Τι είπαμε ότι γιορτάζουμε κάθε 28 Οκτώβρη;
Το "Όχι" <στους... Γερμανούς>, θα πουν απερίσκεπτα πολλοί... έχοντας ίσως παρασυρθεί από το ψεκασμένο πνεύμα των καιρών.
Το <"Όχι" στους Ιταλούς>, μας έλεγαν στο σχολείο.
Και ανάλογα την ιδεολογική αφετηρία του δασκάλου ή του καθηγητή, έρχονταν το συμπλήρωμα: "...που είπε ο Μεταξάς!" ή "που είπε ο λαός!" .
Μάλιστα...
Συνήθως, κάπου εκεί η ιστορία σταματούσε.
Και άρχιζε η διαδικασία χτισίματος της "εθνικής υπερηφάνειας": "Οι λίγοι που αντιστάθηκαν στους πολλούς... οι ήρωες που πολεμούν σαν Ελληνες... η συνέχεια της... Σαλαμίνας, των Θερμοπυλών και του Μεσολογγίου" κλπ κλπ...
Μαζί -πάντα μαζί πήγαιναν αυτά- το χτίσιμο της "θρησκευτικής συνείδησης": "Ο "θεος" της Ελλαδας... η Παναγία που έβλεπαν οι στρατιώτες μας στην Πίνδο... το ράσο που πολέμησε στην πρώτη γραμμή" κλπ κλπ...
Μετά, ηρωικά ποιήματα... παρελάσεις του χαβαλέ... ταρατατζούμ... μονότονα επαναλαμβανόμενοι δεκάρικοι από διευθυντές ή επίτιμους καλεσμένους... πάλι ταρατατζουμ... και μετά καμάκι στις καφετέριες... και τέλος.
Του χρόνου, πάλι.
Όχι... λάθος! Μια από τα ίδια, σε 5 μήνες: την 25η Μαρτίου.
Σπάνια όμως, πολύ σπάνια, κάποιος θα βρισκότανε να πει πως το "Όχι" δεν ήταν η άρνηση της παράδοσης στους Ιταλούς.
Ήταν η άρνηση της παράδοσης στον φασισμό και στον ναζισμό.
Και αν κάποιος βρίσκονταν -σπάνια, πολύ σπάνια- να το υπενθυμίσει, η γνώση που δινόντανε έφτανε λίγο πέρα από την μύτη: "Φασισμός ήταν ο Μουσολίνι. Ναζισμός ο Χίτλερ".
Λοιπόν: Σήμερα και κάθε 28η Οκτωβρίου, θυμόμαστε -το προτιμώ από το "γιορτάζουμε"- δυο βασικά πράγματα, τα οποία ποτέ δεν τα διδαχτήκαμε έτσι:
• Θυμόμαστε, ότι η Ελλάδα προτίμησε να ματώσει για την ελευθερία. Θα μπορούσε να συνθηκολογήσει με τον φασισμό στην αρχή και τον ναζισμό μετά. Να είχε επιλέξει δηλαδή "την τάξη και την ασφάλεια".
Ποιος αμφιβάλει πως θα υπήρχε θαυμαστή τάξη με τις αυταρχικές επιβολές των κατακτητών;
Ταξάρα, θα έλεγα! Δεν διαλέξαμε όμως αυτό.
Ποιος αμφιβάλει πως θα ήμασταν -οι πρόγονοί μας δηλαδη- πολύ ασφαλείς με την Βέρμαχτ να μας φυλάει; Μακριά από τις ανασφάλειες, τις θυσίες και τους πόνους του αγώνα, για να μείνουμε ελεύθεροι; Στην ήρεμη αγκαλιά της Ιταλογερμανικης ειρήνης, παρά στην τρικυμιώδη θάλασσα του αγώνα για ελευθερία;
Ασφαλειάρα, θα έλεγα! Δεν διαλέξαμε όμως αυτό.
Θα είχαμε επίσης "ισότητα". Οι κατακτημένοι, είναι ίσοι! Ισοπεδωτικά ίσοι. Δίχως "ενοχλητικές"... "άδικες" και "βάρβαρες" ανισότητες!
Ισοτητάρα, θα έλεγα! Δεν διαλέξαμε όμως αυτό.
Θα είχαμε και δικαιοσύνη! Αποτελεσματική... γρήγορη... άμεση!
Και φαί, θα είχαμε! Δεν θα λιμοκτονούσαν άνθρωποι στους δρόμους, δεν θα λιποθυμούσαν παιδάκια από την πείνα στα σχολεία.
Τι άλλο θέλαμε, λοιπόν;
Θέλαμε: ελευθερία!
Γι'αυτην πετάξαμε όλες τις ανέσεις στα αζήτητα!
