Η Δημοκρατία της Καθημερινότητας

Η Δημοκρατία της Καθημερινότητας

Πολιτική είναι η βιώσιμη διαχείριση της καθημερινότητας. Η ορθή διαχείριση, εξασφαλίζει το παρόν χωρίς να υποθηκεύει το μέλλον και εμπνέει ασφάλεια. Καμιά πολιτική που παραβλέπει την καθημερινότητα ή που θυσιάζει το παρόν στο όνομα κάποιου αόρατου μέλλοντος δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τους πολίτες. Γιατί άλλωστε; Έχουν τον θρησκευτικό τους παράδεισο, δεν χρειάζονται την πολιτική να τους εξασφαλίσει τις μεταφυσικές τους ανησυχίες.

Υπ' αυτή την έννοια, ένα σχέδιο που θα επιχειρούσε να κάνει πράξη τη θεωρία μιας ή δυο χαμένων γενιών στο όνομα ενός ιδανικού μέλλοντος, δεν θα μπορέσει ποτέ να γίνει πράξη στο πλαίσιο μιας κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ευτυχώς. Κανένας, πέραν φανατικών, δεν θα πάλευε για μια ιδέα που επιβάλει την αυτοθυσία όχι ως πράξη στιγμιαίου αλτρουισμού αλλά ως στάση ζωής. Οι «καμικάζι» δεν είναι πολίτες, όργανα είναι.

Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, θέματα όπως ο λογαριασμός ρεύματος της Νέας Δημοκρατίας παύουν να είναι απλά μια παρωνυχίδα σε έναν κυκεώνα σοβαρών θεμάτων και μετατρέπονται σε σαφείς δείκτες του πώς, τουλάχιστον το ένα εκ των δύο κομμάτων γης συγκυβέρνησης, αντιλαμβάνεται και πως διαχειρίζεται την καθημερινότητα. Κάθε πράξη, πέραν της σημασίας της ως τέτοιας, εκπέμπει και ένα σήμα. Όταν ο πομπός είναι τόσο ισχυρός όπως μια κυβέρνηση, το σήμα φτάνει δυνατά και παντού και μαζί του τα μηνύματα που εκπέμπονται. Ένα από τα μηνύματα που έστειλε η ΝΔ με την σκανδαλώδη ρύθμιση του χρέους της είναι σαφές: τα κορόιδα πληρώνουν, οι ισχυροί και η εξουσία, όχι.

Οι κυβερνήσεις εκτός από την υποχρέωση να διαχειρίζονται τις τύχες του τόπου, εκπαιδεύουν τους πολίτες της χώρας την οποία κυβερνούν. Σε αυτό το μέρος του ρόλου τους, όλες οι κυβερνήσεις, σαν σύνολα, έχουν αποτύχει οικτρά. Οι λίγες φωτεινές εξαιρέσεις δεν αλλάζουν στο παραμικρό την γενική εικόνα. Οι κυβερνήσεις εκπαιδεύουν τους πολίτες δια του παραδείγματος στην διαφθορά, την ανυπακοή, το μη σεβασμό του νόμου, την αλαζονεία, την αυθαιρεσία, τον ετσιθελισμό. Οι πολίτες με τη σειρά τους, μαθαίνουν να εκλέγουν τους «πετυχημένους», τους «γνώστες» των διαδρόμων και των διαδρομών, τους καπάτσους, τους καταφερτζήδες. Έτσι το σύστημα αναπαράγεται και διαιωνίζεται.

Επιστρέφοντας στην καθημερινότητα, θεωρώ τα «μικρά και καθημερινά» προβλήματα πολύ μεγάλα ώστε να παραβλεφθούν και την στάση των κυβερνώντων απέναντι σε αυτά, κρίσιμη και ουσιώδη. Ακόμα και όταν μια κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει κάτι ουσιαστικό επί θέματος, η στάση, η επικοινωνιακή διαχείριση, η ρητορική είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφεθεί στην τύχη της. Φοβούμαι όμως ότι οι ίδιοι οι κυβερνώντες είναι ελάχιστα σοβαροί κρίνοντας εκ του αποτελέσματος. Το βλέπει κανείς στις δεκάδες νόμων και διατάξεων που ψηφίζονται ή εκδίδονται και δεν εφαρμόζονται ποτέ. Το βλέπει στα πολλά μέτρα και σταθμά με τα οποία η οργανωμένη πολιτεία αντιμετωπίζει διάφορες κοινωνικές ομάδες ή μεμονωμένα πρόσωπα. Η ισονομία είναι ένα παραμύθι όπου ο δράκος είναι η κυβέρνηση και οι φίλοι της και το θύμα όλοι οι υπόλοιποι. Το βλέπει στην ανακολουθία λόγων και έργων, στην υιοθέτηση οφθαλμοφανών ψευδών, στην ανερυθρίαστη ενασχόληση με το άθλημα των συνεχών πολιτικών κυβιστήσεων και ανακυβιστήσεων. Το βλέπει στην εξυπηρέτηση ημετέρων και των συμφερόντων τους και στην υιοθέτηση υβριστικής στάσης απέναντι σε όσους κάθε φορά μπαίνουν στο στόχαστρο ή απλά στο δρόμο των κυβερνώντων. Το ήθος εξέλειπε της πολιτικής και αυτό δεν είναι κομματικό αλλά κοινωνικό πρόβλημα.

Γι' αυτό θεωρώ ότι ο ελιτισμός δεν θα έχει σαν αποτέλεσμα την άνοδο του επιπέδου της πολιτικής αλλά την δημιουργία μιας περισσότερο αυταρχικής πολιτικής αριστοκρατίας. Την ζήσαμε στο παρελθόν, δεν θέλουμε να την επαναφέρουμε. Η άνοδος όμως της ποιότητας της καθημερινότητας του πολίτη μαζί με τον σεβασμό στην νομιμότητα, τις αρχές της ισονομίας και την θωράκιση και επέκταση της δημοκρατίας, μπορούν να οδηγήσουν σε μια καλύτερη δημοκρατία.