Αυτό το «ένοχο» βλέμμα του σκύλου σας δεν είναι στην πραγματικότητα ενοχή, είναι Φόβος!

04.03.2017
Αυτό το «ένοχο» βλέμμα του σκύλου σας δεν είναι στην πραγματικότητα ενοχή, είναι Φόβος!

Κάθε ιδιοκτήτης γνωρίζει το αποκαλυπτικό βλέμμα του σκύλου του ο οποίος έκανε κάτι που δεν έπρεπε να κάνει.

Ίσως να «τα έκανε» στο πάτωμα. Ίσως να μάσησε τον υπέροχο καναπέ σας ή τα παπούτσια σας.

Γνωρίζετε ότι έκανε κάτι που δεν έπρεπε να γίνει. Δεδομένου ότι είστε ανθρώπινο ον, θα δείτε το βλέμμα του σκύλου σας και θα το αποδώσετε ως ένα κοινό ανθρώπινο συναίσθημα, δηλαδή ενοχή.

Συνήθως η ζημιά γίνεται όταν το σκυλί σας μείνει μόνο αλλά μόλις αντιληφθείτε το κακό που έκανε και το μαλώσετε το πρόσωπό τους τα λέει όλα. Ίσως το φωνάζετε «Όχι! Κακό σκυλί! Κακό σκυλί!" ή κάτι παρόμοιο.

Η αλήθεια είναι ότι, παρά την ανθρώπινη λογική σας, ο σκύλος δεν αισθάνεται ενοχή. Αντ' αυτού, εκφράζουν ένα πιο συχνό μα λιγότερο πολύπλοκο συναίσθημα, δηλαδή φόβο.
dog3

Ο ισχυρισμός αυτός βασίζεται σε μια μελέτη του 2009 που διεξήχθη από τη «σκύλο-επιστήμονα» Dr Alexandra Horowitz και συγγραφέα δύο βιβλίων: "Inside of a Dog: What Dogs See, Smell, and Know" και το πρόσφατο "Being a Dog: Following the Dog Into a World of Smell.".

Η μελέτη της Δόκτωρ Horowitz του 2009, "Η αποσαφήνιση του «ένοχου βλέμματος»: βασικά μηνύματα στη συμπεριφορά των σκυλιών," επικεντρώνεται ειδικά στην έννοια του πώς οι άνθρωποι ερμηνεύουν τα συναισθήματα του σκύλου μέσα από το πεδίο εφαρμογής του ανθρώπινου συναισθήματος. Πιο απλά: Οι άνθρωποι τείνουν να παρεξηγούν τα συναισθήματα των σκυλιών καθώς βασίζονται στα ανθρώπινα συναισθήματα. Το «ένοχο» βλέμμα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού.

Το βλέμμα είναι διαφορετικό: Ο σκύλος μαζεύεται, δείχνει το ασπράδι των ματιών του καθώς  κοιτούν ψηλά σε σας. Ίσως «καρφώνει» τα αυτιά του πίσω στο κεφάλι, χασμουριέται ή γλείφει τον αέρα. Αυτά είναι όλα τα χαρακτηριστικά σημάδια του φόβου σε ένα σκυλί - ενδείξεις ότι εμείς οι άνθρωποι έχουμε την τάση να το παρεξηγούμε ως ενοχή.

dog2

Η μελέτη της Horowitz αποτελεί σαφή απόδειξη του πώς οι άνθρωποι τείνουν να ανθρωπομορφοποιούν τα σκυλιά τους. Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε αποκάλυψε πως:

  • Δοκιμές έγιναν όταν δόθηκε η ευκαιρία για τα σκυλιά να παρακούσουν την εντολή του ιδιοκτήτη να μην φάει λιχουδιά, ενώ ο ιδιοκτήτης φεύγει από το δωμάτιο και μεταβάλλουν τη γνώση των ιδιοκτητών τους το τι έκαναν τα σκυλιά τους στη κάθε μία περίπτωση.
  • Τα αποτελέσματα δεν έδειξαν διαφορά στις συμπεριφορές που σχετίζονται με το «ένοχο» βλέμμα. Αντίθετα, περισσότερες τέτοιες συμπεριφορές παρατηρήθηκαν σε μελέτες, όταν οι ιδιοκτήτες επέπληξαν τα σκυλιά τους. Η επίδραση της επίπληξης ήταν πιο έντονη όταν τα σκυλιά ήταν υπάκουα παρά ανυπάκουα.
  • Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι η καλύτερη περιγραφή του λεγόμενου ένοχου βλέμματος είναι ότι πρόκειται για μια απάντηση σε ερεθίσματα ιδιοκτήτη, όχι ότι αυτό δείχνει την εκτίμηση του παραπτώματος.

Για να το θέσουμε λίγο πιο συνοπτικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι σκύλοι επιδεικνύουν το φόβο της κατσάδας (συνθήματα ιδιοκτήτη) και όχι ενοχή (η συνειδητοποίηση του παραπτώματος).

Έτσι, βιώνουν τα σκυλιά ενοχή; Ίσως ναι, ίσως όχι.

«Φαίνεται απίθανο πως έχουμε τον ίδιο τρόπο σκέψης λόγω των διαφορετικών μας εγκεφάλων, αλλά οι εγκέφαλοι των σκύλων είναι πιο πολύ παρόμοιοι με τον δικό μας, παρά ανόμοιοι» δήλωσε η ίδια.

"Υπάρχει κάποια μελέτη που δείχνει ότι ορισμένα ζώα σχεδιάζουν για το μέλλον και θυμούνται συγκεκριμένα επεισόδια από το παρελθόν», δήλωσε η Horowitz. "Για τα σκυλιά, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία ακόμη. Δεν λέμε ότι δεν το κάνουν, αλλά είναι πραγματικά δύσκολο να σχεδιαστούν πειράματα γύρω από αυτό."Τα σκυλιά έχουν αναμνήσεις, φυσικά, αλλά να σκεφτόμαστε αυτές τις αναμνήσεις με τον ίδιο τρόπο όπως λειτουργούν οι ανθρώπινες αναμνήσεις είναι πιθανό λάθος.

Δεν το θυμούνται σαν γλώσσα δεν μιλάνε για αυτό. Σκέφτεται όταν είναι ξαπλωμένος στον καναπέ και σας περιμένει να γυρίσετε στο σπίτι;. Δεν ξέρουμε. Θα θέλαμε πολύ να το γνωρίζουμε, αλλά δεν ξέρουμε. Από τις επιστημονικές μελέτες λείπει η εξήγηση του πώς τα σκυλιά περιγράφουν τα συναισθήματα τους και πώς απομνημονεύουν τα γεγονότα. "Όταν αποκτήσατε το σκυλί σας, και ξαφνικά ζείτε με ένα σκύλο, μέσα σε μια εβδομάδα έχουμε απόψεις σχετικά με την προσωπικότητα του σκυλιού, τι τους αρέσει και τι σκέφτονται», δήλωσε η Horowitz. "Xρησιμοποιούμε τη γλώσσα των ανθρώπων για τον σκύλο."

Μετάφραση: Πασχάλης Γεωργιάδης από το Business Insider