Ρικάρντο Ρέις | Τέσσερις Ωδές

21.09.2023
Ρικάρντο Ρέις  | Τέσσερις Ωδές

Να θέλεις λίγο θα τα έχεις όλα.

Τίποτε να μη θέλεις: θα είσαι ελεύθερος.

Ο ίδιος ο έρωτας που νιώθουν

Για μας, μας απαιτεί, μας καταπιέζει.

Για να είσαι μεγάλος, να είσαι ακέραιος. Τίποτε

Δικό σου να μην υπερβάλλεις ή να μη διαγρά­φεις.

Να είσαι όλα σε κάθε πράγμα. Να βάζεις όσα είσαι

και στο ελάχιστο που κάνεις.

Έτσι σε κάθε λίμνη ολόκληρη η σελήνη

Λάμπει, γιατί ζει ψηλά.

Αναρίθμητοι ζουν μέσα μας,

Αν σκέφτομαι ή αν νιώθω, αγνοώ

Ποιος μέσα μου σκέφτεται ή νιώθει.

Είμαι μονάχα ο τόπος

Όπου νιώθουν ή σκέφτονται

Έχω περισσότερες από μια ψυχές

Υπάρχουν περισσότερο εγώ απ' το ίδιο το εγώ μου.

Υπάρχω ωστόσο

Αδιάφορος για όλους,

Τους κάνω να σιωπούν; εγώ μιλάω

Οι διασταυρωμένες πορορμήσεις

Όσων νιώθω ή δεν νιώθω

Πολεμούν μες σ' αυτόν που είμαι.

Τις αγνοώ. Τίποτε δεν υπαγορεύουν

Σ' αυτόν που γνωρίζω ότι είμαι: εγώ γράφω.

Ο θεός Παν δεν πέθανε.

Σε κάθε κόμπο που δείχνει

Στα χαμόγελο του Απόλλωνα

Το γυμνό στήθη της Δήμητρας -

Αργό ή γρήγορο θα δείτε

Να εμφανίζεται εκεί

Ο θεός Παν, ο αθάνατος

Όχι δε σκότωσε άλλους θεούς

Ο θλιμμένος χριστιανός θεός.

Ο Χριστός είναι ένας ακόμη θεός.

Ίσως ένας που έλειπε

Ο Παν συνεχίζει να δίνει

Τους ήχους απ' τον αυλό του

Στ' αυτιά της Δήμητρας

Που καμαρώνει στους κάμπους.

Οι θεοί είναι οι ίδιοι,

Πάντοτε λαμπεροί και γαλήνιοι.

Γεμάτοι από αιωνιότητα

Και περιφρόνηση για μας.

Φέρνοντας τη μέρα και την νύχτα

και τις χρυσαφένιες σοδειές

Όχι για να μας δώσουν

Τη μέρα και την νύχτα και το στάρι

Μα για άλλον και θείο

Τυχαίο σκοπό.

 

 

***

Σημείωση

Ο Αλβαρο ντε Κάμπος και ο Ρικάρντο Ρέις, μαζί με τον Αλμπέρτο Καέιρο, αποτελούν τα κύρια και βασικά ετερώνυμα του Φερνάντο Πεσσόα στο χώρο, κυρίως της ποίησης. Ο ίδιος ο Πεσσόα σε μια βιβλιογραφία του, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Παρουσία (Presenca) 17 το 1928, γράφει: «Το γραπτά του Φερνάντο Πεσσόα ανήκουν σε δύο κατηγορίες, που ονομάζουμε ορθώνυμα και ετερώνυμα έργο. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ανώνυμο ή για ψευδώνυμο, γιατί δεν πρόκειται γι' αυτό. Στην περίπτωση του ψευδωνύμου, το έργο είναι του δημιουργού προσωπικά, αλλά υπογεγραμμένο μ' ένα όνομα που δεν είναι το δικό του· το ετερώνυμο έργο είναι του δημιουργού έξω από το πρόσωπό του, είναι μιας πλήρους προσωπικότητας, που έπλα­σε ο ίδιος όπως θα ήταν τα λόγια ενός προσώπου σ' ένα δράμα του» Και σημειώνουμε ακόμη πως «Pessoa» στα πορτογαλικά σημαίνει «Πρόσωπο»

 

CoverPhoto: https://foundation.app/@tschnorpfeil