Την τελευταία εξαετία δεχτήκαμε ένα βομβαρδισμό από εύηχες φράσεις. Κάποιες από αυτές έμοιαζαν καλές και ως προτάσεις, αλλά δεν άντεξαν στην εκτενή ανάλυση. Η πραγματικότητα διέψευσε τις αυξημένες προσδοκίες που εύγλωττοι δημαγωγοί έσπειραν ανάμεσα στους πολίτες. Ο ωφελιμισμός πίσω από τη ρητορική του «περισσότερο καλό για περισσότερους ανθρώπους» επανέφερε στον πολιτικό λόγο το είδος του λαϊκισμού που αιτιολογεί την εθελοντική σκλαβιά των πολιτών πίσω από τη θεωρία του «τι είναι καλό για την πλειοψηφία».
Σε κάποιες περιστάσεις ακόμα και άνθρωποι γνωστοί για τις φιλελεύθερες απόψεις τους δεν απέφυγαν αυτή την παγίδα.
Αυτός ήταν ο επικίνδυνος ελιγμός όχι μόνο των τελευταίων δύο εκλογικών αναμετρήσεων, αλλά κυρίως του δημοψηφίσματος του καλοκαιριού: επειδή η Δημοκρατία είναι ένα δυναμικό πολίτευμα και η Ελευθερία το υπέρτατο δικαίωμα το οποίο ενδυόμαστε από τη στιγμή της γέννησής μας, καμιά απάντηση που κινείται ανάμεσα στο Ναι και το Όχι σε στιγμές αποκομμένες από την υπόλοιπη πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα δεν αποτελεί Δημοκρατία. Είναι η δημιουργία ενός καθεστώτος βασισμένο πάνω στη διχόνοια, το «εμείς και εσείς», σε μια γενικευμένη και απόλυτη ισχύ ενός κεντρικά σχεδιασμένου μοντέλου. Ενός μοντέλου που κηρύσσει τον «πόλεμο στη φοροδιαφυγή», τον «πόλεμο στη διαφθορά» και τον «πόλεμο στο παλαιό» ή αλλιώς «μπορείς κι εσύ να γίνεις Κατρούγκαλος». Ή αν έχεις αρκετή θητεία στη ντουντούκα, ένας Φλαμπουράρης. Όποιο σου συμβεί πρώτο.
Αλλά το μέλλον δεν θα χτιστεί ούτε από την ισχύ, ούτε από την επιβολή ενός ιδεολογικού μοντέλου που διαρκώς «επενδύει» σε κοινωνικές πολιτικές που αποδείχθηκαν βαρέλι χωρίς πάτο. Θα χτιστεί με τον σεβασμό της Ελευθερίας, με την υπομονετική εφαρμογή της Δημοκρατίας και την εποικοδομητική διάθεση που δεν αποκλείει τη μειοψηφία, αλλά την πείθει για να εισπράξει συναίνεση.
Κοιτώντας την κατάσταση στη χώρα μας σε αυτό το διάστημα θα παρατηρήσετε ότι με όρους του τι ελπίζουμε για τα παιδιά μας, με όρους οικονομικών ευκαιριών, με όρους αξιοπρέπειας της προσωπικότητάς μας, η ελληνική κοινωνία εκτιμά δυσανάλογα προς τις περιστάσεις τη θέση των μελών της σε αυτό το οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά δύσκολο περιβάλλον. Σιγά-σιγά όμως ένα ικανό κομμάτι πολιτών το αντιλαμβάνεται και όσο αυτή η αντίληψη μεγαλώνει, τόσο αναζητείται εκείνη η πολιτική δύναμη που θα εκφράσει την αλλαγή.
