Πανδημία I: Η πρώτη σύγχρονη πανδημία - BILL GATES

Πανδημία I: Η πρώτη σύγχρονη πανδημία - BILL GATES

Η πανδημία του κορονοϊού έχει θέσει όλη την ανθρωπότητα ενάντια στον ιό. Η ζημιά στην υγεία, τον πλούτο, και την ευημερία είναι ήδη τεράστια. Είναι σαν ένας παγκόσμιος πόλεμος, με τη διαφορά ότι αυτήν τη φορά είμαστε όλοι στην ίδια πλευρά. Όλοι μαζί μπορούμε να συνεργαστούμε για να μάθουμε για την ασθένεια και να αναπτύξουμε εργαλεία για την καταπολέμηση του. Βλέπω την παγκόσμια καινοτομία ως το κλειδί για τον περιορισμό των ζημιών. Αυτό περιλαμβάνει καινοτομίες στα τεστ, θεραπείες, εμβόλια, και πολιτικές για τον περιορισμό της εξάπλωσης, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τη ζημία στις οικονομίες και την ανθρώπινη ευημερία (wellbeing).

Σε αυτό το σημείωμα μοιράζομαι την άποψή μου για την κατάσταση, και πώς μπορούμε να επιταχύνουμε αυτές τις καινοτομίες. Η κατάσταση αλλάζει κάθε μέρα, υπάρχουν πολλές διαθέσιμες πληροφορίες -πολλές από αυτές είναι αντιφατικές- και μπορεί να είναι δύσκολο να κατανοήσουμε όλες τις προτάσεις και τις ιδέες που μπορεί να ακούμε. Μπορεί επίσης να ακούγεται σαν να έχουμε όλες τις απαραίτητες επιστημονικές εξελίξεις για να ανοίξει ξανά η οικονομία, αλλά στην πραγματικότητα δεν τις έχουμε. Παρόλο που μερικά από αυτά που αναφέρω παρακάτω είναι αρκετά τεχνικά, ελπίζω να βοηθήσουν να κατανοήσουμε έως κάποιον βαθμό τι συμβαίνει, να καταλάβουμε τις καινοτομίες που πρέπει να γίνουν και να πάρουμε αποφάσεις βασισμένες σε δεδομένα για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Εκθετική αύξηση και πτώση
Στην πρώτη φάση της πανδημίας, είδαμε μια εκθετική εξάπλωση σε ορισμένες χώρες, ξεκινώντας από την Κίνα και στη συνέχεια σε όλη την Ασία, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αριθμός των λοιμώξεων διπλασιάστηκε πολλές φορές μέσα σε έναν μήνα. Εάν η συμπεριφορά των ανθρώπων δεν είχε αλλάξει, τότε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού θα είχε μολυνθεί. Αλλάζοντας συμπεριφορά, πολλές χώρες κατάφεραν να φέρουν το ποσοστό μόλυνσης σε πλατό και στη συνέχεια να το μειώσουν.

Η εκθετική αύξηση δεν είναι κάτι εύκολο να κατανοήσουμε διαισθητικά. Αν υποθέσουμε ότι το 2% του πληθυσμού είναι μολυσμένο και ότι αυτό θα διπλασιάζεται κάθε οκτώ ημέρες, οι περισσότεροι άνθρωποι δε θα καταλάβουν αμέσως ότι σε 40 ημέρες, η πλειονότητα του πληθυσμού θα μολυνθεί. Το μεγάλο όφελος της αλλαγής συμπεριφοράς είναι η δραματική μείωση του ποσοστού μόλυνσης έτσι ώστε, αντί να διπλασιάζεται κάθε οκτώ ημέρες, να μειώνεται κάθε οκτώ ημέρες.

Χρησιμοποιούμε κάτι που ονομάζεται ρυθμός αναπαραγωγής, ή R0 (προφέρεται "are-naught"), για να υπολογίσουμε πόσες καινούριες λοιμώξεις προκαλούνται από μια προηγούμενη λοίμωξη. Το R0 είναι δύσκολο να μετρηθεί, αλλά γνωρίζουμε ότι είναι κάτω από 1,0 όταν ο αριθμός των περιπτώσεων μειώνεται και πάνω από 1,0 όταν ο αριθμός των περιπτώσεων αυξάνεται. Και κάτι που μπορεί να φαίνεται μια μικρή διαφορά στο R0 μπορεί να οδηγήσει σε πολύ μεγάλες αλλαγές.

Εάν κάθε λοίμωξη πάει από την πρόκληση 2,0 περιπτώσεων σε μόνο 0,7 μολύνσεις, τότε μετά από 40 ημέρες έχουμε ⅙ νέες μολύνσεις αντί για 32 φορές περισσότερες. Αυτό είναι 192 φορές λιγότερες περιπτώσεις.
Να ένας άλλος τρόπος να το σκεφτείτε:

Αν ξεκινούσαμε με 100 λοιμώξεις σε μια κοινότητα, μετά από 40 ημέρες θα καταλήγαμε με 17 λοιμώξεις στο χαμηλότερο R0 και 3.200 στο υψηλότερο.

Οι ειδικοί συζητούν τώρα για το πόσο καιρό θα κρατήσουν το R0 πολύ χαμηλό ώστε να μειώσουν τον αριθμό των κρουσμάτων πριν ξεκινήσει το άνοιγμα.
Η εκθετική πτώση είναι ακόμη λιγότερο εύκολο να κατανοηθεί διαισθητικά. Πολλοί άνθρωποι θα εκπλαγούν που σε πολλά μέρη θα πάμε από υπερφορτωμένα νοσοκομεία τον Απρίλιο σε πολλά κενά κρεβάτια τον Ιούλιο. Αυτή η αυξομείωση θα προκαλέσει σύγχυση, αλλά είναι αναπόφευκτο λόγω της εκθετικής φύσης της μόλυνσης.

Καθώς μπαίνουμε στο καλοκαίρι, ορισμένες περιοχές που θα διατηρήσουν την αλλαγή συμπεριφοράς θα δουν εκθετική πτώση. Ωστόσο, καθώς η συμπεριφορά επιστρέφει στο φυσιολογικό, κάποιες περιοχές θα προχωρήσουν (μετ’ εμποδίων) έχοντας κάποιες επίμονες (και συσσωρευμένες) εστίες λοιμώξεων ενώ κάποιες άλλες θα επιστρέψουν σε εκθετική αύξηση. Η εικόνα θα είναι πιο περίπλοκη από ό,τι είναι σήμερα, με πολλή ετερογένεια.

Έχουμε αντιδράσει υπερβολικά;
Είναι εύλογο να ρωτάμε εάν ήταν απαραίτητη η αλλαγή συμπεριφοράς. Συντριπτικά, η απάντηση είναι ναι. Μπορεί να υπάρχουν κάποιες περιοχές όπου ο αριθμός των περιπτώσεων δε θα είχε ποτέ μεγάλο αριθμό λοιμώξεων και θανάτων, αλλά δεν υπήρχε τρόπος να γνωρίζουμε εκ των προτέρων ποιες θα ήταν αυτές οι περιοχές. Η αλλαγή συμπεριφοράς μας επέτρεψε να αποφύγουμε πολλά εκατομμύρια θανάτων και υπερβολική υπερφόρτωση των νοσοκομείων, τα οποία θα είχαν επίσης αυξημένους θανάτους από άλλες αιτίες.

Το οικονομικό κόστος που καταβλήθηκε για τη μείωση του ποσοστού μόλυνσης είναι άνευ προηγουμένου. Η μείωση της απασχόλησης είναι ταχύτερη από οτιδήποτε έχουμε βιώσει ποτέ. Ολόκληροι τομείς της οικονομίας κλείνουν. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό δεν είναι μόνο αποτέλεσμα κυβερνητικών πολιτικών που περιορίζουν τις δραστηριότητες. Όταν οι άνθρωποι ακούν ότι μια μολυσματική ασθένεια εξαπλώνεται ευρέως, αλλάζουν τη συμπεριφορά τους. Δεν υπήρξε ποτέ η επιλογή να έχουμε τη δυνατή οικονομία του 2019, το 2020.

Οι περισσότεροι άνθρωποι θα είχαν επιλέξει να μην πάνε στη δουλειά ή στα εστιατόρια ή να κάνουν ταξίδια, για να αποφύγουν να μολυνθούν ή να κολλήσουν τους μεγαλύτερους ανθρώπους στο νοικοκυριό τους. Τα κυβερνητικά μέτρα απλά εξασφάλισαν ότι αρκετά άτομα άλλαξαν τη συμπεριφορά τους έτσι ώστε να πέσει το R0 κάτω από 1,0, κάτι το οποίο είναι απαραίτητο ώστε να μπορούμε ξανά να επιστρέψουμε σε μερικές δραστηριότητες.

