Έχει εξαντλήσει τα όρια της φαντασίας του ο άνθρωπος στους χαρακτηρισμούς που έχει δώσει στον εαυτό του για να ωραιοποιήσει τις ιδιαιτερότητες του είδους του:
Homo abscoditus, ο απροσμέτρητος άνθρωπος, Homo aestheticus, ο αισθητικά προσανατολισμένος άνθρωπος, Homo creator, ο άνθρωπος δημιουργός, Homo innovator, ο άνθρωπος εφευρέτης, Homo ludens, ο παίζων άνθρωπος -για να μη μιλήσουμε βέβαια για τον επίσημο χαρακτηρισμό του ευγενούς βιολογικού μας είδους, που σε μια έξαρση αυτολιβανίσματος ονομάστηκε Homo sapiens, ο σοφός άνθρωπος.
Αν δεν ήταν τόσο θλιβερό, θα μπορούσε κανείς να το θεωρήσει το καλύτερο ανέκδοτο της ιστορίας: ο σοφός άνθρωπος, μια ονομασία εξίσου πρωτότυπη με το χορτοφάγο λιοντάρι, το σκουλήκι μπαλαρίνα ή το ποντίκι δήμαρχος.
Σίγουρα, μια κάποια επαρχιώτικη κουτοπονηριά δεν μπορεί κανείς να την αρνηθεί στο είδος μας αλλά σοφία; Ούτε γι’ αστείο. Η σοφία ήταν και είναι είδος εν ανεπάρκεια σε μας, τους ξιπασμένους πιθήκους. Την τόσο υμνημένη ευφυΐα μας τη χρησιμοποιούμε κατά κύριο λόγο, όχι για να βελτιώσουμε και να κάνουμε πιο βιώσιμο αυτό τον κόσμο, αλλά για να ξεγελάσουμε ο ένας τον άλλο, να λεηλατήσουμε ο ένας τον άλλο, να εκμεταλλευτούμε ο ένας τον άλλο, να σφαγιάσουμε ο ένας τον άλλο.
Και για ποιο λόγο γίνονται όλα αυτά; Για το τίποτα και για το τίποτα. Γιατί οι νικητές αυτού του άθλιου παιχνιδιού για την εξουσία και για τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, μόνο ανέμελη ζωή δεν απολαμβάνουν. Είναι αναγκασμένοι να φυλάνε τους καρπούς του θριάμβου τους με πολύ μεγαλύτερο άγχος, να ζουν με το μόνιμο φόβο μήπως κάποιος άλλος τους ξεγελάσει, τους λεηλατήσει, τους εκμεταλλευτεί, τους σφαγιάσει. Η βλακεία σε όλο της το μεγαλείο -και παρόλα αυτά το παιχνίδι αυτό συνεχίζεται από γενιά σε γενιά.
Ας είμαστε όμως ειλικρινείς: στην πραγματικότητα, η ιστορία της ανθρωπότητας είναι κατά κύριο λόγο ιστορία της απανθρωπιάς! Επί ολόκληρες χιλιετίες δεν είχαμε τίποτα καλύτερο να κάνουμε απ’ το να αλληλοσκοτωνόμαστε.
Ποιος μπορεί να μετρήσει τα εκατομμύρια των εκατομμυρίων που βασανίστηκαν, απαγχονίστηκαν, λιθοβολήθηκαν, ανασκολοπίστηκαν, στραγγαλίστηκαν, δολοφονήθηκαν, ντουφεκίστηκαν, κάηκαν, δηλητηριάστηκαν, εξοντώθηκαν στους θαλάμους των αερίων; Ένα ιδιότυπο ποτάμι αίματος κυλάει από αιώνα σε αιώνα, είναι ο κόκκινος μίτος που ενώνει αυτή την εξωφρενική αλληλοδιαδοχή δολοφονιών και ανθρωποκτονιών, εκμετάλλευσης και βίας, η οποία αποκαλείται ιστορία.
Πολύ πιο εύστοχος χαρακτηρισμός, του βιολογικού μας κλάδου θα ήταν όχι Homo sapiens αλλά Homo demens, ο παρανοϊκός, ο αλλοπρόσαλλος άνθρωπος, γιατί αυτό ακριβώς μας ξεχωρίζει απ’ όλα τα άλλα έμβια όντα: μόνο εμείς είμαστε αρκετά αλλοπρόσαλλοι ώστε να θυσιάζουμε τη ζωή μας για ανυπόστατους μύθους όπως «Θεός», «πατρίδα», «τιμή» και «δόξα».
Καμιά ιδεολογία δε μας φαίνεται αρκετά παράλογη, που να μην είμαστε πρόθυμοι να πολεμήσουμε γι’ αυτήν μέχρι το πικρό τέλος. Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία των θρησκειών για να σχηματίσουμε σαφή εικόνα για την κολοσσιαία ροπή του ανθρώπου σ’ αυτού του είδους τις πλάνες: κανένας χιμπαντζής, όσο νευρωτικός κι αν είναι, δε θα πήγαινε στον πόλεμο για ν’ αποδείξει ότι ο δικός του φανταστικός φίλος («Θεός») είναι στο πλευρό του και είναι πιο κουλ απ’ όλους τους άλλους.
Εμείς οι άνθρωποι το έχουμε διαπράξει αυτό κατ’ επανάληψη -και πουθενά στον ορίζοντα δε διαφαίνεται ότι μπορεί να μπει ένα τέλος σ’ αυτή τη μικρονοϊκή παραδοξότητα: επειδή εξακολουθούμε να φανταζόμαστε, εμείς οι όρθιοι κρετίνοι, ότι το σύμπαν κατασκευάστηκε από έναν «δημιουργό θεό» αποκλειστικά για μας και για τα φιλαράκια μας.
Η ανθρώπινη ύβρις, η πεποίθηση δηλαδή ότι ο Homo demens είναι το κέντρο του κόσμου, είναι η πιο βλακώδης και πολιτικά καταστροφική πλάνη, την οποία έχει ο ίδιος υποστηρίξει, είναι ως ένα βαθμό η μητέρα κάθε ανοησίας. Απ’ αυτήν ξεκινούν όχι μόνο άπειρες θρησκοβλακοληψίες, αλλά και η απολύτως κοσμική αίσθηση κυριαρχίας στην υδρόγειο σφαίρα, την οποία δεν έχει στιγμή πάψει να ασκεί ο Homo demens. Αξίζει λοιπόν τον κόπο, να αναλύσουμε βαθύτερα αυτήν τη θεμελιώδη ανοησία.
Από το βιβλίο του Μίχαελ Σμιτ-Σάλομον, «Όχι άλλοι βλάκες στην εξουσία»
