Σύνδρομο Asperger: μια πολύ παράξενη μορφή αυτισμού!

Ως κουλτούρα έχουμε πρόβλημα, και εδώ δεν εννοώ την βλαχαδερή ελληνική κουλτούρα η οποία είναι πολυκραγμένη σε κάθε τύπου "blog", εννοώ την ανθρώπινη κουλτούρα γενικά. Όχι φίλε αναγνώστη, δεν σε σώζει το ότι γεννήθηκες και μεγάλωσες Αυστραλία, το "χωριόοοο" είναι πανανθρώπινη ποιότητα και δυστυχώς δεν περιορίζεται γεωγραφικά ούτε σε μια χώρα ούτε σε μια ήπειρο. Μέσα σε αυτή την "χωριάτικη" νοοτροπία, εντάσσεται και η τάση πολλών ανθρώπων να μην την ψειρίζουν πολύ την μαϊμού, μόνο να φοράνε "ρουχαλάκια" που τους τα "έραψαν" άλλοι: ακόμα και τα πιο "ψαγμένα" ρουχαλάκια είναι... προραμμένα από άλλους για σένα, με άρρητες οδηγίες για το πώς θα φορεθούν!

Εδώ αναφέρομαι στο πως αντιμετωπίζει την "πραγματικότητα" ο καθένας, στο τι ιδέες κουβαλάει στο κεφαλάκι του και από που τις ψώνισε: θυμίζουν "πακέτα σύνδεσης" κάποιας τηλεφωνικής εταιρίας που σου στρώνει τους όρους όπως θέλει, σου δίνει το νούμερο όπως γουστάρει και αδιαμαρτύρητα χορεύεις στον ρυθμό που προστάζει το εκάστοτε συμβόλαιο. Μπορεί το όνομα της εταιρείας να αλλάζει, μπορεί να έχουν διαφορές ακόμα και αντιδιαμετρικά αντίθετες τα προγράμματά τους, όμως τα χρησιμοποιείς και συνδέεσαι σε αυτά με πανομοιότυπο τρόπο.

Τα "πακέτα σύνδεσης" που θα σοδομίσουμε σήμερα παρέα, αφορούν την "κανονικότητα" και την ψυχική υγεία. Είναι σχετικά αποδεκτό στην σημερινή κοινωνία να πάσχει το σώμα σου: κανείς δεν θα σου πει τίποτα αν έχεις ένα πρόβλημα με το συκώτι σου ή αν πρέπει να βαράς κάθε τρεις και λίγο σαν τον πρέζακλα ινσουλίνη, όμως "απαγορεύεται" διά ροπάλου να "νοσεί" το κεφάλι σου. Το συγκεκριμένο "πακετάκι σύνδεσης με την πραγματικότητα", που είναι αρκετά έντονο στην Ελλάδα, αναγάγει "στα μάτια του κόσμου" οποιαδήποτε ψυχική/ψυχολογική πάθηση σε "τρέλα", σε "καθυστέρηση" ή σε εκείνο το βαρύγδουπο "έχει... ψυχολογικά προβλήματα" που σημαίνει πως όλοι γύρω σου πρέπει είτε να δείξουν εκείνη την εκνευριστικότατη "κατανόηση", είτε να τηρούν αποστάσεις χιλιομέτρου από εσένα! Θεατής και κριτής σε όλα τα παραπάνω, ένας "κοσμάκης" ("τι θα πει ο κόσμος;!") του οποίου οι άποψη πάντα φαίνεται να έχει "βαρύτητα" ακόμα και σε θέματα που δεν κατέχει.

