Γίνεται πολύ κουβέντα για την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Για το είναι, τι θα έπρεπε να είναι, πόσο ταιριάζουμε (και αν ταιριάζουμε). Εγώ θα φύγω από τη θεωρία και θα περιγράψω την Ευρώπη που έχω βιώσει και βιώνω καθημερινά. Και ο καθένας μπορεί να κρίνει.
Ευρώπη, λοιπόν, είναι ο Καθολικός παπάς που πάντρεψε με θρησκευτικό γάμο τη δεκαετία του 60 έναν Ινδουιστή με μια καθολική χριστιανή δασκάλα, σε ένα χωριό της Γερμανικής επαρχίας, χωρίς να ζητηθεί από τον Ινδό να βαπτισθεί, να αλλαξοπιστήσει ή οτιδήποτε. Ευρώπη είναι να βλέπεις ένα ζευγάρι αντρών ή γυναικών να φιλιέται ελεύθερα στον δρόμο, να μην κρύβεται και κανείς να μην κοιτάζει περίεργα. Ευρώπη είναι ο συνάδελφος μου ο Ραούλ, μουσουλμάνος από την Ινδονησία, που πίνει μπύρα, τρώει σνίτσελ, τρέχει μαραθώνιους και βρίζει το ISIS και τους μουλάδες (και να μην έτρωγε σνίτσελ ή να μην έπινε μπύρα, πάλι Ευρώπη θα ήταν).
Ευρώπη είναι ο παιδικός σταθμός της κόρης μου που είχαν φροντίσει να έχουν στον τοίχο τους και την Ελληνική σημαία, όταν ενημερώθηκαν ότι θα έρθει και ελληνάκι εκεί (μαζί με την Τούρκικη, τη Γαλλική, τη Γερμανική, την Ελληνική και την Κορεάτικη). Και που οι νηπιαγωγοί είναι Γερμανίδες (εκ των οποίων η μία μουσουλμάνα με μαντίλα), Ελληνίδες, και από άλλες εθνικότητες. Ευρώπη είναι τέλος η πολυκατοικία στην οποία ζω που εκτός από τα δύο ζευγάρια «καθαρών» Γερμανών, ζούμε εγώ και η γυναίκα μου, μία Βελγό-Βουλγάρα παντρεμένη με Αυστριακό, μία Ρουμάνα 80 ετών παντρεμένη με Γερμανό, μία 70 χρονη Γερμανίδα παντρεμένη με έναν Ινδό και που η κόρη μου είναι η αγαπημένη όλων. (Και που ο από πάνω φρόντισε π.χ. να μάθει να χαιρετάει στα ελληνικά όταν έμαθε ότι ερχόμαστε).
Ευρώπη είναι να δουλεύεις σε μία παραδοσιακή Γερμανική εταιρεία και στην ομάδα σου να είστε δύο Έλληνες, μία Βραζιλιάνα, ένας Ινδονήσιος και ένας μόνο Γερμανός. Ευρώπη είναι στην προηγούμενή σου δουλειά να μιλάτε για τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο με έναν Ιταλό, λες και οι χώρες σας έχουν πολεμήσει ως σύμμαχοι και όχι ως αντίπαλοι. Όπως Ευρώπη είναι και οι πινακίδες του προαστιακού και του μετρό στο Μόναχο και το Ντίσελντορφ που είναι γραμμένες στα Γερμανικά, Γαλλικά, Αγγλικά και Τούρκικα.
Ευρώπη είναι μία χώρα που δέχθηκε να πάρει το ρίσκο να απορροφήσει 800.000 πρόσφυγες μέχρι τον Αύγουστο του 2016. Ευρώπη είναι η φάλαγγα αυστριακών αυτοκινήτων που πήγε Βουδαπέστη για να μεταφέρει πρόσφυγες στη Βιέννη και το Μόναχο. Και οι χιλιάδες στο Μόναχο που χειροκροτούσαν στον σταθμό.
Ευρώπη είναι η μικρή γερμανική start-up των 10 ατόμων που εξασφάλισε την αποκλειστική παροχή τεχνογνωσίας γιά έναν από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές οχημάτων στην Κίνα. Και καταλαβαίνεις τη δύναμη της Ευρώπης όταν εταιρείες σύμβολα της Αμερικής, όπως η General Electric και η Boeing κάνουν έρευνα και ανάπτυξη στα σύνθετα υλικά στο Μόναχο, γιατί η συνεργασία τόσων πανεπιστημίων από τόσες χώρες, έχει φέρει την τεχνολογία σε τέτοιο επίπεδο, όπου ουσιαστικά η Ε.Ε. θεωρείται ότι κατέχει την κορυφή της τεχνογνωσίας σε έναν πολύ ευαίσθητο και απαραίτητο τομέα για τις μεταφορές και τα υλικά του μέλλοντος.