Οι πλουσιότερες χώρες βλέπουν μειωμένες λοιμώξεις και αρχίζουν να σκέφτονται πώς να ανοίξουν. Επίσης, καθώς η κυβέρνηση χαλαρώνει τους περιορισμούς στη συμπεριφορά, δε θα αρχίσουν αμέσως όλοι να συμμετέχουν στις δραστηριότητες που επιτρέπονται. Θα χρειαστεί πολύ καλή επικοινωνία, ώστε οι άνθρωποι να καταλάβουν ποιοι είναι οι κίνδυνοι και να αισθάνονται άνετα πίσω στη δουλειά ή στο σχολείο. Αυτή θα είναι μια σταδιακή διαδικασία, με μερικούς ανθρώπους να κάνουν αμέσως όλα αυτά που επιτρέπονται και άλλους να επιστρέφουν με πιο αργούς ρυθμούς. Μερικοί εργοδότες θα χρειαστούν αρκετούς μήνες προτού απαιτήσουν από τους εργαζόμενους να επιστρέψουν. Μερικοί άνθρωποι θα θέλουν να αρθούν οι περιορισμοί πιο γρήγορα και μπορεί να επιλέξουν να παραβιάσουν τους κανόνες, κάτι το οποίο θα θέσει όλους σε κίνδυνο. Οι ηγέτες πρέπει να ενθαρρύνουν τη συμμόρφωση.

Διαφορές μεταξύ χωρών
Η πανδημία δεν έχει επηρεάσει το ίδιο όλες τις χώρες. Η Κίνα ήταν εκεί που έγινε η πρώτη μόλυνση. Μπόρεσε να χρησιμοποιήσει αυστηρή απομόνωση και εκτεταμένα τεστ για να σταματήσει το μεγαλύτερο μέρος της εξάπλωσης. Οι πλουσιότερες χώρες, που δέχονται τους περισσότερους ανθρώπους από όλον τον κόσμο, ήταν οι επόμενοι που επλήγησαν. Οι χώρες που αντέδρασαν γρήγορα με πολλά τεστ και απομόνωση απέφυγαν μεγάλης κλίμακας μόλυνση. Τα οφέλη της πρώιμης δράσης σήμαιναν επίσης ότι αυτές οι χώρες δε χρειάστηκε να κλείσουν τις οικονομίες τους όσο άλλες.

Η ικανότητα να κάνουμε καλούς (και ευρείς) ελέγχους (τεστ) εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τις διαφορές που παρατηρούμε. Είναι αδύνατο να νικήσουμε έναν εχθρό που δεν μπορούμε να δούμε. Έτσι, τα τεστ είναι ζωτικής σημασίας για να τεθεί υπό έλεγχο η ασθένεια και να αρχίσει να ανοίγει εκ νέου την οικονομία.

Μέχρι στιγμής, αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Ινδία και η Νιγηρία αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μέρος των αναφερόμενων παγκόσμιων λοιμώξεων.

Μία από τις προτεραιότητες για το ίδρυμά μας ήταν να βοηθήσουμε στην επιτάχυνση των τεστ σε τέτοιες χώρες, ώστε να γνωρίζουν σε ποια κατάσταση βρίσκονται. Με λίγη τύχη, ορισμένοι παράγοντες που ακόμα δεν καταλαβαίνουμε πλήρως, όπως το πώς μπορεί να επηρεάσει ο καιρός την εξάπλωση του ιού, θα αποτρέψουν μια μεγάλη μόλυνση σε αυτές τις χώρες.

Ωστόσο, η υπόθεσή μας θα πρέπει να είναι ότι η δυναμική της νόσου είναι η ίδια όπως και σε άλλες χώρες. Ακόμα κι αν οι πληθυσμοί τους είναι δυσανάλογα νέοι -κάτι που θα σήμαινε λιγότερους θανάτους από COVID-19- αυτό το πλεονέκτημα σχεδόν σίγουρα αντισταθμίζεται από το γεγονός ότι το ανοσοποιητικό σύστημα πολλών ατόμων με χαμηλό εισόδημα είναι εξασθενημένο από συνθήκες όπως ο υποσιτισμός ή ο ιός HIV.

Όσο λιγότερο ανεπτυγμένη είναι η οικονομία μιας χώρας, τόσο πιο δύσκολο είναι να εφαρμόσει αλλαγές στη συμπεριφορά που θα μειώσουν τον ρυθμό αναπαραγωγής του ιού.

Εάν κάποιος ζει σε μια αστική παραγκούπολη και δουλεύει παράνομα για να κερδίσει αρκετά ώστε να θρέψει την οικογένειά του καθημερινά, δε θα είναι εύκολο να αποφύγει την επαφή με άλλα άτομα. Επίσης, τα συστήματα υγείας σε αυτές τις χώρες έχουν πολύ μικρότερη χωρητικότητα, οπότε ακόμη και η παροχή θεραπείας οξυγόνου σε όλους όσους το χρειάζονται θα είναι δύσκολη. 

Δυστυχώς, είναι πιθανό οι συνολικοί θάνατοι στις αναπτυσσόμενες χώρες να είναι πολύ υψηλότεροι από ό,τι στις ανεπτυγμένες χώρες.

Τι πρέπει να μάθουμε
Η γνώση μας για την ασθένεια θα μας βοηθήσει με εργαλεία και πολιτικές. Υπάρχουν ορισμένα βασικά πράγματα που ακόμα δεν μπορούμε να καταλάβουμε. Γίνονται πολλές μελέτες για να δοθούν απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα, συμπεριλαμβανομένης μιας στο Σηάτλ που έγινε με το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Η παγκόσμια συνεργασία σε αυτά τα θέματα είναι εντυπωσιακή και λογικά μέχρι το καλοκαίρι θα γνωρίζουμε πολλά περισσότερα.

  • Είναι η νόσος εποχική ή εξαρτάται από τον καιρό;
    Σχεδόν όλοι οι αναπνευστικοί ιοί (μια ομάδα που περιλαμβάνει και τον COVID-19) είναι εποχιακοί. Αυτό θα σήμαινε ότι υπάρχουν λιγότερες λοιμώξεις το καλοκαίρι, κάτι που μπορεί να μας οδηγήσει σε μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας όπως μπαίνει το φθινόπωρο. Αυτό εξαρτάται από τον βαθμό. Επειδή βλέπουμε τον κορονοϊό να εξαπλώνεται στην Αυστραλία και σε άλλα μέρη στο νότιο ημισφαίριο, όπου οι εποχές είναι αντίθετες από εμάς, γνωρίζουμε ήδη ότι ο ιός δεν είναι τόσο εποχικός όσο η γρίπη.
  • Πόσοι άνθρωποι που δεν παρουσιάζουν ποτέ συμπτώματα έχουν αρκετό φορτίο ιού ώστε να κολλήσουν άλλους; Και τι συμβαίνει με αυτούς που έχουν αναρρώσει αλλά έχουν ακόμα ψήγματα του ιού - πόσο μεταδοτικοί είναι;
    Τα υπολογιστικά μοντέλα δείχνουν ότι εάν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που είναι ασυμπτωματικοί αλλά μολυσματικοί, είναι πολύ πιο δύσκολο να ανοίξει μια περιοχή χωρίς αύξηση των κρουσμάτων. Υπάρχει μεγάλη διαφωνία σχετικά με το πόσες μολύνσεις προέρχονται από τέτοιες πηγές, αλλά γνωρίζουμε ότι πολλά άτομα με τον ιό δεν αναφέρουν συμπτώματα, και κάποιοι  από αυτούς μπορεί να τον μεταδίδουν.
  • Γιατί οι νεότεροι άνθρωποι έχουν μικρότερο κίνδυνο να αρρωστήσουν βαριά όταν κολλήσουν;
    Το να κατανοήσουμε τη δυναμική εδώ θα μας βοηθήσει να σταθμίσουμε τους κινδύνους από το άνοιγμα σχολείων. Είναι ένα περίπλοκο θέμα γιατί ακόμη και αν οι νέοι δεν αρρωσταίνουν τόσο συχνά, μπορεί να εξαπλώσουν την ασθένεια σε άλλους.
  • Ποια συμπτώματα είναι αυτά που πρέπει να μας οδηγήσουν στο να πάμε να κάνουμε εξέταση (τεστ);
    Ορισμένες χώρες θεωρούν τη θερμοκρασία πολλών ανθρώπων ως αρχικό εργαλείο ελέγχου. Αν αυτό μας βοηθά στο να βρούμε περισσότερες πιθανές περιπτώσεις, θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε σε αεροδρόμια και μεγάλες συγκεντρώσεις. Πρέπει να στοχεύσουμε τα τεστ που έχουμε στους ανθρώπους που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο αφού δεν υπάρχουν αρκετά τεστ για όλους.
  • Ποιες δραστηριότητες προκαλούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης;
    Πολύ συχνά με ρωτούν αν πρέπει να αποφεύγουμε έτοιμο φαγητό (απ’ έξω), ή χερούλια στις πόρτες, ή δημόσιες τουαλέτες, ώστε να μειώσουμε το ρίσκο μόλυνσης. Μακάρι να ήξερα τι να τους πω. Θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για διαφορετικά είδη συγκεντρώσεων όπως σε τάξεις (σχολείων/πανεπιστημίων) ή εκκλησίες και αν πρέπει να απαιτείται κάποιο είδος διατήρησης αποστάσεων. Σε μέρη χωρίς καλό αποχετευτικό δίκτυο, μπορεί να υπάρξει εξάπλωση από μόλυνση από κόπρανα, καθώς τα άτομα που έχουν μολυνθεί απορρίπτουν τον ιό.
  • Ποιοι είναι πιο επιρρεπείς στη νόσο;
    Γνωρίζουμε ότι οι ηλικιωμένοι διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο τόσο να νοσήσουν σοβαρά όσο και θανάτου. Αυτήν τη στιγμή μελετάται πώς επηρεάζουν το φύλο, η φυλή και οι συννοσηρότητες.

