Τώρα για πρώτη φορά μέσα σε τρεις μέρες μπορούμε ν' αντικρύζουμε τα πρόσωπά τους, τώρα, που για πρώτη φορά, ύστερα από τρεις μέρες, μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε, να τους αντισταθούμε, νιώθουμε μια αλόγιστη μανία.

Δεν τους προσμένουμε πια απελπισμένοι, μπορούμε να αφανίζουμε, να σκοτώνουμε, ν' αμυνθούμε, να σωθούμε και να πάρουμε εκδίκηση.»

* * *

«Κανείς δεν θέλει τον πόλεμο, κι όμως ξεσπά... θα γινόταν πόλεμος αν έλεγε όχι ο αυτοκράτορας;

Ή ας πούμε είκοσι με τριάντα άλλοι σαν και δαύτον σ’ ολόκληρο τον κόσμο;

Τι λόγο έχει ένας Γάλλος κλειδαράς ή ένας Γάλλος παπουτσής να επιτεθεί εναντίον μας;

Τελικά υπάρχουν άνθρωποι που τους συμφέρει ο πόλεμος... κι ένας σπουδαίος αυτοκράτορας χρειάζεται τουλάχιστον έναν πόλεμο για να γίνει διάσημος, το ίδιο και οι στρατηγοί.

Διάβασε τα σχολικά βιβλία και θα δεις»

* * *

«Ο πόλεμος σμπαράλιασε το καθετί για μας.

Δεν είμαστε πια νέοι.

Δεν θέλουμε να κατακτήσουμε τον κόσμο ... είμαστε 18 χρονών, ότι αρχίσαμε να αγαπάμε τη ζωή και τον κόσμο και μας ανάγκασαν να πυροβολούμε εναντίον τους.

Η πρώτη οβίδα που έπεσε βρήκε την καρδιά μας. ...»

* * *

«Είμαι νέος είκοσι χρονών.

Κι όμως από τη ζωή μου δεν γνώρισα παρά μόνο την απόγνωση, το θάνατο, το φόβο και μια ατέλειωτη αλυσίδα από παράλογες επιπολαιότητες και απύθμενο πόνο.

Βλέπω τους λαούς να σέρνονται στους πολέμους και να σκοτώνονται σιωπηλοί, χωρίς να λένε τίποτα ... υπακούοντας στους αρχηγούς τους.

Βλέπω τα πιο μεγάλα πνεύματα του κόσμου να σχεδιάζουν όπλα και λόγια και να τα ρίχνουν στη μάχη για να εμψυχώσουν τους φαντάρους.

Κι μαζί με εμένα τα βλέπουν όλα αυτά όλοι οι νέοι της ηλικίας μου, εδώ κι απέναντι (εννοώντας τις δυο αντίπαλες παρατάξεις), τα βλέπει μια ολόκληρη γενιά ...

Χρόνια τώρα δεν κάνουμε τίποτα άλλο από το να σκοτώνουμε.

Αυτό ήταν το πρώτο μας επάγγελμα.

Από τη ζωή δεν μάθαμε παρά μόνο πως να σκοτώνουμε.

Τι θα γίνει ύστερα από αυτά;

Τι θα απογίνουμε;» ή «όλα όσα γράφτηκαν κι ειπώθηκαν, όλα σίγουρα θα είναι ψέματα και χωρίς αξία, αφού ο πολιτισμός τόσων χιλιάδων χρόνων δεν μπόρεσε να εμποδίσει τούτον τον ποταμό αίματος»

Έριχ Μαρία Ρεμάρκ, «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο»
μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά, Δωρικός, Αθήνα 1983