Ζούμε σε μία εποχή όπου κύριο χαρακτηριστικό των σύγχρονων ανεπτυγμένων κοινωνιών είναι η προώθηση συγκεκριμένων προτύπων ομορφιάς που υπόσχονται την πολυπόθητη αποδοχή και κοινωνική επιτυχία με τις περιπτώσεις διατροφικών διαταραχών να κάνουν την εμφάνισή τους ολοένα και πιο συχνά... Ραγδαίοι ρυθμοί ζωής, άγχος, απογυμνωμένες από κάθε ηθική αξία κοινωνικές δομές, επιδερμικές διαπροσωπικές σχέσεις, αλλοτρίωση, φοβίες.
Μία συνεχής «πλύση εγκεφάλου» στην οποία ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι υπόκεινται καθημερινά και προσπαθούν με υπερβολικά μέσα να επιτύχουν, προκειμένου να συμβαδίσουν με τις κοινωνικές επιταγές. Τρέχουν αγωνιωδώς να αιχμαλωτίσουν τα κύτταρα τους σε μικροσκοπικά κομμάτια υφάσματος για να μοιάσουν στα πρότυπα που κυριαρχούν παντού γύρω τους.
Το «φαίνεσθαι» ισοδυναμεί με κοινωνική και προσωπική επιτυχία ή πιο σωστά νομίζουν πως ισοδυναμεί καθώς υιοθετώντας τέτοιες αντιλήψεις δεν γνωρίζουν πως ήδη έχουν πέσει σε μία μεγάλη πλάνη του νου με καταστροφικές συνέπειες για την ψυχοσύνθεσή τους. Υψηλές απαιτήσεις, μεγάλοι στόχοι, αναζήτηση του «τέλειου», άγχος και πίεση αποτελούν τα κύρια γνωρίσματα ανθρώπων που υποτάσσονται στην εικόνα όπως η κοινωνία επιβάλλει μέσα από τα πρότυπά της, για να αποκτήσουν αυτό που όλοι οι άνθρωποι από νεογνά επιζητούμε: την αποδοχή. Πνίγονται, λοιπόν, σε ένα κυκεώνα απαιτήσεων και περιορισμών οριοθετώντας φαινομενικά τις ορμές τους στο φαγητό, αλλά στην ουσία αποδυναμώνοντας την ψυχή τους που απεγνωσμένα ζητά βοήθεια αλλά η εμμονή του εγκεφάλου στην «τέλεια» εικόνα, δεν αφήνει τη φωνή της να ακουστεί. Ο άνθρωπος παύει να ακούει τις ιδιαίτερες ανάγκες του σώματος και του οργανισμού του, το βάθος γίνεται πλάτος, το επουσιώδες αντικαθιστά το ουσιώδες, το πνεύμα ατονεί και η ψυχή γεμίζει τενεκεδένια κονσερβοκούτια άδειων συναισθημάτων που τη ρυπαίνουν και την αποσαθρώνουν σιγά σιγά οδηγώντας το άτομο σε άσχημη ψυχοσωματική κατάσταση και μακροπρόθεσμα σε κατάρρευση. Η υγιής σχέση με το φαγητό εξαφανίζεται και τη θέση της παίρνει η αυτοκαταστροφική συμπεριφορά που εκδηλώνεται με τους διάφορους τύπους των διατροφικών διαταραχών (ψυχογενής βουλιμία, νευρική ανορεξία, υπερφαγία) με δραματικές συνέπειες για την ψυχική και σωματική υγεία των νέων ανθρώπων που προσβάλλει κατά κόρον.
Σε αυτό το σημείο, θα αναρωτιούνται μερικοί: ¨”μα τι χάος, τι αντίφαση, τι χίμαιρα είναι αυτός ο ευφυής νεανικός ανθρώπινος εγκέφαλος; πώς γίνεται να εμμένει σε μία αυτοκαταστροφική συμπεριφορά ενώ έχει τη δύναμη να παράγει ρηξικέλευθες ιδέες και να πετυχαίνει σπουδαία κατορθώματα; Γιατί δεν επιστρατεύει τη λογική;” Η απάντηση είναι τόσο απλή στο να δωθεί αλλά τόσο πολύπλοκη στο να εξηγηθεί απλούστατα διότι ένας άνθρωπος που πάσχει από οποιαδήποτε μορφή διατροφικής διαταραχής ζει μία εφιαλτική πραγματικότητα κάθε λεπτό της ημέρας έχοντας το χειρότερο αντίπαλο που θα μπορούσε να έχει: τον ίδιο του τον εαυτό.. η άκρατη ανάγκη του για αποδοχή και συμμόρφωση με τα κοινωνικά πρότυπα τον ωθεί στο να εκδηλώνει αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές ακολουθώντας τη «λογική» ενός ψυχικά διαταραγμένου ατόμου που πονά και υποτάσσεται στον εσωτερικό δαίμονα που τον ταλανίζει.. ο αγώνας τους για απελευθέρωση είναι αέναος και πολύ ψυχοφθόρος. Τις περισσότερες φορές μάλιστα είναι κρυφός μέχρις ότου εκδηλωθούν έντονα οι συνέπειες αυτής της συμπεριφοράς. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να παραμένουν χαμογελαστοί και σε σχετικά φυσιολογικά επίπεδα βάρους με αποτέλεσμα κανείς να μην αντιλαμβάνεται ότι αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα, μα αν κοιτάξεις στα μάτια τους θα δεις μία άλλη πραγματικότητα..μάτια θλιμμένα σαν πικρά αμύγδαλα που καμπυλώνουν προς τα κάτω και σου δείχνουν τον κατήφορο τον οποίο έχει πάρει η ψυχική τους ισορροπία προκειμένου να αποκτήσουν αυτή την πολυπόθητη «τέλεια» εικόνα, να γίνουν «όμορφοι». Αριθμοί της ζυγαριάς κυριεύουν τη σκέψη τους..το ομοίωμά τους στον καθρέπτη δεν είναι ποτέ ικανοποιητικό για εκείνους. Το φαγητό μετατρέπεται σε ένα τέρας το οποίο κρύβεται στη ντουλάπα.. εκεί στις ετικέτες των ρούχων. Όλα μοιάζουν πιο σκοτεινά και η στέρηση ή αποβολή ή υπερβολική κατανάλωση του φαγητού είναι ο μόνος τρόπος για να κατευνάσουν τα αρνητικά τους συναισθήματα. Τουλάχιστον προσωρινά εως ότου επέλθουν οι ενοχές που ελλοχεύουν σε πολλές περιπτώσεις ειδικά όσον αφορά στα επεισόδια υπερφαγίας.
