Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει σε μία συζήτηση από ένα σωρό στόματα την έκφραση «δεν είναι τυχαίο που…κλπ, κλπ». Προσωπικά πολύ λίγες γιατί δεν έχω την υπομονή, αλλά ούτε την καλοσύνη να κουβεντιάζω με εκείνους που θεωρούν ότι κατέχουν τη απόλυτη γνώση επί παντός επιστητού και θεωρούν τη συνωμοσία ως ρυθμιστή της καθημερινής μας ζωής. Απεχθάνομαι όσο τίποτα την συγκεκριμένη φράση που κρύβει μέσα της μεγάλες δόσεις κουτοπονηριάς και καχυποψίας.
Τα παλαιότερα χρόνια της Αρχαιότητας και πολύ περισσότερο κατά το Μεσαίωνα, ο κόσμος δεν κατανοούσε τα φυσικά φαινόμενα, αλλά πίστευε σε θεϊκές παρεμβάσεις, σημάδια δηλαδή που έδιναν οι θεοί προκειμένου να δηλώσουν την παρουσία τους. Και προσπαθούσαν οι άνθρωποι να ερμηνεύσουν ανά περίσταση τους θεόσταλτους εκείνους οιωνούς, που κάποιο σκοπό όπως πίστευαν υπηρετούσαν. Δεισιδαιμονίες, προλήψεις και γούρια ήταν έννοιες άμεσα συνδεδεμένες με την εποχή που ο θεός ο ίδιος ήταν η απάντηση σε όλες τις ανθρώπινες αναζητήσεις. Η επικρατούσα άποψη ήταν ότι όλα για κάποιο λόγο γίνονται και φυσικά τίποτα τυχαία. Η προσπάθεια δε οποιαδήποτε ορθολογικής εξήγησης, η αμφισβήτηση αλλά και η περεταίρω αναζήτηση, το μόνο που θα μπορούσε να επιτύχει ήταν η μετά βεβαιότητας απόκτηση πρώτης θέσης στη διαδρομή που οδηγούσε κατευθείαν στα καυτά καζάνια της κόλασης.
Τα πράγματα για μερικούς δεν έχουν αλλάξει πολύ σήμερα, μόνο που αντί για το θεό, κουμάντο στη σκέψη τους κάνει η Αρχή της εμμονοληπτικής συνωμοσιολογίας, ένα είδος ψυχικής διαταραχής δηλαδή που δίνει στα πάσχοντα άτομα το αίσθημα ότι ολόκληρο το σύμπαν συνωμοτεί εναντίον τους. Η ποινικοποίηση της κοινής λογικής είναι διαχρονικά από τα σπουδαιότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα
Με το αδυσώπητο πέρασμα των χρόνων, ο άνθρωπος απέκτησε γνώση ως φυσική απόρροια της αλαζονείας του και της ατομικότητάς του, στοιχεία θεμελιώδη για την εξέλιξη και τη γενικότερη πρόοδο μιας κοινωνίας. Και ενώ μέχρι τότε ιεραρχικά ο θεός ήταν το κέντρο του σύμπαντος, ήρθε η περίοδος της λεγόμενης Αναγέννησης να δημιουργήσει έναν καινούργιο θεό, τον άνθρωπο. Μπορεί ο θεός - άνθρωπος να στράφηκε ίσως σκληρότερα εναντίον της ανθρωπότητας, ωστόσο έδωσε πειστικές απαντήσεις σε αμέτρητα ερωτήματα, άρχισε να εξηγεί τη φύση ορθολογικά και δημιούργησε τελικά ένα κίνημα που τοποθετήθηκε απέναντι σε κάθε μορφή σκοταδισμού.
Κάθε φορά που ακούω κάποιον κομπογιαννίτη να επιχειρηματολογεί λέγοντας τη φράση «δεν είναι τυχαίο που….», θλίβομαι πραγματικά για την κατάντια εκείνων των οποίων τα μεσαιωνικά τους DNA έχουν παραμείνει μετά από τόσους αιώνες αναλλοίωτα. Πόση κουτοπονηριά και πόση αγραμματοσύνη μπορεί να εμπεριέχεται σε μια αράδα λέξεις. Θα τη χαρακτήριζα ως μια θεολογίζουσα ηθικολογία της συνωμοσίας.
Την επόμενη φορά που θ’ ακούσεις αυτή τη μοιρολατρική και ανόητη φράση, σκέψου ότι αυτός που την ξεστομίζει δεν κατέχει ούτε καν τη στοιχειώδη γνώση για εκείνο στο οποίο αναφέρεται, ούτε ξέρει τα πάντα όπως διακηρύσσει, τουναντίον προσπαθεί να κρύψει την προσωπική του ανεπάρκεια μέσα από αναπόδεικτες θεωρίες σχιζοφρενικής καχυποψίας.
Δεν λέω να είμαστε αφελείς και δεν ισχυρίζομαι ότι ο κόσμος μας είναι αγγελικά πλασμένος. Υποστηρίζω όμως ότι η κινητήριος δύναμη στη ζωή , είναι οι προσωπικές μας επιλογές και ο παράγοντας τύχη βέβαια που τις περιβάλλει. Όταν εξηγήσουμε τον κόσμο με βάση αυτά που βλέπουμε και όχι με βάση αυτά που φανταζόμαστε, τότε ίσως να ανακαλύψουμε το ταξίδι της αναζήτησης και το ενδιαφέρον του να μην γνωρίζουμε τα πάντα. Μέχρι τότε, έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας.
