4 εντυπωσιακά πειράματα που μπορείς να κάνεις εύκολα στο σπίτι σου!

Πειραματάκια για χαρωπά παιδάκια! Πειραματάκια για χαρωπά παιδάκια!

(To Zyklon B γράφει τη στήλη Sci-Zophrenia στο Fridge.gr)

Πολύ πολύ παλιά, σε έναν γαλαξία μακρινό και άγνωστο οι γνωστοί-άγνωστοι ιθύνοντες της Pateras Productions μαζεύτηκαν και, αστείο στο αστείο, σκέψη στη σκέψη, άρχισαν να σκέφτονται ακόμα ένα project για να ταλανίσουν τα μυαλά σας: το Fridge. Εκεί πάνω ερωτήθηκε ο καθένας τι μπορεί να προσφέρει και ο καθένας πρότεινε κάτι σχετικό με τα ενδιαφέροντα του. Το Ζαϊκλόνι, μικρό και άμαθο γαρ, έπεσε στην παγίδα να αναφέρει τις επιστήμες και τότε όλοι το κοίταξαν σαστισμένοι: "αυτή δεν είναι η φάση που προσπαθούσαμε μάταια να αποφύγουμε στο σχολείο με το πολύ μπλα-μπλα και τα νούμερα;" αναφώνησαν - και το μικρό Ζαϊκλόνι έσκυψε το κεφάλι με ντροπή.

Παρολ' αυτά υποσχέθηκε πως θα το κάνει ενδιαφέρον, πως θα ασχοληθεί με πράγματα που έχουν κάτι να πουν στους "κοινούς θνητούς", που τους ενδιαφέρουν μόνο "πρέζα, μπάλα και καράτε" - άντε και κανένα alt ενδιαφέρον έτσι για μούρη, καθαρά για επίτευξη αναπαραγωγής και για τη προσέγγιση του άλλου φύλου. Η ιδέα έμεινε σε κάποια ξεχασμένη φλάσκα σε σκοτεινό δωμάτιο, για να ζυμωθεί καλά. Και κάπου πάνω στο εννιάμηνο οι Πατεριστές άρχισαν να νιώθουν κάτι να κουνιέται μέσα στα σωθικά τους. Όλοι μας ελπίζαμε πως επρόκειτο για ξεγυρισμένη χέσα που θα έκανε το απευθυσμένο μας να πάθει πρόπτωση όταν βγει με δύναμη, οργισμένα αέρια και μπόλικη βλέννη. Οι ελπίδες μας αποδείχθηκαν φρούδες, επρόκειτο για αυτό που όλοι φοβόμασταν: μια γέννα. Τουλάχιστον δεν πέσαμε έξω στην τρύπα από την οποία βγήκε...

Κάπως άρχισε η στήλη Sci-zophrenia, εμφανίστηκαν οι πρώτοι αναγνώστες της, τα πρώτα "θυμωμένα γαμισερά λιονταράκια" έτοιμα να τους φάνε όλους στα σχόλια, οι πρώτοι θιασώτες που θέλησαν να τους στείλω κιλοτάκι μου μέσω ταχυδρομείου και τα πρώτα email αναγνωστών. Email με συγχαρητήρια, απειλές, βρισίδια, αλλά προπαντός ένα κάρο ερωτήσεις: "γνωρίζεις αν αυτό το βιζούνι στον κώλο μου είναι από σύφιλη" με την... απαραίτητη φωτογραφία στα επισυναπτόμενα. Φιλοσοφικές ερωτήσεις για το τι συμβαίνει αφότου πεθάνουμε ή που πάμε μετά θάνατον, απαιτώντας να τους δώσω την απόλυτη απάντηση. Ερωτήσεις για κατασκευή εκρηκτικών μηχανισμών. Ερωτήσεις για σύνθεση χλωροφορμίου, παραγγελίες δηλητηρίων (!)... Ερωτήσεις για παρασκευή "σπιτικών ναρκωτικών" ή mail που αποζητούσαν tips για μια επιτυχημένη αυτοκτονία (τα δυο τελευταία πιθανότατα είναι πρακτικά ταυτόσημα για μεγάλη μερίδα των αναγνωστών μου).

