνθρωπος