Γιατί να μην είναι όλα κάτι που δεν μπορούμε καν να συλλάβουμε πως δεν το συλλαμβάνουμε — ένα μυστήριο κάποιου κόσμου τελείως άλλου;

Γιατί να μην είμαστε όλοι —άνθρωποι, θεοί και σύμπαν— όνειρα που κάποιος ονειρεύεται, σκέψεις που κάποιος σκέφτεται, αποκλεισμένοι για πάντα έξω από το υπαρκτό;

Και γιατί αυτός που σκέφτεται ή που βλέπει τα όνειρα να μην είναι κάποιος που ούτε σκέφτεται ούτε κι ονειρεύεται, υποταγμένος κι αυτός με τη σειρά του στην άβυσσο και στη δημιουργικότητα κάποιας φαντασίας;

Γιατί να μην είναι όλα ένα άλλο-πράγμα, και κανένα πράγμα, και γιατί να μην είναι αυτό που δεν είναι, το μοναδικό πράγμα που υπάρχει;

Πού να βρίσκομαι αραγε, για να τα βλέπω όλα αυτά σαν πράγματα που μπορούν να γίνουν;

Ποια γέφυρα διασχίζω, για να βλέπω κάτω μου, από πολύ ψηλά, τα φώτα όλων των πόλεων αυτού και του άλλου κόσμου, και, στον αέρα, τα σύννεφα των αληθειών που γίναν σκόνη, να ψάχνουν ολα μαζί, σαν να γυρεύουν κάτι που να μπορεί να πιαστεί;

Έχω πυρετό μα όχι ύπνο, και βλέπω χωρίς να ξέρω τι βλέπω. Γύρω μου υπάρχουν πεδιάδες αχανείς, και ποτάμια μακρινά, και βουνά...

Την ίδια ωρα όμως, δεν υπάρχει τίποτε από όλα αυτά, βρίσκομαι στο ξεκίνημα των θεών, και νιώθω φρίκη τρομερή είτε μείνω είτε φύγω, φρίκη γιατί δεν ξέρω που να είμαι ούτε τι να είμαι. Κι επίσης τούτο το δωμάτιο, όπου σ’ ακούω να με βλέπεις, είναι κάτι που γνωρίζω και μου φαίνεται πως βλέπω· κι όλα αυτά τα πράγματα είναι μαζί και χώρια ταυτοχρόνως, μα κανένα αναμεσα τους δεν είναι αυτό το άλλο-πράγμα που προσπαθώ να δω μήπως το βλέπω.

Γιατί μου δώσαν ένα βασίλειο να εχω, αφού καλύτερο βασίλειο ποτέ δεν θα ’χω από τούτη δω την ωρα που βρίσκομαι ανάμεσα σ’ αυτό που δεν υπήρξα κι αυτό που ποτέ δεν θα γίνω;

5-10-1932

****

Φερνάντο Πεσσόα - Tο βιβλίο της ανησυχίας