Το κέικ όμως το έπαιρναν (και αριθμητικά και ποιοτικά) οι ερωτήσεις για μικρά wow πραγματάκια που μπορεί ένας αναγνώστης να κάνει σπίτι του, τα γνωστά "πειράματα", που ορισμένοι από εμάς κάναμε μικροί. Αυτά τα πειράματα είναι ακριβώς αυτό που έλειπε από το σχολείο και σε έκανε να πέφτεις σε κρίσεις ναρκοληψίας κάθε φορά που είχες φυσική ή χημεία. Αυτά τα πειράματα, για μένα είναι η βάση για να κινήσεις την περιέργεια κάποιου και να του δείξεις πως κάποια επιστήμη δεν είναι απλά "αόρατα μόρια που ποιος τα γαμεί είτε ενώνονται είτε σπάνε" (λύκειο) ή "μέσο χειραγώγησης του λαού και υπηρέτης του καπιταλισμού" (πανεπιστήμιο), αλλά έχουν καθημερινές εφαρμογές, μερικές από τις οποίες μπορεί να είναι αρκετά φαντεζί.

Εδώ το "φαντεζί" παίζει πολύ μεγάλο ρόλο, καθυστερημένε μου αναγνώστη: τι να το κάνεις το ότι από πίσω στην θεωρία παίζουν "παπάδες" αν τα δυο υγρά που ανέμειξες διάφανα ήταν και το αποτέλεσμα τους παραμένει διάφανο; Τι να κλάσει μια επίδειξη αν δεν έχει καπνούς, ένα μπουμ και κάτι να ορμάει να σε φάει μέσα από τον δοκιμαστικό σωλήνα; Τείνει να αναχθεί σε συμπαντικός νόμος πως η προσοχή ενός ακροατηρίου είναι ανάλογη της πιθανότητας κατά τη διάρκεια του πειράματος πεθάνει κάποιος από έναν φρικαλέο θάνατο. Ή έστω, από εκρήξεις, εγκαύματα, δηλητηρίαση που θα τον κάνει να ουρλιάζει απεγνωσμένα καθώς ξεψυχάει ή έναν κλασικό τεμαχισμό/αιμορραγία από θραύσματα γυαλιού που θα μετατρέψουν το πείραμα χημείας σε μάθημα ανατομίας.

Έτσι σήμερα θα σας παρουσιάσω τέσσερα μικρά πειράματα που μπορούν να γίνουν εύκολα στο σπίτι, χωρίς να χρειαστεί ούτε το ebay να επισκεφτείτε για υλικά. Πόσο εύκολα; Τόσο εύκολα που θα μπορούσε να τα κάνει και η γιαγιά σου μετά από τα τρία απανωτά εγκεφαλικά που έπαθε, όταν έπιασε τον παππού σου να σου μαθαίνει κόλπα του ψαρέματος όπως "πώς δολώνεις το σκουλήκι", όντας στο βουνό πίσω από τους θάμνους. Μάζεψε λοιπόν τα λιγοστά εγκεφαλικά σου κύτταρα που απέμειναν μετά τους "μουσακάδες" που σου σέρβιρα τις προηγούμενες βδομάδες και... πάμε να σου δείξω πώς πραγματικά το δολώνουν το σκουλήκι!

Η Οδοντόκρεμα του Ελέφαντα!


"Πες το με ένα πείραμα" στο έτερον σου ήμισυ! Το συγκεκριμένο demonstration είναι ίσως το καλύτερο handmade δώρο που θα μπορούσες να του/της κάνεις μετά από εκείνη την αποτυχημένη απόπειρα DIY λιποαναρρόφησης που τον/την άφησε σε σηψαιμικό σοκ αλλά δυστυχώς στα ίδια κιλά. Τα υλικά που θα χρειαστείς είναι:

  • Υπεροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενέ, βλάκα!), όσο μεγαλύτερης συγκέντρωσης τόσο καλύτερα.
  • Υγρό πιάτων.
  • Χρώμα, μελάνι ή χρωστική τροφίμων.
  • Μαγιά μπύρας.
  • Νερό.
  • Το ακριβό χαλί-οικογενειακό κειμήλιο του εραστή σου.

Εκτέλεση του πειράματος


Καταρχάς, μια σημείωση όσον αφορά το οξυζενέ. Μπορεί να βρεθεί εύκολα σε φαρμακεία σε συγκέντρωση 3%, η οποία αρκεί για το πείραμα, αλλά πιο έντονη αντίδραση γίνεται με μεγαλύτερες συγκεντρώσεις. Οξυζενέ με μεγαλύτερες συγκεντρώσεις μπορεί να βρεθεί είτε σε αποθήκες με χημικό υλικό είτε σε μαγαζιά με αναλώσιμα κομμωτηρίου. Προσοχή, το οξυζενέ είναι οξειδωτικό ("καυστικό"), οπότε μπορείς να επιτύχεις με αυτό πολύ ενδιαφέροντες αυτοτραυματισμούς, που θα τους λατρέψουν τα emo φιλαράκια σου!

