Ο έρωτας και η φιλία στα χρόνια του Bookcrossing

07.02.2015
Ο έρωτας και η φιλία στα χρόνια του Bookcrossing

Στη δράση που ονομάζεται bookcrossing, όσα βιβλία είναι περιττά στις βιβλιοθήκες μας, απελευθερώνονται για να ταξιδέψουν κοντά σε άτομα που τα έχουν ανάγκη, υπό οποιαδήποτε έννοια.

Ενεργά μέλη της κοινότητας του bookcrossing μας εκμυστηρεύτηκαν τα μυστικά του αχανούς βιβλιόκοσμου, και εμπειρίες από τις οποίες γεννήθηκαν δυνατοί έρωτες, γερές φιλίες, αλλά και τα πιο αστεία ή συγκινητικά περιστατικά.

Bookcrossing. Ένας όρος που ξεπηδά από σελίδες βιβλίων αλλά θέτει στο επίκεντρο τον άνθρωπο. Αυτό τουλάχιστον αντιληφθήκαμε από τις πρώτες κιόλας επικοινωνίες μας με μέλη της κοινότητας που ξεκινούν την ανταλλαγή βιβλίων με ψευδώνυμα και καταλήγουν μέχρι και στα σκαλιά της εκκλησίας. Η Strange Emily μέσα από το πλήθος των παθιασμένων bookcrossers, ξεχώρισε σύντομα και τον άνδρα που θα γινόταν σύζυγός της:

"Όταν γράφτηκα στο bookcrossing, περίμενα ότι θα απελευθέρωνα ή θα έψαχνα για βιβλία με μοναχικό τρόπο, ενώ οι άλλοι bookcrossers θα ήταν κάτι μακρινοί και άγνωστοι τύποι. Όταν έμαθα για τη συνάντησή μας στο Cafeina στα Εξάρχεια, περίμενα να συναντήσω βιβλιοφάγους αλλά σνομπ τύπους. Η έκπληξή μου ήταν μεγάλη όταν γνώρισα μια ζεστή και νεανική παρέα με υψηλή δόση χιούμορ και φαντασίας".

Η παρέα των bookcrossers εξαπλώνεται πέρα από την Αθήνα, και στη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα, τον Βόλο, τα Τρίκαλα, τα Χανιά, το Ηράκλειο, τη Σκύρο και την Κεφαλλονιά. Για να θέλει κάποιος να γίνει μέλος, πρέπει σύμφωνα με τον Maltrebus, να διακατέχεται από "χιούμορ, εξυπνάδα, πάθος, να αγαπάει το διάβασμα, να είναι καλοφαγάς, να του αρέσουν τα ταξίδια και κάθε περιπέτεια". Οποιοσδήποτε ωστόσο, μπορεί να δει την βιβλιοαπελευθέρωση ως αφορμή για μια απογευματινή βόλτα σε ένα ασυνήθιστο μέρος ή ως έναν καλό λόγο για να γνωρίσει την ιστορία της πόλης του, ψάχνοντας το ιδανικό μέρος για να γίνει και ο ίδιος "απελευθερωτής" όσων βιβλίων καταχωνιάζονται στα ράφια του.

bookcrossing-1.jpg

Πόσοι θα πιστεύατε ότι αυτό το βιβλίο περιμένει εσάς;/ Απελευθέρωση στη Θεσσαλονίκη, από mafaldaQΠόσοι θα πιστεύατε ότι αυτό το βιβλίο περιμένει εσάς;/ Απελευθέρωση στη Θεσσαλονίκη, από mafaldaQ

Οι bookcrossers πιστεύουν πως όλοι έχει τύχει να δούμε εκεί έξω, κάποιο βιβλίο να περιφέρεται αλλά πιθανότατα δεν του δώσαμε την απαραίτητη σημασία γιατί πιστέψαμε πως κάποιος το έχει ξεχάσει και θα επιστρέψει να το πάρει. Εκείνο όμως, βασισμένο στη λογική του bookcrossing, ψάχνει τον επόμενο αναγνώστη του, ακουμπισμένο σε κάποιο παγκάκι, στο πάρκο της γειτονιάς μας ή σε ένα ιδιαίτερο μέρος της πόλης μας.