Ο ρόλος του Ιδρύματος Gates
Σε κανονικές συνθήκες, το Ίδρυμα Gates προσφέρει περισσότερους από τους μισούς πόρους του στη μείωση των θανάτων από μολυσματικές ασθένειες. Αυτές οι ασθένειες είναι ο λόγος για τον οποίο ένα παιδί σε μια φτωχή χώρα είναι 20 φορές πιο πιθανό να πεθάνει πριν από τα πέντε του σε σχέση με ένα παιδί σε μια πλούσια χώρα. Επενδύουμε στην εφεύρεση νέων θεραπειών και εμβολίων για αυτές τις ασθένειες και στο να εγγυηθούμε πως θα δοθούν σε όλους όσους τα χρειάζονται. Τέτοιες ασθένειες περιλαμβάνουν το HIV, την ελονοσία, τη φυματίωση, τη πολιομυελίτιδα και την πνευμονία. Όποτε υπάρχει μια επιδημία όπως ο Έμπολα, το SARS ή το Ζίκα, συνεργαζόμαστε με κυβερνήσεις και τον ιδιωτικό τομέα για να βοηθήσουμε στη μοντελοποίηση των κινδύνων και τη συλλογή πόρων ώστε να δημιουργηθούν νέα εργαλεία για την παύση της επιδημίας. Εξαιτίας αυτών των εμπειριών μου μίλησα για το ότι ο κόσμος δεν είναι έτοιμος για μια επιδημία του αναπνευστικού, το 2015, στην ομιλία μου στο TED. Αν και δεν έγιναν αρκετά, έγιναν μερικά βήματα για την προετοιμασία, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας του Συνασπισμού για την ετοιμότητα καινοτομίας στις επιδημίες (Coalition for Epidemic Preparedness Innovation), την οποία θα συζητήσω παρακάτω, στην ενότητα για τα εμβόλια.

Τώρα που μας χτύπησε η επιδημία, εφαρμόζουμε την τεχνογνωσία μας για να βρούμε τις καλύτερες ιδέες σε κάθε τομέα και να διαβεβαιώνουμε πως προχωρούν με πλήρη ταχύτητα. Υπάρχουν πολλές προσπάθειες που γίνονται αυτήν τη στιγμή. Εργάζονται πάνω από 100 ομάδες για θεραπείες και άλλες 100 για εμβόλια. Χρηματοδοτούμε ένα υποσύνολο αυτών αλλά τις παρακολουθούμε όλες προσεκτικά. Είναι σημαντικό να εξετάσουμε κάθε έργο για να δούμε όχι μόνο την πιθανότητα επιτυχίας του αλλά και την πιθανότητα του να μπορέσει να αναχθεί σε παγκόσμια κλίμακα ώστε να βοηθήσει όλον τον κόσμο.

Μια επείγουσα δραστηριότητα είναι η συγκέντρωση χρημάτων για την ανάπτυξη νέων εργαλείων. Αυτό είναι που λέω ότι πρέπει να ξοδέψουμε τώρα δισεκατομμύρια ώστε να μπορούμε να γλιτώσουμε τρισεκατομμύρια. Κάθε επιπλέον μήνας που περνά μέχρι την ανακάλυψη του εμβολίου είναι ένας μήνας που η οικονομία δεν μπορεί να επιστρέψει στο φυσιολογικό. Ωστόσο, δεν είναι σαφές πώς θα συνεργαστούν οι χώρες για να συντονίσουν μια τέτοια χρηματοδότηση. Κάποιες χώρες θα μπορούσαν να πάνε απευθείας στον ιδιωτικό τομέα, αλλά να απαιτήσουν να δοθεί προτεραιότητα στους πολίτες τους. Υπάρχει πολλή συζήτηση μεταξύ των κυβερνήσεων, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του ιδιωτικού τομέα και του ιδρύματός μας σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης αυτών των προσπαθειών.

Καινοτομία για να νικήσουμε τον εχθρό
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, εκπληκτικές καινοτομίες όπως τα ραντάρ, αξιόπιστες τορπίλες και το σπάσιμο κώδικα, βοήθησαν να έρθει το τέλος του πολέμου πιο γρήγορα. Αυτό θα είναι το ίδιο με την πανδημία. Διαχωρίζω την καινοτομία σε πέντε κατηγορίες: θεραπείες, εμβόλια, τεστ (εξετάσεις), παρακολούθηση επαφών και πολιτικές για το άνοιγμα. Χωρίς πρόοδο σε κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες, δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στην καθημερινότητά μας ή να σταματήσουμε τον ιό. Παρακάτω, εξετάζω κάθε κατηγορία με κάποια λεπτομέρεια.

Θεραπείες
Κάθε εβδομάδα διαβάζετε για νέες ιδέες θεραπείας που δοκιμάζονται αλλά οι περισσότερες από αυτές θα αποτύχουν. Ωστόσο, είμαι αισιόδοξος ότι ορισμένες από αυτές τις θεραπείες θα μειώσουν ουσιαστικά το βάρος/μέγεθος της ασθένειας. Μερικές θα είναι πιο εύκολο να εφαρμοστούν σε πλούσιες χώρες από ό,τι σε αναπτυσσόμενες χώρες, και κάποιες θα χρειαστούν χρόνο για να εφαρμοστούν σε ευρεία κλίμακα. Αρκετές από αυτές θα είναι διαθέσιμες έως το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο.

Το αν την άνοιξη του 2021 οι άνθρωποι θα μπορούν να πηγαίνουν σε μεγάλες δημόσιες εκδηλώσεις -όπως ένα παιχνίδι ή μια συναυλία σε ένα γήπεδο- θα είναι επειδή θα έχουμε μια θαυματουργή θεραπεία που έκανε τους ανθρώπους να αισθάνονται σιγουριά να βγουν ξανά (σημ: με ασφάλεια). Είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς ακριβώς ποιο είναι το κατώφλι, αλλά υποψιάζομαι ότι είναι περίπου 95 τοις εκατό. Δηλαδή, χρειαζόμαστε μια θεραπεία που είναι 95 τοις εκατό αποτελεσματική, ώστε οι άνθρωποι να αισθάνονται ασφαλείς σε μεγάλες δημόσιες συγκεντρώσεις. Αν και υπάρχει μια πιθανότητα (it is possible) ότι ένας συνδυασμός των θεραπειών θα έχουν πάνω από 95 τοις εκατό αποτελεσματικότητα, αυτή δεν είναι τόσο μεγάλη (it is not likely), και έτσι δεν μπορούμε να βασιστούμε σε αυτό. Εάν οι καλύτερες θεραπείες μας βοηθήσουν να μειώσουμε τους θανάτους κατά λιγότερο από 95 τοις εκατό, τότε χρειαζόμαστε ένα εμβόλιο πριν μπορέσουμε να επανέλθουμε στην κανονικότητά μας (σημ: όπως πριν τη πανδημία). 