Σε ένα δοχείο με στενό στόμιο που έχεις τοποθετήσει πάνω στο ακριβό χαλί του εραστή σου αναμειγνύεις καλά το οξυζενέ με το υγρό πιάτων σε αναλογία 2:1, αν δηλαδή χρησιμοποιήσεις 200 ml οξυζενέ (περίπου όσο ένα ποτήρι νερό) θα χρειαστείς 100 ml υγρό πιάτων. Στη συνέχεια ρίχνεις μέσα όσο χρώμα θες, έτσι ώστε να γίνει όσο σκούρο θες. Εδώ μπορείς να πειραματιστείς ελεύθερα, μπορείς να αναμείξεις το χρώμα για να διαλυθεί ομοιόμορφα ή να σταλάξεις διαφορετικά χρώματα χωρίς να τα διαλύσεις πλήρως.

Μετά, σε ένα μικρό μπολάκι διαλύεις την μαγιά σε χλιαρό νερό και την αφήνεις να κάτσει για δέκα λεπτά. Όταν είσαι έτοιμος για μια αξέχαστη εμπειρία, φωνάζεις τον μικρονοϊκό εραστή σου και ρίχνεις μέσα στο αρχικό δοχείο την μαγιά. Κοίταξε έκπληκτος το θέαμα και αναφώνησε κάτι αντίστοιχο των νοητικών σου δυνατοτήτων, όπως "δεν είναι πραγματικά ΓΑΜΑΤΟ!;!". Στην περίπτωση που ο εραστής σου διαφωνήσει, άσε τον πανικό να καταλαγιάσει. Καθώς σκουπίζει κλαίγοντας το χαλί σκυμμένος στα τέσσερα, χτύπα τον με το φτυάρι στο πίσω μέρος του κεφαλιού και θάψε το θλιβερό του κουφάρι σε κάποιον τυχαίο κήπο - το πείραμα πέτυχε. Στην περίπτωση που ενθουσιαστεί και βιαστεί να το μαγνητοσκοπήσει με το κινητό για να το ανεβάσει στο Youtube τότε ατύχησες: πιθανότατα θα μείνετε μαζί για καιρό αρκετό ώστε να αναπαραγάγετε το ρεκλό γονιδίωμά σας και να φέρετε στον κόσμο ένα ον με IQ ίσο της τετραγωνικής ρίζας του αθροίσματος των επιμέρους πηλίκων ευφυίας σας.

Πώς δουλεύει


Οι βασικοί πρωταγωνιστές εδώ είναι το οξυζενέ και η μαγιά της μπύρας, αλλά πολύ χρήσιμος κομπάρσος είναι το υγρό πιάτων. Το χρώμα το βάζουμε για το εφέ και το χαλί έτσι για σπάσιμο. Το οξυζενέ ουσιαστικά είναι "νερό με ένα παραπάνω οξυγόνο", πράγμα που το κάνει αρκετά χρήσιμο και αυτό διότι μπορεί να απελευθερώσει το οξυγόνο υπό ορισμένες συνθήκες. Το οξυγόνο αυτό επίσης είναι τρομερά δραστικό: μπορεί να σκοτώσει μικροοργανισμούς, να ξεβάψει μαλλιά, να λευκάνει δόντια. Αν αφήσεις το οξυζενέ "μόνο του" για αρκετό καιρό, σιγά-σιγά θα "σπάσει" σε νερό και οξυγόνο: στην περίπτωσή μας θέλουμε αυτό να γίνει αρκετά γρήγορα, οπότε χρησιμοποιούμε έναν καταλύτη.

Αυτός ο καταλύτης βρίσκεται στη μαγιά και είναι ένα ένζυμο που ονομάζεται καταλάση - το ίδιο το ένζυμο βρίσκεται σε πολλούς ζωντανούς οργανισμούς, όπως επίσης και στο αίμα σου. Θεωρητικά τουλάχιστον μπορείς να ξεκινήσεις την αντίδραση με αίμα (ή να ενσωματώσεις το πείραμα σε μια απόπειρα αυτοκτονίας με κόψιμο φλέβας για έξτρα δραματικότητα - παίζει και να πετύχεις αν οι δικοί σου σε αφήσουν να αιμορραγείς και χαζεύουν την αντίδραση).