Στην αντίπερα πλευρά υπάρχει ένα εξωτικό φρούτο το οποίο δεν έχει έρθει για τα καλά στην Ελλάδα (ακόμα): για ορισμένους είναι "cool", έχει μια αίγλη ρε μάγκα μου να πηγαίνει κάτι στραβά με το κεφάλι σου ή να νιώθεις μέσα στην μαυρίλα και να μπορείς να κλαίγεσαι "δικαιολογημένα". Είτε αυτοδιαγνωσμένος μέσω... wikipedia, είτε με επίσημη βούλα ψυχιάτρου, σχεδόν "πρέπει" να έχεις μια ψιλοκαταθλιψούλα, μια διπολικότητα, κάτι από αγχώδη διαταραχή, λίγο τζατζαλεμένη προσοχή, να είσαι λίγο σχίζο για να θεωρηθείς "τυπάς", "individual". Απαραίτητο συνοδευτικό αυτού αυτού του "εναλλακτικού πακέτου", εκτός του θαυμασμού για την εκάστοτε πάθηση, είναι η φαρμακευτική αγωγή: τα αντικαταθλιπτικά είναι must και σκοράρεις έξτρα πόντους για βενζοδιαζεπίνες (xanax, lexotanil, stedon και τα σχετικά) όπως επίσης και για combo φαρμάκων που θα ρεζίλευαν σε ποικιλία την συλλογή μαμαλούκων Τούρκων από κομμένες ρώγες εν μέσω Μικρασιατικής καταστροφής! Ορισμένοι αυτής της συνομοταξίας αρέσκονται να υπενθυμίζουν πως πολλοί "μεγάλοι άντρες" ή ιδιοφυΐες ήταν "ψυχολογικά διαταραγμένοι" (διάβαζε: "δικοί τους"/της "κάστας" τους) ξεχνώντας πολύ βολικά πως το ότι ο σκύλος είναι τετράποδο δεν κάνει αυτομάτως όλα τα τετράποδα σκύλους!

Το ζήτημα θα γίνει πιο σύνθετο αν σκεφτείς πως ο καθορισμός του "νορμάλ" και του "παθολογικού", είναι μια τεράστια κουβέντα που οι περισσότεροι την αφήνουν στους ψυχίατρους με το αφοπλιστικότατο επιχείρημα "αυτοί ξέρουν, αυτοί είναι οι ειδικοί" αποποιούμενοι οποιουδήποτε προσωπικού ψαξίματος. Τα βιβλία των ψυχιάτρων συνήθως τα λένε σχετικά καλά, πολλές φορές όμως οι ίδιοι επί της πράξης δεν μας τα λένε καλά: στο πακετάκι τους περιλαμβάνεται  όλο και πιο έντονα όσο περνάει ο καιρός μια "κανονικοποίηση"/"σταντάρισμα" των πάντων, λες και οι άνθρωποι έρχονται σε μια-δύο "γεύσεις" το πολύ με οτιδήποτε άλλο να θεωρείται "παρεκκλίνουσα συμπεριφορά". Τα βιβλία τους λένε πως για να κατηγοριοποιήσεις κάποιον πρέπει να πληροί κάποια κριτήρια με αυστηρότητα, για συγκεκριμένη χρονική περίοδο και τα συμπτώματα να παρεμβάλλονται στην ζωή του δυσμενώς.

Οι ίδιοι πολλές φορές φαίνεται να συνταγογραφούν και κατά συνέπεια να "παθολογικοποιούν" άτομα και συμπεριφορές για ψύλλου πήδημα ή για αντιδράσεις πλήρως δικαιολογημένες και υγιέστατες απέναντι σε καταστάσεις/προβλήματα που έχουν προκύψει. Ίσως να γνωρίζεις και εσύ κάποιον που "του 'γραψε ο γιατρός ηρεμιστικά" γιατί αγχώθηκε με τη δουλειά ή τη σχολή, ίσως κάποιος γιατρός να σε έχει μπουκώσει και εσένα αντικαταθλιπτικά για εκείνη την βαρβάτη ερωτική απογοήτευση που πέρασες. Θα δεις επίσης πως πολλές φορές βγαίνουν καινούργια "σύνδρομα" στην ψυχιατρική: αυτά τα σύνδρομα ορισμένες φορές δεν προκύπτουν λόγω της εξέλιξης των διαγνωστικών μεθόδων αλλά λόγω του... "άτυπου" επαναορισμού της κανονικότητας σε όλο στενότερα πλαίσια. Έτσι, βλέπεις να συνταγογραφούνται δυσανάλογα πολλά φάρμακα -χωρίς πρώτα να έχουν εξαντληθεί εναλλακτικές προσεγγίσεις, π.χ., ψυχοθεραπεία- λες και όλος ο κόσμος πάσχει: τέτοιος επιπολασμός και κατά συνέπεια συνταγογράφηση θα δικαιολογούταν μόνο αν η πάθηση ήταν η ηλιθιότητα!