Μια πιθανή θεραπεία που δεν ταιριάζει στον παραδοσιακό ορισμό φαρμάκου περιλαμβάνει τη συλλογή αίματος από ασθενείς που έχουν αναρρώσει από το COVID-19, διασφαλίζοντας ότι είναι απαλλαγμένο από κορονοϊό και άλλες λοιμώξεις, και την παροχή του πλάσματος σε άτομα που νοσούν. Οι κορυφαίες εταιρείες σε αυτόν τον τομέα συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα τυπικό πρωτόκολλο και να δουν αν αυτό λειτουργεί. Θα πρέπει να μετρούν κάθε ασθενή για να δουν πόσο ισχυρά είναι τα αντισώματά του. Μια παραλλαγή αυτής της προσέγγισης είναι να πάρουμε το πλάσμα και να το συγκεντρώσουμε σε μια ένωση που ονομάζεται υπερανοσογλοβουλίνη (hyperimmune globulin), κάτι το οποίο μπορεί να δοθεί πολύ πιο εύκολα και γρήγορα σε έναν ασθενή, σε σύγκριση με ένα μη συμπυκνωμένο πλάσμα. Το ίδρυμα υποστηρίζει μια κοινοπραξία των περισσότερων από τις κορυφαίες εταιρείες που εργάζονται σε αυτόν τον τομέα για να επιταχύνουμε την αξιολόγηση και, εάν η διαδικασία λειτουργεί, να είμαστε έτοιμοι να κλιμακώσουμε/αυξήσουμε την παραγωγή. Αυτές οι εταιρείες έχουν αναπτύξει ένα Plasma Bot για να βοηθήσει τους ασθενείς που ανάρρωσαν από τον COVID-19 να δωρίσουν το πλάσμα τους για αυτήν την προσπάθεια.

Ένας άλλος τύπος πιθανής θεραπείας περιλαμβάνει τον εντοπισμό των αντισωμάτων που παράγονται από το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα που είναι πιο αποτελεσματικά εναντίον του νέου κορονοϊού. Μόλις βρεθούν αυτά τα αντισώματα, μπορούν να κατασκευαστούν και να χρησιμοποιηθούν ως θεραπεία ή ως τρόπος πρόληψης της νόσου (στην περίπτωση αυτή είναι γνωστή ως παθητική ανοσοποίηση).

Αυτή η προσέγγιση με τα αντισώματα έχει επίσης αρκετές πιθανότητες να είναι επιτυχής, αν και δεν είναι σαφές πόσες δόσεις μπορούν να δοθούν.

Εξαρτάται από το πόσο υλικό αντισώματος απαιτείται ανά δόση. Το 2021, οι κατασκευαστές θα μπορούν να φτιάξουν 100.000 θεραπείες ή και πολλά εκατομμύρια. Οι χρόνοι παράδοσης για την κατασκευή είναι περίπου επτά μήνες στην καλύτερη περίπτωση. Οι δικαιούχοι μας (σημ: grantees - αυτοί που έχουν χρηματοδότηση από το ίδρυμα) προσπαθούν να συγκρίνουν τα διαφορετικά αντισώματα και να διασφαλίσουν ότι τα καλύτερα θα έχουν πρόσβαση στην περιορισμένη παραγωγική ικανότητα.

Υπάρχει μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται αντιικά, τα οποία αποτρέπουν τη λειτουργία ή την αναπαραγωγή του ιού. Η βιομηχανία φαρμάκων δημιούργησε καταπληκτικά αντιικά για να βοηθήσει τα άτομα με HIV, αν και χρειάστηκαν δεκαετίες για τη δημιουργία μιας μεγάλης βιβλιοθήκης (πρωτοκόλλων) με αποτελεσματικές θεραπείες τριπλών φαρμάκων (triple drug therapies). Για τον νέο κορονοϊό, ο κορυφαίος υποψήφιος φαρμάκων σε αυτήν την κατηγορία είναι το Remdesivir από το Gilead, το οποίο βρίσκεται σε δοκιμές τώρα. Δημιουργήθηκε για τον Έμπολα. Εάν αποδειχθεί ότι έχει οφέλη, τότε η παρασκευή του θα πρέπει να αυξηθεί δραματικά.

Πρόσφατα το ίδρυμα ζήτησε από τις φαρμακευτικές εταιρείες να παρέχουν πρόσβαση στις διαδικασίες παραγωγής αντιικών φαρμάκων τους, ώστε ερευνητές που χρηματοδοτούνται από το Theurapeutics Accelerator να μπορούν να τρέξουν κάποιους ελέγχους ώστε να δουν ποια θα πρέπει να είναι τα πρώτα που θα περάσουν σε ανθρώπινες δοκιμές. Όλες οι φαρμακευτικές εταιρείες απάντησαν πολύ γρήγορα, οπότε υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός αντιικών που εξετάζονται.

Μια άλλη κατηγορία φαρμάκων λειτουργεί αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο σώμα αντιδρά στον ιό. Η υδροξυχλωροκίνη ανήκει σε αυτήν την ομάδα. Το ίδρυμα χρηματοδοτεί μια δοκιμή που θα δώσει μια ένδειξη για το αν δουλεύει στον COVID-19 μέχρι το τέλος του Μαΐου. Φαίνεται ότι τα οφέλη θα είναι μέτρια στην καλύτερη περίπτωση. Ένας άλλος τύπος φαρμάκου που αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά ένας άνθρωπος σε έναν ιό ονομάζεται διαμορφωτής του ανοσοποιητικού συστήματος (immune system modulator). Αυτά τα φάρμακα θα ήταν πιο χρήσιμα για ασθενείς στα πιο σοβαρά/προχωρημένα στάδια του ιού.

Όλες οι εταιρείες που εργάζονται σε αυτόν τον τομέα κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθήσουν με τις δοκιμές.

Εμβόλια
Τα εμβόλια έχουν σώσει περισσότερες ζωές από οποιοδήποτε άλλο εργαλείο στην ιστορία. Η ευλογιά, που σκότωνε εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, εξαφανίστηκε με ένα εμβόλιο. Νέα εμβόλια έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στη μείωση των παιδικών θανάτων από 10 εκατομμύρια ετησίως το 2000 σε λιγότερο από 5 εκατομμύρια ετησίως σήμερα.

Πέρα από μια θαυματουργή θεραπεία, στην οποία δεν μπορούμε να βασιστούμε, ο μόνος τρόπος για να επιστρέψουμε τον κόσμο εκεί που ήταν πριν την εμφάνιση του COVID-19 είναι ένα πολύ αποτελεσματικό εμβόλιο που αποτρέπει την ασθένεια.

Δυστυχώς, ο τυπικός χρόνος ανάπτυξης ενός εμβολίου κατά μιας νέας νόσου είναι πάνω από πέντε χρόνια. Αυτή η περίοδος αποτελείται από χρόνο για: α) δημιουργία του υποψήφιου εμβολίου, β) δοκιμές σε ζώα, γ) δοκιμές ασφάλειας σε μικρούς αριθμούς ατόμων (αυτό είναι γνωστό ως φάση 1), δ) δοκιμή ασφάλειας και αποτελεσματικότητας σε μεσαίους αριθμούς (φάση 2)​​, ε) δοκιμή ασφάλειας και αποτελεσματικότητας σε μεγάλους αριθμούς (φάση 3), και στ) τελική έγκριση και παρασκευή ενώ ταυτόχρονα κάθε χώρα εγγράφεται στο εμβόλιο.

Οι ερευνητές μπορούν να εξοικονομήσουν χρόνο συμπιέζοντας τις κλινικές φάσεις ασφάλειας-αποτελεσματικότητας με την παράλληλη διεξαγωγή δοκιμών σε ζώα και δημιουργία της υποδομής για την παρασκευή των εμβολίων. Ωστόσο, κανείς δεν ξέρει εκ των προτέρων ποια προσέγγιση εμβολίου θα λειτουργήσει, οπότε πρέπει να χρηματοδοτηθούν πολλές από αυτές παράλληλα ώστε να προχωρήσουν με πλήρη ταχύτητα. Πολλές από τις προσεγγίσεις εμβολίων θα αποτύχουν επειδή δεν θα δημιουργήσουν αρκετά ισχυρή ανοσοαπόκριση για να παρέχουν προστασία. Οι επιστήμονες θα έχουν μια καλύτερη αίσθηση αυτού εντός τριών μηνών από τον έλεγχο σε ανθρώπους εξετάζοντας τη δημιουργία αντισωμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει εάν το εμβόλιο θα προστατεύει τους μεγαλύτερους ανθρώπους, των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα δεν ανταποκρίνεται το ίδιο στα εμβόλια.