Με το ζεστό νερό "ενεργοποιούμε" τη μαγιά (την... "ξυπνάμε") και όταν αυτή προστεθεί στο αρχικό μείγμα, παράγεται οξυγόνο το οποίο εγκλωβίζεται σε φυσαλίδες, φτιάχνοντας παχύρρευστο αφρό που εκτοξεύεται από το δοχείο! Εναλλακτικά, για μια πιο γρήγορη, φαντασμαγορική και βίαιη αντίδραση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καταλύτης ιωδιούχο κάλιο - αν δεν μπορείς να το βρεις σε μαγαζιά με χημικό εξοπλισμό φταίνε τα βλαμμάδια που, καταφέρνοντας να αυτοτραυματιστούν με οτιδήποτε πιθανό, κάναν τις βιομηχανίες να αποσύρουν πολλά χημικά από το εμπόριο προς αποφυγή μηνύσεων...

httpv://www.youtube.com/watch?v=MKdGaGuggw0

Κάψε μέταλλο με... μια μπαταρία των 9 βόλτ!


Εδώ έχουμε ένα ωραίο κολπάκι που θα εντυπωσιάσει με άνω του ενός τρόπους κάθε νοητικά ελλιποβαρή φίλο σου. Για αρχή: προσπάθησε να θυμηθείς πότε ήταν η τελευταία φορά που σκέφτηκες τα μέταλλα ως "εύφλεκτα" ή έστω που σκέφτηκες ότι μπορούν να καούν εύκολα. Περισσότερο ίσως περιμένεις πως ένα μέταλλο θα λιώσει παρά θα καεί. Φαντάσου να μπορούσες να κάψεις μπροστά στα έκπληκτα ηλίθια μάτια των φίλων σου σίδερο, και μάλιστα όχι με αναπτήρα, αλλά με μια μπαταρία! Τα υλικά που θα χρειαστείς είναι:

  • Συρματάκι για τρίψιμο (αυτό που έχει η μάνα σου για τα πιάτα, ο μπάρμπας σου για να τρίβει ξύλα κτλ.),
  • Μια εννιάβολτη μπαταρία (αυτή που έχει και τους δυο πόλους στο πάνω μέρος της).


Εκτέλεση του πειράματος


Τοποθετείς το συρματάκι σε ένα μέρος που δεν μπορεί να πάρει φωτιά (πλάκα από μπετόν, πλακάκι, αντλία καυσίμων σε βενζινάδικο) και ακουμπάς πάνω του τους δυο πόλους της μπαταρίας. Voila! Θα πάρει φωτιά, η οποία αν έχεις κλειστά τα φώτα θα κάνει πολύ ωραία εφέ καθώς διακλαδίζεται και ακολουθεί τις ίνες από το σύρμα! Για έξτρα μπόνους επίδειξης, μπορείς να κρατάς το σύρμα με το χέρι καθώς κάνεις το πείραμα, άπαξ και οι θερμοκρασίες που πιάνει είναι σχετικά χαμηλές: μόλις 1370 βαθμούς Κελσίου.

Αν δεν θες να κάψεις τα χέρια σου αλλά συνεχίζεις να θέλεις να κάνεις μόστρα, σβήσε τα φώτα - είναι πολύ πιο εκπληκτικό έτσι, συν ότι θα μπορείς να χουφτώσεις όποιο αποσβολωμένο κωλαράκι θες και όταν ξανανοίξουν τα φώτα να κάνεις τον μαλάκα, κοιτώντας με ανοιχτό στόμα το σύρμα που μόλις κάηκε. Εκτός των παραπάνω το συγκεκριμένο σύρμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αλυσίδες poi με εκπληκτικά αποτελέσματα: προτείνεται ιδίως σε αρχάριους που μπορούν να λάβουν την βαθιά ικανοποίηση της πρόκλησης εγκαυμάτων τρίτου βαθμού σε φίλους, συγγενείς αλλά και τον ίδιο τους τον εαυτό.

Πώς δουλεύει


Για αρχή δοκίμασε να το κάνεις με το χοντρό συρματάκι για τα πιάτα της μητέρας σου: θα δεις πιθανότατα πως δεν δουλεύει. Για να δουλέψει χρειάζεσαι πολύ ψιλό σύρμα, σαν αυτό της πιο πάνω φωτογραφίας. Το γιατί δεν δουλεύει με το χοντρό σύρμα κρύβει την απάντηση που ψάχνεις. Αν βάλεις λίγο την τσίρλα που αποκαλείς εγκέφαλο να δουλέψει, παίζει να σου αρέσει και να καραγουστάρεις.

