Πολιτική Ανατομία

Πολιτική Ανατομία

Αν κανείς προσπαθήσει να ανατμήσει το πολιτικό σκηνικό, θα συναντήσει αντικειμενικές δυσκολίες λόγω της ρευστότητας των εξελίξεων, των συνεχιζόμενων μετακινήσεων ψηφοφόρων και της δημιουργίας ή διάλυσης πολιτικών κινήσεων ή σχηματισμών. Παρ' όλα αυτά, η εικόνα του παρόντος είναι δεδομένη και υπαρκτή.

Οι δυο κεντρικοί πολιτικοί σχηματισμοί, οι πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής, είναι αναμφισβήτητα ο Σύριζα και η ΝΔ και τους αναφέρω με την δημοσκοπική τους σειρά, καθώς είμαι πεπεισμένος ότι αντικατοπτρίζει την στιγμιαία κοινωνική πραγματικότητα.

Ο Σύριζα, ρευστός και ο ίδιος όπως το σκηνικό, ακροβατεί ανάμεσα στην ανάγκη του για ρεαλισμό, προκειμένου να συγκεντρώσει την απαραίτητη κρίσιμη μάζα ψήφων η οποία θα του ανοίξει την πόρτα της εξουσίας, και σε ένα μείγμα αριστερισμού, νεοκομμουνισμού, μοδάτου αντιεξουσιασμού, προκειμένου να μην χάσει τις ρίζες του και τους παραδοσιακούς του ψηφοφόρους. Κυρίως λόγω της τραγικότητας των αντιπάλων του αλλά και της οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, η οποία περιορίζει τις εναλλακτικές, ως πολυτέλεια, ο Σύριζα θα βλέπει τα δημοσκοπικά του ποσοστά να φουσκώνουν και, εφόσον χειριστεί σωστά την κατάσταση, θα οδηγηθεί ήρεμα στην κορυφή των επιλογών του εκλογικού σώματος, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές. Επιμένω και θα επιμένω ότι από την στιγμή εκείνη, οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι του Σύριζα θα βρίσκονται στη θέση της αντιπολίτευσης.

Στην πορεία του, ο Σύριζα, θα αφομοιώσει μεγάλο μέρος ατόμων ή/και κινήσεων και θα ασκήσει σημαντικές πιέσεις στον ζωτικό χώρο άλλων οι οποίες κινούνται στα όρια της αριστεράς και του κέντρου. Θα αφήσει ίσως ανέπαφο το χώρο αριστερά του, ώστε να αποτελέσει δεξαμενή συλλογής δυσαρεστημένων και να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ως χρυσή εφεδρεία.

Στην ίδια ακριβώς κατάσταση βρίσκεται και η Νέα Δημοκρατία, η οποία θα επιχειρήσει να ισορροπήσει ανάμεσα στην μετριοπάθεια και στην εξαλλοσύνη (όπως Σύριζα) προσπαθώντας να απορροφήσει άτομα, κινήσεις και κόμματα. Θα ασκήσει τις ίδιες πιέσεις και δεν αποκλείεται, αν τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων είναι τέτοια και η στροφή της προς το μετριοπαθές κέντρο αποτύχει, να ακουμπήσει στην δική της εφεδρεία, στην ακροδεξιά δεξαμενή ψήφων, χώρος στον οποίο κινείται με άνεση ο σημερινός πρωθυπουργός.

Στον υπόλοιπο πολιτικό χάρτη, το ΚΚΕ δεν θα αλλάξει ποτέ, οι του κόμματος των φιλελευθέρων επίσης, όπως και οι σωματοφύλακες της ανανεωτικής αριστεράς. Οι πρώτοι, απλά θα παραμένουν ΚΚΕ οι δε άλλοι, ανανεωτές και φιλελεύθεροι, θα «νοικιάζουν» ίσως τη ψήφο τους αλλά το μυαλό τους θα παραμένει αμετακίνητο και πιστό στην μοναδική τους αγάπη. Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι κακό ούτε πρέπει να εκληφθεί ως μειωτική αναφορά. Από την άλλη, καλό είναι κάποιος να γνωρίζει την εικόνα που σχηματίζει στα μάτια των άλλων.