Τα παραπάνω, πιο άκομψα και από τον τριχωτό χοντρό ιδρωμένο θείο σου ντυμένο με τα εσώρουχα της petite κοπέλας σου, μας φέρνουν στο..."σύνδρομο Asperger". Το σύνδρομο Asperger δεν είναι "ψυχιατρική πάθηση" ούτε "ψυχολογικό πρόβλημα", αλλά ανήκει στις "νευροαναπτυξιακές διαταραχές του αυτιστικού φάσματος". Πού κολλάει λοιπόν το κήρυγμα που έφαγες στην εισαγωγή; Πολλές από τις αντιλήψεις που αναφέρθηκαν παραπάνω, ταιριάζουν γάντι και στην αντιμετώπιση ατόμων με "αυτισμό", ιδίως σε περιπτώσεις αυτισμού υψηλής λειτουργικότητας όπως το αρκετά ενδιαφέρον "Σύνδρομο Asperger". Υψηλή λειτουργικότητα; Αυτισμός; Έλα να κάνουμε μια τσάρκα να τα ξεκαθαρίσουμε ένα-ένα...

Τι είναι ο αυτισμός;

Πιθανότατα όταν ακούς για "αυτισμό" ή "αυτιστικούς" το "πακετάκι σύνδεσής σου με την πραγματικότητα" να  σου φέρνει στο μυαλό άτομα που βγάζουν άναρθρες κραυγές, που πηγαίνουν μπρος-πίσω στην καρέκλα τους αναφωνώντας "πατααααατέεεεεζζζζ" όταν εξιτάρονται πολύ, βίαια ξεσπάσματα και "νοητική καθυστέρηση". Ίσως πάλι να σου έρχονται στο μυαλό οι "σάβαντ" (savant), άτομα των οποίων οι εκπληκτικές μαθηματικές ικανότητες αφήνουν προφέσορες να χάσκουν με σαγόνια ορθάνοιχτα! Αν το έπαιζα ρουλέτα θα έβαζα τις μάρκες μου στο ότι δεν γνωρίζεις, απλά βασίζεσαι στο "τι έχεις ακούσει", εκτός φυσικά αν σε καίει προσωπικά το ζήτημα (διάβαζε: αν έχεις ένα τέτοιο άτομο κοντά σου): να ακόμα ένα μέρος από το "πακετάκι", δεν μαθαίνουμε για τίποτε άλλο πέραν αυτών που μας αφορούν άμεσα, όλος ο κόσμος μας χωράει στην αυλή μας.

Η πραγματικότητα είναι πως καμία από τις δυο εικόνες δεν είναι περιγραφική του αυτισμού, διότι ο αυτισμός δεν είναι μια "πάθηση" αλλά είναι ένα φάσμα. Την πρώτη εικόνα θα την συναντήσεις αρκετά ρεαλιστικότερη στην ταινία του Δημήτρη Κολλάτου "Η ζωή με τον  Άλκη" και την δεύτερη στην ταινία "Rain Μan".Τα διαγνωστικά κριτήρια για τον αυτισμό είναι πολύ πιο "βαρετά" από ότι θα περίμενες: δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση και την επικοινωνία, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και περιορισμένα ενδιαφέροντα συνιστούν την κύρια περιγραφή που μπορείς να πεις πως χαρακτηρίζει το φάσμα του αυτισμού.

Η διάγνωση του αυτισμού γίνεται σε σχετικά μικρή ηλικία, συνήθως στα πρώτα δύο έτη της ζωής του αυτιστικού παιδιού. Η διάγνωσή μπορεί να γίνει και πολύ αργότερα δεδομένου του ότι ο αυτισμός έχει ευρύ φάσμα: υπάρχει αυτισμός πολύ χαμηλής λειτουργικότητας έως και αυτισμός υψηλότατης λειτουργικότητας. Ως "λειτουργικότητα" ορίζεται το πόση βοήθεια χρειάζεται αυτό το άτομο στην καθημερινή του ζωή, αν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί, αν μπορεί να ζήσει ως έχει στην κοινωνία. Διαβάζοντας τα παραπάνω, τράβα και βάρα μια καλή το κεφάλι σου στον τοίχο για το πόσο εσφαλμένες εντυπώσεις είχες περί αυτισμού - τώρα φτάνουμε στα ωραία!