Το bookcrossing έχει μέλη σε πάνω από 170 χώρες, η φήμη του εξαπλώνεται ακόμη και στην... Ανταρκτική!"

Η ιδιαίτερη κοινότητα που έχει γίνει must μέχρι και στην... Ανταρκτική, στην Ελλάδα μετράει επίσημα 4850 bookcrossers, από τους οποίους οι 2100 βρίσκονται εκτός Αττικής. Μόλις τον Δεκέμβρη, καταγράφηκαν πάνω από 500 απελευθερωμένα βιβλία, ενώ στο τελευταίο συνέδριο που έγινε στη Σκύρο, συμμετείχαν 118 bookcrossers απ' όλη την χώρα. Το επόμενο αναμένεται να γίνει το 2016. Τι ακριβώς σημαίνει όμως αυτή η δράση, τι απαιτείται για να πάρει κάποιος μέρος, και κυρίως, γιατί να γίνει μέλος της;

Τι ακριβώς είναι το bookcrossing

Για να γίνουμε κι εμείς απελευθερωτές βιβλίων, χρειάζεται να ακολουθήσουμε κάποια συγκεκριμένα και απλά βήματα. Η διαδικασία απαιτεί μόνο μια εγγραφή στην επίσημη σελίδα της δράσης, ένα ψευδώνυμο και έναν μοναδικό κωδικό που θα πρέπει να αναγράφεται πάνω στο βιβλίο μας με ένα συνοδευτικό κείμενο, όπως "Αυτό είναι ένα ελεύθερο βιβλίο, αν θες να μάθεις για το ταξίδι του, μπες στη σελίδα και πληκτρολόγησε τον κωδικό". Τότε, θα είμαστε έτοιμοι να αφήσουμε το βιβλίο οπουδήποτε θέλουμε και να περιμένουμε τα νέα του επόμενου αναγνώστη.

bookcrossing-2.jpg

Aπελευθέρωση στη Σκύρο το 2013 από το μέλος του bookcrossing, MariakallAπελευθέρωση στη Σκύρο το 2013 από το μέλος του bookcrossing, Mariakall

Η ιδέα του bookcrossing έγινε πράξη στην Ελλάδα για πρώτη φορά το 2003 και συγκεκριμένα με πρωτεργάτρια μια κοπέλα από τη Λάρισα, αλλά παγκοσμίως, ξεκίνησε από την Αμερική και τον Ron Hornbaker το 2001. Τότε ο ίδιος άρχισε να παρατηρεί πως, ενώ υπήρχαν sites που παρακολουθούσαν την πορεία των χαρτονομισμάτων, δεν υπήρχε κανένα αντίστοιχο για τα βιβλία παρόλο που και αυτά αλλάζουν χέρια και πολύ περισσότερο, κουβαλούν ένα συναισθηματικό δέσιμο με τους αναγνώστες τους. Έτσι ο Ron μαζί με την σύζυγό του Kaori, και τους συνιδρυτές Bruce & Heather Pedersen, ξεκίνησαν την κατασκευή του bookcrossing.com, το οποίο ήταν έτοιμο στις 21 Απριλίου του 2001.

Οι πιο αξέχαστες εμπειρίες γεννήθηκαν σε μια βιβλιοαπελευθέρωση

Οι χρήστες του bookcrossing έχουν την ευκαιρία λοιπόν να παρακολουθούν τα βιβλία τους όσο εκείνα ταξιδεύουν. Μπορούν να τα απελευθερώσουν σε παγκάκια, καφετέριες, παράξενα μέρη και μετά να παρακολουθήσουν ηλεκτρονικά το ταξίδι που κάνουν, όταν περνούν από τον έναν αναγνώστη στον άλλον. Ο τρόπος που κυκλοφορεί ένα βιβλίο ανάμεσά μας, δίνει μια "παιχνιδιάρικη" αίσθηση. Όσα βιβλία στη δική μας βιβλιοθήκη ήταν ξεχασμένα, στη βιβλιοθήκη κάποιου άλλου ενδέχεται να γίνουν πρωταγωνιστές.