Υπάρχει ένα τεράστιο κενό στον πολιτικό χάρτη και η ζωή - όπως η φύση - απεχθάνεται τα κενά. Ένα κενό στο οποίο συνωστίζονται μια σειρά κομμάτων, κινήσεων, προσωπικοτήτων και προσώπων. Όλοι οι παραπάνω ωθούνται, διεκδικούν, απορροφούν και απορροφούνται, διασπώνται και όλα αυτά στο περιθώριο του χώρου τους ο οποίος συρρικνώνεται καθημερινά από την ασφυκτική πίεση των πρωταγωνιστών της πολιτικής σκηνής. Ο συγκεκριμένος χώρος γνωρίζει πρωτοφανή κατακερματισμό, βιώνει έντονες αντιπαλότητες ή/και έχθρες και επιβιώνει με δεκάδες μαχαιριές και πισώπλατα χτυπήματα μεταξύ αλλήλων. Σε αυτόν τον χώρο φαίνεται να κυριαρχούν Το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ. Το πρώτο ευρισκόμενο σε πλεονεκτικότερη θέση, το δεύτερο να μειονεκτεί, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.

Το ΠΑΣΟΚ, αν δεν λύσει οριστικά τα εσωτερικά του προβλήματα, δύσκολα θα βρεθεί ξανά σε μια πορεία πραγματικής δημοσκοπικής και εκλογικής ανόδου. Μπορεί αλήθεια να τα λύσει; Πολύ δύσκολο να συμβεί, ακόμα δυσκολότερο να γίνει ανώδυνα, ειδικά αν πάψει η σχέση του με την εξουσία η οποία το κρατά ακόμα ζωντανό. Το θέμα είναι ποιος και πότε θα αποφασίσει να λύσει τον συναισθηματικό κόμπο και να απαρνηθεί στο σωστό timing τίτλο (;) και πρόσωπα. Πραγματικά, δύσκολη η οποιαδήποτε πρόβλεψη αν και, όπως διαμορφώνονται τα πράγματα, ήσσονος σημασίας.

Το Ποτάμι, θα περάσει τις παιδικές ασθένειες των αποχωρήσεων προσώπων τα οποία θα παρασύρουν ομάδες, μικρότερες ή μεγαλύτερες. Αυτό θα συμβαίνει όχι με την δημοσιοποίηση των πολιτικών του θέσεων, ας είμαστε σοβαροί και ρεαλιστές. Θα συμβαίνει με την καθημερινή του πρακτική και την υιοθέτηση της μιας ή της άλλης θέσης σε προβλήματα πολιτικής τακτικής ή στρατηγικής. Όσο πιο γρήγορα βιώσει τις παιδικές του ασθένειες, τόσο περισσότερο χρόνο θα έχει να τις ξεπεράσει και να επουλώσει τις όποιες πληγές του. Πάντως όλα δείχνουν ότι έχει τα προσόντα να πρωταγωνιστήσει τουλάχιστον στην περίοδο που διανύουμε και - αν κατακτήσει κάποιον βαθμό ωριμότητας - να διαχειριστεί (καλύτερα, να συν-διαχειριστεί) τα πρώτα χρόνια της Μετά την Κρίση περιόδου.

Οι υπόλοιπες κινήσεις του χώρου ή θα απορροφηθούν στους μεγαλύτερους σχηματισμούς ή θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν καταγράφοντας στίγμα και προσπαθώντας να μην συνθλιβούν μεταξύ γραφικότητας και ανυπαρξίας.

Τα παραπάνω ισχύουν με την αίρεση της αστάθειας του πολιτικού σκηνικού. Η Ελλάδα εξακολουθεί να περιδινείται στους ρυθμούς της κρίσης και οι παλιές διαχωριστικές γραμμές, οι ομαδοποιήσεις, οι καταχωρίσεις και κατατάξεις αμβλύνονται ή εξαφανίζονται ενώ καινούργιες δημιουργούνται για να σβήσουν και αυτές μετά από λίγο, επιτείνοντας την ανασφάλεια, την ασάφεια, την αστοχία αναλύσεων και προβλέψεων. Όταν ο μεγάλος αναδευτήρας σταματήσει, η ιστορία θα ξεκινήσει το καινούργιο της κεφάλαιο με τα νέα υλικά: ομάδες, κατηγορίες, ιδεολογήματα, όνειρα και οράματα τα οποία ελάχιστη σχέση θα έχουν με αυτά που γνωρίζαμε στο παρελθόν. Είναι κι αυτό ένα κομμάτι της διαδικασίας κοινωνικής εξέλιξης σε συνθήκες κρίσης.