Τι είναι το σύνδρομο Asperger;

Το σύνδρομο Asperger είναι μια μορφή αυτισμού υψηλής έως πολύ υψηλής λειτουργικότητας. Η λειτουργικότητα αυτών των ατόμων μπορεί να είναι τόσο υψηλή που η διάγνωση να γίνει πολύ αργότερα στην ζωή τους (εφηβεία-ενήλικη ζωή) ή ακόμα και να μην γίνει καθόλου, απλά ο περίγυρος του ατόμου να το θεωρεί "εκκεντρικό".

Το σύνδρομο Asperger παίρνει το όνομά του από τον Αυστριακό παιδίατρο Hans Asperger ο οποίος το περιέγραψε πρώτος. Η ιστορία ξεκίνησε όταν μελέτησε τέσσερα αγόρια και δημοσίευσε μια μελέτη με το θέμα "Αυτιστική ψυχοπάθεια". Μέσα σε αυτή την μελέτη περιέγραφε τα χαρακτηριστικά αυτών των αγοριών που του έκαναν εντύπωση: είχαν περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες σε επίπεδο που μπορούσε να ισχυριστεί ότι τους έλειπε η ενσυναίσθηση, προτιμούσαν το μονόλογο από ότι τον διάλογο και παρουσίαζαν μεγάλη αδεξιότητα στις κινήσεις τους. Το πιο εκπληκτικό όμως ήταν ότι είχαν τρομερά περιορισμένα ενδιαφέροντα αλλά το καθένα ήταν "εξπέρ" στον τομέα του, μπορώντας να μιλήσει εκτενέστατα για το θέμα που το ενδιέφερε σε βάθος και με λεξιλόγιο ασυνήθιστα ανεπτυγμένο για την ηλικία τους. Αυτό το χαρακτηριστικό τους ήταν τόσο έντονο που ο Hans τους έδωσε το παρατσούκλι "Μικροί Καθηγητές", πιστεύοντας συνάμα πως αργότερα θα γίνονταν αρκετά σημαντικοί ο καθένας στον τομέα του.

Το τραγικά αστείο της υπόθεσης είναι ότι περιγραφές θέλουν τον Hans όταν ήταν μικρός να ήταν απόμακρος με τους ανθρώπους, χωρίς φίλους, σπασικλαμπάνιας με τα έργα του ποιητή Franz Grillparzer τα οποία φρόντιζε να απαγγείλει στους συμμαθητές του αδιαφορώντας αν τον ακούνε ή όχι και... αρκετά τρομαχτικός, διότι αναφερόταν στον εαυτό του στο τρίτο πρόσωπο! Με λίγα λόγια ο Hans Asperger είχε ως παιδί πολλά από τα διαγνωστικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου που περιέγραψε!

Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου Asperger;

Χοντρικά τα συμπτώματα είναι δυσκολία στις διαπροσωπικές/κοινωνικές σχέσεις, μονομερισμένα ενδιαφέροντα και αδεξιότητα. Συνήθως άτομα με Asperger παρουσιάζουν -ή τουλάχιστον διαγιγνώσκονται- και με άλλα όπως διαταραχές της προσοχής, κατάθλιψη και δυσκολίες στον ύπνο. Το πραγματικά ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι πως προκύπτουν αυτά τα συμπτώματα!

Η δυσκολία στις διαπροσωπικές και κοινωνικές σχέσεις δεν προκύπτει από "νοητική καθυστέρηση". Τα άτομα με Asperger μπορούν να έχουν φυσιολογικό ή άνω του μέσου IQ. Τους λείπουν όμως δύο πολύ βασικές ικανότητες που κάνουν την καθημερινή επαφή με τους ανθρώπους δύσκολη: η ενσυναίσθηση και η κατανόηση του μεταφορικού/αφηρημένου λόγου. Όσον αφορά το πρώτο, δυσκολεύονται πολύ να "διαβάσουν" τον συνομιλητή τους: δεν μπορούν να καταλάβουν πότε βαρέθηκες να ακούς για τις... πεταλούδες τις Άπω Ανατολής, δεν μπορούν να "πιάσουν" μικρές κινήσεις ή λεγόμενα που σηματοδοτούν ότι θέλει και ο συνομιλητής σου να μιλήσει, βιάζεται να φύγει ή το τελευταίο μισάωρο που μιλάει ακατάπαυστα εσένα σε έχει πιάσει κόψιμο από την κόλαση.

