Φιλοσοφία

Τα στρείδια εχουν, λεγεται, δυο αισθήσεις· οι αρουραίοι, τέσσερις· τα άλλα ζώα, όπως οι άνθρωποι, πέντε: μερικά άτομα δέχονται μια έκτη· αλλά είναι προφανές ότι η ηδυπαθής αίσθηση για την οποία μιλούν περιορίζεται στην αίσθηση της αφής· οι πέντε αισθήσεις είναι το μερίδιό μας. Μας είναι αδύνατο να φανταστούμε και να επιθυμήσουμε πέρα από αυτές.

Ο Επίκουρος, στην Επιστολή προς τον Ηρόδοτο, αναφέρει τις τρεις κύριες αιτίες όπου βασίστηκε η ανθρωπότητα για να προοδεύσει δημιουργώντας τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Προσθέστε στη λίστα των «συναισθηματικών» κινδύνων για την υγεία και τον ήχο της σιωπής, και βάλτε τους στενούς συναισθηματικούς δεσμούς στη λίστα των παραγόντων που προστατεύουν την υγεία. Μελέτες που έγιναν επί περισσότερες από δύο δεκαετίες σε πάνω από τριάντα επτά χιλιάδες ανθρώπους δείχνουν ότι η κοινωνική απομόνωση —η αίσθηση ότι δεν έχεις κανένα με τον οποίο να μπορείς να μοιραστείς τα βαθύτερα συναισθήματά σου ή να έχεις μια στενή επαφή — διπλασιάζει τους κινδύνους ασθένειας ή θανάτου.

Η καλή τύχη της σύγχρονης Αθήνας ως πρωτεύουσας οφείλεται κυρίως στη συνέχιση του πολιτιστικού μύθου που ενσάρκωνε η αρχαία Αθήνα. Στερημένοι οι Νεοέλληνες από τη φυσική τους πρωτεύουσα [αναφέρομαι στην Κωνσταντινούπολη] -να πούμε παρενθετικά ότι είναι οι μόνοι από τους Βαλκανίους που δεν απελευθέρωσαν την κοιτίδα του γένους τους— ανέδειξαν σε πρωτεύουσα πόλη την Αθήνα, οικειοποιούμενοι έτσι μια αρχαία δόξα που είχε όμως από καιρό εκλείψει, και παραγνωρίζοντας το μεγαλείο μιας χιλιόχρονης αυτοκρατορίας της οποίας διέσωζαν, κατά δύναμη, στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας τα ηθικά και τα πολιτιστικά διδάγματα: εννοώ το Βυζάντιο, τη Ρωμιοσύνη, δηλαδή την ορθοδοξία, τη γλώσσα και την πίστη.

Έφτασε η ώρα να ασχοληθούμε με τον σημαντικότερο ρόλο που διαδραματίζει ο Θεός, εκείνον του παρηγορητή· θα εξετάσουμε και την ανθρωπιστική πρόκληση να βάλουμε κάτι άλλο στη θέση του.

Κι αν σου μιλώ με την αλήθεια μου

Κι αν τη δική σου απεγνωσμένα αναζητώ
Είναι γιατί οι αλήθειες
Που στα μάτια κοιτάμε θαρρετά
Χώρες είναι μαγικές, παραμυθένιες

«Αν ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός ήταν πολιτισμός του λόγου (ομιλίας και λογικής), αντίθετα, στην αρχαία Αίγυπτο, στα ανατολικά βασίλεια, στο Βυζάντιο, στο δυτικό Μεσαίωνα, κυριαρχούσε ο πολιτισμός της όρασης, ο οπτικός πολιτισμός: «σχολείο της μέγιστης πλειοψηφίας των ανθρώπων – που ήταν αγράμματοι κι δεν έπαιζαν κανένα πολιτικό ρόλο- ήταν οι επιβλητικοί, εικονοστόλιστοι και αγαλματοστόλιστοι ναοί και άλλα μεγαλόπρεπα οικοδομήματα, που πρόβαλλαν και υμνούσαν τη ιστορία και τη θρησκεία του τόπου, ενώ η απολυταρχική εξουσία επιβαλλόταν στους υπηκόους όχι μόνο με τη βία αλλά και με τη χλιδή και τη λάμψη των πομπωδών δημόσιων εμφανίσεών της.

Η βία είναι βία. Καταδικαστέα, απαράδεκτη, απάνθρωπη. Σε όποιον και να ασκείται, από όποιον και να ασκείται.

Και ενώ συνεχώς γίνεται λόγος για τη βία ενάντια στις γυναίκες, πάντοτε η βία κατά των ανδρών είναι ένα θέμα που δεν αντιμετωπίζεται με την απαιτούμενη σοβαρότητα και προσοχή.

Διότι αφού ο άντρας υπερτερεί σε σωματική δύναμη από τη γυναίκα, πώς είναι δυνατόν να δεχτεί από εκείνη βία;

Ο ελληνικός όρος μύθος έχει μεταφερθεί σε πολλές άλλες γλώσσες: mito στα ιταλικά. mythe στα γαλλικά, myth στα αγγλικά. mythos στα γερμανικά, και ούτε καθεξής. Μπορούμε όμως να είμαστε βέβαιοι ότι, αν καθόμασταν όλοι μαζί να συζητήσουμε τη σημασία αυτής της λέξης, θα προέκυπταν αμέσως σημαντικές διαφορές.

1. ΠΡOΛOΓΙΚO

Θέλετε να λάβετε ιδέα για τη δημόσια εκπαίδευση; Τότε διαβάστε την Πολιτεία του Πλάτωνα⁽¹⁾, λέει ο Ρουσσώ. Oλοτελώς ανάλογα ένας άλλος μπορεί να ειπεί: Θέλετε να λάβετε ιδέα για το μεγαλύτερο παιδαγωγό της νεότερης εποχής; Τότε διαβάστε τον Ρουσσώ.

Η τέλεια γυναίκα

Η τέλεια γυναίκα είναι ανώτερος τύπος ανθρώπου από τον τέλειο άνδρα, και επίσης κάτι πολύ πιο σπάνιο.

Η φυσική επιστήμη των ζώων προσφέρει ένα μέσο απόδειξης της αλήθειας αυτής της πρότασης.

Όταν μεγαλώνεις, ένα απ’ αυτά που «χάνεις» είναι η γοητεία της πρώτης φοράς σε πολλά πράγματα, σε πολλές εμπειρίες.

Μοιάζει να πρέπει να «ψάχνεις» για να βρεις τί θα κάνεις για πρώτη φορά.

Όταν είσαι μικρός, το χτυποκάρδι, η λαχτάρα, η αγωνία, το ερωτηματικό, η αίσθηση της πρώτης φοράς έρχεται εύκολα, αβίαστα, απαραίτητα!