Σε πολλά βιβλία που έχουν πέσει στα χέρια των bookcrossers, υπάρχουν υπογραμμισμένα κομμάτια ή αφιερώσεις. "Το τελευταίο, που έπεσε στα χέρια μου ήταν τα Ματωμένα Χώματα από τη Διδώ Σωτηρίου, στο οποίο ήταν γραμμένο στο τελευταίο εσώφυλλο μια λίστα από ψώνια για κάμπινγκ", αναφέρει ο Maltrebus.

 bookcrossing-3.jpg

Ο κόσμος του bookcrossing επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις/ Aπελευθέρωση στη Σκύρο - 2013, από MariaKallΟ κόσμος του bookcrossing επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις/ Aπελευθέρωση στη Σκύρο - 2013, από MariaKall

Η Strange Emily από τα Τρίκαλα λέει πως, "τα βιβλία μετά την απελευθέρωσή τους γίνονται ταξιδευτές που προσφέρουν άπειρο σασπένς και αρκετό γέλιο". Οι άνθρωποι που αναμειγνύονται με τον κόσμο του bookcrossing, αποκομίζουν "ανεπανάληπτες στιγμές διασκέδασης μέσα από συναντήσεις, παιχνίδια, συνέδρια", σύμφωνα με τον Maltrebus. Όπως ο ίδιος περιγράφει:

"Ήταν τα γενέθλια της κολλητής μου και την ώρα που είναι έτοιμη να σβήσει τα κεράκια της τούρτας, ώρα 22:30, έρχεται μήνυμα ότι μόλις είχε απελευθερωθεί βιβλίο που ήθελα. Βουτάω τον επίσης bookcrosser, άντρα της, που είχε αμάξι και τρέχουμε να εντοπίσουμε το βιβλίο. Την ώρα που το βρήκαμε, φρενάρει μπροστά μας αυτοκίνητο και κατεβαίνει φίλη bookcrosser με πιτζάμες και παντόφλες που ερχόταν κι εκείνη να το βρει".

Η Μαρία μοιράζεται τη δική της προσωπική ιστορία. "Θα πρέπει να αναφέρω ένα ταξίδι στη Σύρο όπου επικοινώνησα με μια άγνωστή μέχρι εκείνη τη στιγμή , γυναίκα- bookcrosser με την οποία τελικά καταλήξαμε να πίνουμε ούζα στην Άνω Σύρο ή ένα πρωινό, όταν συναντήθηκα με έναν bookcrosser για να του δώσω ένα βιβλίο και τον ρώτησα πληροφορίες για το νησί του. Τελικά βρέθηκα λίγες εβδομάδες αργότερα, φιλοξενούμενη ολόκληρης της οικογένειάς του στο νησί".

Βιβλία στα πιο παράξενα μέρη

"Στα σκαλάκια που οδηγούν στο αστεροσκοπείο απέναντι από τα πέτρινα σπίτια", ήταν το μέρος που ενέπνευσε κάποτε τον Maltrebus να αφήσει βιβλίο του. Η Μαρία δεν πρόκειται να ξεχάσει την απελευθέρωση μιας ποιητικής συλλογής από μια bookcrosser στην Αθήνα, μέσα στο ψυγείο ενός σούπερ μάρκετ δίπλα σε κατεψυγμένα χταπόδια. Τα δικά της προσωπικά όρια ομολογεί πως τα ξεπέρασε στα πλαίσια ενός παιχνιδιού απελευθερώσεων, την skyropoly.

