Αργότερα στη ζωή μας δεν έχουμε συνήθως συναίσθηση για αυτόν τον προγραμματισμό και πιστεύουμε πως είμαστε από φυσικού μας ηλίθιοι, σπιρτόζοι, χαζοί, οργισμένοι, κακοί, μελαγχολικοί ανίκανοι ή ανώτεροι.

Μπορούμε μάλιστα, καθώς είμαστε πλάσματα με διάνοια, να προγραμματιζόμαστε μόνοι μας, χωρίς να το συνειδητοποιούμε και μετά να χρησιμοποιούμε τις ικανότητές μας για να διατηρήσουμε την ευτυχία ή τη δυστυχία μας.

Πολλοί από μας καταφέρνουμε με αλάθευτη ακρίβεια σε όλη μας τη ζωή να μας αποδιώχνουν, να μας απορρίπτουν, να μας εκμεταλλεύονται, να μας εξευτελίζουν και να μας κατατρέχουν.

Από τους κυριότερους τρόπους για να διατηρήσουμε την κακομοιριά μας είναι να ρίχνουμε το φταίξιμο στους άλλους και τους άλλους να προσπαθούμε να αλλάξουμε – την κοινωνία, το σύζυγο, το περιβάλλον.

Και την ίδια στιγμή που κατηγορούμε τους άλλους, δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι πολλές από τις καταστάσεις που μας κάνουν δυστυχισμένους.

Για παράδειγμα, ένα άτομο προγραμματισμένο να ζει οργισμένο διαλέγει για σύζυγο κάποιον, που έχει προγραμματιστεί να ζει σε κατάθλιψη.

Τότε ο πρώτος, αν τον ρωτήσετε «γιατί είσαι οργισμένος;» θα απαντήσει: «Παντρεύτηκα αυτό το άγαλμα του πόνου, που ζει κλεισμένο στον εαυτό του, σε τίποτα δε μου χρησιμεύει, δε μου μιλάει...»κ.λ.π.

Ενώ ο άλλος, αν τον ρωτήσετε για τη μελαγχολία του, θα σας πει: «Και πώς να μη βασανίζομαι από μελαγχολία; Αφού παντρεύτηκα αυτό το οργισμένο, εχθρικό, κακόβουλο κάθαρμα, που άλλο δεν κάνει από το να με ταπεινώνει!»

Απόσπασμα από το βιβλίο του  Shepard Gellert, «Όμοιος ομοίω ... ζευγαρώνει», ΕΚΔ. ΔΙΟΓΕΝΗΣ