H πρώτη λοβοτομή στην ιστορία

12.11.2015
H πρώτη λοβοτομή στην ιστορία

Ήταν 12 Νοεμβρίου του 1935 όταν ο Πορτογάλος ψυχίατρος, Αντόνιο Έγκαζ Μονίζ έκανε δυο τρύπες στην κάθε πλευρά εγκεφάλου ασθενούς και έκοψε τα νεύρα που συνέδεαν το πρόσθιο μέρος του εγκεφάλου με τον υπόλοιπο εγκέφαλο. Αυτή ήταν η πρώτη λοβοτομή στην ιστορία της ιατρικής. Για την ακρίβεια ήταν η πρώτη πλήρης λοβοτομή αφού σχετικές απόπειρες είχαν ήδη ξεκινήσει από το 1892.

lobotomi3

Παρ' ότι γρήγορα ήρθε η απαγόρευση της πρακτικής αυτής, η λοβοτομή έγινε πολύ δημοφιλής ως επέμβαση και μάλιστα οι λοβοτομές έγιναν ένα είδος σόου!

lobotomi

O Φρίμαν εν ώρα χειρουργείου

Το 1950, η Σοβιετική Ένωση, η Γερμανία και η Ιαπωνία απαγόρευσαν τις λοβοτομές ως μια πρακτική που εναντιωνόταν "στις αρχές του ανθρωπισμού". Αντίθετα στις ΗΠΑ, υπάρχουν Πολιτείες που ακόμη και σήμερα εφαρμόζονται οι λοβοτομές.

Ένα χρόνο πριν, το 1949, Μονίζ πήρε το Νόμπελ Ιατρικής για την καινοτόμο "θεραπεία" του. Σχεδόν 40 ασθενείς είχαν περάσει από το ιατρικό κρεβάτι του Μονίζ μέχρι τότε.

Από τους πλέον γνωστούς γιατρούς που εφάρμοζαν τη λοβοτομή (αφού την τροποποίησαν ελαφρώς, φτάνοντας στο μετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου μέσω της οφθαλμικής κόγχης, γι' αυτό και έκανε επεμβάσεις πάνω από το βολβό του ματιού) ήταν ο Αμερικανός ψυχίατρος Γουόλτερ Φρίμαν και ο Ιταλός συνάδελφος του, Αμάρο Φιαμπέρτι, που έκανε την επέμβαση σε μόλις 10 λεπτά. Προηγουμένως, έκαναν στους ασθενείς τους ηλεκτροσόκ μέχρι να λιποθυμήσουν...

Και κάπου εκεί η ιατρική δεν φαινόταν να διαχωρίζεται από τα χειρότερα βασανιστήρια.

lobotomi1

Ο Φρίμαν (Freeman) έκανε τις λοβοτομές ένα είδος σόου και εγχείριζε ασθενείς δημοσίως, μπροστά σε κόσμο. Ένας από τους "ασθενείς" του υπήρξε ο Χάουαρντ Ντάλι, ένα αγόρι μόλις 12 ετών. Ο Φρίμαν του έκανε λοβοτομή επειδή ήταν "υπερβολικά άτακτο" λέγοντας πως αυτή η εγχείριση θα τον έκανε "εξαιρετικό παιδί". Ο Χάουαρντ πέρασε τα εφηβικά του χρόνια έγκλειστος σε ψυχιατρείο και ως ενήλικας εθίστηκε στο αλκοόλ.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περισσότεροι από 50.000 ασθενείς υπέστησαν λοβοτομή στην Αμερική και άλλοι τόσοι στην Ευρώπη. Οι γιατροί ανέφεραν τότε ότι 1 στους 3 ασθενείς θεραπευόταν, 1 στους 3 δεν επηρεαζόταν καθόλου και 1 στους 3 έμενε φυτό ή παρουσίαζε επιδείνωση των συμπτωμάτων και της συμπεριφοράς του. Τα στοιχεία αυτά όμως δεν θεωρούνται έγκυρα αφού ελάχιστοι από τους γιατρούς που εφάρμοσαν τις λοβοτομές συνέχιζαν μετά να παρακολουθούν τους ασθενείς τους για να ξέρουν την πορεία τους.

Το πιο διάσημο "θύμα" της βάναυσης αυτής ιατρικής πρακτικής υπήρξε η αδελφή του Τζον Κένεντι, Ρόσμαρι. Το 1941 όταν ήταν 23 ετών, ο πατέρας της, Τζόζεφ Κένεντι, άκουσε τους γιατρούς που του είπαν ότι μια νέα διαδικασία θα τη βοηθήσει να ηρεμήσει την υπερκινητικότητά της και τον αδάμαστο χαρακτήρα της. Έτσι έδωσε έγκριση να την υποβάλουν σε λοβοτομή.

lobotomi2

Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης οι γιατροί έδωσαν στη Ρόσμαρι ένα ήπιο ηρεμιστικό, αλλά δεν τη νάρκωσαν. Ο Φρίμαν, που έκανε την επέμβαση της ζήτησε να τραγουδά κατά τη διάρκεια της εγχείρισης το "Ο Θεός ευλογεί την Αμερική" ή και να μετρήσει ανάποδα.