Το ζήτημα της ασφάλειας είναι προφανώς πολύ σημαντικό. Οι ρυθμιστικές αρχές είναι πολύ αυστηρές όσον αφορά την ασφάλεια, για να αποφευχθούν παρενέργειες και επίσης να προστατευθεί ευρέως η φήμη των εμβολίων, αφού εάν κάποιο από αυτά παρουσιάσει σημαντικά προβλήματα, τότε οι άνθρωποι θα γίνουν πιο διστακτικοί στους εμβολιασμούς γενικότερα. Οι ρυθμιστικές αρχές παγκοσμίως θα πρέπει να συνεργαστούν για να αποφασίσουν πόσο μεγάλη πρέπει να είναι η βάση δεδομένων ασφάλειας ώστε να εγκριθεί ένα εμβόλιο COVID-19.

Ένα βήμα που έγινε μετά το 2015 όταν το ίδρυμα και άλλοι ζήτησαν επενδύσεις για ετοιμότητα σε πανδημίες, ήταν η δημιουργία του Συνασπισμού για Καινοτομίες Επιδημικής Προετοιμασίας (CEPI). Αν και οι (σημ: παρεχόμενοι οικονομικοί) πόροι ήταν μέτριοι, βοήθησαν στην προώθηση νέων προσεγγίσεων για την παρασκευή εμβολίων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για αυτήν την πανδημία. Ο CEPI πρόσθεσε πόρους για την έρευνα μιας προσέγγισης που ονομάζεται εμβόλιο RNA, την οποία το ίδρυμά μας υποστηρίζει εδώ και αρκετό καιρό. Τρεις εταιρείες ακολουθούν αυτήν την προσέγγιση. Το πρώτο εμβόλιο που είναι έτοιμο να δοκιμαστεί σε ανθρώπους είναι ένα εμβόλιο RNA από τη Moderna, η οποία ξεκίνησε μια αξιολόγηση κλινικής ασφάλειας φάσης 1 τον Μάρτιο.

Ένα εμβόλιο RNA διαφέρει σημαντικά από ένα συμβατικό εμβόλιο. Για παράδειγμα, ένα εμβόλιο γρίπης, περιέχει στοιχεία του ιού της γρίπης που το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματός μας μαθαίνει να επιτίθεται. Αυτό μας δίνει ανοσία. Με ένα εμβόλιο RNA, αντί να κάνουμε ένεση θραυσμάτων του ιού, δίνουμε στο σώμα τον γενετικό κώδικα που χρειάζεται ώστε το σώμα μας να παράγει πολλά αντίγραφα από αυτά τα θραύσματα. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα βλέπει τα ιικά θραύσματα, μαθαίνει πώς να τους επιτεθεί.

Ένα εμβόλιο RNA ουσιαστικά μετατρέπει το σώμα μας στη δική του μονάδα παραγωγής εμβολίων.

Υπάρχουν επίσης τουλάχιστον πέντε κορυφαίες προσπάθειες που φαίνονται πολλά υποσχόμενες και που χρησιμοποιούν άλλες προσεγγίσεις για να διδάξουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να επιτίθεται σε μια ιογενή λοίμωξη. Ο CEPI και το ίδρυμά μας θα παρακολουθούν τις προσπάθειες σε όλον τον κόσμο για να βεβαιωθούμε ότι οι πιο πολλά υποσχόμενες προσπάθειες θα έχουν πόρους. Μόλις είναι έτοιμο ένα εμβόλιο, ο συνεργάτης μας GAVI θα διασφαλίσει ότι θα είναι διαθέσιμο ακόμη και σε χώρες χαμηλού εισοδήματος (σημ: αναπτυσσόμενες).

Μια μεγάλη πρόκληση για τις δοκιμές εμβολίων είναι ότι ο χρόνος που απαιτείται για τις δοκιμές εξαρτάται από την εύρεση τοποθεσιών δοκιμής όπου το ποσοστό μόλυνσης είναι αρκετά υψηλό. Ενώ προετοιμάζεις την περιοχή δοκιμής και λαμβάνεις τις απαραίτητες εγκρίσεις, μπορεί στο μεταξύ το ποσοστό μόλυνσης σε αυτήν την τοποθεσία να μειωθεί. Και οι δοκιμές πρέπει να περιλαμβάνουν έναν εκπληκτικά μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι το αναμενόμενο ποσοστό μόλυνσης είναι 1 τοις εκατό ετησίως και θέλουμε να κάνουμε μια δοκιμή όπου θα περιμέναμε ότι 50 άτομα θα μολυνθούν χωρίς το εμβόλιο. Για να επιτευχθεί αποτέλεσμα σε έξι μήνες, η δοκιμή θα χρειαζόταν 10.000 άτομα.

Ο στόχος είναι να επιλέξουμε το ένα ή τα δύο καλύτερα εμβόλια και να εμβολιάσουμε ολόκληρο τον κόσμο - δηλαδή 7 δισεκατομμύρια δόσεις εάν είναι εμβόλιο μίας δόσης και 14 δισεκατομμύρια αν είναι εμβόλιο δύο δόσεων. Ο κόσμος θα βιαστεί να το κάνει, και έτσι η κλίμακα της παρασκευής του θα είναι άνευ προηγουμένου και πιθανότατα θα πρέπει να περιλαμβάνει πολλές εταιρείες.

Συχνά με ρωτούν πότε θα ξεκινήσει ο εμβολιασμός σε ευρεία κλίμακα. Όπως και οι ανώτεροι αξιωματούχοι δημόσιας υγείας της Αμερικής, λέω ότι είναι πιθανό να γίνει σε 18 μήνες, παρόλο που θα μπορούσε να γίνει συντομότερα, σε εννέα μήνες ή και αργότερα, κοντά στα δύο χρόνια. Ένας βασικός παράγοντας είναι η διάρκεια της δοκιμής φάσης 3, όπου και θα ελέγξουμε την πλήρη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. 

Μόλις κατασκευαστεί το εμβόλιο, το ερώτημα θα είναι ποιος πρέπει να το κάνει πρώτος. Ιδανικά, θα έπρεπε να υπάρξει παγκόσμια συμφωνία για το ποιος πρέπει να κάνει πρώτος το εμβόλιο αλλά λαμβάνοντας υπόψη πόσα ανταγωνιστικά συμφέροντα υπάρχουν… αυτό είναι απίθανο να συμβεί. Οι κυβερνήσεις που παρέχουν τη χρηματοδότηση, οι χώρες όπου διεξάγονται οι δοκιμές, τα μέρη όπου η πανδημία είναι χειρότερη… θα προσπαθήσουν όλοι να έχουν προτεραιότητα (σημ: έναντι όλων των άλλων).

Εξετάσεις (τεστ)
Όλα τα σημερινά τεστ για τον νέο κορονοϊό περιλαμβάνουν τη λήψη ρινικού επιχρίσματος και την επεξεργασία του σε μηχανή αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR). Το ίδρυμά μας επένδυσε σε έρευνα που δείχνει ότι το τεστ που κάνουν οι ασθενείς μόνοι τους, με το να πάρουν οι ίδιοι υλικό από την άκρη της μύτης, είναι τόσο ακριβές όσο και το τεστ που κάνει ο γιατρός σπρώχνοντας το στυλεό (swab) πιο βαθιά στο πίσω μέρος του λαιμού. 

Οι δικαιούχοι μας εργάζονται επίσης για να σχεδιάσουν επιχρίσματα που είναι φθηνά και θα μπορούν να κατασκευαστούν σε μεγάλη κλίμακα αλλά λειτουργούν το ίδιο καλά με αυτά που δεν υπάρχουν σε μεγάλες ποσότητες. Αυτή η προσέγγιση αυτο-στυλεού είναι ταχύτερη, προστατεύει τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας από τον κίνδυνο έκθεσης, και θα επιτρέψει στους ρυθμιστικούς φορείς να εγκρίνουν το τεστ σε σχεδόν οποιαδήποτε τοποθεσία αντί μόνο σε ιατρικό κέντρο. Το PCR τεστ είναι αρκετά ευαίσθητο - γενικά δείχνει εάν κάποιος έχει τον ιό ακόμη και πριν παρουσιάσει συμπτώματα ή κολλήσει άλλους ανθρώπους.