Γι'αυτην ματώσαμε, γι'αυτην γονατίσαμε, γι'αυτην πεθάναμε, γι'αυτην νικήσαμε!
Η ελευθερία λοιπόν, εξυψώνεται πάνω από κάθε άλλη "αξία", αληθινή ή κατασκευασμένη: πάνω από την τάξη και την ασφάλεια, πάνω από την ισότητα, πάνω από την δικαιοσύνη, πάνω από την "ποιότητα ζωής".
Πρώτα η ελευθερία!
• Θυμόμαστε επίσης (θυμόμαστε άραγε;) πως το "Όχι" ήταν η άρνηση ενός κόσμου στηριγμένου στον φόβο... στο μισος... στον φανατισμο... στην εξόντωση κάθε "διαφορετικού"... στην διάκριση των ανθρώπων με βάση το χρώμα... το αίμα... το θρήσκευμα... την "εικόνα"... τις σωματικές ικανότητες... και τέλος, στην αποθέωση της βίας ως μέσο για την υποστήριξη του ("ανώτερου") σκοπού.
ΑΥΤΑ αρνήθηκε εκείνο το "Όχι". Όχι τον Χιτλερ... όχι τον Μουσολίνι. Όχι έτσι απλά.
Πόσες φορές, μας μίλησαν για αυτά; Γιατί η αφήγηση άρχιζε και τελείωνε στον "ηρωισμό των Ελλήνων" και στον "θεό της Ελλάδας"; Στον Μεταξά... στον λαό... στο "Παπανικολής"... στην Πίνδο και την Παναγιά της...;
Δεν διδαχτήκαμε τι πραγματικά στηρίζαμε. Και δεν μαθαίναμε τι πραγματικά πολεμούσαμε.
Γιατί...;
Σήμερα λοιπόν, σε αυτούς τους καιρούς... σε αυτόν τον κόσμο, το "Όχι" πρέπει να γίνει ένα μεγάλο "ΝΑΙ"!
Αν θέλουμε αληθινά να τιμήσουμε εκείνο το "Όχι", ας αγκαλιάσουμε σήμερα αυτό το "ΝΑΙ":
• ΝΑΙ, στο πρωτείο της ελευθερίας! Για όλους! Παντού! Με τους όποιους "κινδύνους" της, τις όποιες αβεβαιότητες της και τη ρευστότητά της.
• ΝΑΙ, στην ανοιχτή κοινωνία!
• ΝΑΙ στην πολυπολιτισμικότητα!
• ΝΑΙ, στην πολυχρωμία!
• ΝΑΙ, στην ίδια αντιμετώπιση των πολλών και των λίγων... των διαφορετικών... του κανόνα και της εξαίρεσης!
Αν θέλουμε έντιμα να τιμήσουμε εκείνο το "Όχι", σήμερα να αγκαλιάσουμε αυτά τα "ΝΑΙ".
Το "Όχι" της 28ης Οκτωβρίου του 1940, είναι "ΝΑΙ" την 28η Οκτωβρίου 2015.
Μόνο έτσι, τιμάμε το "Όχι" και τους νεκρούς του.
Διαφορετικά, η σημερινή γιορτή είναι ψεύτικη.
Είναι πλαστή και ανέντιμη.
Είναι ταρατατζούμ δίχως κανένα περιεχόμενο, δίχως καμιά αξία.
Είναι γιορτή και παρέλαση της υποκρισίας.
Είναι μόνο μαραμένες δάφνες στους δρόμους και πεταμένα πλαστικά σημαιάκια... πατημένα, τσαλακωμένα και βρόμικα.
Όλες οι απαντήσεις, είναι στο χέρι μας.
Όπως και ο κόσμος που επιλέγουμε να φτιάχνουμε σήμερα. Αυτός που θα ζήσουν αύριο, τα παιδιά που παρελαύνουν με "εθνική υπερηφάνεια..."
Όλες οι απαντήσεις, είναι στο χέρι μας.
Και η απάντηση, είναι απλή και μεγαλειώδης:
"ΝΑΙ!" στην ελευθερία παντού και για όλους, "ΝΑΙ!" στην ανοιχτή κοινωνία.
ΥΓ: Σε ότι αφορά στις παρελάσεις -ιδιαιτερα τις μαθητικές- να πω μονο αυτο: Οι ελεύθερες και δημοκρατικές χώρες του δυτικού κόσμου, γιορτάζουν επετείους ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ.
Εμείς, γιορτάζουμε επετείους έναρξης πολέμων.
Δεν είναι τυχαίο: η κουλτούρα μας είναι μια κουλτούρα διαρκούς θυματοποίησής μας από τους "ξένους", μέσα από την οποία αναδεικνύεται ο (αληθινός ή κατά φαντασία μας) "ηρωισμός" μας.
Αλλά ΔΕΝ είναι μια κουλτούρα ελευθερίας...