Ουσιαστικά αυτό που βλέπεις είναι πραγματική καύση, δηλαδή το μέταλλο καίγεται (ενώνεται με το οξυγόνο, οξείδωση) και σου δίνει ως προϊόν μια μορφή "σκουριάς", το οξείδιο του δισθενούς σιδήρου (FeO). Για να γίνει όμως αυτή η αντίδραση χρειάζεται το μέταλλο σου να βρίσκεται σε πολύ καλή επαφή με το οξυγόνο, να έχει μεγάλη επιφάνεια και... από τις μεγαλύτερες επιφάνειες έχουν τα σωματίδια μιας σκόνης οποιουδήποτε υλικού ή ακόμα και λεπτά νήματα του, όπως σε αυτή την περίπτωση.

Εννοείται πως το σύρμα μπορείς να το βάλεις φωτιά και με αναπτήρα, η μπαταρία είναι καθαρά για την μόστρα ή για χρησιμοποιηθεί σε καταστάσεις επιβίωσης όπου θες να ανάψεις φωτιά αλλά δεν έχεις αναπτήρα.

httpv://www.youtube.com/watch?v=7kuUPGOGuIs

httpv://www.youtube.com/watch?v=Yvw5epSmH3Q

httpv://www.youtube.com/watch?v=5MDH92VxPEQ

Φτιάξε λουλούδια που "φωσφορίζουν" στο υπεριώδες φως (UV, blacklight)


Το να φτιάξεις ένα λουλούδι που φωσφορίζει (ή που απλά να έχει το χρώμα που θέλεις) δεν είναι τόσο απλή υπόθεση όπως μας έδειξε η Florigene με το μπλε της τριαντάφυλλο, αλλά θεωρητικά σε ένα εργαστήριο είναι "straightforward" δουλειά: διαλέγεις την GFP που σου αρέσει (βγαίνει σε πολλά χρώματα) και την περνάς στο φυτό με έναν υποκινητή που ενεργοποιεί την έκφραση του γονιδίου στα πέταλα του λουλουδιού.

Όμορφο, γαμάτο, αλλά λίγο εκτός των δυνατοτήτων που σου παρέχει η κουζίνα σου. Εδώ θα ακολουθήσεις το σύνηθες ρητό σου "ο σκοπός αγιάζει τα μέσα" και θα το κάνεις πιο απλά αλλά εξίσου επιτυχημένα. Τα υλικά που θα χρειαστείς είναι:

  • Λουλούδια κατά προτίμηση λευκού χρώματος.
  • Έναν μαρκαδόρο "highlighter" (εκείνους με το έντονο κίτρινο-πράσινο για υπογραμμίσεις πάνω σε κείμενο).
  • Νερό.
  • Μια λάμπα black light (UV σαν αυτές που έχουν στα κλαμπ και φωσφορίζουν τα λευκά ρούχα).
  • Ψαλίδι.
  • Ένα δοχείο.

Εκτέλεση του πειράματος


Ανοίγεις τον μαρκαδόρο και ξεπλένεις σε ένα δοχείο με λίγο νερό το "βαμβάκι" που θα βρεις μέσα και είναι ποτισμένο με την μπογιά. Αν θέλεις άνοιξε το blacklight για να σιγουρευτείς πως το υγρό που μόλις έφτιαξες "φωσφορίζει". Βάλε τώρα το λουλούδι μέσα με το κοτσάνι του, σαν να το βάζεις σε κανονικό νερό και με το ψαλίδι κόψε μέρος του μίσχου που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του νερού.

Άσε το να κάτσει ένα βράδυ και την επόμενη μέρα σβήσε τα φώτα και άναψε το blacklight. Μαγικό; Να ένα πρωτότυπο δώρο για να σύρεις ανήλικα κοριτσάκια στο σκοτεινό βανάκι σου αν αποτύχουν οι καραμέλες. Έξτρα μπόνους: το σπέρμα φθορίζει κάτω από φως black light (ψάξε Wood's lamp), πράγμα που σε διευκολύνει αρκετά να απομακρύνεις τα ίχνη της βρωμερής σου συνήθειας από τα ταλαίπωρά τους πτώματα.

Πώς δουλεύει


Με το παραπάνω κόλπο ενεργοποιείς το ποζιτρονιακό δυναμικό των πετάλων του φυτού, με αποτέλεσμα να κάνεις τις 12 έλικες του DNA του να συντονιστούν με τις αγγελικές συχνότητες του πλανήτη μας και έτσι εκπέμπει βιοενέργεια που την αντιλαμβάνεσαι ως φως. Εχμ, δεν σε έπεισε; Παράξενο, αφού "ακούγεται επιστημονικό", στο παρελθόν έχεις τσιμπήσει με τέτοιες βαρύγδουπες επιστημονικοφανείς δηλώσεις.