Έχει δοθεί μεγάλη έμφαση στον αριθμό των τεστ που πραγματοποιούνται σε κάθε χώρα. Μερικές χώρες, όπως η Νότια Κορέα, έκαναν πολύ καλή δουλειά με αυξημένο αριθμό τεστ. Όμως ο αριθμός των τεστ και μόνο δεν δείχνει εάν χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά. Πρέπει επίσης να βεβαιωθούμε ότι δίνουμε προτεραιότητα στα σωστά άτομα. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι στην υγεία πρέπει να είναι σε θέση να λάβουν μια άμεση ένδειξη για το εάν έχουν μολυνθεί, έτσι ώστε να γνωρίζουν αν μπορούν να συνεχίζουν να εργάζονται. Άτομα χωρίς συμπτώματα δεν πρέπει να κάνουν τεστ έως ότου έχουμε αρκετά τεστ για όλους όσους έχουν συμπτώματα. Επιπλέον, τα αποτελέσματα θα πρέπει να βγαίνουν σε λιγότερο από 24 ώρες, ώστε να γνωρίζει κάποιος γρήγορα αν πρέπει να συνεχίσει να απομονώνεται και να παραμένουν σε καραντίνα και οι άνθρωποι που ζουν μαζί του. Στις Ηνωμένες Πολιτείες χρειαζόταν πάνω από 7 μέρες να βγουν τα αποτελέσματα κάποιων τεστ, γεγονός που μειώνει δραματικά την αξία τους. Μια τέτοια καθυστέρηση είναι απαράδεκτη.

Υπάρχουν δύο τύποι μηχανών PCR: μηχανές επεξεργασίας παρτίδων μεγάλου όγκου και μηχανές χαμηλού όγκου. Και οι δύο έχουν έναν ρόλο να παίξουν. Τα μηχανήματα μεγάλου όγκου καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών (capacity). Τα μηχανήματα χαμηλού όγκου είναι καλύτερα όταν χρειαζόμαστε να πάρουμε αποτέλεσμα σε λιγότερο από μία ώρα. Όλοι οι κατασκευαστές αυτών των μηχανημάτων καθώς και κάποιοι νεοεισερχόμενοι, κατασκευάζουν όσες μηχανές μπορούν. Η προσθήκη αυτών των νέων μηχανών καθώς και η πλήρης χρήση των μηχανών που είναι ήδη διαθέσιμες θα αυξήσουν την ικανότητα για τεστ. Το ίδρυμα μιλά με τους κατασκευαστές για διάφορους τρόπους λειτουργίας των μεγάλων μηχανημάτων που θα μπορούσαν να τα κάνουν περισσότερο από δύο φορές πιο παραγωγικά.

Ένας άλλος τύπος τεστ που αναπτύσσεται ονομάζεται Ταχύ Διαγνωστικό Τεστ (RDT). Αυτό θα είναι σαν ένα τεστ τύπου εγκυμοσύνης που μπορεί να γίνει στο σπίτι.

Θα παίρνουμε δείγμα από τη μύτη μας με τον ίδιο τρόπο όπως και για τη δοκιμή PCR, αλλά αντί να το στείλουμε σε ένα κέντρο επεξεργασίας, θα το βάζουμε σε ένα δοχείο υγρού και έπειτα θα ρίχνουμε αυτό το υγρό σε μια λωρίδα χαρτιού που θα αλλάζει χρώμα εάν εντοπίσει τον ιό. Αυτή η μορφή τεστ μπορεί να είναι διαθέσιμη σε λίγους μήνες. Ακόμα κι αν δεν θα είναι τόσο ευαίσθητο όσο το PCR, για κάποιον που έχει συμπτώματα θα (πρέπει να) είναι αρκετά ακριβές. Θα πρέπει ακόμη να αναφέρεται το αποτέλεσμα του τεστ στην κυβέρνησή, καθώς χρειάζεται να γνωρίζουν (σημ: και να καταγράφουν) τις τάσεις της νόσου.

Πολλοί άνθρωποι μιλούν για το ορολογικό τεστ (serology test), όπου δίνουμε αίμα και ανιχνεύει εάν έχουμε αντισώματα κατά του ιού. Εάν βγει θετικό, αυτό σημαίνει ότι έχουμε εκτεθεί. Αυτά τα τεστ βγαίνουν θετικά αρκετά αργά στη πορεία της νόσου, επομένως δεν μας βοηθούν να αποφασίσουμε εάν θα πρέπει να μπούμε καραντίνα ή όχι. Επίσης, όλα τα τεστ που έχουν γίνει μέχρι τώρα έχουν προβλήματα με πολλά ψευδώς θετικά αποτελέσματα (false positives - σημ: δηλαδή βγαίνουν θετικά ενώ κάποιος δεν έχει αντισώματα, σαν να βγαίνει π.χ. θετικό ένα τεστ εγκυμοσύνης που κάνει ένας άντρας). Μέχρι να καταλάβουμε ποιο επίπεδο αντισωμάτων είναι προστατευτικό και να έχουμε τεστ με σχεδόν μηδενικά ψευδώς θετικά αποτελέσματα, είναι λάθος να λέμε στους ανθρώπους να μην ανησυχούν για την έκθεσή τους σε λοίμωξη βάσει των ορολογικών τεστ που είναι έως σήμερα διαθέσιμα. Στο μεταξύ, οι ορολογικές εξετάσεις θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για να δούμε ποιος μπορεί να δωρίσει αίμα και να κατανοήσουμε τη δυναμική της νόσου.

Πολλές χώρες έκαναν πολύ καλά και εστίασαν τις δυνατότητες για PCR τεστ στους ασθενείς υψηλής προτεραιότητας. Στις περισσότερες χώρες οι κυβερνήσεις διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν υπάρχει σύστημα για τη διασφάλιση της λογικής (σημ: και δίκαιης) κατανομής των τεστ. Ορισμένες πολιτείες έχουν προσπαθήσει να εμπλακούν, αλλά ακόμη και στις καλύτερες πολιτείες, η πρόσβαση (σημ: στα τεστ) δεν ελέγχεται πλήρως. Τα τεστ είναι εξαιρετικά σημαντικά για μια χώρα που σκέφτεται να ανοίξει. Χρειάζεται να υπάρχουν αρκετοί έλεγχοι ώστε να ανακαλυφθούν εγκαίρως πιθανές εστίες και να μπορεί η χώρα να παρέμβει αλλάζοντας την πολιτική προτού οι αριθμοί γίνουν μεγαλύτεροι. Δεν θέλεις να περιμένεις μέχρι να γεμίσουν τα νοσοκομεία και να αυξηθεί ο αριθμός των θανάτων.

Βασικά, υπάρχουν δύο κρίσιμες περιπτώσεις: οποιοσδήποτε είναι συμπτωματικός και οποιοσδήποτε έχει έρθει σε επαφή με κάποιον που επιβεβαιώθηκε θετικός από τεστ. Ιδανικά και για τις δύο ομάδες θα πρέπει να αποστέλλεται ένα τεστ που να μπορεί να γίνει στο σπίτι χωρίς να πάνε σε ιατρικό κέντρο. Τα τεστ θα είναι διαθέσιμα και σε ιατρικά κέντρα, αλλά το πιο απλό θα είναι η πλειονότητα να γίνεται σπίτι. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, η κάθε κυβέρνηση θα πρέπει να έχει έναν ιστότοπο τον οποίο μπορεί κάποιος να επισκεφτεί και να εισάγει τις περιστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων του. Αυτό θα του δίνει μια κατάταξη προτεραιότητας και όλοι οι πάροχοι τεστ θα πρέπει να υποχρεούνται να εξάγουν γρήγορα αποτελέσματα για αυτούς που ανήκουν στα υψηλότερα επίπεδα προτεραιότητας. Μπορούμε να υπολογίσουμε πόση υποδομή χρειάζεται για να αντιμετωπιστούν τέτοια κρίσιμα περιστατικά ανάλογα με πόση ακρίβεια μπορούμε να προβλέψουμε μολύνσεις από συμπτώματα, πόσα άτομα βγαίνουν θετικά και πόσες επαφές έχει συνήθως ένα άτομο. Προς το παρόν, οι περισσότερες χώρες θα χρησιμοποιήσουν όλη την ικανότητα να διεξάγουν τεστ για αυτές τις περιπτώσεις.

Πολλές εταιρείες θα μπουν σε πειρασμό να αγοράσουν μηχανήματα τεστ για τους υπαλλήλους ή τους πελάτες τους. Ένα ξενοδοχείο ή ένας πάροχος κρουαζιέρων θα ήθελε να είναι σε θέση να κάνει τεστ σε όλους ακόμα κι αν δεν έχουν συμπτώματα. Θα θέλουν να πάρουν μηχανές PCR που δίνουν γρήγορα αποτελέσματα ή τον γρήγορο διαγνωστικό έλεγχο. Αυτές οι εταιρείες θα μπορούν να υποβάλλουν προσφορές σε πολύ υψηλές τιμές -πολύ πάνω από αυτό που θα προσέφερε το σύστημα δημόσιας υγείας- έτσι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να καθορίσουν πότε θα υπάρχει αρκετή υποδομή (capacity) ώστε να επιτρέψει κάτι τέτοιο.

