Ωστόσο, στην πιο συντηρητική πόλη του Αφγανιστάν, στη Χεράτ, οι γυναίκες το τολμούν, παραβλέποντας τους νόμους της πατριαρχικής κοινωνίας.
Στη Νικαράγουα, εργάτριες δουλεύουν για παράδειγμα, με απόλυτο συντονισμό σε εργοστάσια παραγωγής καφέ, ξεδιαλέγοντας κόκκους καφέ γιατί, ως γυναίκες, ανέχονται την πολύωρη και μονότονη εργασία πιο εύκολα από το αντρικό φύλο...
Στις 9 Οκτωβρίου του 2012, η Μαλάλα Γιουσαφζάι, μία νεαρή κοπέλα από την κοιλάδα Σαβά του Πακιστάν, τραυματίζεται σοβαρά, από τους Ταλιμπάν με μια σφαίρα στο κεφάλι, επειδή τάσσεται υπέρ της εκπαίδευσης των κοριτσιών. Λίγους μήνες νωρίτερα, το ίδιο πρόσωπο κατάφερε να μαγνητίσει ξανά, τα βλέμματα της επικαιρότητας, αποσπώντας το βραβείο Ζαχάρωφ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο αγώνας και η φιλοδοξία να γίνει πρωθυπουργός σε μία χώρα, όπως το Πακιστάν, αλλά και η προσπάθεια κάποιων γυναικών να γίνουν ισότιμα μέλη με το ανδρικό φύλο, αξίζει να τιμηθούν μία ημέρα, σαν την σημερινή.
Σε μία χώρα, όπου οι εθνικοί δείκτες εκπαίδευσης ορίζονται ως οι χαμηλότεροι στη Νότια Ασία και το γυναικείο φύλο θεωρείται κατώτερο ανθρώπινο είδος, η 16χρονη Μαλάλα μάχεται για βασικά δικαιώματα.
Αντιτάσσεται στο ανδροκρατούμενο και εχθρικό περιβάλλον, δηλώνοντας κατηγορηματικά, πως "Θα πάει στο σχολείο. Θέλει να έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση γιατί, ως κορίτσι είναι ισότιμο μέλος της κοινωνίας". Υπό το σύνθημα, «Ο Αλλάχ είναι ο Θεός των ανδρών», η χώρα αυτή τείνει να μετατραπεί σε ένα «θεοκρατικό» κράτος, στο οποίο οι γυναίκες χάνουν σημαντικά αναφαίρετα δικαιώματα τους, όπως αυτό του εκλέγειν.
Μάλιστα, οι κοπέλες για να λάβουν μέρος στις εκλογές, πρέπει να παρουσιάσουν ταυτότητα με φωτογραφία, πράγμα πού προϋποθέτει φωτογράφηση χωρίς τον «φερετζέ» και κάτι τέτοιο, όπως είναι φυσικό, δεν είναι επιτρεπτό από τους περισσότερους συζύγους.
Ορκισμένες Παρθένες
Τη δική τους μάχη, προκειμένου να θεωρηθούν ισότιμα μέλη και να αποκτήσουν δικαιώματα "ανδρικά", δίνουν πολλά κορίτσια μέχρι και σήμερα, σε χωριά της βόρειας Αλβανίας, υιοθετώντας εδώ και αιώνες, την "παράξενη καλτ" των "Ορκισμένων Παρθένων". Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι η "burnesha", όπως ορίζεται στην τοπική διάλεκτο, κόβει τα μαλλιά της, ντύνεται για το υπόλοιπο της ζωής της αποκλειστικά, με αντρικά ρούχα και ενίοτε αλλάζει το όνομα της, υιοθετώντας ανδρικές συνήθειες και χειρονομίες. Το κυριότερο όμως, είναι ότι ο όρκος τιμής που δίνει, συνεπάγεται αιώνια αγνότητα.
Όταν στις αρχές του 20ου αιώνα, η Βρετανίδα περιηγήτρια Edith Durham ταξίδευε στη μουσουλμανική βόρεια Αλβανία, ήρθε αντιμέτωπη με αυτό το "έθιμο" που ολόκληρη η Δυτική Ευρώπη αγνοούσε, μέχρι τότε. Διασταυρώνοντας την πληροφορία αυτή, με το περσινό εξαιρετικό φωτορεπορτάζ της Jill Peters πάνω στο θέμα, αλλά και το εκτενές άρθρο του Johan Spanner, για τις New York Times, ένα εικονικό οδοιπορικό ξεκινά και σε μεταφέρει στη βόρεια αλβανική ύπαιθρο, εκεί, όπου σήμερα, συναντώνται 40 περίπου, ορκισμένες παρθένες.