Μόλις άρχισε να χάνει τον ειρμό των λόγων της, οι γιατροί σταμάτησαν.

Η νοητική της κατάσταση επιδεινώθηκε σφόδρα, οι νοητικές της λειτουργίες επέστρεψαν στη βρεφική ηλικία, δεν μπορούσε καν να ελέγξει την ούρηση και την αφόδευση της.
Πέθανε το 2005, σε ηλικία 86 ετών, έγκλειστη σε ίδρυμα όλα αυτά τα χρόνια. Ήταν το πρώτο μέλος της οικογένειας των Κένεντι που πέθανε από φυσικά αίτια.

 

news.gr

Πηγή: starxeiamas

Τι ήταν η επέμβαση της λοβοτομής

Η λοβοτομή είναι η χειρουργική επέμβαση που χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για την αντιμετώπιση ψυχικών παθήσεων και διανοητικών διαταραχών.

Ο γιατρός κατέστρεφε κάποια τμήματα του εγκεφάλου τα οποία βρίσκονταν στο μετωπιαίο λοβό, με σκοπό την απενεργοποίηση σημαντικών εγκεφαλικών λειτουργιών.

Για να το πετύχουν αυτό, οι χειρουργοί άνοιγαν τρύπες στο κρανίο του ασθενούς, μέσω των οποίων, με ειδικά εργαλεία, έφταναν στα μέρη του εγκεφάλου που ήθελαν. Οι κύριες είσοδοι ήταν από το αυτί, το βολβό του ματιού ή και απευθείας από το πάνω μέρος του κρανίου. Η πρώτη φορά που δοκιμάστηκε αυτός ο τρόπος θεραπείας σε άνθρωπο ήταν το 1892 στην Ελβετία. Ο δρ Gottlieb Burckhardt, δοκίμασε μια παρόμοια τεχνική που ονόμαζε «λευκοτομή» σε δύο ασθενείς του, όμως το αποτέλεσμα ήταν να πεθάνουν και οι δύο και η ιδέα να εγκαταλειφθεί.

Τη δεκαετία του 1930, η «λευκοτομή» βρήκε οπαδούς στα πρόσωπα δύο Πορτογάλων γιατρών, του Antonio Moniz και του Almeida Lima. Η τεχνική που χρησιμοποίησαν ήταν κάπως διαφορετική, καθώς ναι μεν άνοιγαν τρύπες στο κρανίο αλλά αντί για εργαλεία, διοχέτευαν οινόπνευμα για να καταστρέψουν τα τμήματα του εγκεφάλου που ήθελαν. Μάλιστα το 1949 στον Moniz απονεμήθηκε το Νόμπελ ιατρικής για την «προσφορά» του στην ανθρωπότητα.

Το 1950 ο Αμερικανός Walter Freeman τελειοποίησε την τεχνική, ονομάζοντάς την «λοβοτομή». Ο Freeman ονομάστηκε «μάγος γιατρός». Κυκλοφορούσε με ένα αυτοκίνητο κάνοντας λοβοτομή παρουσία κοινού. Έκανε την επέμβαση ακόμη και σε ένα 12χρονο αγόρι διότι η μητέρα του παραπονιόταν πως ήταν άτακτο, προκαλώντας του ανεπανόρθωτη ζημιά. Του αφαιρέθηκε η ιατρική άδεια αφού είχε αφήσει δεκάδες ανθρώπους «φυτά».

Με τη λοβοτομή υποχωρούσαν ή και εξαφανίζονταν σοβαρές νευρολογικές παθήσεις, όπως η σχιζοφρένεια, οι βλάβες ωστόσο που προξενούσε ήταν απείρως μεγαλύτερες.

Μετά την επέμβαση οι ασθενείς έχαναν κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τον εαυτό τους και δεν είχαν καθόλου αισθήματα. Έχουν καταγραφεί χιλιάδες περιπτώσεις ασθενών που έμειναν «φυτά», καθώς επίσης και θάνατοι λόγω της λοβοτομής.

Από το 1970 η θεραπεία αυτή απαγορεύτηκε στον ανεπτυγμένο κόσμο, πρόλαβε όμως να δοκιμαστεί σε χιλιάδες ανθρώπους με ολέθρια αποτελέσματα. Η πιο γνωστή περίπτωση ασθενούς που υποβλήθηκε στην εν λόγω θεραπεία είναι αυτή της Ρόζμαρι Κένεντι Rosemary Kennedy αδελφής του μετέπειτα δολοφονηθέντος προέδρου των ΗΠΑ. Η Κένεντι οδηγήθηκε για λοβοτομή από τον πατέρα της λόγω του μειωμένου ενδιαφέροντος που είχε για τους άνδρες! Έζησε όλη της τη ζωή σε ψυχιατρείο του Ουισκόνσιν. Η αδελφή της πρωτοστάτησε προς τιμήν της για την ίδρυση των Special Olympics.

 

Πηγή: onmed.gr