Η αυτοεπίκριση είναι ένα κομμάτι του εαυτού μας, ένας τρόπος με τον οποίο μάθαμε να σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας.

Συνήθως είναι η φωνή ενός τρίτου πολύ οικείου μας προσώπου που την ακούμε χρόνια τώρα, που μεγαλώσαμε με αυτή, που την αποδεχτήκαμε και την εσωτερικεύσαμε πριν καν σκεφτούμε να την αμφισβητήσουμε.

Μέσα στα χρόνια καταλήγει να γίνει μια πλευρά του εαυτού μας, αυστηρή και σκληρή. Ίσως θέλει να μας παρακινήσει να γίνουμε καλύτεροι, να μας ωθήσει να πετύχουμε, να μας προστατέψει από το να πληγωθούμε. Ίσως απλά δεν πιστεύει σε μας και θέλει με κάθε ευκαιρία να μας το θυμίσει

 Η εσωτερική φωνή της αυτοεπίκρισης έχει κάποιες παγιωμένες απόψεις για μας και αυτά που κάνουμε.

- Δεν πιστεύει σε μας. Η πρώτη της σκέψη όταν θέλουμε να προσπαθήσουμε κάτι καινούριο, ενδιαφέρον και προκλητικό είναι «Δεν μπορείς να το κάνεις»

- Ακόμα και αν καταφέρουμε παρόλα αυτά να πετύχουμε πράγματα στη ζωή μας, παρά την διαρκή της αμφισβήτηση για τις ικανότητες μας, θα σκεφτεί: «Δεν είναι αρκετό». Η όποια επιτυχία μας υποβαθμίζεται και ξεχνιέται εύκολα σαν κάτι αυτονόητο «όλοι το μπορούν»

 -Και σαν να μην έφτανε αυτό έρχεται και η σύγκριση με τον κοινωνικό περίγυρο: «Οι άλλοι έχουν καταφέρει κάτι καλύτερο». Πάντα θα βρει κάτι καλύτερο να μας συγκρίνει, για να μην αφήσει καμιά πιθανότητα να χαρούμε με αυτά που έχουμε αλλά και με αυτό που είμαστε.

Για πολλούς ανθρώπους αυτός ο τρόπος σκέψης για τον εαυτό τους είναι ο κυρίαρχος. Δυσκολεύονται πολύ να δουν τον εαυτό τους και τις πράξεις τους μέσα από άλλο πρίσμα – πιο συμπονετικό, πιο συγκαταβατικό - με αποτέλεσμα να αυτομαστιγώνται καθημερινά και να ανακυκλώνουν έναν φαύλο κύκλο άγχους και απογοήτευσης.

Η απαίτηση για παραπάνω και η μη επιβράβευση για όσα καταφέρνουν είναι το δεδομένο τους. Η αδυναμία αποδοχής του εαυτού τους είναι ο πυρήνας της ύπαρξης τους.

 Ο επικριτικός εαυτός μας είναι ένα κομμάτι μας. Δεν χρειάζεται να είναι όμως το κυρίαρχο. Δεν μας εξυπηρετεί να είναι το κυρίαρχο γιατί γεμίζει με άγχος και ενοχές τη ζωή μας.

Όσο του δίνουμε φωνή και πειθόμαστε από τις παροτρύνσεις και τα σχόλια του τόσο το τρέφουμε.

Η διαδικασία της απάλειψης του συνεπάγεται την ανάπτυξη πιο υγειών και ενήλικων κομματιών μας που διενεργούν πιο ισορροπημένες και λειτουργικές αυτοαξιολογήσεις αλλά και να μας επιστρέφουν θετικές ανατροφοδοτήσεις όταν καταφέρνουμε σημαντικά η μη πράγματα.

Ως ενήλικες οφείλουμε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον εαυτό μας με αγάπη, συμπόνοια και κατανόηση.

Βάλια Παυλίδου - Ψυχολόγος

Πηγή: valiapavlidou

CoverPhoto: Francesca Woodman