Από πολύ μικρός, 6-7 ετών, αντιλαμβανόμουν τον κόσμο πολύ μεγάλο, πέρα από τα σύνορα της χώρας μου. Θυμάμαι σαν παιδί όταν γυρνούσε ο πατέρας μου από τα ταξίδια του, άκουγα περιγραφές και η παιδική μου φαντασία οργίαζε. Επίσης θυμάμαι το πάθος του όταν μου μίλαγε για το όνειρο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, να μας βάλει στη ΕΕ. Είχε γίνει και δικό μου όνειρο, χωρίς να καταλαβαίνω πολλά σαν παιδί, αλλά βλέποντας τους ξένους που ερχόταν καμιά φορά και βγαίναμε μαζί τους και πόσο περισσότερο εξελιγμένοι φάνταζαν μπροστά στις σύνηθες εικόνες μου, ήταν αρκετό για να θέλω να γίνουμε σαν και αυτούς.
Όταν η Ελλάδα μπήκε στη ΕΕ, ήμουν περίπου δέκα ετών και μου έκανε ένα δώρο. Με πήρε μαζί με την μητέρα μου και με πήγε να μου δείξει την Μητρόπολη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις Βρυξέλλες. Δέος, ενθουσιάστηκα. Λίγο αργότερα πριν κλείσω καλά καλά τα 16 μου χρόνια άρχισα να ταξιδεύω με παρέες την Ευρώπη. Μέχρι τα 20 την είχα γυρίσει σχεδόν όλη, είχα φτάσει μέχρι το Μαρόκο.
Πλέον η Ελλάδα μου φαινόταν πολύ μικρή και πολύ πίσω πολιτισμικά. Ήδη είχα αρχίσει να σιχαίνομαι κάθε μορφής εθνικισμό και κάθε εμμονή με τις σημαίες. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε οποία χώρα έτυχε να πέσω πάνω σε εθνική εορτή που γέμιζαν οι δρόμοι, τα σπίτια και τα μαγαζιά σημαίες, μου έφερνε μια απέχθεια. Αυτό μου συμβαίνει μέχρι και σήμερα στην χώρα που ζω, στην εθνική τους εορτή, που παντού όλοι βάζουν σημαίες. Θα πρέπει να έχω από τα ελάχιστα σπίτια και επαγγελματικούς χώρους που δεν ανεβαίνει σημαία και ας μου λένε ότι θα με κοιτούν μετά με στραβό μάτι.
Ο εθνικισμός είναι σαν τις θρησκείες, για να χωρίζουν τους ανθρώπους και εγώ από παιδί ήθελα να γνωρίζω και να κάνω παρέα με κάθε λογής και εθνικότητας ανθρώπους. Πάντα μου ήταν πολύ βαρετή η ίδια εικόνα, οι ίδιοι άνθρωποι. Ο εθνικισμός πιστεύω καλύπτει συναισθηματικές ανάγκες, όπως ακριβώς και οι θρησκείες. Η ανάγκη του να ανήκω σε ένα έθνος, σε μια μεγάλη ομάδα και κυρίως το αίσθημα της ανωτερότητας, που είναι το αίσθημα που γεννάει και τον ρατσισμό. Είναι ανώτερο το έθνος το δικό μου, το καλύτερο. Είναι ανώτερη η θρησκεία η δική μου και η μοναδική αληθινή. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να νιώθουν υπερηφάνεια μέσα από σύμβολα και ομάδες, γιατί είναι πολύ περισσότερο εύκολο, από το να πηγάζει η υπερηφάνεια τους από τα έργα τους και τις δημιουργίες τους.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό που παρατηρούσα όλες αυτές τις δεκαετίες της ζωής μου είναι ότι, στις περισσότερες των περιπτώσεων (όχι πάντα), η υπέρμετρη αγάπη προς την πατρίδα, ο υπερπατριωτισμός και ο εθνικισμός, είχαν πάλι έμμεση σχέση με την θρησκεία. Οι περισσότεροι υπερπατριώτες και εθνικιστές έχουν αναγάγει και την θρησκεία σαν κάτι πολύ σημαντικό στη ζωή τους. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Επίσης οι περισσότεροι υπερπατριώτες, εθνικιστές και θρησκόληπτοι, έχουν την ίδια στάση απέναντι σε κοινωνικά ζητήματα. Είναι ρατσιστές, ομοφοβικοί και γενικότερα διαφορετικοφοβικοί.
Είναι σαφές πλέον ότι αυτά τα δυο συνδέονται τις περισσότερες φορές και δεν είναι τυχαίο, ότι σαν πολύ ελεύθερος άνθρωπος απεχθάνομαι και τα δυο. Πάντα απεχθανόμουν ότι προσπαθούσε να βάλει όρια στους ορίζοντές μου, να μου επιβάλει την δική του υποκειμενική ηθική. Πιστεύω ότι όλοι οι πραγματικά ελεύθεροι άνθρωποι απεχθάνονται το κάθε τι που προσπαθεί να τους βάλει τοίχους, να τους λέει μέχρι που μπορούν να δουν και να περπατήσουν.
Ελευθερία, ανοιχτό μυαλό, μεγάλοι ορίζοντες, ανεκτικότητα στην διαφορετικότητα, πολιτισμική εξέλιξη και υπέρμετρος πατριωτισμός, δεν πάνε μαζί.
Facebook profile: Leonidas Spyrou
