«Δωρεάν Καραβάνα»: Η ελληνική στρατιωτική εκδοχή του «Δωρεάν Γεύματος»

Βέβαια για λόγους ευκολίας, ομοιομορφίας και οικονομίας (λόγου) θα αναφερθώ γενικότερα στον «δωρεάν άνθρωπο»! Ο Friedman σίγουρα θα έχανε το Νόμπελ του αν ζούσε σήμερα ...

Αφορμή για αυτό το άρθρο υπήρξαν τα όσα ακούστηκαν για την στράτευση γυναικών, την ίδρυση στρατιωτικών λυκείων και άλλα όμορφα ... Για να ακριβολογήσω αφορμή δεν υπήρξε καθεαυτή η ακραία αυτή άποψη· μην κοιτάτε εμένα που την χαρακτηρίζω ακραία, οι ίδιοι που την διατύπωσαν ή/και τους υποστηρίζουν τρέξανε να την ανασκευάσουνε! Η αφορμή προήλθε κυρίως από τις θετικές (!) αντιδράσεις και απόψεις ανθρώπων που αυτοχαρακτηρίζονται μεταρρυθμιστές, εκσυγχρονιστές, "Μένουμε Ευρώπη" (με μια μεγάλη στάση στην Γκάνα ίσως για λίγο να υποθέσω) ακόμα και φιλελεύθεροι ...

Αξίωμα: Στόχος μιας σύγχρονης κοινωνίας πρέπει να είναι (και ευτυχώς είναι παγκοσμίως γιατί προς τα εκεί κατευθυνόμαστε) η εξάλειψη όχι μόνο την θητείας αλλά κάθε μορφής εξαναγκασμού. Στην Ελλάδα από την άλλη συζητάμε την επέκταση του εξαναγκασμού αυτού ... στις γυναίκες αυτή την φορά! Ναι καλά διαβάσατε χρησιμοποίησα τον όρο "Αξίωμα" γιατί αυτό το άρθρο αναφέρεται σε μια κοινωνία Ελεύθερη, σύγχρονη, που σέβεται τα δικαιώματα του Ατόμου, δεν δέχεται τον εξαναγκασμό και την σαλαμοποιήση του Ατόμου και της βούλησης του στο όνομα της Συλλογικότητας. Αν τυχόν δεν συμφωνείτε με αυτά προφανώς το άρθρο δεν σας αφορά ... Αφού σας πω ότι είμαι υπέρ ενός δυνατού, πλήρως επαγγελματικού και απόλυτα καταρτισμένου στρατεύματος πρότυπο για την κοινωνία που απευθύνεται και ότι θεωρώ την ασφάλεια τον ακρογωνιαίο λίθο της κοινωνίας που επιθυμώ, ας προχωρήσουμε λίγο ανάλαφρα ...

Ακούστηκε ακόμα και από μεταρρυθμιστικά «χείλη» ότι είναι μια πολύ καλή ιδέα γιατί "είναι μια φθηνή λύση για το πρόβλημα του Στρατού". Σίγουρα είναι! Αν εξαιρέσεις το κόστος του «δωρεάν ανθρώπου» σε ότι αφορά εκπαίδευση, εξοπλισμό, ένδυση, σίτιση, στέγαση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κλπ., το κόστος που μετακυλίεται στην οικογένεια που τον συντηρεί και στον ίδιο που δεν είναι παραγωγικός για το άτομο του, στην ελληνική οικονομία που χάνει ένα ενεργό μέλος και στο τίμημα της Ελευθερίας που χάνει κάποιος «δωρεάν» ανώνυμος αναλώσιμος χωρίς να ανταμείβεται για αυτό ... ε τότε όχι μόνο φτηνά, αλλά τζάμπα είναι θα έλεγα! Πολύ θα ήθελα να σας πω ότι μετά από αυτό που διάβασα δεν πήρα πέντε Depon μονομιάς, αλλά πολύ φοβάμαι ότι δεν θα γίνω πιστευτός ... Απλά την στιγμή που γνωρίζουμε σήμερα ότι ακόμα και οι παράνομοι μετανάστες δρουν θετικά στο ΑΕΠ μιας χώρας πόσο μάλλον οι ίδιοι οι κάτοικοι της, απορώ πως ειπώθηκε κάτι τέτοιο! Μια οικονομικά ισχυρή χώρα δεν χρειάζεται γενικά προστασίας. Αμφιβάλλετε; Τι λέτε για το Μονακό, την Ισλανδία ή το Λουξεμβούργο; Είναι μικρά; Η Γερμανία ή η Ελβετία (που δεν φημίζονται για τον στρατό τους) είναι μικρές; Αν υποθέσουμε ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν καθόλου στρατό τι λέτε … θα τις προστατεύαμε όλοι οι υπόλοιποι; Όταν τρέχουμε μέχρι και στο Αφγανιστάν (!), θα αφήναμε ανυπεράσπιστη της ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας; Αλλά ας επανέλθουμε στα πιο πεζά ...