OK, πάμε για κάτι εξίσου όμορφο αν και λίγο πιο προσγειωμένο, λες και το πετσοκόψαμε με το -στομωμένο σε πολλούς- ξυράφι του Όκαμ. Οι μαρκαδόροι highlighter είναι τόσο λαμπεροί διότι φθορίζουν στο υπεριώδες φως που βρίσκεται γύρω μας από φυσικές πηγές (σχολαστικισμός: άλλο φθορισμός, άλλο φωσφορισμός, απλά ως λέξη ο φωσφορισμός είναι πιο συνήθης καθημερινά!). Ο φθορισμός αυτός συμβαίνει διότι περιέχουν ουσίες που μπορούν να απορροφούν το υπεριώδες φως, να διεγείρονται ανεβαίνοντας ενεργειακό επίπεδο και όταν επανέλθουν στο προηγούμενο ενεργειακό επίπεδο εκπέμπουν ακτινοβολία στο ορατό φάσμα (φως).

Μια τέτοια ουσία είναι η πυρανίνη, η οποία δίνει το χαρακτηριστικό "πρασινοκίτρινο φωσφοριζέ" χρώμα στους highlighter μαρκαδόρους. Όταν φτιάξεις ένα υδατικό διάλυμα αυτής της ουσίας, το λουλούδι που θα βάλεις μέσα μπορεί να την προσλάβει όπως θα προσλάμβανε το νερό και έτσι να τη διαμοιράσει στους ιστούς του. Το αποτέλεσμα είναι πως θα "χρωματιστούν" με αυτή: όταν το εκθέσεις στο υπεριώδες φως τα μόρια της που έχουν πάει στα πέταλα θα φθορίσουν.

Το πώς το λουλούδι τραβάει το νερό θα το βρεις ως αναφορά στο αρθράκι περί νερού. Βασίζεται στο τριχοειδές φαινόμενο του νερού, όπου αυτό μπορεί να "σκαρφαλώνει" μέσα σε πολύ λεπτά σωληνάκια λόγω επιφανειακής τάσης, συνοχής και αλληλεπίδρασης με το τριχοειδές σωλήνα. Βασικό όμως για να δουλέψει καλά το πείραμα είναι να κόψεις το κοτσάνι μέσα στο υγρό: εδώ πάμε σε ανατομική/φυσιολογία/μορφολογία του φυτού και ξεφεύγουμε λίγο, πάμε να κάψουμε λίγο παραπάνω τον ήδη καμένο εγκέφαλό σου.

Αναρωτήθηκες ποτέ γιατί ένα φυτό δεν "αιμορραγεί" μέχρι θανάτου αν κόψεις ένα κλαδί ή ένα φύλλο του; Η απάντηση είναι τόσο απλή που αγγίζει τα όρια της κομψότητας: όταν κόψεις ένα κλαδί, μεταβάλεις την πίεση τοπικά στο "αγγειακό σύστημα" του φυτού και αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποιες πρωτεΐνες να κινηθούν προς την "πληγή" από όπου εξέρχεται το "αίμα" του και να την βουλώσουν! Αν γίνει όμως αυτό στο πείραμά μας, το νερό με την μπογιά δεν θα μπορεί να μπει μέσα - το αποφεύγεις αν έξω από το κλαδάκι/κοτσάνι έχεις υγρό για να ελαχιστοποιήσει την πτώση της πίεσης. Το πείραμα μπορείς να το δοκιμάσεις επίσης και με κανονικές μπογιές, με διάφορα φωσφοριζέ χρώματα και με συνδυασμούς αυτών: αρτίλα επ' ώμου και προχώρειν.

httpv://www.youtube.com/watch?v=2vhcHuaArdg

Φτιάξε ένα καπνογόνο!


Η μισή χαρά της χημείας που μπορεί να ενθουσιάσει έναν τρίχρονο μπόμπιρα (ή αναγνώστες μου στο ίδιο νοητικό επίπεδο) είναι το "βαβαβούμ": εκρήξεις, καπνοί, παράξενοι ήχοι, κομμένα δάχτυλα και σπασμένα τύμπανα... Η άλλη μισή είναι η καταστροφή περιουσίας κάποιου τρίτου.