Επίσης σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να βάλουν τον εαυτό τους στην θέση του άλλου: αν προσκαλέσεις ένα άτομο με Asperger για γεύμα μπορεί να πει πράγματα που "δεν λέγονται", όπως το να σχολιάσει τα κιλά σου, το ότι στο σαλόνι ο σκύλος σου βατεύει τη γάτα σου, τη φαλακρίτσα που άρχισες να κάνεις ή την υπέροχη γενειάδα σου (άσχημο αν είσαι οικοδέσποινα και όχι οικοδεσπότης). Σε αυτές τις περιπτώσεις το άτομο με Asperger αδυνατεί να καταλάβει γιατί σε τάραξε αυτό που είπε, πραγματικά δεν υπάρχει λόγος να αγχώνεσαι που η κρεατοελιά στη μύτη σου του θύμισε τους κεφτέδες που έκανε η γιαγιά του όταν ήταν μπόμπιρας.

Το δεύτερο αρκετά παράξενο χαρακτηριστικό χαρακτηριστικό τους είναι η αδυναμία κατανόησης του μεταφορικού και αφηρημένου λόγου. Το να πεις σε ένα άτομο με Asperger πως "τα πάρτι της Pateras Productions γαμάνε και δέρνουν" απλά θα το μπερδέψει και θα το αναγκάσεις να σου κάνει τις εύλογες ερωτήσεις α) γιατί να πας σε ένα πάρτι αν αυτό γαμάει και δέρνει και β) πως είναι δυνατόν ένα πάρτι να γαμήσει και να δείρει! Με το ίδιο σκεπτικό, τα άτομα με asperger δυσκολεύονται να κατανοήσουν αυτό που εσύ ονομάζεις "χιούμορ" το οποίο πολλές φορές βασίζεται σε λογοπαίγνια ή αφηρημένους συνειρμούς. Πιθανότατα θα λάβει το αστείο σου κυριολεκτικά με... αρκετά διασκεδαστικές συνέπειες.

Το πιο εκπληκτικό όμως είναι τα μονομερισμένα τους ενδιαφέροντα. Είναι αρκετά χαρακτηριστικό πως τα άτομα με Asperger συνήθως παθιάζονται με ένα θέμα το οποίο το μελετάνε σε τρομαχτικό βάθος: το "κόλλημά" τους μπορεί να είναι οτιδήποτε, από δεινόσαυρους έως οργανική χημεία και από τύπους πρίζας (!) έως έντομα της Σαχάρας. Το επίπεδο των γνώσεών τους συνήθως είναι τέτοιο που θα ντρόπιαζε καθηγητή που ειδικεύεται στον τομέα των ενδιαφερόντων τους, με αποτέλεσμα συνήθως ο διάλογος μαζί τους να μετατρέπεται σε μονόλογος κατά κύριο λόγο, λόγω μπαράζ πληροφοριών, και κατά ένα μικρότερο ποσοστό λόγω του ότι σύμφωνα με τα πιο πάνω δεν "αντιλαμβάνονται" πότε να σταματήσουν ή πως "τερματίζεις" μια συζήτηση.

Μπορεί δηλαδή να έρθει, να σου μιλήσει αναλυτικότατα για την κοινωνική διαστρωμάτωση της Αγγλίας κατά τον Μεσαίωνα και... να σηκωθεί να φύγει προτού προλάβεις να πεις τίποτε (μου έχει συμβεί!). Αρκετά χαρακτηριστικό επίσης είναι πως η ομιλία τους είναι μονότονη από άποψη "χρωματισμού" και τονισμού των λέξεων, οι περισσότερες περιπτώσεις που έχω γνωρίσει θα μπορούσα να την χαρακτηρίσω ως "ρομποτική" - δύσκολα διέκρινες τον "χρωματισμό" που θα χρησιμοποιούσε κάποιος για να μεταφέρει συναίσθημα. Αν έπρεπε να παρομοιάσω το σύνολο των  συμπτωμάτων τους στερεοτυπικά με κάποιον "χαρακτήρα" ξένης σειράς, αυτός θα ήταν ο... Data από το Star Trek.

Πέραν των παραπάνω, τα άτομα με Asperger μπορούν να παρουσιάσουν ασυνήθιστη ευαισθησία σε ήχο και φως, όπως και άλλοι αυτιστικοί. Ένας ήχος ή ένας φωτισμός που δεν θα ήταν σε ενοχλητικά επίπεδα για τον "μέσο" άνθρωπο, κάποιος με Asperger μπορεί να τον βρει αφόρητο. Το ίδιο παρουσιάζεται και με ρούχα ή κοσμήματα που μπορούν να τους προκαλέσουν δυσφορία, λόγω επαφής με το δέρμα τους. Μια αρκετά ενδιαφέρουσα ταινία που δείχνει μια σχετικά ρεαλιστική εικόνα κάποιου με Asperger είναι η ταινία Adam που παρουσίασε ο Αλέξανδρος Προδρόμου στη στήλη του.

