Νέα Κεντρο-Δεξιά. Πώς όμως;

16.02.2014
Νέα Κεντρο-Δεξιά. Πώς όμως;

Γράφαμε προηγούμενως ότι «απαιτείται ένα μόρφωμα και μια προσωπικότητα, ικανά να σύρουν το πολιτικό σύστημα έξω από το χορό της κολακείας του λαού». Αν σκεφτεί κανείς ότι βάση της σημερινής πολιτικής είναι η οικονομία, η μόνη δύναμη που μπορεί να μετακινήσει τις τεκτονικές πλάκες του πολιτικού συστήματος είναι αυτή που πρεσβεύει τον οικονομικό ορθολογισμό- αλλιώς, τον οικονομικό φιλελευθερισμό (μικρό κράτος, πραγματικά ελεύθερη αγορά, χαμηλή φορολογία, επενδυτικά κίνητρα).

Η υγιής σοσιαλδημοκρατία δεν εκπροσωπείται στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή και για λόγους ιστορικούς και κοινωνικούς φαντάζει αδύνατο να εκπροσωπηθεί – θα επανέλθουμε σε άλλο κείμενο για το θέμα αυτό. 

Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: η μόνη παράταξη που μπορεί να υποστηρίξει τον οικονομικό φιλελευθερισμό είναι η κεντροδεξιά. Τι χρειάζεται όμως ώστε η κεντροδεξιά να μην εμφανίσει συμπτώματα… πολυδιασπασμένης κεντροαριστεράς; Χρειάζεται η συνεργασία των δύο συγκρουόμενων χώρων της. 

Ο πρώτος και βασικός χώρος είναι ο λεγόμενος συντηρητικός (αλλιώς, παραδοσιακή ή λαϊκή δεξιά). Bασισμένος σε ιστορικές αναφορές άλλων εποχών, θρέφει έντονο αντι-αριστερισμό και επενδύει την πολιτική του σε ζητήματα εθνικά, μεταναστευτικά, κοινωνικά κ.α. Οικονομικά ωστόσο, ο χώρος αυτός – όταν δεν αδιαφορεί- ρέπει προς τον κρατισμό, μια αντίληψη που λόγω της εξάρτησής μας από τους δανειστές έχει αναζωπυρωθεί. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι πολλάκις βάλλει κατά του «νεοφιλελευθερισμού». 

Από την άλλη πλευρά υπάρχει ο φιλελεύθερος χώρος, με κύριο σημείο αναφοράς την ελεύθερη οικονομία και τις περιορισμένες κρατικές δαπάνες. Πανευρωπαϊκά, ο χώρος αυτός συνεργάζεται συνήθως με τους συντηρητικούς, ενώ στην Ελλάδα μεγάλο μέρος του εντάσσεται στη συντηρητική παράταξη (επί Κ. Μητσοτάκη έφτασε ως την κορυφή της ηγεσίας). Πέραν όμως της οικονομίας, σε ζητήματα όπως τα κοινωνικά, παρουσιάζονται μεγάλες –συχνά αγεφύρωτες- διαφορές με τους συντηρητικούς, που υποσκάπτουν την αρμονική συμβίωση των δύο χώρων. 

Στη νέα κεντροδεξιά οι εκπρόσωποι των δύο αυτών χώρων πρέπει να κάτσουν στο τραπέζι και να συμφωνήσουν με αμοιβαίες υποχωρήσεις: ο συντηρητικός χώρος, αριθμητικά μεγαλύτερος, θα διαμορφώσει την κοινωνική κι εθνική agenda, την οποία και θεωρεί σημαντικότερη. Αντίστοιχα, ο μειοψηφών αλλά κρίσιμος φιλελεύθερος χώρος θα διαμορφώσει πλήρως το οικονομικό πρόγραμμα, καθιστώντας την συντηρητική παράταξη οικονομικά φιλελεύθερη, μακριά από τον κρατισμό που την ταλαιπώρησε στην μεταπολίτευση. 

Βεβαίως, σχηματοποιούμε κι απλουστεύουμε ώστε να γίνει κατανοητό το όραμα της κεντροδεξιάς: είναι προφανές ότι οι δύο χώροι (θα) βρίσκονται σε δυναμική αλληλεπίδραση, εισφέροντας στοιχεία ο καθένας στο πρόγραμμα του άλλου. Ακόμη, κανείς δεν παραγνωρίζει την δυσκολία του εγχειρήματος. Είναι απαραίτητη όμως η συνεννόηση για δύο λόγους: α) ώστε να μη δημιουργούνται αποσχιστικές τάσεις 

λαϊκοδεξιών με έντονα αντιφιλελεύθερη και λαϊκίστικη ρητορική (όπως οι Ανεξάρτητοι Έλληνες) και β) ώστε ο φιλελεύθερος χώρος να μπορέσει επιτέλους να βρει τον απαραίτητο χώρο έκφρασης των πεποιθήσεων του και να ξεφύγει από τον κατακερματισμό των μικρών κομμάτων. 

Πώς θα επιτευχθούν τα παραπάνω σε επίπεδο ηγεσίας; Η λέξη- κλειδί βρίσκεται στον «εθνικοφιλελευθερισμό». 

ΥΓ.: Η όποια αλλαγή πρέπει να γίνει top-down, από την ηγεσία προς τα κάτω, στον κατάλληλο πολιτικό χρόνο. Η αντίθετη διαδρομή, αν και φαντάζει δημοκρατικότερη, δημιουργεί πολλούς «καπεταναίους» και υπονομεύει τη συνεννόηση. 

Γράφει ο Μιχάλης Νταγγίνης