Στους βούρκους του Νικολάεβο με τα αδέλφια της Μαρίας

09.12.2013
Στους βούρκους του Νικολάεβο με τα αδέλφια της Μαρίας

Σχεδόν δύο μήνες πέρασαν από τότε που εντοπίστηκαν οι βιολογικοί γονείς του τετράχρονου ξανθού κοριτσιού σε τσιγγάνικο καταυλισμό στη Βουλγαρία. Σήμερα ελάχιστα έχουν αλλάξει στην ιστορία τους.Τα σύνορα του μαχαλά βρίσκονται εκεί όπου τελειώνει η σκαμμένη άσφαλτος και ξεκινά η λάσπη. Στο Νικολάεβο, στη φτωχή βουλγαρική κωμόπολη, οι Τσιγγάνοι είναι ακόμα φτωχότεροι.

Ολοι εδώ ξέρουν για το σπίτι των βιολογικών γονιών της Μαρίας, του κοριτσιού που βρέθηκε πριν από δύο μήνες να μεγαλώνει με άλλο ζευγάρι σε καταυλισμό Ρομά στα Φάρσαλα. Κανείς όμως δεν θέλει να με οδηγήσει σε αυτό.

Οι δημοσιογράφοι δεν είναι - πια - τόσο ευπρόσδεκτοι εδώ. Η παγκόσμια έκθεση της περιοχής στη δημοσιότητα τελείωσε τόσο απροσδόκητα όσο άρχισε. Ο υπάλληλος του δήμου γνέφει αδιάφορα όταν τον ρωτάω. Οι γυναίκες στην Πρόνοια του Νικολάεβο και του γειτονικού Γκούρκοβο αρνούνται να μιλήσουν.

Ενας επτάχρονος Τσιγγάνος όμως, που παίζει στον δρόμο, λέει ότι θα με πάει στη μητέρα του. Το σχολείο έχει μόλις τελειώσει αλλά δεν κουβαλάει σάκα στους ώμους. Τον λένε Φίλιπ και είναι ένα από τα αδέλφια της Μαρίας.

0016891844  MG 7774.limghandler

Η 38χρονη Σάσα Ρούσεβα, μητέρα της Μαρίας, μαζί με τα παιδιά της, τον τρίχρονο Νάσκο και τη δίχρονη Πένκα στην αγκαλιά της. Στο βάθος ο συζυγός της 18χρονης κόρης

Για την οικογένεια της Σάσα Ρούσεβα γράφηκαν πολλά αφότου αποκαλύφθηκε με τεστ DNA ότι είναι η μητέρα της Μαρίας. Βρετανικές εφημερίδες και αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα μετέδωσαν ότι τα μικρότερα από τα εννιά παιδιά της, ο τρίχρονος Νάσκο και η δίχρονη Πένκα, μεταφέρθηκαν σε δομή φιλοξενίας στην πόλη Στάρα Ζαγόρα, 40 χιλιόμετρα μακρύτερα. Αλλοι είπαν ότι και η μητέρα ακολούθησε τα παιδιά εκεί. Ο δήμαρχος του Νικολάεβο, Κόσιο Κόσεφ δήλωσε στις 29 Οκτωβρίου στη βρετανική εφημερίδα «Τέλεγκραφ» ότι τα υπόλοιπα παιδιά θα καταλήξουν σε κρατικά ιδρύματα ή σε ανάδοχες οικογένειες. Τίποτε από τα παραπάνω όμως δεν ισχύει.

Οι βούλγαροι γονείς και τα παιδιά τους εξακολουθούν να ζουν στις ίδιες άθλιες συνθήκες. Στην Ελλάδα, το ζευγάρι των Ρομά που μεγάλωσε τη Μαρία παραμένει προφυλακισμένο. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Λάρισας απέρριψε την Τετάρτη προσφυγή κατά του εντάλματος προσωρινής κράτησής τους. Και η μικρή ζει ακόμη σε δομή φιλοξενίας στην Αθήνα, με άγνωστο το μέλλον της.

ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟ. Ο Φίλιπ με οδηγεί στον καταυλισμό καθώς ο άνεμος δυναμώνει πάνω από την πεδιάδα του Νικολάεβο. Πατάμε σε βούρκους, ένα μείγμα από λάσπη και λύματα. Στο σαθρό έδαφος ριζώνουν τα πλίνθινα σπίτια με τα χαμηλά ταβάνια. Συναντάμε τη Σάσα Ρούσεβα σε ένα από αυτά, στην παράγκα της 18χρονης κόρης της Ελένκα. Βρίσκεται εκεί μαζί με τον άντρα της, Ατανάς, και τα δύο μικρότερα παιδιά τους - που σύμφωνα με μία εκδοχή θα έπρεπε να ζουν σε προστατευόμενο διαμέρισμα. Με δυσκολία χωράμε όλοι μέσα. Σε 15 τετραγωνικά μέτρα εμείς, μία ξυλόσομπα και δύο κρεβάτια - το κεφαλάρι του ενός στα πόδια του άλλου.

«Παίρνω τα μικρά για λίγο, μισή ώρα την ημέρα, για να τα δω», λέει η 38χρονη Σάσα Ρούσεβα. «Μένουν στην κουνιάδα μου η οποία έχει μεγαλύτερο σπίτι από το δικό μου, με περισσότερα κρεβάτια. Ηρθαν από το κράτος και είπαν ότι μέχρι να μου φτιάξουν το σπίτι τα παιδιά δεν μπορούν να μένουν εκεί». Και το σπίτι της κουνιάδας της, έστω μεγαλύτερο, βρίσκεται, όπως λέει, στον ίδιο καταυλισμό. «Μένουμε όλοι εδώ, στο Νικολάεβο, δεν μας έχουν πάει αλλού», προσθέτει.

Οσο μιλάμε με τη Ρούσεβα έχει στην αγκαλιά της την Πένκα με τα έντονα κόκκινα μαλλιά, ενώ ο ξανθός Νάσκο στριφογυρίζει στα πόδια μας. «Ξέρεις πόσο δύσκολο είναι για εμένα να μην έχω εδώ τη Μαρία; Περιμένω από την τηλεόραση να μάθω νέα της, αλλά τώρα δεν μας παίζουν καθόλου», λέει. Η προσωρινή επιμέλεια της Μαρίας παραμένει στην οργάνωση Χαμόγελο του Παιδιού. «Περιμένουμε την απόφαση του δικαστηρίου για το εάν η Μαρία θα υιοθετηθεί ή όχι», εξηγεί ο πρόεδρος του Χαμόγελου Κώστας Γιαννόπουλος. Το κορίτσι βρίσκεται σε προστατευόμενο διαμέρισμα υπό την εποπτεία και τη φροντίδα εξειδικευμένου προσωπικού, ωστόσο είναι δύσκολο και σύνθετο να κριθεί ποιο είναι το συμφέρον της. Στην οργάνωση προβληματίζονται ακόμα και για τις εξόδους του παιδιού στην πόλη. Η υπερέκθεση της εικόνας της τους ανησυχεί για τυχόν αντιδράσεις από περαστικούς που ίσως την αναγνωρίσουν στον δρόμο.

Στο Νικολάεβο, η Σάσα Ρούσεβα επιμένει στην εκδοχή που είχε υποστηρίξει και πριν από δύο μήνες. Λέει ότι δεν πούλησε τη Μαρία, ότι την κράτησε για επτά μήνες μετά τη γέννα και την έδωσε σε ομοεθνείς της - όχι στο ζευγάρι των ελλήνων Ρομά - γιατί δεν μπορούσε να τη συντηρήσει. «Θέλω να τη διεκδικήσω, αλλά δεν έχουμε καθόλου χρήματα και δεν ξέρουμε σε ποιον πρέπει να μιλήσουμε», λέει. Εκπρόσωπος της Κρατικής Υπηρεσίας Προστασίας Ανηλίκων της Βουλγαρίας δηλώνει στα «ΝΕΑ» ότι θέλουν να γυρίσει η Μαρία και να ανατεθεί η φροντίδα της σε ανάδοχη οικογένεια. Αναφέρει ότι τα υπόλοιπα αδέρφια της Μαρίας φιλοξενούνται σε συγγενείς και ότι όσα βρίσκονται σε σχολική ή προσχολική ηλικία δέχονται ιδιαίτερη φροντίδα από τις Αρχές - χωρίς όμως να εξηγήσει πιο συγκεκριμένα τις παρεμβάσεις και παροχές της πολιτείας προς την οικογένεια.

