Από μικρός παρουσιάζω μια «δυσανεξία» στους φανατικούς. Ειδικά δε στους φανατικά θρησκευόμενους. Αυτούς που αρέσκονται στο να θέτουν όρια στην καθημερινότητα και την ίδια σου τη σκέψη. Γι’ αυτό και κατ’ αρχάς αποφεύγω να συναναστρέφομαι μαζί τους, για να μην τους προσβάλλω, αφού αδυνατώ πραγματικά να μην εξωτερικεύω αυτό που κάθε φορά σκέφτομαι.
Κι ενώ –αφελώς– νόμιζα πως έχω κατορθώσει να κρατήσω όλους αυτούς τους ενοχλητικά στενόμυαλους ανθρώπους σε μια απόσταση ασφαλείας, τα τελευταία χρόνια ανακαλύπτω πως περιστοιχίζομαι τελικά, με τρόπο ασφυκτικό, από μια νέα τάξη φανατικών, που είναι ίσως πιο επικίνδυνη από την προηγούμενη. Μιλάω γι’ αυτούς που θα χαρακτήριζα ως «θρησκευόμενα άθεους».
Στην πραγματικότητα είναι οι ίδιοι, αυτοί που με φόβιζαν μικρό, με μόνη διαφορά πως δηλώνουν άθεοι, ενώ βέβαια ακολουθούν με περίσσιο, «θρησκευτικό» φανατισμό τους νόμους της «τάξεως και της ηθικής», και θα έκαιγαν εύκολα στην πυρά οποιονδήποτε αντιφρονούντα, οποιονδήποτε «αιρετικό». Αυτού του τύπου οι μισαλλόδοξοι είναι μάλλον οι λεγόμενοι και «νέο-συντηρητικοί», οι συντηρητικοί νέας κοπής, οι συντηρητικοί των καιρών μας.
Δεν είναι λίγες οι φορές που αποχωρώ όταν μια συζήτηση περιλαμβάνει «επιχειρήματα» ξύλου, βίας και ρατσισμού. Δεν μπορώ, επίσης, να χαρώ όταν κάποιος τιμωρείται, ακόμα και όταν έτσι πρέπει να συμβεί για λόγους που αφορούν την επιβίωση της κοινωνίας. Είναι που δεν πιστεύω πως η στέρηση της ελευθερίας, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, μπορεί να βελτιώσει τον άνθρωπο.
Δεν έχω μπορέσει να δώσω εξήγηση γιατί κάποιος, ακόμα και μετά την απαγκίστρωσή του από την οικογένεια ή μετά τις σπουδές, μεγαλώνοντας, επιμένει να ζει εγκλωβισμένος μέσα σε πλαίσια που του στερούν την ίδια του την ελευθερία. Πίσω από ένα συντηρητικό μυαλό, τελικά, ίσως να μη βρίσκεται κάτι περισσότερο από μια κατεψυγμένη ψυχή. Και αυτό μάλλον καθιστά και τον διαχωρισμό παλαιού και νέου συντηρητισμού εν μέρει άτοπο.
Ίσως τελικά ο συντηρητισμός να είναι ένας και πάντα το ίδιο παράλογος, ατελέσφορος και επικίνδυνος.