Αυτή η πολιτική δύναμη είναι ο φιλελευθερισμός. Μπορεί να είναι η δύναμη στην οποία θα αποδοθεί εκείνο το είδος της ατόφιας εμπιστοσύνης, ώστε να ξαναπάρουμε τη χώρα στα χέρια μας. Αλλά έχω αυτό το άβολο συναίσθημα ότι αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να έλθει για όσο διάστημα η πολιτική εκστρατεία μας θα εξαντλείται σε εσωστρεφείς αναλύσεις. Το πεδίο της πάλης πρέπει να επεκταθεί.
Αυτό που με οδήγησε στον φιλελευθερισμό (και αργότερα στη συμμετοχή μου στη Φιλελεύθερη Συμμαχία) δεν είναι απλώς η ελεύθερη αγορά και τα θαυμαστά επιτεύγματά της, αλλά η αξιοπρέπεια πίσω από την ελευθερία της ατομικής επιλογής. Είναι αυτή η επιλογή που δοκιμάζεται όταν έρχεται κανείς αντιμέτωπος με το κράτος πρόνοιας. Ειδικά όταν τα όρια των δυνατοτήτων του μειώνονται και εξαντλούνται από έναν αδίστακτο κρατικό μηχανισμό που ορίζει με ποιόν τρόπο και πόσο φτωχός είναι κάποιος εφαρμόζοντας πάνω στην πλάτη ενός εκάστου των πολιτών εκείνες τις πολιτικές που τον καθηλώνουν σε αυτό το επίπεδο.
Καμιά μεταβολή δεν θα υπάρξει λοιπόν αν δεν στρέψουμε την προσοχή μας σε εκείνο το κομμάτι που περισσότερο δοκιμάζεται από τον κρατικισμό και τους εντολοδόχους του: τους επιχειρηματίες, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Καθώς το κράτος επεκτείνεται προς κάθε κατεύθυνση, γιγαντώνει τη γραφειοκρατία και αλλοτριώνει τους πολίτες, ώστε να στρέφονται στην πηγή των προβλημάτων τους για βοήθεια.
Οφείλουμε να έλθουμε σε πραγματική επαφή, να σταθούμε δίπλα τους, να τους στηρίξουμε.
Οφείλουμε να θυμόμαστε πως δεν είναι οι πολίτες που υπόκεινται στον έλεγχο της κυβέρνησης. Είναι η κυβέρνηση που υπόκειται στον έλεγχο των πολιτών.
Οφείλουμε να γίνουμε ο φάρος του ακρωτηρίου στην εσχατιά της χώρας για εκείνους τους πολίτες οι οποίοι αναζητούν την έξοδο από ένα σύστημα που μισεί τον πλούτο, την επιτυχία και την αξιοκρατία.
Κυρίως όμως πρέπει να αφυπνιστεί η κρυμμένη ενέργεια του φιλελεύθερου δυναμικού. Δεν πρέπει να επιτρέπουμε στον εαυτό μας την εσωστρέφεια.
Είναι καιρός για τους πολίτες να πιστέψουν ξανά ότι οι ελπίδες για το μέλλον δεν είναι η επιλογή ανάμεσα σε αριστερό και δεξιό κρατικισμό. Ότι η ελπίδα για το μέλλον είναι πολύ μεγαλύτερη από την οδυνηρή επιλογή ανάμεσα στη μετανάστευση και την εγχώρια οικονομική αφαίμαξη.
Είναι καιρός να αναστήσουμε το επιχειρηματικό δαιμόνιο των κατοίκων αυτού του τόπου και να ανανεώσουμε την πίστη μας στην Ελευθερία. Οι καλύτερες μέρες αυτής της χώρας δεν θα έλθουν με οικονομικούς αποκλεισμούς, ασφυκτικό έλεγχο και φορολογία δίχως τέλος, αλλά με πίστη στις δυνατότητές και τις ικανότητες του κάθε πολίτη να επιτύχει γνωρίζοντας ότι το κράτος δεν θα του σταθεί εμπόδιο. Με άνοιγμα των αγορών, με χαμηλή φορολογία, με την εξάλειψη της γραφειοκρατίας.
