Τί εννοούμε όταν λέμε «έξοδο από την κρίση»; Ένα θετικό πρόσημό στο ρυθμό ανάπτυξης; Όχι, ιδιαίτερα. Ανάπτυξη είχαμε και όταν χρωστούσαμε της Μιχαλούς και συνεχίζαμε να δανειζόμαστε κι άλλο. Για μένα η κρίση θα τελειώσει όταν ζητήσει ο ελληνικός λαός ριζική μεταρρύθμιση και ψηφίσει μεταρρυθμιστές. Αυτό προϋποθέτει κάτι παραπάνω από την εφαρμογή μνημόνιων κατανόησης με τους εξωτερικούς δανειστές – κάτι που αποτύχαμε και συνεχίζουμε να αποτυγχάνουμε – αλλά να υπάρχει πολιτική θέληση από τα πολιτική ηγεσία να αλλάξουν το πολιτικοικονομικό σύστημα της χώρας.
Ποια κόμματα σήμερα έχουν την θέληση αλλά και το πρόγραμμα; Γιατί δεν τα ψηφίζει ο κόσμος στην εξουσία; Δεν κουράστηκε έξι χρόνια συνεχόμενης αδράνειας;
Πρώτον, ας κοιτάξουμε περιληπτικά τί (δεν) έχει καταφέρει η Ελλάδα τα τελευταία έξι χρόνια από τότε που κατάλαβε – ή σταμάτησε να προσποιείται – ότι το χρέος δεν ήταν βιώσιμο. Τα δύο πρώτα μνημόνια δεν εφαρμόστηκαν σωστά από την συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ αλλά μπαλώθηκαν με συνεχή ισοδύναμα και φοροκαταιγίδες για να αποφύγουν το πολιτικό κόστος (λογικό το δηλητήριο να μην μπορεί να είναι το φάρμακο). Ο κόσμος βαρέθηκε τις ίδιες φάτσες και πίστεψε ένα πολλά-υποσχόμενο ΣΥΡΙΖΑ που μαζί με τους ΑΝΕΛ – το περήφανο αντιμνημονιακό τόξο – παραλίγο να ρίξουν μια ήδη εύθραυστη οικονομία στα βράχια και με αλλεπάλληλες ευλογίες του εκλογικού σώματος και με τεράστια αμηχανία, λέει να εφαρμόσει ένα τρίτο μνημόνιο με ανταλλαγή την απομείωση του υπάρχοντος χρέους, αντιστέκοντας κάθε αναγκαία μεταρρύθμιση που θα μειώσει τις δημόσιες δαπάνες. Με λίγα λόγια, δεν έχει αλλάξει σχεδόν τίποτε. Η πολιτική των έξι τελευταίων ετών αφορά την συνεχή προσπάθεια λήψης έτοιμων χρημάτων και μη-πληρωμής χρεών για να συντηρείται το πελατειακό σύστημα με κάθε κόστος.
Τα λάθη των τελευταίων ετών είναι τόσο τραγικά και πομπώδη που δεν χρειάζεται πέρα από έναν παρατηρητικό άνθρωπο μέσης νοημοσύνης για να σκεφτεί τις λύσεις οι οποίες είναι:
* Μείωση των δημόσιων δαπανών και υπαλλήλων, και εξορθολογισμό της δημόσιας μηχανής.
* Αποδεκατισμό του παρανοϊκού φορολογικού και εισφορολογικού κόστους των νέων επιχειρηματιών όπως είναι στην υπόλοιπη Ευρώπη.
* Ελευθέρωση όλων των επαγγελμάτων, τέλος στα κλειστά μαγαζάκια, στις συντεχνίες και στις αυθεντίες.
* Λιγότερο κράτος, περισσότερη ελευθερία, pro-business και pro-market νοοτροπία ώστε να μπορούν να αυτοδημιουργηθούν οι επενδύσεις από να περιμένουμε συνέχεια να έρχονται από έξω.
