Τις τελευταίες μέρες του σχολείου αυτή η πρόταση ήταν αυτό που ευχόμασταν μεταξύ μας διάφοροι συμμαθητές, όταν αποχωριζόμασταν για το καλοκαίρι και μπορεί και για το υπόλοιπο της ζωής μας.
Το καλοκαίρι έκλεισα τα σαράντα και παρότι ούτε η ζωή μου ούτε κι εγώ ο ίδιος δεν αλλάξαμε ιδιαίτερα από τη μια στιγμή στην άλλη με το πέρασμα σε αυτή την καινούρια ηλικιακή δεκαετία, πολλές φορές σκέφτομαι πώς θα με έβλεπε ο 18χρονος εαυτός μου, αν θα καταλάβαινε ή αν θα ενέκρινε τις επιλογές μου, την πορεία που πήρε η ζωή μου, το πού έχω φτάσει σήμερα και κυρίως το πώς έφτασα εδώ που έφτασα.
Οι έφηβοι είναι καλύτεροι από εμάς. Ακούγεται κάπως απλοϊκό αυτό ως σκέψη, αλλά το πιστεύω. Οι έφηβοι συνήθως έχουν μέσα τους ένα μεγάλο μέρος από την παιδική αθωότητα και ταυτόχρονα έχουν συνείδηση του κόσμου στον οποίο ζούνε, σε αντίθεση με τα παιδιά, που ζούνε μέχρι κάποια ηλικία σε ένα ωραιοποιημένο παραμύθι, χωρίς πολλούς κακούς ή, τέλος πάντων, με όσους αποφασίζουν οι γονείς τους να τους αποκαλύψουν ότι υπάρχουν. Πάνω απ' όλα, όμως, οι έφηβοι έχουν ένα πράγμα το οποίο κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής δοκιμάζεται όσο τίποτε άλλο: ρομαντισμό.
Μεγαλώνοντας, συνειδητοποιείς συνέχεια ότι η ενήλικη ζωή δοκιμάζει πολλά από τα καλά στοιχεία του εαυτού σου. Όλες οι απογοητεύσεις είναι σαν να σε καλούν να γίνεις ένας χειρότερος άνθρωπος. Ξεκινάς αυτό το ταξίδι με πολύ καλές προθέσεις και, κυρίως, με πολλά όνειρα. Να γίνεις καλός άνθρωπος, καλός στη δουλειά σου, να κάνεις κάτι που αγαπάς, να συνεισφέρεις με κάποιον τρόπο στο κοινωνικό σύνολο, να κάνεις ίσως κάποια στιγμή οικογένεια και να είσαι καλός και σ' αυτό, να αφήσεις το αποτύπωμά σου με έναν τρόπο για τον οποίο, όταν κάνεις τον απολογισμό της ζωής σου, εκείνα τα λίγα δευτερόλεπτα πριν πεθάνεις, να πεις «δεν ήμουνα τέλειος, αλλά, τουλάχιστον έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα».
Και έρχονται ξαφνικά οι μπόρες, έρχονται πράγματα για τα οποία δεν ήσουν προετοιμασμένος, γιατί η αλήθεια είναι πως κανείς δεν σε προετοιμάζει για τη σκοτεινή πλευρά της ζωής. Έρχονται φρικτά αφεντικά, άσχημες συνθήκες εργασίας, κακοπληρωμένα μεροκάματα, σχέσεις που καταρρέουν ή τραυματίζουν, φιλίες που χαλάνε και απογοητεύουν, στιγμές που δοκιμάζεται η ηθική σου. Και, ξαφνικά, ενώ πίστευες ότι είσαι ακέραιος και ότι δεν θα κάνεις εκπτώσεις, αρχίζεις να κάνεις. Κάνεις πιο πολλές απ' όσες θες και απ' όσες ήθελες να κάνεις. Και κάθε φορά σε πονάει λιγότερο, κάθε φορά σού φαίνεται και πιο φυσιολογικό. Αποδέχεσαι μια δουλειά που δεν σου αρέσει καθόλου επειδή έχει καλά λεφτά, αποδέχεσαι έναν μαλάκα για αφεντικό που φέρεται απαίσια γιατί η δουλειά αυτή πληρώνει, δεν είσαι εκεί όταν πρέπει για έναν φίλο σου που σε έχει ανάγκη, κλείνεσαι και ασχολείσαι με τον εαυτό σου περισσότερο απ' οτιδήποτε άλλο, κερατώνεις, εξαπατάς, κλέβεις. Κυριολεκτικά ή μεταφορικά. Και κάθε φορά πονάει λιγότερο.
Και αν δεν κάνεις εκπτώσεις; Αν μείνεις ακέραιος; Αν παραμείνεις αυτό που ήθελες να είσαι όταν ήσουν 18 χρονών κι έλεγες ότι όσο δύσκολο κι αν είναι, θα τα κάνεις όλα σωστά; Θα είσαι καλά; Αν προσπαθείς να είσαι καλός, σωστός, δίκαιος ακόμα και αν αυτό σου δημιουργεί προβλήματα, ακόμα και αν αυτό σε κάνει να χάνεις χρήματα, δουλειές, σχέσεις, αν τα κάνεις αυτά και η ανταμοιβή πολλές φορές δεν είναι αυτή που περίμενες αλλά κάτι πολύ πιο σκληρό, θα συνεχίσεις;
Αν ναι, τότε έχεις καταφέρει κάτι πραγματικά σπουδαίο. Γιατί αν στο υποθετικό σενάριο που λέγαμε στην αρχή του άρθρου είχες μπροστά σου τον 18χρονο εαυτό σου, θα τον κοιτούσες στα μάτια και θα του έλεγες ότι μπορεί να μη ζεις πολύ παρά επιβιώνεις, αλλά, τουλάχιστον, το κάνεις με έναν τρόπο που σε βοηθάει να κοιμάσαι καλά τα βράδια. Και ξέρω πολλούς ανθρώπους που κοιμούνται καλά τα βράδια. Με κόστος. Μεγάλο πολλές φορές. Με χρέη, με χωρισμούς που πονέσανε, με μοναξιά, με παραιτήσεις από καλές δουλειές και αρνήσεις να εμπλακούν σε άλλες δουλειές που ήξεραν ότι ψυχικά δεν θα τις αντέξουν.
Υπάρχουν άνθρωποι που παραιτούνται, που χωρίζουν, που φεύγουν, που κρατάνε τον εαυτό τους εκεί που τον είχαν οραματιστεί όταν ήταν άφθαρτος ακόμα ή, τουλάχιστον, προσπαθούν και, όταν ξεφεύγουν από αυτό, έστω για λίγο, πονάνε πολύ. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν περάσει δύσκολα, έχουν φάει πολλά σκατά, αλλά ακόμα μπορούν να κοιτάξουν στα μάτια τον 18χρονο εαυτό τους. Και αυτό είναι μεγάλο πράγμα, το να ξαπλώνεις το βράδυ και να σκέφτεσαι πως ό,τι κι αν έγινε, έκανες το καλύτερο που μπορούσες για να μην προδώσεις εκείνο σου τον εαυτό.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΥΚΑΚΟΣ
Πηγή: m.lifo.gr