Η αλλαγή που επιδιώκουμε δεν θα έλθει από το αθηνοκεντρικό κράτος. Θα έλθει από τους μικροεπιχειρηματίες που θέλουν να μεγαλώσουν, από τους ελεύθερους επαγγελματίες που προσφέρουν κορυφαίες υπηρεσίες σε πολλά επίπεδα όλες τις ώρες και μέρες του χρόνου, από τους αγρότες που επενδύουν στη γη και δεν φοβούνται να γίνουν επιχειρηματίες, από τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που θέλουν να ανέβουν τα σκαλιά της επιτυχίας μέσα από σκληρή δουλειά και όχι από το τηλεφώνημα στον τοπικό βουλευτή. Έτσι θα απελευθερωθεί το ελατήριο που έχουν συμπιέσει οι δυνάμεις της οπισθοδρόμησης.
Ως φιλελεύθεροι διαθέτουμε μια ολόκληρη φιλοσοφική δεξαμενή που μας επιτρέπει να απευθυνθούμε στους πολίτες με πολλούς τρόπους. Έχουμε μια τεράστια βιβλιογραφία με παραδείγματα σε όλο τον πλανήτη γεμάτα με τις επιτυχίες του μοντέλου που προτείνουμε.
Έχουμε την ικανότητα να κοντράρουμε την αλαζονεία της γραφειοκρατίας, χωρίς να χρειάζεται κάθε φορά να απολογούμαστε στους πολιτικούς μας αντιπάλους για πράγματα που ανήκουν στο φιλελεύθερο πεδίο σκέψης. Δεν θεωρούμε τους πολίτες ούτε μάζα, ούτε πελάτες.
Έχουμε την δυνατότητα να οργανώσουμε επαφές μεταξύ μεμονωμένων ομάδων που διεκδικούν τα ατομικά τους δικαιώματα. Να παρέμβουμε νομικά όπου θεωρούμε ότι παραβιάζονται συνταγματικά δικαιώματα. Το έχουμε κάνει και θα το ξανακάνουμε.
Αλλά χρειάζεται να προστεθεί εδώ πως για ένα τόσο φιλόδοξο σχέδιο είναι απαίτηση να είμαστε εξίσου φιλόδοξοι ως άτομα. Δεν μπορούμε να προχωρήσουμε αν απλώς μείνουμε στη ρητορική και δώσουμε συγχαρητήρια στον εαυτό μας. Είναι μια από τις βασικές αρχές των φιλελεύθερων να είμαστε ανταγωνιστικοί σε κάθε επίπεδο γιατί ο ανταγωνισμός είναι αυτός που μας ωθεί να πάμε μπροστά.
Είμαστε φιλελεύθεροι. Δεν χρειάζεται να αποδεχτούμε τις παρούσες συνθήκες. Θα τις αλλάξουμε. Αυτό κάνουμε ανέκαθεν. Σηκώνουμε τα μανίκια, πάμε στη δουλειά, φτιάχνουμε πράγματα, στεκόμαστε με υπερηφάνεια στα πόδια μας και αντιστεκόμαστε στην άνευ όρων ισότητα που επιβάλλει ένα κράτος με απεριόριστη εξουσία.
Λένε πως δεν είμαστε παρά ένα ασήμαντο μέρος του πολιτικού σκηνικού. Ότι δεν φαινόμαστε. Λοιπόν, η διάψευση εκείνων που οδήγησαν τη χώρα εδώ μέσα από μια αλληλουχία αυτοεκπληρούμενων προφητειών καταστροφής, είναι μια ωραία περιπέτεια που αξίζει να τη ζήσουμε.
Facebook: Χρήστος Μαυρόγιαννης
*Ο Χρήστος Μαυρόγιαννης είναι Γεν. Γραμματέας της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.
Email επικοινωνίας: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