Ας σταθούμε στο «πρόβλημα του Στρατού» ... έχει όντως πρόβλημα; Κατά μία έννοια ναι έχει πρόβλημα, αφού -επίσης κατά μία έννοια- μπορείς να έχει πρόβλημα πάντα και παντού. Και σε αυτή την χωρά ακόμα και την «εποχή της αστακομακαρονάδας» παντού είχαμε πρόβλημα. Το λύναμε προσλαμβάνοντας κόσμο και κοσμάκη. Ο στρατός όχι μόνο δεν υπήρξε εξαίρεση αλλά μάλλον προνομιακό πεδίο προσλήψεων ... Είναι λοιπόν δυνατόν να έχουμε ακόμα πρόβλημα; Και αν προσληφθούν ακόμα και όλοι οι κάτοικοι της πολύπαθης αυτής χώρας θα λυθεί επιτέλους το πρόβλημα;

Θα περίμενε κανείς ότι όταν έχεις πρόβλημα δεν απαντάς με περισσότερο πρόβλημα αλλά με λύσεις και μεταρρυθμίσεις. Εδώ βέβαια είναι Ελλάδα! Και μάλιστα (επί της ουσίας) μια χρεοκοπημένη Ελλάδα. Ποια άλλη χώρα είναι πέντε χρόνια υπό τέτοια επιτήρηση; Οι Έλληνες λατρεύουν να λύνουν το πρόβλημα με περισσότερο πρόβλημα και το Κράτος με περισσότερο Κράτος σαν κάθε οπισθοδρομική κοινωνία που σέβεται τον εαυτό της. Μόνο λοιπόν ένας κακοήθης σαν εμένα θα σας μιλήσει για εξοικονόμηση πόρων, απαλλαγή από περιττές δομές (υλικές, γραφειοκρατικές κλπ.), εξορθολογισμό δαπανών, στοχευμένη χρήση προσωπικού, επένδυση στην εκπαίδευση, εισαγωγή σύγχρονων προτύπων διοίκησης και πολεμικών επιχειρήσεων και λοιπά νεοφιλελεύθερα ... Δηλαδη τι νομίζατε; Ο φαντάρος που όλη την μέρα βρίσκεται στο γραφείο του κάθε (περιττού πολύ πιθανόν) προϊστάμενου και χρησιμοποιεί τον υπολογιστή για να βλέπει ταινίες ή να παίζει πασιέντζα (μην πιάσει και υγρασίες η motherboard!) δεν είναι χρήσιμος εκεί για να πολεμήσει; Ή μήπως ο ναύτης που σερβίρει καφέ στην λέσχη των αποστράτων downtown, δεν εκπαιδεύεται σε κάτι; Καλά ρε δωσίλογοι ... Karate Kid δεν έχετε δει; Πως νομίζετε ότι ο Έλληνας Μιγιάγκι εκπαιδεύει τον Έλληνα στρατιώτη σε τακτικές ανορθόδοξου πολέμου; "Wax on - Wax off" αυτός  ... "πολλά βαρύ και όχι" και πλύσιμο σε μπρίκια και πιατάκια ο δικός μας!

Ακούστηκε ότι όσοι περισσότεροι πάνε θητεία και για όσο περισσότερο, τόσο το καλύτερο θα είναι για τον Στρατό! ... Σίγουρα! Ας μην πιάσουμε το «όσοι περισσότεροι», ας μείνουμε στο «για όσο περισσότερο» ... Βάλε λοιπόν ακόμα ένα «δωρεάν» μήνα! Γιατί τι είναι ένας μήνας στους εννιά; Που είναι και «δωρεάν» ... Και γιατί δεν βάζουμε άλλο ένα μήνα μετά; Γιατί αφού ένας μήνας δεν είναι στους εννιά κάτι σοβαρό ... ε τότε τι θα είναι στους δέκα! ... Τώρα που το σκέφτομαι να βάλουμε άλλον ένα; Γιατί τι είναι μπροστά στους έντεκα, αφού ... Τέλος πάντων! Στα δέκα χρόνια (αναλυμένα σε 9 μήνες συν τους «δωρεάν») μπορώ να σταματήσω να πάρω μια ανάσα;

Ακούστηκε ότι γίνεται για «λόγους ισονομίας» μεταξύ ανδρών και γυναικών! Εδώ ... όντως συμφωνώ! Αλλά πως είναι για λόγους ισονομίας αφού για τους άντρες είναι υποχρεωτικό και για τις γυναίκες εθελοντικό; Δυστυχώς η κυβέρνηση που θα εφαρμόσει την ισονομία δεν θα βρει ούτε την ψήφο της την άλλη μέρα από γυναίκες, οικογένειες, συζύγους και λοιπούς θιγόμενους ... Για αυτό την καλύτερη λύση πάντα και παντού παγκοσμίως την δίνει ο φιλελευθερισμός με άρση της ρύθμισης και του περιορισμού! Δεν έγινε τυχαία το πιο δυνατό σύστημα πλανητικά ... Εδώ να τονίσω ότι πρέπει να είμαστε υπέρ του εθελοντισμού και να τον προάγουμε κατά το δυνατόν. Αν κάποιος ή κάποια θέλει να έρθει να υπηρετήσει στον στρατό, ακόμα και σε ένα στράτευμα που δεν έχει υποχρεωτική θητεία θα έλεγα, το Κράτος θα έπρεπε να μεριμνήσει αν είναι δυνατόν να ικανοποιήσει την επιθυμία αυτή αφού η άμυνα μιας χώρας ανήκει σε όλους.

Ας μιλήσουμε όμως επιτέλους λίγο πιο σοβαρά ... η υποχρεωτική στράτευση δεν είναι αποδεκτή από ένα σύγχρονο κράτος για δύο κυρίως λόγους: ο πρώτος είναι ότι θυσιάζει την βούληση του Ατόμου και τα ατομικά του δικαιώματα στον βωμό της Συλλογικότητας, με πολύ θολά κριτήρια. Ας ελπίσουμε βέβαια ότι θυσιάζει μόνο τα δικαιώματα του και όχι τίποτα παραπάνω ... Οποιουδήποτε τύπου εξαναγκασμός απλά δεν είναι αποδεκτός και είναι αυτό εναντίον του οποίου το Έθνος μας αγωνίστηκε και συνεχίζει να αγωνίζεται. Το ελληνικό Έθνος κατέχει προνομιακή θέση στην παγκόσμια ιστορία και είναι από τα πρωτοπόρα στον αγώνα για Ελευθερία που εγκαινιάστηκε την εποχή του ρομαντικού Φιλελευθερισμού και του αγώνα Αυτοδιάθεσης των Λαών. Ο Εθνικός μας Ύμνος δεν ονομάζεται τυχαία "Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν" και όχι εις το Έθνος, την Ελλάδα, την Επανάσταση, την Κοινωνία ή την Ισότητα. Πρόκειται βέβαια για μια ποιότητα από την οποία σταδιακά απομακρυνθήκαμε, αλλά αυτό είναι θέμα άλλης συζήτησης ...