Οι λύσεις αυτές βασίζονται στην φιλελεύθερη ιδεολογία με βάση το πολιτικό κέντρο που επιθυμεί την δημόσια και δωρεάν υγεία και παιδεία, ανοιχτή κοινωνία με ίσα δικαιώματα για όλες τις μειονότητες, εκκοσμίκευση του κράτους και χωρισμό από την εκκλησία. Ποιά προγράμματα πολιτικών κομμάτων ταιριάζουν περισσότερο με τις παραπάνω αντιλήψεις. Μια γρήγορη ματιά εξωκοινοβουλευτικά και κάποιος βρίσκει την Φιλελεύθερη Συμμαχία, ένα ιδιαίτερο Laissez-faire σχήμα με ευαισθητοποιημένα προς τις μειονότητες μέλη, την Δράση ένα open-minded think-tank με ριζοσπαστικές – θα ’λεγα αναγκαίες – φιλελεύθερες ιδέες για την ελληνική οικονομία, και κοινοβουλευτικά, το Ποτάμι, ένα θετικό αλλά αρκετά αόριστο μείγμα κεντροαριστεράς και φιλελευθερισμού. Α) Γιατί αυτά τα κόμματα έχουν μικρή έως ελάχιστη απήχηση Β) Τί σταματάει τους Έλληνες να ανοιχτούν προς αυτά; Γ) Θα μπορούσαν αυτά τα κόμματα να συμμαχήσουν με τους «αμαρτωλούς» του παρελθόντος και αν ναι, η επιρροή τους θα βοηθούσε το τελικό σκοπό;
Η απάντηση στο ‘Α’ έχει να κάνει με το τρόπο που έμαθε ο Έλληνας τα τελευταία 30 χρόνια. Το λεγόμενο πελατειακό κράτος όπου η σχέση ψηφοφόρου και πολιτικού στο θέμα της οικονομικής επιβράβευσης είναι άμεση. Είτε αυτό πρόκειται για διορισμούς, είτε απευθείας αναθέσεις, η ζημιά που προκαλείται με την σπατάλη δημόσιου χρήματος συσσωρεύεται στο κρατικό χρέος, το οποίο και να μειωθεί αριθμητικά, η μηχανή που το παράγει συνεχίζει να υπάρχει. Επίσης, υπάρχει το θέμα του ελιτισμού. Τα φιλελεύθερα κόμματα κυρίως μιλάνε και κατανοούνται από το liberal intelligentsia κομμάτι πληθυσμού που έχει απεμπλακεί από το ιστορικό δίπολο αριστεράς-δεξιάς που στην Ελλάδα τείνει να έχει παρόμοια αποτελέσματα λόγω της ύπαρξης του εγγενούς κρατισμού που τα διέπουν.
Για το ‘Β’ φταίει η πολιτική ανωριμότητα του ελληνικού λαού. Τα τελευταία έξι χρόνια ψηφίζει «σωτήρες», με τους κυβερνώντες να έχουν ρίξει όλο την ευθύνη για τα δεινά τους σε εξωτερικούς παράγοντες. Δίνει προτεραιότητα στην προσωπολατρία παρά το πολιτικό πρόγραμμα – και την δυνητική αποτελεσματικότητά του – και αρκείται στον λαϊκισμό για τις φήμες για να μην ψηφίσει – τρανό παράδειγμα τον αφορισμό του Ποταμιού «επειδή είναι του Μπόμπολα». Αλλά στο τέλος, η απάντηση στο Β εξηγείται από την απάντηση στο Α. Ένα φιλελεύθερο καθεστώς δεν υπόσχεται άμεση επιβράβευση αλλά μια πλατφόρμα για την αυτοδημιούργητη ανάπτυξη του ατόμου, κάτι όμως που θέλει χρόνο και σκληρή δουλειά. Ο Έλληνας όμως βιάζεται, θέλει άμεση λύση για το πρόβλημά του, ακόμη και αν πρέπει να περιμένει δεκαετίες για αυτό!
Όσο αφορά το ‘Γ’, αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Η έννοια του φιλελευθερισμού εμπλέκεται – λανθασμένα – συχνά με την δεξιά και αυτό προκαλεί πολλές παρανοήσεις. Η Νέα Δημοκρατία, που αυτοδιαφημίζεται ως φιλελεύθερη, στην πράξη δεν φάνηκε ποτέ να είναι. Ένας φιλελεύθερος πολιτικός δεν αρκείται στο ξεπούλημα του δημοσίου και στην υποβοήθηση κάποιων «φίλων» ιδιωτών. Ο πραγματικός φιλελεύθερος επιτρέπει την αγορά να κινηθεί από κάτω προς τα πάνω και σε αυτό το τομέα η ΝΔ δεν διαφέρει πολύ με το ΠΑΣΟΚ. Ίσως η καινούργια ηγεσία της ΝΔ είναι υποσχόμενη αλλά κουβαλάει πολλά ιστορικά βαρίδια, παρόμοια με αυτά που «μετανάστευσαν» από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ και από την ΝΔ στους ΑΝΕΛ που αδυνατούν να αποτάξουν τον κρατισμό. Για μένα, πιο εύκολα θα δούλευε μια συμμαχία φιλελεύθερων κομμάτων με κεντρώα ή και κεντροαριστερά κόμματα με ευρωπαϊκή και προοδευτική προοπτική. Μια τέτοια συμμαχία θα «μιλούσε» με ειλικρίνεια και πιο οργανικά στους νέους, στους γονείς τους και στους μετανάστες που αδειάζουν την χώρα από το ταλέντο. Για μια χώρα που είναι τόσο απελπισμένα δύσκολη να αποχωριστεί το παρελθόν της, χρειάζεται κάτι παραπάνω από μια ελπίδα για το μέλλον, χρειάζεται σχέδιο.
Facebook: George Julius Perakis