Ο πατέρας της Μαρίας, Ατανάς Ρούσεβ, παρακολουθεί τη συνομιλία μου με τη γυναίκα του σιωπηλός και ανέκφραστος. Το ίδιο σοβαρή είναι και αυτή, με σταθερή φωνή και ακίνητο πρόσωπο, πάντα με την Πένκα στην αγκαλιά της. Η οικογένεια ζει κυρίως από επιδόματα της Πρόνοιας, κοντά στα 100 ευρώ τον μήνα, και από σκόρπια μεροκάματα του πατέρα. Μαζεύει παλιοσίδερα ή εργάζεται στα χωράφια, στα τριαντάφυλλα (η Βουλγαρία έχει παράδοση στην παραγωγή ροδόνερου) όπως και οι περισσότεροι κάτοικοι του καταυλισμού. «Τα πράγματα παραμένουν όπως ήταν», λέει η Ρούσεβα, «φτωχικά...».

Διεκδικούν την υιοθεσία της μικρής

Μετά την απόρριψη της προσφυγής τους κατά του εντάλματος προσωρινής κράτησης, ο 39χρονος Χρήστος Σαλής και η 40χρονη σύντροφός του Ελευθερία Δημοπούλου, που εμφανίζονταν ως γονείς της Μαρίας, παραμένουν προφυλακισμένοι, η γυναίκα στον Κορυδαλλό και ο άντρας στη Λάρισα. Εχουν δικαίωμα να υποβάλουν ξανά αίτημα ύστερα από ένα δίμηνο, ενώ στις αρχές Ιανουαρίου το δικαστήριο πρόκειται να αποφασίσει επί του αιτήματος της Δημοπούλου για νόμιμη υιοθεσία του κοριτσιού. Οι συνήγοροι του ζευγαριού πρόκειται να ζητήσουν αντικατάσταση της προφυλάκισης με επιβολή περιοριστικών όρων. Εις βάρος τους έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για αρπαγή ανηλίκου και υφαρπαγή βεβαιώσεων κατ' εξακολούθηση από κοινού.

Το χρονικό της αναζήτησης

Το διάστημα που μεσολάβησε μέχρι να βρεθούν οι πραγματικοί γονείς της Μαρίας στο Νικολάεβο της Βουλγαρίας τα είχε όλα: ανάδειξη παρόμοιων ιστοριών, εκκλήσεις γονιών που αναζητούσαν τα δικά τους εξαφανισμένα παιδιά και διάδοση ρατσιστικών στερεοτύπων κατά των Ρομά.

Η Ελληνική Αστυνομία δημοσιοποίησε τη φωτογραφία της Μαρίας στις 18 Οκτωβρίου και αμέσως στήθηκε ένας διεθνής μηχανισμός αναζήτησης. Μέσα σε τρεις ημέρες το Χαμόγελο του Παιδιού, στο οποίο δόθηκε η προσωρινή επιμέλεια της Μαρίας, είχε δεχθεί περισσότερες από 8.000 κλήσεις από όλο τον κόσμο. Το μέγεθος του ενδιαφέροντος γίνεται αντιληπτό αν αναλογιστεί κανείς ότι το πρώτο εξάμηνο του 2013 η Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά (116000) δέχθηκε 3.034 τηλεφωνήματα.

Ενα ζευγάρι στη Θεσσαλονίκη, που έχασε το νεογέννητο παιδί του το 2009, είχε ζητήσει να υποβληθεί σε εξετάσεις DNA. Θεώρησαν ότι η Μαρία μπορούσε να είναι το χαμένο μωρό τους. Ταίριαζαν, όπως είχαν πει, η ηλικία και τα χαρακτηριστικά. Μέσα στις διεθνείς διαστάσεις που πήρε η ιστορία της Μαρίας, ένα δίχρονο αγόρι και ένα επτάχρονο κορίτσι απομακρύνθηκαν βίαια από τις οικογένειες με τις οποίες ζούσαν στα Μίντλαντς και στο Δουβλίνο στην Ιρλανδία. Οι Αρχές είχαν δεχθεί καταγγελίες ότι τα δύο παιδιά δεν έμοιαζαν με τα αδέλφια τους. Μετά τις εξετάσεις DNA επέστρεψαν στα σπίτια από τα οποία τα είχαν πάρει οι αστυνομικοί.

Χρειάστηκε μία εβδομάδα από την ανακοίνωση της Αστυνομίας για να βρεθούν οι βιολογικοί γονείς της Μαρίας στον καταυλισμό του Νικολάεβο. Μετά έφτασαν οι κάμερες. Η Σάσα Ρούσεβα δεν περίμενε αυτή την εξέλιξη. «Ενιωθα σαν τρελή. Δεν ήξερα τι να κάνω. Οποιος ερχόταν και ήθελε να μου μιλήσει του άνοιγα την πόρτα», λέει.

Πηγή: tanea.gr