Δεύτερον ... ο άνθρωπος που δε αμείβεται όπως αυτός επιθυμεί για την δουλειά που παρέχει είναι απλά σκλάβος! Μην σοκάρεστε από τον όρο που χρησιμοποιώ γιατί απλά ... αυτός είναι ο κατάλληλος! Δεν είναι απαραίτητο ότι θα πρέπει να αμείβεται σε χρήμα· μπορεί να αμείβεται σε είδος, προνόμια, benefits, μελλοντικά κέρδη είτε και δωρεάν γιατί ικανοποιείται πιθανόν από την ευχαρίστηση που αντλεί από την εθελοντική του δράση συνεισφέροντας στην άμυνα της χώρας του ....Μένει όμως σε αυτόν να το αποφασίσει πως θα αμείβεται! Και να συμφωνήσει με το αφεντικό του κατόπιν οικειοθελούς διαβούλευσης αν θα δεχτεί την δουλειά. Ενώ ο εργοδότης από την άλλη θα αποφασίσει και ο ίδιος αν θα δεχτεί αυτόν τον υπάλληλο, αφού προφανώς εκείνος θα ζητήσει τα περισσότερα που μπορεί. Ψιλά γράμματα βέβαια για την χώρα που ακόμα και στον ιδιωτικό τομέα ο μισθός δεν εκλαμβάνεται σαν αγορά ατομικής εργασίας (labour) με βάση το έργο που παράχθηκε (εμπεριέχεται χρόνος απασχόλησης, προσόντα, δεξιότητες κλπ), ούτε καν σαν επίδομα επιβίωσης κομμουνιστικής χώρας αλλά μάλλον ... σαν αυτονόητη ιδιότητα όπως το ξανθός, ψηλός, ευθυτενής κλπ.

Ο σωστός στρατός όπως και κάθε τομέας ανθρώπινης δραστηριότητας θα πρέπει να είναι μισθοφορικός! Μην σοκάρεστε πάλι από τον όρο γιατί αυτός είναι ο δόκιμος και επίτηδες επιλέχθηκε αντί του «επαγγελματικός»! Αυτός είναι ακριβώς και ο όρος (mercenary) που χρησιμοποίησε ο Friedman απευθυνόμενος στους Αμερικάνους στρατηγούς για τους ίδιους, τον εαυτό του, τους στρατιωτικούς και όλη την αμερικάνικη κοινωνία στον αγώνα του για την κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας στις ΗΠΑ. Να υπενθυμίσω ότι η κατάργηση της θητείας έγινε η σημαία του προεκλογικού αγώνα ενός σκληροπυρηνικού ρεπουμπλικάνου σαν τον Nixon· και για να έχει βραβευτεί ο Friedman από  τον (πολεμοχαρή) Reagan με το ανώτερο και πιο σπάνιο μετάλλιο που απονέμεται σε πολίτη (Presidential Medal of Freedom) μάλλον δεν έκανε κάτι κακό για την Πατρίδα του αλλά το αντίθετο!

Πολλοί πιστεύουν ότι οι άνθρωποι που δουλεύουν μισθοφορικά «δεν είναι καλοί». Περαιτέρω δεν είναι και «ηθικοί». Παραβλέποντας το γεγονός ότι η στοιχειώδης λογική λέει πως άνθρωποι που έχουν είτε να κερδίσουν είτε να μην χάσουν κάτι, απλά είναι καλύτεροι σε ότι κάνουν ... παραβλέποντας το γεγονός ότι εσείς που διαβάζετε το άρθρο είστε κατά 99,99% μισθοφόροι χωρίς να θεωρείτε εαυτούς κακούς στο τομέα σας ή ανήθικους σαν προσωπικότητες ... ας δεχτούμε τον ισχυρισμό! Αλήθεια όμως ... αν είναι τόσο καλοί οι «δωρεάν άνθρωποι» γιατί δεν βάζουμε κάποιους από αυτούς αντί θητείας σε θέσεις του Δημοσίου ως πολιτικό προσωπικό να είναι δωρεάν γιατροί, νοσοκόμοι, εφοριακοί, δάσκαλοι κλπ. όσοι έχουν το ανάλογο βιογραφικό; Πιστεύει κανείς ότι θα δουλέψουν αποτελεσματικότερα; Την στιγμή που οι συνάδελφοι τους που είναι μισθωτοί και πληρώνονται από τους φόρους ακόμα και φτωχότερων τους, πολλές φορές δεν εργάζονται δίχως το έξτρα «κίνητρο» τους ή δεν έχουν τον ίδιο ζήλο με τo όταν σε στέλνουν στο προσωπικό τους ιατρείο, φροντιστήριο κοκ; Είναι απλό ... όταν ο άνθρωπος δεν έχει καμία επίπτωση δρώντας αντιεπαγγελματικά/αντιπαραγωγικά ή όταν δεν έχει να βελτιώσει την θέση του απλά δεν νοιάζεται! Προσωπικά δεν βρίσκω κάτι ανήθικο σε αυτό, αδυνατώ να βρω έλλειψη ηθικής στο τρόπο που η Φύση μας έχει φτιαγμένους ...

