Ερωτήματα για το Ποτάμι

Αρχή αποτέλεσε ένα κείμενο- διακήρυξη (τίτλος: «Ξεκινάμε»), με ύφος που μαρτυρά ότι δεν πρόκειται για ένα ακόμη κόμμα της σειράς, αλλά για κάτι διαφορετικό, με πιθανότητες μαζικότητας, στοιχείο απαραίτητο για κάθε πολιτική κίνηση που κατεβαίνει στις εκλογές.  Ήδη από την πρώτη ημέρα, χιλιάδες άτομα αναπαρήγαγαν την είδηση, ενώ δεν έλλειψαν και οι αντιδράσεις. Το πρώτο ερώτημα είναι: ποιος φοβάται το Ποτάμι;

Ο Θεοδωράκης, λόγω στιλ και σταδιοδρομίας, έχει μεγάλη πέραση στο κοινό του δυσαρεστημένου ψηφοφόρου, που θέλει την αλλαγή αλλά δεν ξέρει πώς- σε εκείνο το κρίσιμο κοινό που βγάζει πρωθυπουργό τον "κανένα", που δεν εκφράζεται πολιτικά πουθενά, που κατέβηκε στους Αγανακτισμένους γιατί σιχάθηκε τη διαφθορά και δεν τον πείθουν οι επαγγελματίες πολιτικοί. Γι αυτόν ακριβώς το λόγο, οι πρώτοι που πρέπει να φοβηθούν είναι οι "δεξαμενές διαμαρτυρίας"- τα κόμματα δηλαδή που συσσωρεύουν δυσαρεστημένους πολίτες τάζοντας (ανεδαφικά) "αλλαγή στο σάπιο πολιτικό σύστημα".

Οι μεγαλύτερες δεξαμενές διαμαρτυρίας είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και η Χρυσή Αυγή. Είναι οι πρώτοι που πρέπει να φοβούνται, καθώς το «Ποτάμι» αγγίζει ψηφοφόρους που σιχάθηκαν τους «ατσαλάκωτους» κι ανεπάγγελτους πολιτικούς. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήδη ξεκίνησε την οργανωμένη επίθεση με περισσή ειρωνεία, γνωρίζοντας ότι βρίσκεται πλέον σε δυσκολότερη θέση.

Τι θα πρέπει όμως να προσέξει το Ποτάμι; Πάνω απ’όλα την πολιτική του επικοινωνία. Ο Θεοδωράκης «το’χει» επικοινωνιακά με το παραπάνω, ωστόσο ορισμένοι του «κύκλου» του protagon, προβάλλουν μια αλαζονεία κι έναν ελιτισμό που ενδέχεται να απομακρύνουν τον κόσμο και να υποβιβάσουν το κόμμα σε φόρουμ. Είναι πράγματι σημαντικό το θέμα της ομοφυλοφιλίας, οι σχέσεις Εκκλησίας- κράτους, η ελεύθερη χρήση «μαλακών» ναρκωτικών, αλλά η υπερπροβολή τους, με εριστικό ύφος, παραπέμπει σε ακτιβιστές κι όχι σε πολιτικούς. Σημαντικότερα αυτή τη στιγμή είναι η οικονομία, το μεταναστευτικό, η διαφθορά, η κλειστή οικονομία, οι παρωχημένοι θεσμοί και η βασιλεία των συντεχνιών. Αν προβληθεί αυτή η ατζέντα, με τρόπο απλό και «λαϊκό», σαν αυτόν που ξέρει ο Θεοδωράκης, το εγχείρημα θα απογειωθεί. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεχαστεί ότι ο μικρόκοσμος των social media, αν και ηχηρός, είναι παραμορφωτικός- για να πειστούν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα, χρειάζεται επικοινωνία που να τα αγγίζει- ένας καλώς εννούμενος «λαϊκισμός».

Δύο άλλα ερωτηματικά είναι ο τρόπος λειτουργίας του κόμματος και η πολιτική του αυτοτοποθέτηση. Αναφορικά με τον τρόπο, υποστηρίζουμε, κόντρα σττις εύηχες λύσεις, την top-down διάρθρωση ενός κόμματος, την οργάνωσή του δηλαδή από την κορυφή προς τα κάτω. Το αντίθετο δίνει στα κομματικά μέλη την ψευδαίσθηση ότι μπορούν να αποφασίζουν για τα πάντα, δημιουργώντας μεγάλες έριδες και απογοητεύσεις που φέρνουν μαζικές αποχωρήσεις στην παραμικρή αντίθεση με «αρχηγικές» αποφάσεις. Μην ξεχνάμε ότι η ηγεσία θα κατηγορηθεί αν αποτύχει το κόμμα, όχι τα μέλη, άρα έχει και την κύρια ευθύνη λήψης των αποφάσεων.

Για την αυτοτοποθέτηση, τέλος, είναι τέτοια η φύση του κόμματος που δε χρειάζεται να μπει σε στεγανά, όπως έκαναν οι 58. Αυτό όμως που πρέπει να αποφευχθεί είναι το «στρογγύλεμα» που επιχειρούν κόμματα όπως η ΔΗΜ.ΑΡ., με σκοπό να προβάλουν κάτι καινούριο χωρίς όμως να «σπάσουν αυγά», να τα βάλουν δηλαδή με κατεστημένες αντιλήψεις που ανήκουν στο χθες. Για παράδειγμα, το Ποτάμι, αν υπήρχε επί κλεισίματος ΕΡΤ, όφειλε να αποφύγει την φοβική τακτική του κεντροαριστερού στρογγυλέματος και να πάρει θέση- η κοινωνία ζητά απαντήσεις κι όχι «ναι μεν, αλλά». Το χαρακτηριστικότερο άλλωστε σύμπτωμα παλαιοκομματισμού είναι το αναθεματισμένο «ναι μεν, αλλά» που κρατά τα πάντα ίδια.

Ο χρόνος θα δείξει αν το «Ποτάμι» θα τα καταφέρει. Οι προδιαγραφές υπάρχουν. Αν υπάρξει κι ένα σοβαρό πρόγραμμα, θα είμαστε δίπλα του, είτε ως υποστηρικτές είτε ως διαφωνούντες με αξιοπρέπεια. Αν όμως φθαρεί από την παλαιοκομματική νοοτροπία, πρώτοι θα το ψέξουμε. Προς το παρόν, καλή τύχη.