Μια παραδοχή είναι ότι οι άνθρωποι που πρέπει να δοκιμαστούν θα απομονωθούν και θα βάλουν σε καραντίνα και εκείνους που βρίσκονται στο ίδιο νοικοκυριό. Ορισμένες κυβερνήσεις το παρακολουθούν/αστυνομεύουν αυστηρά, ενώ άλλες απλώς υποθέτουν ότι οι άνθρωποι θα ακολουθήσουν τις συστάσεις.  Ένα άλλο ζήτημα είναι εάν μια κυβέρνηση θα παρέχει μέρος για απομόνωση σε κάποιον που δεν μπορεί να το κάνει σπίτι του. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν (για παράδειγμα) υπάρχουν ηλικιωμένα άτομα στο σπίτι.

Παρακολούθηση επαφών (contact tracing)
Ανέφερα στην ενότητα εξετάσεων/τεστ ότι μία από τις βασικές ομάδες προτεραιότητας για τεστ είναι οποιοσδήποτε είχε στενή επαφή με κάποιον που έχει βγει θετικός. Εάν μπορούμε να έχουμε μια λίστα με αυτά τα άτομα γρήγορα και διασφαλίσουμε ότι θα έχουν προτεραιότητα για ένα τεστ όπως το PCR (το οποίο είναι αρκετά ευαίσθητο για να ανιχνεύσει μια πρόσφατη λοίμωξη), τότε αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να απομονωθούν πριν κολλήσουν άλλους ανθρώπους. Αυτός είναι ο ιδανικός τρόπος για να σταματήσουμε την εξάπλωση του ιού.

Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Νότιας Κορέας, ζήτησαν από τους ασθενείς να παραδώσουν δεδομένα σχετικά με το πού βρέθηκαν τις τελευταίες 14 ημέρες κοιτάζοντας τις πληροφορίες GPS στο τηλέφωνό τους ή τα αρχεία δαπανών τους (σημ: εννοεί πχ χρεώσεις πιστωτικής κάρτας). Είναι απίθανο οι Δυτικές χώρες να απαιτήσουν κάτι τέτοιο. Υπάρχουν εφαρμογές που μπορείς να κατεβάσεις και θα σε βοηθήσουν να θυμηθείς πού ήσουν. Αν ποτέ βγεις θετικός, τότε μπορείς να ελέγξεις εθελοντικά το ιστορικό ή να το μοιραστείς με όποιον σου ζητήσει τις επαφές σου. 

Έχουν προταθεί κάποιες ψηφιακές προσεγγίσεις όπου τα τηλέφωνα εντοπίζουν ποια άλλα τηλέφωνα βρίσκονται κοντά τους. (Θα περιλαμβάνει τη χρήση Bluetooth συν την αποστολή ενός ήχου που δεν μπορούν να ακούσουν οι άνθρωποι, αλλά που επιβεβαιώνει ότι τα δύο τηλέφωνα βρίσκονται κοντά το ένα στο άλλο). Η ιδέα είναι ότι αν κάποιος βγει θετικός, τότε το τηλέφωνό του μπορεί να στείλει ένα μήνυμα προς τα άλλα τηλέφωνα και οι χρήστες τους μπορούν να κάνουν το τεστ. Εάν οι περισσότεροι άνθρωποι εγκαθιστούσαν οικειοθελώς μια τέτοια εφαρμογή, αυτό πιθανόν να βοηθούσε μερικούς. Ένας περιορισμός είναι ότι δεν χρειάζεται απαραίτητα να βρίσκεται κάποιος στο ίδιο μέρος ταυτόχρονα με αυτόν που θα μολύνει -  μπορεί να αφήσει τον ιό σε μια επιφάνεια. Ένα τέτοιο σύστημα δε θα μπορέσει να ανιχνεύσει αυτόν τον τρόπο μετάδοσης.

Νομίζω ότι οι περισσότερες χώρες θα χρησιμοποιήσουν την προσέγγιση της Γερμανίας, η οποία απαιτεί από όλους όσοι βγαίνουν θετικοί να περάσουν από συνέντευξη και χρησιμοποιούν μια βάση δεδομένων για να βεβαιωθούν ότι θα ενημερώσουν και θα παρακολουθούν όλες τους τις επαφές.

Μελετάται το μοτίβο των λοιμώξεων για να βρεθεί πού είναι ο υψηλότερος κίνδυνος και πού ίσως χρειαστεί να αλλάξει η πολιτική (σημ: αντιμετώπισης).

Στη Γερμανία, εάν κάποιος κάνει το τεστ και επιβεβαιωθεί θετικός, ο γιατρός υποχρεούται νομικά να ενημερώσει την τοπική κυβερνητική υπηρεσία υγείας. Ο γιατρός πρέπει να παρέχει όλα τα προσωπικά δεδομένα -όνομα, διεύθυνση, αριθμό τηλεφώνου- έτσι ώστε η υπηρεσία υγείας να μπορεί να επικοινωνήσει με το άτομο και να διασφαλίσει ότι θα απομονωθεί. Στη συνέχεια, η τοπική υπηρεσία υγείας ξεκινά τη διαδικασία ανίχνευσης επαφών. Παίρνουν συνέντευξη από τον ασθενή, μαθαίνουν πώς να επικοινωνήσουν με όλα τα άτομα που είχε έρθει σε επαφή τις τελευταίες δύο εβδομάδες, και επικοινωνούν με αυτά τα άτομα για να τους ζητήσουν να απομονωθούν και να κάνουν το τεστ. 

Αυτή η προσέγγιση βασίζεται στο ότι το μολυσμένο άτομο θα αναφέρει τις επαφές του με ακρίβεια, και επίσης εξαρτάται από την ικανότητα των υγειονομικών αρχών να επικοινωνήσουν με όλους. Το κανονικό προσωπικό υπηρεσιών υγείας δεν μπορεί να φέρει εις πέρας αυτόν τον όγκο δουλειάς ακόμα και αν οι αριθμοί των κρουσμάτων είναι αρκετά χαμηλοί. Κάθε σύστημα υγείας θα πρέπει να μελετήσει πώς πρέπει να στελεχωθεί έτσι ώστε αυτή η διαδικασία να γίνεται εγκαίρως. Όλοι όσοι κάνουν μια τέτοια δουλειά θα πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και υποχρεωμένοι να διατηρούν εμπιστευτικά όλα τα προσωπικά δεδομένα. Οι ερευνητές θα μπορούν να μελετήσουν τη βάση δεδομένων για να βρουν και πάλι μοτίβα λοίμωξης, αλλά με τρόπο που διασφαλίζει το απόρρητο των προσωπικών δεδομένων.

Άνοιγμα
Οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες θα περάσουν στη δεύτερη φάση της επιδημίας μέσα στους επόμενους δύο μήνες. Κατά μία έννοια, είναι εύκολο να περιγράψουμε αυτήν την επόμενη φάση. Θα είναι ημι-φυσιολογική. Οι άνθρωποι θα μπορούν να βγαίνουν έξω, αλλά όχι τόσο συχνά, και όχι σε πολυσύχναστα μέρη. Φανταστείτε εστιατόρια που θα κάθονται άτομα σε κάθε δεύτερο τραπέζι και αεροπλάνα όπου τα μεσαία καθίσματα θα είναι άδεια. Τα σχολεία είναι ανοιχτά, αλλά δεν θα μπορεί να γεμίσει ένα γήπεδο με 70.000 άτομα. Οι άνθρωποι θα εργάζονται λίγο και θα ξοδεύουν μερικά από τα κέρδη τους, αλλά όχι τόσο όσο πριν από την πανδημία. Εν ολίγοις, τα πράγματα δε θα είναι εντελώς φυσιολογικά αλλά όχι και τόσο περίεργα όπως κατά την πρώτη φάση.

Οι κανόνες σχετικά με το τι επιτρέπεται πρέπει να αλλάζουν σταδιακά, έτσι ώστε να μπορούμε να δούμε αν το επίπεδο επαφής αρχίζει να αυξάνει τον αριθμός των λοιμώξεων. Οι χώρες θα μπορούν να μάθουν από άλλες χώρες που διαθέτουν ισχυρότερα συστήματα εξετάσεων (τεστ) ώστε να προβλέπουν πότε μπορεί να προκύψουν προβλήματα.