Τι προκαλεί το Σύνδρομο Asperger;

Σύντομη απάντηση: κανείς δεν γνωρίζει προς το παρόν.

Απάντηση για όσους δεν πάσχουν από ADHD: Το σύνδρομο Asperger, όσον αφορά το τι το προκαλεί, θυμίζει σε όλα του τον αυτισμό. Δεν έχει βρεθεί κάποια μονήρης αιτία, δεν οφείλεται σε ένα γονίδιο ή σε ένα μόνο χρωμόσωμα και αν και δείχνει συσχέτιση με κληρονομικότητα, αυτή δεν ακολουθεί κλασσική "Μεντελιανή" γενετική όπως πολλές παθήσεις π.χ., στίγμα Μεσογειακής αναιμίας. Ως αιτίες έχουν προταθεί διάφορα, όπως έκθεση σε τερατογόνα χημικά ή σε εμβόλια (το τελευταίο δεν πολυστέκει), όμως προς το παρόν τίποτα δεν είναι σίγουρο.

Τα τεστ που έχουν γίνει σε εγκεφάλους ατόμων με Asperger είναι δύσκολο να ερμηνευτούν. Δεν δίνουν ξεκάθαρα αποτελέσματα, δεν βλέπεις δηλαδή κάποια περιοχή διαφοροποιημένη με τον ίδιο τρόπο σε όλους όσους έχουν Asperger όπως π.χ., θα έβλεπες κοινά στοιχεία στην ανατομία εγκεφάλων ατόμων με Alzheimer. Παρουσιάζουν πάντως διαφοροποιημένη εγκεφαλική λειτουργία από τους "φυσιολογικούς" ανθρώπους.

Για να εξηγηθεί τι συμβαίνει στους εγκεφάλους αυτών των ανθρώπων έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες: μια από αυτές εμπλέκει τους "νευρώνες κάτοπτρα", συγκεκριμένα προτείνει πως αυτοί οι νευρώνες δυσλειτουργούν στα άτομα με Asperger. Οι νευρώνες κάτοπτρα είναι νευρώνες στον εγκέφαλο οι οποίοι -pop warning- μας επιτρέπουν να "νιώσουμε" και να "μιμηθούμε" τους άλλους: όταν βλέπεις κάποιον να έχει χτυπήσει το πόδι του και να πονάει, να γελάει ή να οδηγεί υποτίθεται πως αυτοί οι νευρώνες ενεργοποιούνται στον εγκέφαλό μας και μας κάνουν να "νιώσουμε" αυτό το άτομο ή... να "εξασκούμε" την δεξιότητα (οδήγηση) ακόμα και κοιτώντας απλά.

Μια άλλη θεωρία μιλάει για εντελώς διαφορετική "καλωδίωση" του εγκεφάλου των ατόμων με Asperger και κατά συνέπεια του πως επεξεργάζονται τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Πιθανότατα καμία θεωρία από μόνη της δεν μπορεί να εξηγήσει πλήρως το φαινόμενο, ίσως τα πράγματα να είναι πολύ πιο σύνθετα από όσο προτείνουν οι παραπάνω θεωρίες.

Υπάρχει θεραπεία;

Όχι, δεν υπάρχει θεραπεία που να "γιατρεύει" κάποιον με Asperger. Έχουν δοκιμαστεί πάνω τους πολλά... χάπια, από αντικαταθλιπτικά έως αντιψυχωτικά αλλά τίποτα δεν φάνηκε να δουλεύει, τουλάχιστον όχι όπως θα το ήθελε μια πιο...απλή θεώρηση του κόσμου. Παρόλ' αυτά τα άτομα με Asperger μπορούν να προσαρμοστούν στην κοινωνία, κυρίως μέσω εμπειρίας και συμπεριφορικής θεραπείας. Πολλά άτομα με Asperger μπορούν καθημερινά να σχετίζονται με άλλους ανθρώπους, μαθαίνοντας τους "κώδικες επικοινωνίας".

