Κολλημένοι επιστήμονες απορρίπτουν μπούρδες

05.07.2017
Κολλημένοι επιστήμονες απορρίπτουν μπούρδες
Πριν λίγο καιρό ήμουν στο σπίτι ενός φιλικού ζευγαριού που μάλιστα περίμενε δίδυμα...ξάπλα η έγκυος φίλη μας και σέρβιρε ρακές ο φίλος μας (τα δίδυμα τα χρησιμοποιώ ως παράδειγμα αργότερα και γι’ αυτό τα αναφέρω). Κάποια στιγμή η κουβέντα ήρθε στην ομοιοπαθητική την οποία ακολουθούν και οι δύο και όταν ρώτησαν τη γνώμη μου τους είπα ότι η επιστημονική κοινότητα την απορρίπτει και ότι η βάση της που είναι ο ισχυρισμός περί μνήμης του νερού είναι μια μπούρδα και κανένα πείραμα τόσα χρόνια δεν έχει δώσει την παραμικρή ένδειξη εγκυρότητας.
 
 
Καθώς σέρβιρε ο Αντρέας τη ρακή μου λέει ‘’έχω ένα φίλο, δεν τον ξέρεις, ο οποίος λέει τα αντίθετα από εσένα αλλά είστε το ίδιο απόλυτοι’’.  Μισό λεπτό Αντρέα…για αυτό το ‘’ίδιο απόλυτοι’’ που λες θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι, του απαντώ. Δεν είναι το ίδιο να σου μιλώ κατηγορηματικά για κάτι επειδή έχω στοιχεία (ή την στήριξη της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας) με το να είμαι απόλυτος ξεφουρνίζοντας μπούρδες για τις οποίες δεν υπάρχει καμία βάση και απόδειξη. Μάλιστα ακριβώς επειδή οι επιστήμονες θέλουν σοβαρά στοιχεία για σοβαρούς ισχυρισμούς (και αν δεν έχουν κανένα απορρίπτουν) είναι το αντίθετο του απόλυτου ενώ όσοι σου πουλάνε με σιγουριά ισχυρισμούς χωρίς κανένα σοβαρό στοιχείο είναι οι πραγματικά απόλυτοι.  Οπότε δεν δέχομαι να παίρνουμε και οι δυο την ίδια ταμπέλα και κατ’ αυτόν τον τρόπο να εξισώνονται οι στάσεις μας.
 
Πίνω μια γουλιά της καταπληκτικής ρακής που έβαλε και συνεχίζω. Να σου δώσω ένα παράδειγμα πιο προσωπικό, του λέω. Πες ότι ο φίλος σου επειδή είδε το σχήμα της κοιλιάς ή κάτι στον ύπνο του ή στο φλιτζάνι του καφέ σου λέει ότι είναι απόλυτα σίγουρος πως έχετε ένα κοριτσάκι. Εγώ από την άλλη χρησιμοποιώ υπέρηχους στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και σου λέω είμαι σίγουρος ότι έχεις δίδυμα. Είναι οι δυο κατηγορηματικές απαντήσεις ίδιας βαρύτητας; Και οι δυο είμαστε σίγουροι αλλά θα μας βάλεις την ίδια ταμπέλα του απόλυτου; Αν ο γιατρός σου πει ότι έχεις όγκο στον εγκέφαλο και η γειτόνισσα κοπανιέται ότι είναι απλώς μάτι θα πεις στον γιατρό ‘’έχω μια γειτόνισσα που είναι το ίδιο απόλυτη με σένα’’ ;
 