Καθόλου παράξενο λοιπόν πως οι πιο ανήσυχοι μπόμπιρες σε κάποια φάση της καριέρας τους είχαν ασχοληθεί με ψιλοεμπρησμούς, στρακαστρούκες, δυναμιτάκια και καπνογόνα. Με το τελευταίο κολπάκι αυτού του άρθρου θα σε επαναφέρω πίσω στην παιδική χαρά - αν είσαι άνδρας, με μαθηματική ακρίβεια ουδέποτε άφησες πίσω σου την παιδική χαρά, όσων χρονών και να είσαι - απλά αυτή άλλαξε "μορφή". Θα σου δείξω πως να φτιάξεις ένα -σχετικά- ασφαλές καπνογόνο, με τα λιγότερα δυνατά υλικά, όχι τίποτε άλλο, διότι και οι δυο μας γνωρίζουμε πόσο βαριέσαι να σηκώσεις την χοντρή σου καλοβολεμένη κωλάρα από τον καναπέ. Τα υλικά που θα χρειαστείς είναι:

  • Λίπασμα νιτρικού καλίου (σε κάθε λιπασματάδικο, έχει χαρακτηριστική σύνθεση N-P-K : X-0-X , όπου Χ αριθμός εκτός του μηδενός),
  • Ζάχαρη.
  • Σόδα μαγειρικής.
  • Κατσαρόλα.
  • Ένα κυλινδρικό δοχείο.
  • Φιτίλι (sparkler σαν αυτά της τούρτας ή και σύρμα τριψίματος).
  • Προαιρετικά: οργανικό χρώμα.

Εκτέλεση του πειράματος


Για να φτιάξεις τη βόμβα καπνού, βάζεις σε ένα κατσαρολάκι 2 μέρη ζάχαρης και 3 μέρη νιτρικού καλίου και σε χαμηλή φωτιά αρχίζεις να τα ζεσταίνεις, ανακατεύοντας καλά μέχρι να δημιουργηθεί μια "καραμελόμαζα" σαν ζυμάρι στο χρώμα του φυστικοβούτυρου. Τότε προσθέτεις 1 μέρος σόδα μαγειρικής και 1 με 2 μέρη οργανικού χρώματος και ανακατεύεις καλά ώστε το μείγμα να γίνει ομοιόμορφο. Παίρνεις το δοχείο σου, το γεμίζεις με το πρόστυχο ζυμαράκι που μόλις έφτιαξες και με την βοήθεια ενός μολυβιού ή μιας βελόνας πλεξίματος κάνεις μια τρύπα στην μέση για να χωράει το φιτίλι σου. Το αφήνεις μερικές ώρες να στερεοποιηθεί πλήρως, προσθέτεις το φιτίλι και είσαι έτοιμος να δηλητηριαστείς από τους καπνούς που θα παράγει! Εύκολο ε;

Πώς δουλεύει


Τραγικά απλά... Αυτό που κάνεις είναι να κάψεις τη ζάχαρη χρησιμοποιώντας το νιτρικό κάλιο ως "οξειδωτικό", δηλαδή ως τον παροχέα οξυγόνου για την καύση σου. Η αντίδραση που θα λάβει χώρα περιγράφεται από την εξίσωση 9.6KNO3 + C12H22O11 → 4.8K2CO3 + 7.2CO2 + 11H2O + 4.8N2, μια αντίδραση που πιάνει μεγαλούτσικη θερμοκρασία και παράγει πολλά αέρια καύσης. Εδώ το νερό είναι σε μορφή υδρατμού - στο πρώτο μέρος της έχουμε το νιτρικό κάλιο και τη ζάχαρη, στο δεύτερο τα αέρια και ένα άλας, το ανθρακικό κάλιο.

Την αναλογία ζάχαρης-νιτρικού καλίου μπορείς να την τροποποιήσεις όπως θες για να δεις τι θα συμβεί και τι δουλεύει καλύτερα για εσένα, αλλά φρόντιζε πάντα να έχεις παραπάνω νιτρικό κάλιο από ότι ζάχαρη. Επίσης μπορείς να δοκιμάσεις να χρησιμοποιήσεις άχνη ζάχαρη και νιτρικό κάλιο που θα αλέσεις μαζί χωρίς να τα βάλεις στην κατσαρόλα, έτσι ώστε να δοκιμάσεις μια..."άψητη" μορφή της (δουλεύει και τούτη).