Το γεγονός ότι η παροχή μισθού είναι καλύτερη τακτική για ένα αποτελεσματικό στρατό που σέβεται το χρήμα και τον ιδρώτα των φορολογούμενων φαίνεται εύκολα ... από τις ίδιες τις γυναίκες! Εκεί που αρνούνται την στράτευση ακόμα και αν είναι εθελοντική, ακόμα και οι Ελληνίδες φεμινίστριες που κατά τα άλλα κάνουν αγώνα για την ισότητα («ελληνικού» τύπου φεμινιστικός αγώνας ισότητας) ... εκεί λοιπόν που αρνούνται τον στρατό για υποχρεωτική θητεία, όταν είναι για επαγγελματική αποκατάσταση τρώνε και τις θέσεις των αντρών! Αγώνα έδωσε το Υπουργείο Άμυνας για να μην μπαίνουν μόνο (όπως το ακούτε) γυναίκες! Πολύ σωστά έθεσε καθολικά όρια σε φυσιολογία και αθλητικές επιδόσεις όπως σε κάθε άλλο επαγγελματικό τομέα υπάρχουν universal όρια. Όπως το πόσο καλή πχ. ζωγράφος ή κομμώτρια ή δασκάλα είναι μια γυναίκα δεν εξαρτάται από το φύλο της αλλά από τις επιδόσεις της, έτσι ακριβώς ούτε και ο εχθρικός στρατιώτης θα την σπρώξει λιγότερο εξαιτίας του φύλου της! Τουναντίον από εκεί ακριβώς θα επιδιώξει να εισβάλλει ... Και επειδή σίγουρα κακοπροαίρετοι θα πουν διάφορα, με τίποτα δεν θεωρώ τις γυναίκες υποδεέστερες. Ίσα-ίσα που ενδέχεται σε συγκεκριμένους τομείς κάθε φύλο να προσαρμόζεται καλύτερα λόγω των ιδιαιτεροτήτων του.

Εννοείται ότι θα ακούσετε υστερίες για «καθήκον προς την Πατρίδα» (προνόμιο κάποιων και αυτό να υποθέσω), «ανάγκη για αναβάθμιση άμυνας χωρίς  υψηλό κόστος» (πόσα ακόμα λεφτά κακομοίρηδων φορολογούμενων να δώσουμε;), «εσείς δεν ξέρετε!» (εμείς ποτέ δεν ξέρουμε, εννοείται αυτό) και άλλα παρόμοια ... Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν θέλει να ξεβολέψει κάποιον από το γραφείο του ούτε να πάρει τον φαντάρο που σερβίρει ελληνικό στον απόστρατο γεράκο για να κάνει κάτι πιο ουσιώδες για αυτή την χώρα! Δεδομένου ότι η απελπισία έχει χτυπήσει κόκκινο (κακώς κατά την γνώμη μου) σε όλους τους πολίτες, προσλήψεις δεν γίνονται, οι συνταξιοδοτήσεις ενισχύονται λόγω του κλίματος πανικού, κανείς δεν έχει θάρρος για μεταρρυθμίσεις και έρχεται νέο μισθολόγιο που θα είναι χειρότερο ... απλά κάποιοι ψάχνουν τον «τζάμπα άνθρωπο»! Αυτήν που στην πιάτσα ονομάζουμε κορόιδο, με την θολή υπόσχεση κάποιων μορίων αν εθελοντικά καταταγεί. Λες και είναι δίκαιο για μια μη προνομιούχα οικογένεια που δεν μπορεί να στηρίξει τέτοια «οικειοθελή εθελοντική» δράση (ο Μεγαλοδύναμος να την κάνει!) της κόρης της να μην έχει τις ίδιες πιθανότητες για διορισμό στα Σώματα Ασφαλείας! Τουλάχιστον στους άνδρες είναι υποχρεωτική η θητεία και συνεπώς μέσες άκρες ίδια η μοριοδότηση, είτε κατάγεσαι από καλοστεκούμενη είτε από φτωχή οικογένεια.

