Edith Wharton: «Το να διαβάζεις καλά όμως είναι τέχνη..»

29.12.2019
Edith Wharton: «Το να διαβάζεις καλά όμως είναι τέχνη..»

Η λεγόμενη «διάδοση της γνώσης», που συνήθως την κατατάσσουμε στην κατηγορία των σύγχρονων προόδων, μαζί με την κεντρική θέρμανση και την καθολική ψήφο, έχει συμπτωματικά οδηγήσει στη γέννηση μιας νέας διαστροφής – της διαστροφής της ανάγνωσης.

Απ’ όλες τις διαστροφές οι πιο δύσκολες να ξεριζωθούν είναι εκείνες που από τον πολύ κόσμο θεωρούνται αρετές.

Ανάμεσά τους η ανάγνωση κατέχει την πρώτη θέση.

Ότι το να διαβάζεις σκουπίδια αποτελεί διαστροφή είναι γενικά παραδεκτό· το διάβασμα όμως καθεαυτό –το διάβασμα ως συνήθεια, παρότι πρόσφατη– συναγωνίζεται ήδη φτασμένες αρετές όπως η αποταμίευση, η εγκράτεια, το πρωινό ξύπνημα και η τακτική άσκηση.

Υπάρχει ωστόσο κάτι το παράξενα επιθετικό στην αρετή του αναγνώστη από αίσθηση καθήκοντος.

[...]

Όταν ο μηχανικός αναγνώστης, οπλισμένος με αυτή τη μεγάλη ιδέα για το καθήκον του, εισβάλλει στην επικράτεια των γραμμάτων –συζητά, κριτικάρει, καταδικάζει ή, ακόμα χειρότερα, επαινεί– τότε είναι που η διαστροφή της ανάγνωσης γίνεται απειλή για τη λογοτεχνία.

[...]

Το να διαβάζεις δεν είναι αρετή· το να διαβάζεις καλά όμως είναι τέχνη, μια τέχνη που μόνο ο γεννημένος αναγνώστης μπορεί να την κατακτήσει.

 

«Η διαστροφή της ανάγνωσης», Edith Wharton

 

H Ίντιθ Γουόρτον γεννήθηκε το 1862 από πλούσια οικογένεια της Νέας Υόρκης. Το 1885 παντρεύτηκε τον 'Εντουαρντ Pόμπινς Γουόρτον, τραπεζίτη από τη Βοστόνη. Εγκαταστάθηκαν στη Γαλλία το 1907, αλλά δεν πήγε καλά ο γάμος τους και χώρισαν το 1913, τόσο λόγω των ψυχολογικών προβλημάτων του 'Εντουαρντ όσο και λόγω της προσπάθειας της Ίντιθ να συνδυάσει τα καθήκοντα της συζύγου με τις φιλοδοξίες της συγγραφέως. Μετά το διαζύγιό της, η Ίντιθ συνέχισε να ζει στη Γαλλία, όπου παρέμεινε μέχρι το θάνατό της. Στο λογοτεχνικό σαλόνι της σύχναζαν συγγραφείς όπως ο συμπατριώτης της Χένρι Τζέιμς, με τον οποίο ήταν στενοί φίλοι, ο Γουόλτερ Μπέρι και πολλοί άλλοι. Μεταξύ των έργων της συμπεριλαμβάνονται "Τα χρόνια της αθωότητας" , "Το σπίτι της ευθυμίας", "Μαντάμ ντε Τρέιμ", "Χαμένες ψυχές και άλλα διηγήματα", "Οι αντίζηλες" κ.ά. Δούλευε το τελευταίο της μυθιστόρημα "Οι κουρσάροι", όταν πέθανε στις 11 Αυγούστου 1937.