"Έπρεπε να αφήσω ένα βιβλίο σε ένα ξενοδοχείο και επέλεξα 'ημιδιαμονής'. Ήταν τόσο άβολο που έπρεπε να εξηγήσω στη ρεσεψιόν ότι δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω δωμάτιο, αλλά ήθελα μόνο να αφήσω ένα βιβλίο εκεί. Αν το είχα αφήσει οπουδήποτε αλλού, θα κέρδιζα τους ίδιους πόντους στο παιχνίδι αλλά δεν θα είχα αποκτήσει αυτή την αστεία εμπειρία".

bookcrossing-4.jpg

Απελευθέρωση σε πλοίο της γραμμής Ερέτριας - Ωρωπού, από MariaKall

Η StrangeEmily μοιράζεται μαζί μας, "Αποκορύφωμα για τους Έλληνες bookcrossers είναι η κατάσταση που ζήσαμε με την παραλλαγή του monopoly που οργάνωσαν κάποιοι από εμάς μέσω του forum του bookcrossing. Κάποιος 'έριχνε το ζάρι' μια φορά την εβδομάδα και οι υπόλοιποι τρέχαμε να απελευθερώσουμε και να βρούμε βιβλία μες στην πόλη.

"Έγιναν ομηρικές μάχες για ένα βιβλίο ακόμα και σε περίεργα μέρη, όπως γραφεία κηδειών, οίκοι ανοχής, λιμάνια ανάμεσα σε bookcrossers που ανήκαν σε αντίπαλα στρατόπεδα".

Πέρα από "αστείες" βιβλιοαπελευθερώσεις, το bookcrossing καταγράφει στο ιστορικό του και πολλές συγκινητικές. "Είχα αφήσει ένα βιβλίο σε έναν σταθμό του μετρό και λίγες ημέρες μετά ήρθε μέσω του συστήματος του bookcrossing η ενημέρωση:

"Έχω κάνει μια πολύ σοβαρή εγχείρηση και πρέπει να μείνω σπίτι για πολλές εβδομάδες. Μια συμφοιτήτριά μου από την Καλών Τεχνών μου έδωσε το βιβλίο, για να μην αισθάνομαι μοναξιά. Ο φίλος της το είχε βρει στο μετρό. Μου άρεσε παρά πολύ και το διάβασα σε δυο μέρες. Σε ευχαριστώ που άφησες το βιβλίο! Σύντομα θα συνεχίσει το ταξίδι του!'".

bookcrossing-5.jpg

Η βιβλιοαπελευθέρωση που άλλαξε τη ζωή μιας γυναίκας/ Η φωτογραφία βγήκε σε σταθμό του Μετρό, από την MariaKall

Ένα βιβλίο που για τη Μαρία θα έπιανε χώρο στη βιβλιοθήκη της, μέσω του bookcrossing βρήκε έναν άλλον άνθρωπο, ακριβώς τη στιγμή που το είχε ανάγκη.

Bookcrossing και... καλούς απογόνους!

Δεν είναι σπάνιο να πιάνεις τον εαυτό σου να κατασκοπεύει μέρη όπου ταξιδεύουν τα βιβλία σου. "Μια φορά παραφύλαγα έξω από ένα σινεμά, βλέποντας τις αντιδράσεις όσων έβρισκαν το βιβλίο μου με την γνωστή ετικέτα, 'Δεν με ξέχασαν εδώ! Είμαι ένα βιβλίο που ταξιδεύει'". Ανάμεσα στους ανθρώπους που έχει γνωρίσει στα δέκα χρόνια που ασχολείται με το bookcrossing και την "κατασκόπευση", η bookcrosser Strange Emily από τα Τρίκαλα έτυχε να συναντήσει και τον άνδρα που θα παντρευόταν στη συνέχεια.

"Τον γνώρισα σε ένα ταξίδι στη Θεσσαλονίκη μαζί και με τους κουμπάρους μας. Φανταστείτε στον γάμο μας πόσες βιβλιοαπελευθερώσεις έγιναν στην πόλη".