Ένα παράδειγμα σταδιακού ανοίγματος είναι η Microsoft China, η οποία απασχολεί περίπου 6.200 υπαλλήλους. Μέχρι στιγμής περίπου οι μισοί υπάλληλοι πάνε στη δουλειά. (Η εταιρεία) συνεχίζει να παρέχει υποστήριξη σε όσους υπαλλήλους θέλουν να εργαστούν από το σπίτι. Απαιτεί από τα άτομα με συμπτώματα να παραμένουν στο σπίτι. Απαιτεί μάσκες και παρέχει απολυμαντικό χεριών, και κάνει πιο εντατική καθαριότητα. Ακόμη και στον χώρο εργασίας, εφαρμόζονται κανόνες απόστασης και επιτρέπονται ταξίδια μόνο για εξαιρετικούς λόγους. Η Κίνα ήταν συντηρητική στο άνοιγμα και μέχρι στιγμής έχει αποφύγει οποιαδήποτε σημαντική ανάκαμψη (σημ: εννοεί του ιού).

Η βασική αρχή πρέπει να είναι να επιτρέπονται δραστηριότητες που έχουν μεγάλο όφελος για την οικονομία ή την ανθρώπινη ευημερία, αλλά ενέχουν μικρό κίνδυνο μόλυνσης. Αλλά όσο μπαίνουμε σε λεπτομέρειες και το βλέπουμε σε όλο το εύρος της οικονομίας, τα πράγματα περιπλέκονται γρήγορα.

Δεν είναι τόσο απλό όσο το να πούμε "μπορείτε να κάνετε το Χ, αλλά όχι το Υ". Η σύγχρονη οικονομία είναι πολύ περίπλοκη και αλληλοσυνδεδεμένη για να ισχύει κάτι τέτοιο.

Για παράδειγμα, τα εστιατόρια μπορούν να κρατήσουν τους επισκέπτες σε απόσταση δύο μέτρων, αλλά θα έχουν στη διάθεσή τους μια λειτουργική αλυσίδα εφοδιασμού προϊόντων; Θα είναι κερδοφόρα με τέτοια μειωμένη χωρητικότητα; Η βιομηχανία θα πρέπει να αλλάξει τα εργοστάσια ώστε οι εργαζόμενοι να βρίσκονται πιο μακριά ο ένας από τον άλλο. Τα περισσότερα εργοστάσια θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στους νέους κανόνες χωρίς μεγάλες απώλειες στην παραγωγικότητα τους. Αλλά πώς δουλεύουν οι εργαζόμενοι σε αυτά τα εστιατόρια και τα εργοστάσια; Παίρνουν λεωφορείο ή τρένο;

Τι γίνεται με τους προμηθευτές που παρέχουν και αποστέλλουν ανταλλακτικά στο εργοστάσιο; Και πότε πρέπει οι εταιρείες να αρχίσουν να επιμένουν οι υπάλληλοί τους να πηγαίνουν στο γραφείο;

Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις. Τελικά, οι ηγέτες σε εθνικό, πολιτειακό και τοπικό επίπεδο θα πρέπει να κάνουν αντισταθμίσεις με βάση τους κινδύνους και τα οφέλη από το άνοιγμα διαφόρων τμημάτων της οικονομίας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι δύσκολο αν μια πολιτεία ανοίξει πολύ γρήγορα και αρχίσει να βλέπει πάλι πολλά κρούσματα. Θα πρέπει οι άλλες πολιτείες να προσπαθήσουν να σταματούν τους ανθρώπους από το να περνάνε τα (πολιτειακά) σύνορα τους;

Τα σχολεία προσφέρουν ένα μεγάλο όφελος και πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα. Μάλλον δε θα ισχύσει το ίδιο για μεγάλες αθλητικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Το οικονομικό όφελος του να υπάρχει ζωντανό κοινό δεν αντισταθμίζει τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού. Άλλες δραστηριότητες, όπως εκκλησιαστικές λειτουργίες ή ένα παιχνίδι σχολικού ποδοσφαίρου με συμμετοχή λίγων δεκάδων ατόμων,  εμπίπτουν σε μια γκρίζα ζώνη.

Υπάρχει ακόμα ένας άλλος παράγοντας που είναι δύσκολο να προβλεφθεί: η ανθρώπινη φύση. Μερικοί άνθρωποι θα είναι από μόνοι τους απρόθυμοι να βγουν έξω ακόμη και όταν η κυβέρνηση τους πει ότι επιτρέπεται. Άλλοι θα έχουν την αντίθετη άποψη - θα υποθέσουν ότι το η κυβέρνηση είναι υπερβολικά προσεκτική και θα αρχίσουν να καταπατούν τους κανόνες. Οι ηγέτες θα πρέπει να σκεφτούν προσεκτικά πώς να διατηρήσουν τις σωστές ισορροπίες. 

Συμπέρασμα
Η Μελίντα (σημ: η γυναίκα του και συνιδρύτρια του Ιδρύματος Gates) και εγώ μεγαλώσαμε μαθαίνοντας ότι ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν η καθοριστική στιγμή της γενιάς των γονέων μας. Αντίστοιχα, η πανδημία του COVID-19 -η πρώτη σύγχρονη πανδημία- θα καθορίσει αυτήν την εποχή. Κανείς από εμάς που θα ζήσουμε την Πανδημία Ι δε θα την ξεχάσει ποτέ. Και είναι αδύνατον να υποτιμήσουμε τον πόνο που αισθάνονται οι άνθρωποι τώρα και θα συνεχίσουν να αισθάνονται για πολλά χρόνια.

Το βαρύ κόστος της πανδημίας για τους χαμηλόμισθους και τους φτωχούς προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στη Μελίντα και σε εμένα. Αυτή η νόσος πλήττει δυσανάλογα τις φτωχότερες κοινότητες και τις φυλετικές μειονότητες. Ομοίως, οι οικονομικές επιπτώσεις του κλεισίματος (σημ: της οικονομίας) πλήττουν πολύ περισσότερο τους εργαζόμενους με χαμηλά εισοδήματα και τις μειονότητες. Οι υπεύθυνοι για χάραξη πολιτικής θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι, όπως ανοίγει η χώρα, η ανάκαμψη δεν κάνει τις ανισότητες ακόμη μεγαλύτερες από ό,τι είναι ήδη.

Ταυτόχρονα, είμαστε εντυπωσιασμένοι με το πώς ο κόσμος έχει έρθει κοντά για να πολεμήσει αυτήν τη μάχη. Κάθε μέρα, μιλάμε με επιστήμονες σε πανεπιστήμια και μικρές εταιρείες, διευθύνοντες συμβούλους φαρμακευτικών εταιρειών, ή αρχηγούς κυβερνήσεων, για να επιβεβαιώσουμε πως τα νέα εργαλεία τα οποία περιέγραψα θα γίνουν διαθέσιμα το συντομότερο δυνατό. Και υπάρχουν τόσοι πολλοί ήρωες που μπορούμε να θαυμάσουμε αυτήν τη στιγμή, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών υγείας που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Και όταν ο κόσμος τελικά κηρύξει το τέλος της Πανδημίας Ι, θα πρέπει όλοι μας να τους ευχαριστήσουμε γι' αυτό.

***

Μετάφραση: Μαγδαληνή Ειρηνάκη (με τη βοήθεια του Google translate και πολύ editing). Ό,τι είναι σε παρένθεση με “σημ:” είναι δικό της περιεχόμενο για την ευκολότερη κατανόηση του κειμένου. Έχει κρατήσει κάποιους αγγλικούς όρους σε παρενθέσεις για τον ίδιο λόγο.


Το παραπάνω άρθρο το έλαβα αυτούσιο από τον Θοδωρή Γεωργακόπουλο, με την πολύ καλή σελίδα διαΝΕΟσις, ο οποίος μας λέει για τη μεταφράστρια:

Η αναγνώστρια Μαγδαληνή, που λέτε, είχε ένα πρόβλημα. Η μαμά της διάβαζε στο ίντερνετ ανοησίες και θεωρίες συνωμοσίες για τον κορωνοϊό. Η Μαγδαληνή της έστελνε ό,τι έγκυρο και τεκμηριωμένο έβρισκε, αλλά τα περισσότερα ήταν στα εγγλέζικα, και η μαμά της δεν κατάφερνε να τα διαβάσει. Οπότε η Μαγδαληνή έκανε κάτι που λίγα παιδιά θα έκαναν για τους γονείς τους: μετέφρασε ολόκληρο το άρθρο του Μπιλ Γκέιτς στα ελληνικά, για να μπορεί να το διαβάσει η μαμά της και να καταλάβει καλύτερα τι είναι αυτό που μας συμβαίνει. Η Μαγδαληνή δέχτηκε να μας παραχωρήσει το μεταφρασμένο κείμενο και για τις μαμάδες, τους μπαμπάδες και τους μη-αγγλόφωνους φίλους όλων. Σας καλώ να της στείλετε πίξελ ευγνωμοσύνης μέσα απ' όλο το ίντερνετ.

Πηγή: GatesNotes