Ευρώπη είναι η σιγουριά ότι αν πάει κάτι στραβά στη δουλειά σου, θα υπάρχει ένα ελάχιστο, κρατικό –αλλά χρηματοδοτημένο και από εσένα - δίχτυ ασφαλείας και ένα σύστημα περίθαλψης που λειτουργεί και όλα αυτά με μαζεμένους προϋπολογισμούς. Και σε κρατικό επίπεδο, Ευρώπη είναι όταν κάποια χώρα είχε προβλήματα δανεισμού, οι άλλες έσπευσαν να δώσουν τα ιστορικά υψηλότερα δάνεια και το ιστορικά υψηλότερο κούρεμα χρέους. Έβαλαν τα λεφτά τους εκεί που ήταν το στόμα τους που λένε και οι Αμερικάνοι.
Ευρώπη είναι όταν η Autobahn, γίνεται Autoroute και μετά Autostrada και κάπου αλλού Motorway. Χωρίς διακοπές. Όταν τα σύνορα παλιών εχθρών αντικαθίστανται από απλές πινακίδες ενημέρωσης για τα όρια ταχύτητας. Όταν εξηγείς περήφανος σε Ινδούς και Κινέζους συναδέλφους, ότι δε χρειάζεται να ψάχνουν για τα διαβατήρια τους καθώς περνάτε τα σύνορα με την Αυστρία, γιατί αυτού του είδους οι έλεγχοι είναι (γενικά) καταργημένοι. Και όταν κάνοντας οδικώς τη διαδρομή Μεγάλη Βρετανία-Γαλλία-Βέλγιο-Γερμανία αναλογίζεσαι πόσοι νεκροί έχουν υπάρξει σε πολέμους και πως όλο αυτό το αίμα πια δε χωρίζει αλλά ενώνει τους πολίτες των κρατών. Και προφανώς όταν όλα σου τα «χαρτιά» ισχύουν – από δίπλωμα οδήγησης μέχρι βιβλιάριο υγείας παιδιού - , με μία απλή μετάφραση.
Θα θυμάμαι πάντα το σφίξιμο που ένιωσα (αδίκως γιατί δε χρειάστηκε), όταν σε μία πρόσφατη πτήση Αθήνα-Μόναχο μας ενημέρωσαν από το αεροσκάφος, ότι ίσως χρειαστούμε να έχουμε πρόχειρο κάποιο έγγραφο ταυτότητας λόγω της προσωρινής αναστολής της Σένγκεν από τη Γερμανία. Και θα ελπίζω να ζήσω την μέρα που η συνθήκη Σένγκεν θα έχει καταργηθεί, μια που τα υπογράφοντα κράτη θα έχουν προχωρήσει στην ουσιαστική και πολιτική τους ένωση και αυτοκατάργηση.
Ανοικτοί δρόμοι, ανοικτά μυαλά, ανοικτές καρδιές, ανοικτές κοινωνίες, ανοικτές οικονομίες. Αυτή είναι η Ευρώπη που βιώνω από το 2012, αλλά και πιο πριν. Αυτή είναι η μεγάλη μου Πατρίδα. Το ίδιο αγαπημένη όσο και η μικρότερη μου Πατρίδα. Αυτή είναι η πιο ειρηνική, προοδευμένη, ασφαλής και πολιτισμένη γωνιά στον πλανήτη που για να τα κερδίσει αυτά, έχει αιματοκυλιστεί τόσες φορές. Ευρώπη συνολικά είναι ο Διαφωτισμός και ο Ανθρωπισμός σε πρακτική εφαρμογή. Η Ελευθερία.
Το μόνο σχόλιο ως προς την Ελλάδα και την γενικότερη κατάσταση, είναι πόσο θέλουμε και είμαστε έτοιμοι να είμαστε αυτή η Ευρώπη. Χωρίς αστερίσκους όμως. (Δεν ξεχνώ ότι ως χώρα έχουμε μια υποσημείωση για τη μη ισχύ άρθρων των Συνθηκών στο Άγιο Όρος).Ή παπάς ή ζευγάς και αυτό καλούμαστε να το καταλάβουμε και να αποφασίσουμε. Ο καθένας καλείται συλλογικά αλλά και ατομικά να κάνει τις επιλογές του και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες αυτών των επιλογών. Αυτή είναι και η έννοια της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Αυτές οι επιλογές, δεν γίνονται μόνο στις εκλογές. Το να μιλάς για ανοικτές οικονομίες είναι εύκολο και πολλοί μιλούν για αυτό. Το να μιλάς για ανοικτά μυαλά και ανοικτές κοινωνίες είναι το δύσκολο, γιατί πρέπει να πας ενάντια στον εαυτό σου και τις προκαταλήψεις σου πολλές φορές. Ρωτήστε κάποιον μεσήλικα/ηλικιωμένο πως θα αισθανόταν να παντρευτεί ένα μέλος της οικογένειάς του με έναν Γερμανό πολίτη, έναν προτεστάντη ή έστω με έναν άνθρωπο του ίδιου φύλου. Δεν το συζητάω αν το τραβήξεις: με έναν Βούλγαρο πολίτη ή ένα μουσουλμάνο. Οι απαντήσεις είναι (συνήθως) αποκαλυπτικές.
Facebook: Christos Derdas