Το bookcrossing έχει ενώσει και άλλα μέλη υπό τα δεσμά του γάμου. "Κατά την βιβλιοαπελευθέρωση, έχουν γίνει τουλάχιστον δύο γάμοι και δύο σχέσεις που δεν έχουν φτάσει ακόμα στον γάμο αλλά είναι σε καλό δρόμο", μας ενημερώνει ένα άλλο μέλος από την Αθήνα, η Μαρία. Οι bookcrossers όμως έχουν φροντίσει να κάνουν και απογόνους- βιβλιοαπελευθερωτές. "Έχουμε και έξι μπουκροσόπαιδα, παιδιά δηλαδή και με τους δύο γονείς bookcrossers που απέκτησαν bookcrossing όνομα μόλις γεννήθηκαν και είναι ενεργά μέλη της κοινότητας. Κάποια από αυτά ήρθαν σε συνάντηση πριν κλείσουν τον πρώτο μήνα ζωής".

bookcrossing-6.jpg

Πάγκος με βιβλία που δόθηκαν στο κοινό της παράστασης "Άσε κάτω το βιβλίο" στο δήμο Ζωγράφου, από MariaKall

"Μεγάλο ρόλο στη 'σύσφιξη' των ανθρώπινων σχέσεων παίζουν τα πανελλήνια συνέδρια που διοργανώνονται τα τελευταία οκτώ χρόνια. Ένα σαββατοκύριακο τον χρόνο συναντιόμαστε όσοι περισσότεροι μπορούμε σε μια πόλη της Ελλάδας και απελευθερώνουμε βιβλία, συζητάμε με συγγραφείς, τρώμε, πίνουμε, διασκεδάζουμε και γνωρίζουμε bookcrossers", αναφέρει η Μαρία. Οι άνθρωποι που ακούνε πρώτη φορά για την ιδέα της βιβλιοαπελευθέρωσης είτε ενθουσιάζονται είτε δηλώνουν αμέσως πως δεν τους ενδιαφέρει κάτι τέτοιο.

Η Elpis από την Λάρισα εξηγεί πως παρόλο που οι περισσότεροι ενθουσιάζονται στην ιδέα, δυσκολεύονται στο τέλος να αποχωριστούν τα βιβλία τους. Η Strange Emily από την άλλη, έχει παρατηρήσει πως,

"Οι άνθρωποι που αγαπούν το bookcrossing είναι οι πιο δοτικοί, οι πιο κοινωνικοί και αυτοί που δεν είναι προσκολλημένοι στα υλικά αγαθά και συνεπώς, μπορούν να μοιραστούν πιο εύκολα ένα αγαπημένο βιβλίο".

Ο Maltrebus δίνει τη δική του συμβουλή. "Ελάτε να γνωρίσετε ενδιαφέροντες ανθρώπους, να λάβετε μέρος σε σπιρτόζικες συζητήσεις επί παντός επιστητού, συνοδευόμενες από καλό φαγητό και ποτό". Η Μαρία, απευθυνόμενη σε όποιον ήδη το σκέφτεται, προτείνει, "Θα έλεγα να κοιτάξετε την βιβλιοθήκη σας. Σίγουρα υπάρχουν βιβλία που δεν υπάρχει περίπτωση να ξαναδιαβάσετε, αντί λοιπόν να περάσετε την υπόλοιπη ζωή σας, ξεσκονίζοντάς τα, ας δοκιμάσετε να τα αφήσετε ελεύθερα. Αν είστε τυχερός και έχετε νέα από αυτά τα βιβλία, θα είναι τόσο μεγάλη η χαρά του που θα αντισταθμίσει το όποιο αρνητικό συναίσθημα από τον αποχωρισμό ενός βιβλίου".

Εδώ, μπορείτε να βρείτε αναλυτικά όλα τα βήματα για να πάρετε κι εσείς μέρος στο bookcrossing.

 

*Η κεντρική φωτογραφία τραβήχτηκε από τη MafaldaQ κατά την απελευθέρωση βιβλίου στη Θεσσαλονίκη.

Πηγή: pathfinder.gr