Η επιστήμη δεν είναι ποτέ απόλυτη και εξελίσσεται κάνοντας διορθώσεις…γνωρίζει ότι δεν γνωρίζει τα πάντα και γι’ αυτό συνεχίζει. Όμως κάθε βήμα που κάνουμε βασίζεται σε μελέτες και στοιχεία και όχι στο συναίσθημα ή στην προσωπική σιγουριά του οποιουδήποτε που λέει ότι του κατέβει. Δεν γεμίζουμε τα κενά της γνώσης μας με ό,τι να ‘ναι. Αυτός είναι ο λόγος που η επιστήμη είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που έχει αναπτύξει η ανθρωπότητα. Σε αυτό το σημείο ίσως πει κάποιος ότι κάτι που σήμερα το απορρίπτουμε αύριο μπορεί να το δεχτούμε. Ναι έτσι θα γίνει αν και όταν η έρευνα και οι μελέτες φέρουν στοιχεία εγκυρότητας. Όσο δεν υπάρχουν δεν μπορούμε να δίνουμε αξία και βάρος αυθαίρετα. Δεν είναι ό,τι κατεβάζει το κεφάλι μας βάσιμο μέχρις αποδείξεως του εναντίον, αντιθέτως είναι όλα αβάσιμα μέχρι αποδείξεως της εγκυρότητας. Με τον πρώτο τρόπο λειτουργούν οι μπουρδολόγοι και με τον δεύτερο οι επιστήμονες. Οι τσαρλατάνοι που είναι επαγγελματίες μπουρδολόγοι δεν λειτουργούν με κανέναν από τους δύο τρόπους…συνεχίζουν το χαβά τους χωρίς ενδιαφέρον για τα στοιχεία και την επιστήμη. Φαντάζεσαι να έλεγα ότι με τη σκέψη προκαλώ εγώ τις βροχές στην Κίνα και να έπρεπε εσείς να μου αποδείξετε ότι λέω ανοησίες και όχι εγώ να αποδείξω ότι όντως μπορώ…να σας έλεγα μάλιστα και απόλυτους αν γελάγατε με τον ισχυρισμό μου.
 
Με άλλα λόγια ο σωστός επιστήμονας οφείλει να είναι ανοιχτός σε κάθε νέα ιδέα αλλά και αυστηρός στους αυθαίρετους ισχυρισμούς χωρίς στοιχεία. Το να απορρίπτεις το αυθαίρετο και την μπούρδα δεν σε κάνει απόλυτο όπως και το να δέχομαι μπούρδες χωρίς καμία βάση δεν με κάνει ανοιχτόμυαλο…με κάνει απλώς μπουρδολόγο. Η επιστήμη δεν είναι μια νέα θρησκεία απολυτότητας διότι δεν είναι κολλημένη σε δόγματα και σε αβάσιμες αυθαιρεσίες αλλά αυστηρή απέναντι στον δογματισμό και το αυθαίρετο. Το να απορρίπτει η επιστημονική κοινότητα την αστρολογία που επί αιώνες δεν έχει φέρει την παραμικρή απόδειξη ή στοιχείο εγκυρότητας δεν μας κάνει απόλυτους…απόλυτος είναι ο αστρολόγος που χωρίς στοιχεία και αγνοώντας την επιστήμη σου πουλάει με σιγουριά την μπούρδα του. Πρέπει να τα ξεκαθαρίσουμε αυτά διότι όσο ταυτίζουμε την απόρριψη της μπούρδας με την απολυτότητα και την αποδοχή του αυθαίρετου με την ανοιχτομυαλιά τόσο θα επιβιώνουν οι τσαρλατάνοι και θα υποβαθμίζεται το έργο της επιστήμης.
 
Καταλαβαίνω την διαφοροποίηση μου λέει ο Αντρέας…πιες τώρα μια ρακή ακόμα και θα ήθελα να τα ξαναπούμε αυτά όταν θα ‘ναι εδώ και ο φίλος που σου είπα διότι είναι εντελώς πορωμένος με όσα απορρίπτεις. Ε, τότε Αντρέα όσο απόλυτα σίγουρος είμαι πως αυτή είναι η καλύτερη ρακή που έχω δοκιμάσει άλλο τόσο απόλυτος είμαι για το ότι αυτή η συζήτηση που σκέφτεσαι δεν θα έχει καμία σημασία να γίνει. Γεια μας!

***

Πηγή: Σπύρος Κιτσινέλης - thenightlab