Ο δάσκαλος στο σχολείο λεγόταν Μπίτνερ και του άρεσε να δέρνει. Προσποιούνταν το λιτό και ασκητικό χαρακτήρα, και μόνο ελάχιστες φορές η έκφραση στο πρόσωπό του πρόδιδε τη χαρά που του προξενούσε το να χτυπάει. Περισσότερο απ’ όλα του άρεσε να τους δίνει ασκήσεις που θα τους κόστιζαν πάρα πολλή ώρα και που στο τέλος θα είχαν οπωσδήποτε λάθη, κι έτσι θα είχε τη δικαιολογία να βγάλει τη βέργα.

Το 1918, κινέζοι απεσταλμένοι συμμετείχαν στο συνέδριο ειρήνης στο Παρίσι. Παρότι η Κίνα ήταν κατ’ όνομα ένας από τους νικηφόρους συμμάχους, η συμβολή της ήταν μικρή. Ωστόσο, τα Τέσσερα Σημεία του αμερικανού προέδρου Woodrow Wilson, τα οποία περιλάμβαναν και την αρχή της εθνικής αυτοδιάθεσης, έκαναν πολλούς να πιστεύουν πως η Δύση θα φερόταν στην Κίνα με γενναιοδωρία και πως η συνθήκη ειρήνης θα έθετε επίσης τέρμα στην ταπείνωσή της από τις ετεροβαρείς συνθήκες και τις εκχωρήσεις προς τους ξένους.

Η χελώνα ήταν κάποτε ένα πολύ σεβάσμιο ζώο. Στην κινέζικη μυθολογία, μετά τη Μεγάλη Πλημμύρα, όταν ξεχύθηκαν από τον σπασμένο Ουρανό όλα τα νερά και πλημμύρισαν τη Γη, η Θεά Nǚwā, αφού μπάλωσε τις τρύπες του ουρανού, τον στήριξε στην πλάτη μιας γιγάντιας χελώνας. Γιατί ζώο πιο μακρόβιο και πιο σταθερό απ’ τη χελώνα δεν είχε.

Τον πολύ παλιό καιρό, ζούσε σ’ ένα ψαροχώρι της Ιαπωνίας ένας ψαράς που τον έλεγαν Urashima Tarō. Ο Urashima, που αγαπούσε όλα τα ζωντανά της στεριάς και της θάλασσας, είδε μια μέρα μια παρέα από παιδιά να βασανίζουν μια θαλασσινή χελώνα και για να τη γλιτώσει από τα χέρια τους, την αγόρασε.

Ο στρατηγός κράτησε την αναπνοή του, καθώς το αμφιθέατρο ξέσπασε ξαφνικά σε τρανταχτά γέλια. Δεν ήξερε τι ήταν αυτό που είχαν βρει τόσο αστείο οι συγκεντρωμένοι στην αίθουσα, τη στιγμή που ετοιμαζόταν ν’ αρχίσει το λόγο του. Για την απρόσμενη ευθυμία ένοχος ήταν ένα τριζόνι που ζούσε σ’ ένα κλουβάκι από ξερή κολοκύθα και βρισκόταν σε μια εσωτερική τσέπη του χοντρού πανωφοριού του στρατηγού. Ποιος να το φανταζόταν ότι σε μια τόσο ακατάλληλη στιγμή θα ξεκινούσε να κελαηδάει κι οι χαρούμενες τρίλιες του, μεγεθυμένες από το μικρόφωνο, θ’ ακουγόταν σ’ όλη την αίθουσα.

Τον καιρό της Άνοιξης και του Φθινοπώρου (770-476 π.Χ.), κάλεσε ο βασιλιάς του Qí έναν φημισμένο ζωγράφο να του κάνει το πορτρέτο. Εκεί που στεκόταν κορδωμένος κι ακίνητος να τον ζωγραφίσει ο καλλιτέχνης, ο βασιλιάς ρώτησε:
‘Και, δε μου λες..., τι είναι πιο δύσκολο να ζωγραφίσεις;’

Με αφορμή το τραγικό συμβάν της αυτοκτονίας του παιδιού. 

Υπάρχει ένα ωραιότατο παιδικό βιβλίο το «Νot My Fault» των Leif Kristiansson και Dick Sternberg, συγκλονιστικό στην απλότητά του. Ασπρόμαυρα σκίτσα, σχεδόν πανομοιότυπα: Πίσω μια ομάδα παιδιών και στη μέση μπροστά μια μικρή φιγούρα που κλαίει. ‘Κλαίει’, θα μπορούσε να σημαίνει, δεν υπάρχει πια. Σε κάθε σελίδα βγαίνει στ’ αριστερά ένα παιδί και λέει δυο λόγια για την υπόθεση. Όλα, όποιος κι αν ήταν ο ρόλος τους, λένε ότι δε φταίνε.

Βρίσκομαι έξω από ένα γυμάσιο-λύκειο στην Ταϊπέι, Ταϊβάν. Η πύλη του δεν είναι κλειδωμένη, έχει όμως θυρωρό. 

‘Μπορώ να μπω?’, ρωτάω.

‘Παρακαλώ!’