Πνεύμα ανήσυχο και ερευνητικό, πολέμιος των ακαδημαϊκών και του κατεστημένου, ο Ηλίας Πετρόπουλος ήταν ο πρώτος λαογράφος στην Ελλάδα που ασχολήθηκε με το περιθώριο και κατέγραψε πρόσωπα και πράγματα περιφρονημένα από την επίσημη ιστορία της χώρας του.
Ο φακός τον συναντάει στο γραφείο του, στο Παρίσι, όπου έζησε αυτοεξόριστος τα τελευταία τριάντα χρόνια όταν, απογοητευμένος από την πολιτική της πατρίδας του και κουρασμένος από τις αλλεπάλληλες καταδιώξεις και φυλακίσεις, αποφασίζει να εγκαταλείψει την Ελλάδα.
Σε αυτήν την τελευταία του συνέντευξη -μερικούς μήνες μετά πέθανε από καρκίνο (3 Σεπτέμβρη 2003)- ο Πετρόπουλος μας ταξιδεύει σε άγνωστα τοπία της παράδοσης και της ελληνικότητάς μας και μας γνωρίζει με όλους αυτούς τους ανθρώπους του κοινωνικού υπογείου που κυριάρχησαν στα βιβλία του.
Σκηνοθεσία: Καλλιόπη Λεγάκη Σενάριο: Καλλιόπη Λεγάκη Φωτογραφία: Γιάννης Μισουρίδης Μοντάζ: Ηλίας Δημητρίου Ήχος: Γιώργος Βασιλείου Μουσική: Νίκος Παπαδογούλας Παραγωγός: Μαρία Γεντέκου Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ, EKK, Portolanos Films, 2004
Ο εθνικός ποιητής του περιθωρίου
Η διαθήκη που άφησε στην γυναίκα με την οποία συζούσε για χρόνια στο Παρίσι ήταν να τον κάψει στο κρεματόριο όταν πεθάνει και τη στάχτη του να την πετάξει στον υπόνομο. Όχι στην απεραντοσύνη του ωκεανού, στον καθαρό αέρα μιας παρθένας κοιλάδας, όχι. Στον υπόνομο γούσταρε ο συγγραφέας του περιθωρίου και της υποκουλτούρας, αυτός που έγραψε σ' ένα ποίημα του:
Οι όμορφες γυναίκες γερνούν
Φρονώ πως αυτή η απίστευτη αδικία
Είναι η μεγαλύτερη απόδειξη
Της ανυπαρξίας του Θεού.
Δεν θα μπορούσα να ξεκινήσω πριν 33 χρόνια να γράφω στην εφημερίδα κάθε μέρα την στήλη του Αποδυτηριάκια αν δεν είχα διαβάσει και Ηλία Πετρόπουλο, για τον οποίον ρίχνω λίγες αράδες, με την ευκαιρία ότι σα σήμερα, 3 Σεπτεμβρίου, το 2003, πέθανε από καρκίνο στην Γαλλία, στα 75 του.
Μοναδικός. Δεν υπάρχει δεύτερος σ' αυτό που έκανε. Τουρκολόγος, ρεμπετολόγος, λαογράφος, Έλληνας, που μελέτησε κάθε τι ελληνικό, κυρίως τον υπόκοσμο, αλλά ένοιωσε διωγμένος από την πατρίδα και δεν ήθελε να επιστρέψει από το Παρίσι. Τρεις στίχοι από ποίημα του:
Αλλοίμονο στον άνδρα που δεν ταυτίζει
Το στόμα της Γυναίκας με τα μουνόχειλα
Και τα μουνόχειλά της με το στόμα.
Γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη. Αριστερός. Κομουνιστής. Έγραψε 70 βιβλία. Το Εγχειρίδιο του Καλού Κλέφτη. Το Άγιο Χασισάκι. Τα καλιαρντά, την αργκώ των ομοφυλοφίλων. Τα Φλοράδικα. Είχε χαρακτηρίσει "λέρα" τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ασήμαντο πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη. Πολιτικάντηδες της δεκάρας τους οικολόγους. Καταφύγιο καθαρμάτων την Ελλάδα. Και είπε ότι ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός ήταν Εβραίος, μασώνος, ομοφυλόφιλος και αλκοολικός. Είχε πει κι αυτό: Αγαπώ την ομορφιά, η ομορφιά είναι ο λόγος που ζούμε. Ένα πεντάστιχό του.
Περνάει, τυχαίως, απ' τον δρόμο
Γυρίζω για να δω τα καπούλια της.
Φαντάζεται ότι είναι αρκετά ντυμένη.
Μα, τα μάτια των ανδρών
Τρυπάνε και τα πιο χοντρά ρούχα.
Και ένα ακόμα δικό του, επιλογής μου:
Ό, τι είναι κόντρα στην Εκκλησία
Με γεμίζει χαρά
'Ο, τι βλάπτει την Τάξη
συντείνει στην γαλήνη μου
Ό, τι αντίκειται στην Ηθική
ωφελεί την υγεία μου.
Πηγή: apodytiriakias.gr