Επίσης εννοείται ότι σπάνια θα ακούσετε ότι άνθρωποι που αμείβονται και δρουν αποκλειστικά και μόνο με οδηγό το κέρδος τους είναι καλύτεροι επαγγελματικά· ακόμα και σε ένα τομέα που είναι πρακτικός όπως αυτός των Ενόπλων Δυνάμεων το πιο πιθανό είναι να ακούσετε παραμυθάκια για Σταχτοπούτες. Το γιατί βέβαια τα στελέχη τους, όπως και όλοι οι ΔΥ που «εκτελούν λειτούργημα», διαμαρτύρονται όταν τους κόβουν ακόμα και δέκα ευρώ από ένα σταθερά καταβαλλόμενο μισθό είναι προφανώς ανεξήγητο ... Αυτό βέβαια από την άλλη δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν στελέχη που εργάζονται με αυταπάρνηση και είναι υπο-αμειβόμενα για το έργο τους, αλλά αυτό δεν είναι το προς συζήτηση θέμα ...

Την ίδια στιγμή στις ΗΠΑ οι Ένοπλες Δυνάμεις κινούνται ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση. Εξαιτίας του Friedman έχουν ενταχθεί στην Οικονομία της Αγοράς (market economy) και τα Γενικά Επιτελεία τους διαφημίζουν το πόσα πολλά εφόδια μπορούν να δώσουν σε όσους καταταχθούν ώστε να διεκδικήσουν αργότερα ... μια πολύ καλή θέση στην αγορά εργασίας! Αποτέλεσμα; ... Οι αμερικάνικες Ένοπλες Δυνάμεις μαζεύουν από τους πιο ελπιδοφόρους νέους! Το γεγονός ότι για να τους κρατήσουν αναγκάζονται να βελτιωθούν και οι ίδιες με το να βελτιώνουν τις παροχές τους στο στρατιωτικό προσωπικό είναι αυτό που βελτιώνει το σύστημα. Όταν βλέπετε την κατάταξη τον αμερικάνικων πανεπιστημίων είναι γιατί βλέπετε διεθνείς αξιολογήσεις, οπού συνήθως 7 στα 10 πρώτα είναι από τις ΗΠΑ,  και δεν περιέχονται σχολές μη προσβάσιμες από πολίτες άλλων χωρών. Αυτό που δεν βλέπετε είναι πόσες φορές π.χ. το Forbes σε ενδο-αμερικάνικη αξιολόγηση βγάζει το West Point (Ευελπίδων) ή την Air Force Academy ... ανώτερα του Harvard!!! Σχεδόν πάντα θα έλεγα και αν δεν με πιστεύετε, μια έρευνα με το μαγικό εργαλείο που ονομάζεται Google θα σας εκπλήξει με τα αποτελέσματα!

Με αυτή την ελπιδοφόρα νότα ότι τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν απλά βλέποντας την πραγματικότητα με πιο καθαρά μάτια και μακριά από «κοντόφθαλμα» φίλτρα κλείνω το πρώτο μέρος του άρθρου μου. Τα θέματα είναι πολλά, οι απορίες επίσης. Στο sequel θα ασχοληθώ με άλλους μύθους, τα στρατιωτικά λύκεια που άφησα απέξω, γιατί δεν μπορούμε να μεταρρυθμίσουμε τίποτα σε αυτή την χώρα, ποια είναι η φύση του Στρατού, τι είναι η θητεία (;), πως μπορούμε να έχουμε ισχυρές και αποτελεσματικές Ένοπλες Δυνάμεις και πως η εμπλοκή τους στην Ελεύθερη Οικονομία μπορεί να τις βοηθήσουν αμφότερες.

Αν νομίζετε ότι μόλις διαβάσατε ένα άρθρο περί στρατιωτικών θεμάτων κάνετε λάθος· στην πραγματικότητα διαβάσατε ένα άρθρο πολιτικής οικονομίας μέσα από στρατιωτικό πρίσμα!

Σας εύχομαι Καλή Χρονιά!