Η περίπτωση του Asperger είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση αυτισμού, διότι δεν την χαρακτηρίζει η νοητική καθυστέρηση και αυτά τα άτομα μπορούν να εξηγήσουν πλήρως το πως νιώθουν, το πώς σκέφτονται και το πώς βλέπουν τον κόσμο - μια "πολυτέλεια" που δεν την έχουμε σε άλλες "παθήσεις". Περιγράφουν λοιπόν πώς μαθαίνουν, σχεδόν "μηχανικά", σαν να τρέχουν πρόγραμμα, τα κοινωνικά "πρέπει", τους άγραφους νόμους που διέπουν μια συζήτηση, ακόμα και το χιούμορ - ω, ναι, μπορούν να αστειευτούν τρομερά επιτυχημένα και στην συνέχεια να σε λύσουν στα γέλια εξηγώντας σου ποιον "τύπο" αστείου εφάρμοσαν, κερδίζοντας επάξια bonus points συμπάθειας σε οποιονδήποτε μπορεί να εκτιμήσει το έξυπνο χιούμορ!

Αν παρατήρησες θα είδες πως πολλές φορές την λέξη πάθηση την βάζω μέσα σε εισαγωγικά, ουσιαστικά αμφισβητώντας αν πρόκειται για πάθηση και αυτό διότι αρκετές φορές της λείπει ένα κύριο γνώρισμα των παθήσεων: αρκετοί από αυτούς που το έχουν δεν θεωρούν τους εαυτούς τους "πάσχοντες" ούτε νιώθουν να "υποφέρουν" από το Asperger. Έχουν δικές τους κοινότητες στο διαδίκτυο (forums) στα οποία αναφέρονται στους εαυτούς τους ως Aspies και... εμάς τους υπόλοιπους μας χαρακτηρίζουν "νευροτυπικούς" (neurotypical, οι βαρετοί της όλης υπόθεσης), τονίζοντας έτσι πως οι ίδιοι το αντιλαμβάνονται ως διαφορετική καλωδίωση του εγκεφάλου τους και όχι ως "αρρώστια" από την οποία πρέπει να "γιατρευτούν".

Περιγράφουν την αλληλεπίδρασή τους μαζί μας σαν να έχουν προσγειωθεί σε έναν εξωγήινο πλανήτη και να προσπαθούν να μάθουν και να καταλάβουν τα τοπικά έθιμα και τους κώδικες συμπεριφοράς μας - αξίζει να βάλεις τον εαυτό σου σε αυτό το σενάριο να δεις πως θα ένιωθες. Ως ένα σημείο πολλοί "aspies" νιώθουν περήφανοι για αυτό που είναι, υπάρχει αν το ψάξεις και Aspie Pride group! Ως ένα σημείο αυτό έχει και την "σκοτεινή" του πλευρά: εμφανίζεται κατά καιρούς μια τάση "οικειοποίησης" μεγάλων προσωπικοτήτων της ιστορίας, ιδίως έξυπνων, ως "άτομα που είχαν Asperger", πράγμα που είναι πολύ δύσκολο να διαπιστωθεί με ακρίβεια αν ισχύει.

Όπως και να έχει, το σύνδρομο Asperger είναι αρκετά ιδιαίτερο διότι τα άτομα που το έχουν μπορούν να θεωρηθούν κάλλιστα "ικανά να τα βγάλουν πέρα μόνα τους" στην ζωή, αντιθέτως με άλλες παθήσεις, όπως το σύνδρομο Down. Έχει μάλιστα προταθεί, πράγμα που ισχύει εν μέρη, πως αυτά τα άτομα πλέον έχουν βρει το ενδιαίτημά τους στην κοινωνία, καταλαμβάνοντας δουλειές που εκμεταλλεύονται την τάση τους για τάξη και ακρίβεια, το δυνατό "μάτι" για λεπτομέρειες και την αναγνώριση επαναλαμβανόμενων ακολουθιών, όπως επίσης και την αφοσίωσή τους σε λεπτές και επαναλαμβανόμενες διαδικασίες που πολλοί θα θεωρούσαν "βαρετές". Ιδανικά επαγγέλματα για αυτούς μπορεί να είναι ο προγραμματισμός υπολογιστών και ερευνητικές θέσεις σε εργαστήρια.

Το αυθεντικό άρθρο μπορεί να βρεθεί ΕΔΩ