Το έθιμο αυτό είναι πρωτοφανές για την περιοχή της Ευρώπης. Παρόμοιες πρακτικές εφαρμόζονταν σε ορισμένες φυλές ιθαγενών στη Βόρεια Αμερική. Ο κύριος λόγος της "μεταμόρφωσης" στηρίζεται, στο ότι πολλές οικογένειες, που δεν είχαν αρσενικούς απογόνους και, συνεπώς δεν είχαν άνθρωπο άξιο να διαχειριστεί τα οικογενειακά ζητήματα, αποφάσιζαν να μετατρέψουν μια γυναίκα σε άνδρα, προκειμένου να της τα αναθέσουν.
Η γυναίκα δεν είχε την πολυτέλεια καμιάς ελευθερίας. Δηλαδή, ακολουθούσε τις προσταγές της οικογένειας στον γάμο, δεν ψήφιζε, δεν οδηγούσε αυτοκίνητο, δεν είχε καμία επαφή με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της οικογένειας, δεν κρατούσε χρήματα. Εννοείται πως δεν έπινε, δεν κάπνιζε, δεν ξενυχτούσε παρά μόνο για να περιποιηθεί κάποιον.
Η απόφαση να αποποιηθούν αυτές οι γυναίκες το φύλο τους, ήταν ο μόνος τρόπος να αποδεσμευτούν για παράδειγμα, από έναν γάμο που είχαν προαποφασίσει οι γονείς τους, από τη στιγμή που γεννήθηκαν. Με τον όρκο, η γυναίκα μπορεί να ζει ως άνδρας και είναι σε θέση να χρησιμοποιεί αρσενικό όνομα, να μεταφέρει όπλο, να καπνίζει, να πίνει αλκοόλ, να εργάζεται, να ενεργεί ως επικεφαλής της οικογένειας, να προστατεύει τα γυναικόπαιδα, να παίζει μουσική, να τραγουδά και να μιλά ισότιμα με τους άνδρες.
Σε πολλές κοινωνίες της Αφρικής, κορίτσια που είναι στην κυριολεξία, παιδιά παντρεύονται με άντρες άνω των 60 ετών, άλλοτε, για να απαλλαγούν οι γονείς από αυτά, και άλλοτε, για να ξεπληρώσουν χρέη. Δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός πως πατέρας έχει παντρέψει το 11χρονο παιδί του για να ξεπληρώσει χρέος 11 δολαρίων. Έτσι απλά, τα έτη της ηλικίας κρύβουν ένα είδος οικονομικής αξίας...
Και η απάντηση πολλές φορές, δίνεται μέσα από μία απόδραση που ενδέχεται να στεφθεί υπό επιτυχία και να οδηγήσει τα κορίτσια αυτά στην αναζήτηση μίας καλύτερης ζωής.
Η καταπίεση και η στέρηση θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί πραγματικότητα πολλών περιοχών ανά τον κόσμο. Στο Αφγανιστάν, ενώ τα αγόρια παίζουν ελεύθερα, ποδόσφαιρο, οι γυναίκες φορούν μπούργκα, με κίνδυνο εκτέλεσης εάν συλληφθούν χωρίς αυτή...
Ωστόσο, στην πιο συντηρητική πόλη του Αφγανιστάν, στη Χεράτ, οι γυναίκες το τολμούν, παραβλέποντας τους νόμους της πατριαρχικής κοινωνίας. Στη Νικαράγουα, εργάτριες δουλεύουν για παράδειγμα, με απόλυτο συντονισμό σε εργοστάσια παραγωγής καφέ, ξεδιαλέγοντας κόκκους καφέ γιατί, ως γυναίκες, ανέχονται την πολύωρη και μονότονη εργασία πιο εύκολα από το αντρικό φύλο...
Όλα αυτά τα φαινόμενα συναντούν μορφές μικρότερων, αλλά και μεγαλύτερων επαναστάσεων από την πλευρά των γυναικών. Για παράδειγμα, όταν η καταπίεση οδηγεί σε προσωπικές αλλοιώσεις, όπως υπαγορεύει η περίπτωση των "Ορκισμένων Παρθένων", η ελευθερία φαίνεται πως χάνει το δρόμο της. Φοράει την περσόνα της μεταμόρφωσης ενός άλλου εαυτού που κατοικεί στο ίδιο σώμα.
Ο όρκος μετατρέπεται σε δέσμευση μίας άλλης ζωής που δεν θυμίζει σε τίποτα την προηγούμενη. Αναζητώντας άλλες μορφές επανάστασης, το μυαλό ανατρέχει στην ταινία, "Οι υπηρέτριες", το οποίο τάσσεται ως γροθιά στο ρατσιστικό κατεστημένο του Μισισιπή της καταπιεστικής δεκαετίας των' 60s, δίνοντας φωνή στις καταπιεσμένες έγχρωμες υπηρέτριες των πλούσιων κυριών του Νότου, μέσω της καταγραφής προσωπικών ιστοριών, από μία ρεπόρτερ.
Και κάπως έτσι, οι γυναίκες ωθούνται στα ... άκρα!
Έλενα Κρητικού
Πηγή: pathfinder.gr
