Οι αρχαίες βιβλιοθήκες στη μέση της ερήμου της Μαυριτανίας

23.02.2016

Στην αρχαία πόλη Chinguetti στη Μαυριτανία, στη Δυτική πλευρά της ερήμου Σαχάρα, σχεδόν όλα είναι όπως ήταν και πριν πάνω από 12 αιώνες. Τα σπίτια φτιαγμένα από πέτρες και λάσπη, οι σκεπές από ξύλα και φύλλα από τα φοινικόδεντρα... Σε αυτή την πόλη, κάποτε μητρόπολη, παλιά ζούσαν 200.000 άνθρωποι, σήμερα ζουν μόνο μερικές χιλιάδες, καθώς οι περισσότεροι έχουν εγκαταλείψει την έρημο για πιο αστικά περιβάλλοντα.

Οι εναπομείναντες κάτοικοι όμως, έχουν έναν θησαυρό που τον φυλάνε προσεχτικά και με περηφάνια...και αυτός δεν είναι κάτι άλλο, από αρχαίες βιβλιοθήκες, με κάποιες από τις σημαντικότερες συλλογές αρχαίων χειρόγραφων για το Ισλαμ.

Η Chinguetti, ήταν μια πόλη με έντονο εμπορικό στοιχείο, τον 11ο αιώνα. Ήταν μια πόλη όαση για τα διερχόμενα καραβάνια, που σταματούσαν εκεί για φαγητό, νερό και ξεκούραση των ανθρώπων και των ζώων.

Photo credit: Michał Huniewicz

Αργότερα, έγινε τόπος συγκέντρωσης των προσκυνητών που πήγαιναν στη Μέκκα. Καθώς αυτή η πόλη ήταν ένας τόπος συνάντησης χιλιάδων ανθρώπων στο πέρασμα του χρόνου, ιδέες φιλοσοφικές, επιστημονικές, θρησκευτικές, γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν εκεί. Κάποια στιγμή λοιπόν, από πόλη που πέρναγες, στο δρόμο για κάπου αλλού, έγινε τόπος επισκέψης από ανθρώπους από την δυτική Αφρική, που πήγαιναν εκεί για να μελετήσουν τη θρησκεία, νομικά, αστρονομία, μαθηματικά και ιατρική.

Πριν από μισό αιώνα, στην πόλη υπήρχαν 30 βιβλιοθήκες με αρχαία γραπτά, χειροποίητα δερμάτινα βιβλία, και χειρόγραφα. Σήμερα έχουν απομείνει μόνο πέντε. Οι πέντε βιβλιοθήκες, προστατεύονται και φυλάσσονται από τις ίδιες οικογένειες που τις προστατεύουν και τις περνούν από γενιά σε γενιά, πολλά χρόνια τώρα.

Photo credit: Michał Huniewicz

Η κυβέρνηση της Μαυριτανίας προσπαθεί εδώ και καιρό να πάρει τα χειρόγραφα από τις οικογένειες για να τα φυλάξει σε πιο σύγχρονες συνθήκες, αλλά οι οικογένειες αρνούνται να τα αποχωριστούν. Γι αυτούς, το να τα φυλάνε είναι ζήτημα τιμής.

«Θα έδινες σε κάποιον το χέρι σου ή το πόδι σου; είναι κομμάτια από μας» (τα χειρόγραφα) δηλώνει ο Seif Islam που διαχειρίζεται το δημοτικό σχολείο της περιοχής, και που έχει 700 εκδόσεις στη συλλογή του.

Παρόλα αυτά, οι άνθρωποι στην Chinguetti χαίρονται να δείχνουν τη συλλογή τους στους τουρίστες που ενδιαφέρονται.