Αντόνιο Ματσάδο - «Διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος…»

11.03.2021
Αντόνιο Ματσάδο - «Διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος…»

Όλα περνούν κι όλα μένουν,

αλλά δικό μας είναι το να περνάμε

να περνάμε κάνοντας δρόμους,

δρόμους πάνω στη θάλασσα.

Ποτέ δεν κυνήγησα τη δόξα,

ούτε ν’ αφήσω στη μνήμη

των ανθρώπων το τραγούδι μου.

Εγώ αγαπώ τους ανεπαίσθητους κόσμους,

τους αβαρείς και αβρούς,

σαν σαπουνόφουσκες.

Μ’ αρέσει να τους βλέπω να ζωγραφίζονται

από ήλιο και πορφύρα, να πετάνε

κάτω από το γαλανό ουρανό, να πάλλουν

κι αμέσως να σπάνε…

Ποτέ δεν κυνήγησα τη δόξα…

Διαβάτη, τα ίχνη σου είναι

μόνο ο δρόμος και τίποτε άλλο

Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος,

ο δρόμος γίνεται βαδίζοντας…

Βαδίζοντας γίνεται ο δρόμος

και γυρίζοντας το βλέμμα πίσω

φαίνεται το μονοπάτι

που ποτέ δε θα ξαναπατήσεις

Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος

μόνο απόνερα στη θάλασσα.

 

Αντόνιο Ματσάδο ( 26 Ιουλίου1875 – 22 Φεβρουαρίου 1939)

“Caminante no hay camino”, σε μετάφραση Βασίλη Λαλιώτη.

 

Ο Αντόνιο Ματσάδο (Αντόνιο Θιπριάνο Χοσέ Μαρία Ματσάδο Ρουίθ) ήταν Ισπανός ποιητής, γεννημένος στη Σεβίλλη, στις 26 Ιουλίου του 1875. Πέρασε τα νεανικά του χρόνια στην Μαδρίτη όπου σπούδασε και συγχρόνως ξεκίνησε να δημοσιεύει σατιρικά κείμενα σε εφημερίδες και περιοδικά. Το 1899 και το 1902 έζησε στο Παρίσι ενώ το 1903 εξέδωσε την πρώτη ποιητική του συλλογή. Έζησε παραδίδοντας μαθήματα γαλλικών και το 1909 παντρεύτηκε κατέλαβε την έδρα διδασκαλίας της γαλλικής στο ινστιτούτο της Σορία. Το 1912 δημοσίευσε την δεύτερη συλλογή του που θεωρείται και σημαντικότερο έργο του, το “Πεδία της Καστίλλης” λίγες εβδομάδες μετά πέθανε η γυναίκα του, η βαθιά του θλίψη αποτυπώθηκε σε μια σειρά ποιημάτων τα οποία πρόσθεσε στην συλλογή “Πεδία της Καστίλλης”. Τον ίδιο χρόνο παραιτήθηκε από το ινστιτούτο της Σορίας και έφυγε από την πόλη, έζησε μέχρι το 1919 στην Ανδαλουσία και επέστρεψε στην Μαδρίτη. Από το 1924 σταματάει την ποίηση και γράφει ένα φιλοσοφικό έργο υποθετικού διαλόγου μεταξύ ποιητών, συγχρόνως συνεργάζεται με τον αδερφό του και γράφουν θεατρικά έργα. Το 1927 ανακηρύχτηκε μέλος της Ισπανικής Ακαδημίας ενώ το ξέσπασμα του εμφύλιου πολέμου τον βρήκε στην Μαδρίτη. Ο Αντόνιο τάχθηκε ανοιχτά με το μέρος των Δημοκρατικών, έγραφε λόγους και άρθρα κατά των φασιστών, δημοσίευε ποιήματα σε έντυπα που υπερασπίζονταν τη δημοκρατία. Την ίδια ώρα ο αδερφός του έγραφε διθυράμβους υπέρ του Φράνκο έχοντας προσχωρήσει στις τάξεις των φασιστών. Ο διχασμός των αδερφών Ματσάδο αντικαθρέοπτίζει τον διχασμό της ίδιας της Ισπανίας στον αιματηρό εμφύλιο. Όταν οι δυνάμεις του στρατού και της εκκλησίας φάνηκε να επικρατούν έναντι αυτών που επιζητούσαν τον εκσυγχρονισμό, ο Ματσάδο άφησε την Μαδρίτη και πήγε στην Βαλένθια και μετά ακολούθησε την δημοκρατική κυβέρνηση στην Βαρκελώνη. Με την κατάρρευση και της Καταλωνίας, τρεις μέρες προτού εισβάλουν τα στρατεύματα του Φράνκο στη Βαρκελώνη, ο Ματσάδο εγκατέλειψε την πόλη μαζί με την υπέργηρη μητέρα του. Στα σύνορα με τη Γαλλία είχε δημιουργηθεί χάος από τους πρόσφυγες, αναγκάστηκαν να αφήσουν τις αποσκευές τους και να συνεχίσουν με τα πόδια. Για μεγάλα διαστήματα ο Ματσάδο ήταν αναγκασμένος να έχει τη μητέρα του στην πλάτη. Κατάφεραν να φτάσουν στην Κογιούρ της Γαλλίας και να εγκατασταθούν με εκατοντάδες άλλους πρόσφυγες σε ένα παλιό ξενοδοχείο. Ο Ματσάδο ωστόσο είχει αρρωστήσει από πνευμονία και ήταν εξουθενωμένος από τις κακουχίες, δεν υπήρχε περίθαλψη και ύστερα από δύο μέρες χαροπαλέματος, πέθανε στις 22 Φεβρουαρίου του 1939. Τρεις μέρες μετά έφυγε από τη ζωή και η μητέρα του.