Aν υποφέρουμε εξαρτάται από τον τρόπο που αντιδρούμε σε μια δεδομένη κατάσταση

21.04.2021
Aν υποφέρουμε εξαρτάται από τον τρόπο που αντιδρούμε σε μια δεδομένη κατάσταση

Ενώ μερικά είδη δυστυχίας είναι αναπόφευκτα, άλλα τα δημιουργούμε μόνοι μας.

Διαπιστώσαμε, για παράδειγμα, πως αρνούμενοι να αποδεχτούμε τη δυστυχία σαν φυσικό μέρος της ζωής, οδηγούμαστε στο να βλέπουμε τους εαυτούς μας σαν αιώνια θύματα και να κατηγορούμε τους άλλους για τα προβλήματα μας - μια εξασφαλισμένη συνταγή για μια ανυπόφορη ζωή.

Σαν να μην έφτανε όμως αυτό, αυξάνουμε την ίδια μας τη δυστυχία και με άλλους τρόπους.

Πολύ συχνά διαιωνίζουμε τον πόνο μας, τον κρατάμε ζωντανό, ξαναζώντας τα πλήγματα μας με το νου μας, μεγενθύνοντας μέσα από αυτή τη διαδικασία τις αδικίες που έχουμε υποστεί.

Επαναλαμβάνουμε τις οδυνηρές μας αναμνήσεις με την ασυνείδητη ευχή ότι ίσως με αυτό τον τρόπο να μπορέσουμε να αλλάξουμε την κατάσταση - αλλά αυτό δεν συμβαίνει ποτέ.

Ασφαλώς, αυτή η ατελείωτη καταμέτρηση των συμφορών μας μπορεί να εξυπηρετεί ένα συγκεκριμένο σκοπό.

Μπορεί να αποδώσει μια αίσθηση δραματικότητας και έναν τόνο συγκίνησης στη ζωή μας ή να προκαλέσει το ενδιαφέρον και τη συμπάθεια των άλλων.

Αλλά αυτή φαίνεται ότι είναι μια ασύμφορη ανταλλαγή, λαμβάνοντας υπόψη μας τη δυστυχία που εξακολουθούμε να βιώνουμε μ' αυτόν τον τρόπο.

[...]

Για παράδειγμα, αν νιώθουμε θυμό ή μίσος για κάποιον, είναι μικρότερη η πιθανότητα να φτάσει σε ένα έντονο βαθμό αν το παραμελήσουμε.

Όμως, αν σκεφτόμαστε και προβάλλουμε συνεχώς τις αδικίες που μας έκανε, τους τρόπους με τους οποίους μας φέρθηκε άσχημα, και συνεχίζουμε να τους σκεφτόμαστε ξανά και ξανά, τότε τροφοδοτούμε το μίσος.

Μέχρι που αυτό γίνεται πολύ δυνατό και αδυσώπητο.

Βέβαια, το ίδιο συμβαίνει και όταν έχουμε προσκόλληση προς ένα συγκεκριμένο άτομο.

Μπορούμε να θρέφουμε αυτή μας την προσκόλληση σκεπτόμενοι πόσο όμορφο είναι το άτομο αυτό, και όσο συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε τις προβαλλόμενες ποιότητες που βλέπουμε σε αυτό, η προσκόλληση γίνεται όλο και πιο έντονη.

Αλλά αυτό μας δείχνει πως μέσα από τη διαρκή ενασχόληση και σκέψη, εμείς οι ίδιοι κάνουμε τα συναισθήματα μας πιο έντονα και πιο ισχυρά.

Συχνά επίσης επιβαρύνουμε τον πόνο και τη δυστυχία μας με το να είμαστε πάρα πολύ ευαίσθητοι, να αντιδρούμε υπερβολικά σε μικρότερης σημασίας πράγματα και μερικές φορές με το να παίρνουμε τα πράγματα πολύ σοβαρά.

Έχουμε την τάση να παίρνουμε στα σοβαρά τις λεπτομέρειες και να τις οδηγούμε στα άκρα, ενώ παράλληλα μπορεί συχνά να παραμένουμε αδιάφοροι μπροστά σε όντως σπουδαία θέματα, αυτά τα θέματα που έχουν μια ουσιαστική επιρροή στη ζωή μας, με μακροχρόνιες συνέπειες και επιπτώσεις.

Έτσι νομίζω ότι σε ένα μεγάλο βαθμό, το αν υποφέρουμε εξαρτάται από τον τρόπο που αντιδρούμε σε μια δεδομένη κατάσταση.

Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε πως μαθαίνεις ότι κάποιοςμιλάει για σένα πίσω από την πλάτη σου.

Αν αντιδράσεις στο γεγονός ότι κάποιος μιλάει άσχημα για σένα - δηλαδή σε αυτή την άσχημη συμπεριφορά - με ένα αίσθημα πόνου και θυμού, τότε εσύ ο ίδιος καταστρέφεις την πνευματική σου γαλήνη.

Αυτός ο πόνος είναι δική σου προσωπική δημιουργία.

Από την άλλη πλευρά, αν συγκρατηθούμε και δεν αντιδράσουμε αρνητικά και αφήσουμε τη συκοφαντία να περάσει από δίπλα μας χωρίς να μας αγγίξει, σαν να είναι ένας σιωπηλός άνεμος που περνάει πίσω από τα αυτιά μας, τότε προστατεύουμε τον εαυτό μας από αυτόν τον πόνο.

Άρα, παρόλο που μπορεί να μην είμαστε πάντα σε θέση να αποφεύγουμε τις δύσκολες καταστάσεις, μπορούμε να καθορίσουμε το βαθμό στον οποίο υποφέρουμε με τον τρόπο που αντιδρούμε σε αυτές.

 

Δαλάι Λάμα και Howard C. Cutler, Μ.D. - H Τέχνη της Ευτυχίας
Μετάφραση: Έλενα Λυμπέρη
εσοπτρον Αθήνα 2000