Η αποξένωση από το ίδιο το ‘είναι’ είναι μία αργή και βασανιστική διαδικασία και δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις δεν το αντιλαμβάνονται ούτε οι ίδιοι αλλά και ούτε και το ευρύτερο περιβάλλον με αποτέλεσμα τα πλοκάμια των διατροφικών διαταραχών να απλώνονται ολοένα και περισσότερο και να κατακερματίζουν την ισορροπία αυτών των ατόμων οδηγώντας τους κάποιες φορές στην πιο δειλή μα μοναδική για εκείνους λύση που είναι η αυτοκτονία. Κρίνεται λοιπόν αδήριτη ανάγκη σε αυτές τις περιπτώσεις, η κατάλληλη ψυχιατρική υποστήριξη που θα αναζητήσει τα αίτια αυτών των συμπεριφορών και θα κατευθύνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για να δοθεί ένα φως στο μαύρο τούνελ από το οποίο απεγνωσμένα προσπαθούν να δραπετεύσουν μα δεν έχουν τη δύναμη πια ούτε να προσπαθήσουν.
Ωστόσο, για να μπορέσουμε να χτυπήσουμε στη ρίζα του προβλήματος και να συμβάλλουμε όσο μπορούμε στο να αποφευχθεί η εκδήλωση τέτοιων διαταραχών ειδικά στη νέα γενιά που είναι πιο επιρρεπής και ευάλωτη, απαιτείται να επενδύσουμε στην πρόληψη. Ασφαλιστική δικλείδα σε αυτή μας την ενέργεια θα είναι η αλλαγή του τρόπου σκέψης και η αποδοχή του ιδιαίτερου ‘είναι’ μας με τις ατέλειες και τα ελαττώματά του, το οποίο θα επιτευχθεί μέσα από τη σωστή διαπαιδαγώγηση. Γονείς, σχολικό περιβάλλον αλλά και διάφοροι κοινωνικοί φορείς μπορούν να κινήσουν τα νήματα αυτής της προσπάθειας πάντα φυσικά με την επιστημονική καθοδήγηση των ειδικών ψυχικής υγείας. Ας μην αφήσουμε άλλες νέες ψυχές να βομβαρδιστούν από τις συνεχόμενες αυστηρές κοινωνικές επιταγές ομορφιάς υποκύπτοντας στο φαύλο κύκλο των διαταραχών πρόσληψης τροφής. Ας μην επιτρέψουμε να χαθούν στον σκοτεινό λαβύρινθο της τελειοθηρίας νέα μυαλά που μπορούν να προσφέρουν τόσα πολλά στην κοινωνία αλλά η ψυχική τους εμμονή τα κρατά αιχμάλωτα. Ας αποκαλύψουμε πρώτα απ’όλα στον ίδιο μας τον εαυτό και έπειτα στους γύρω μας και ειδικά στα μικρότερα παιδιά πως η πραγματική ομορφιά αναβλύζει από μέσα μας.
Η ευτυχία είναι σίγουρα η Ιθάκη για όλους μας, αλλά το ταξίδι προς εκείνη δεν απαιτεί να είμαστε «τέλειοι». Μας ζητά απλά να είμαστε αυθεντικοί. Η υγιής σχέση με το φαγητό θα είναι μία από τις πολλές ωφέλειες της υγιούς συνύπαρξης με τον ίδιο μας τον εαυτό..ας αφεθούμε σε απλές μα τόσο μαγικές στιγμές όπως είναι ένα ζεστό χαμόγελο, η θέα ενός όμορφου λουλουδιού που κάνει την πρώτη του εμφάνιση την άνοιξη, μία βόλτα με αγαπημένα πρόσωπα, η απόλαυση του να βλέπουμε ένα ουράνιο τόξο να ζωγραφίζεται στο γαλάζιο του ουρανού μετά από μία μπόρα, ο ψίθυρος στο αυτί του αγαπημένου μας «σ’αγαπώ» και τόσα άλλα και μόνο τότε θα συνειδητοποιήσουμε πως εκεί κρύβεται η πραγματική Ευτυχία…
Facebook: Zoe Argiri
Πρωτοδημοσιεύτηκε εδώ