Πού χρησιμεύει όμως η σόδα μαγειρικής και που το οργανικό χρώμα; Ας αρχίσουμε από τα απλά, το χρώμα: όταν λέμε οργανικό, το εννοούμε με την χημική έννοια και όχι με την έννοια του μπακάλη. Είναι δηλαδή οργανική ένωση, ένωση του άνθρακα όπως οι βαφές ρούχων που μπορείς να βρεις σε καταστήματα με κλωστικά είδη ή... γιατί όχι, πειραματίσου και με άλλες που μπορείς να βρεις (π.χ., χένα, αγόρασέ την "οργανική" να είναι οργανική στο τετράγωνο!). Η βόμβα καπνού, αν δεν προσθέσεις χρώμα, θα παράγει "απλό καπνό", λευκό και όχι ιδιαίτερα πυκνό αλλά αρκετό για να χαρείς, ενώ αν προσθέσεις χρώμα η θερμότητα που αναπτύσσεται και η δύναμη των αερίων διασπείρουν την μπογιά σε μικροσκοπικά σωματίδια "χρωματίζοντας" έτσι τον καπνό.

Η σόδα μαγειρικής είναι διττανθρακικό νάτριο και όταν θερμαίνεται "σπάει" απελευθερώνοντας διοξείδιο του άνθρακα: η προσθήκη της γίνεται διότι το διοξείδιο του άνθρακα μετριάζει την καύση, κατά συνέπεια και την θερμοκρασία της αντίδρασης κάνοντας το καπνογόνο να διαρκεί περισσότερο - πειραματίσου λοιπόν ελεύθερα με την προσθήκη της και με την αναλογία της.

Το βασικότερο ίσως στο παραπάνω, και εκεί που βρίσκεται όλη η τέχνη, είναι το δοχείο: θέλεις η αντίδραση να γίνει σταδιακά ώστε να διαρκέσει, ο καπνός να βγει υπό πίεση έτσι ώστε να είναι πιο θεαματικός και να μην έχεις διαρροές αερίων από άλλα μέρη του δοχείου. Διάλεξε ένα ψηλό κυλινδρικό δοχείο που αντέχει την θερμοκρασία. Όταν το μείγμα σου έχει στερεοποιηθεί μπορείς να αφήσεις μόνο μια μικρή τρύπα, η οποία θα έχει διάμετρο τέτοια ώστε ίσα-ίσα να βγαίνει το φιτίλι. Πειραματίσου και πρόσεξε μην γίνεις πρωτοσέλιδο κάποιας εφημερίδας λόγω ηλιθιότητας σε βαθμό κακουργήματος.

httpv://www.youtube.com/watch?v=Zdo2m0-o7Oo

httpv://www.youtube.com/watch?v=7Bx_SHWBTnw

Disclaimer: είσαι υπεύθυνος για τις πράξεις σου!


Για ακόμα μια φορά κάπου εδώ χωράει ένα Disclaimer, το οποίο θα σε χρίσει έρμαιο της βλακείας σου και αποκλειστικό υπεύθυνο των πράξεών σου. Νομικά -λέει- υποχρεούμαι να το βάζω, διότι δυστυχώς ζούμε σε ένα "κράτος πρόνοιας" -όταν μας συμφέρει- το οποίο νομοθετεί με γνώμονά του την... προστασία του πιο "αδύναμου κρίκου", του πιο νοητικά παράπλα που θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς να υποπέσει σε παθολογική κατάταξη.

Σε ένα τέτοιο κράτος θα μπορούσες εσύ ή οι δικοί σου να μηνύσετε τον Κλόουν αν έτρωγες την οδοντόκρεμα του ελέφαντα και -ω, η έκπληξη- δηλητηριαζόσουν, αν μαζί με το μέταλλο έκαιγες και το οικοδομικό σου τετράγωνο, αν κάπως το μούλικό σου κατάφερνε να σκοτωθεί με το φωσφοριζέ λουλούδι και αν τέλος, ελλείψει χόρτου, κάπνιζες το καπνογόνο και έβρισκες έναν απολαυστικά-για-εμένα φρικτό-για-εσένα θάνατο.

Στην ιστορία της ανθρωπότητας υπάρχουν πολλοί ηλίθιοι θάνατοι, τριγύρω μας κυκλοφορούν άτομα που αν τους έδινες ακόμα και ένα απλό μολύβι, αυτό με σχεδόν μαγικό τρόπο θα έβρισκε τον δρόμο του για την ουρήθρα ή τους μετωπιαίους εγκεφαλικούς λοβούς τους. Δεν μπορούμε, δεν θέλουμε και δεν θα αναλάβουμε ευθύνη για αυτούς. Ας πρόσεχαν και ας εξασκούσαν τις "ανώτερες πνευματικές λειτουργίες" και τον "έλεγχο πάνω στα συναισθήματα και τα ένστικτα" που τόσο αρέσκονται να αναφέρουν πως "ξεχωρίζει το είδος μας από τα λοιπά ζωάκια".

Το αυθεντικό άρθρο μπορεί να βρεθεί ΕΔΩ