Γιαγιά-μάνα-κόρη, κόρη-μάνα-γιαγιά: οι τρεις ταυτότητες στη ζωή μιας γυναίκας

26.09.2017
Γιαγιά-μάνα-κόρη, κόρη-μάνα-γιαγιά: οι τρεις ταυτότητες στη ζωή μιας γυναίκας

Είναι πολύ ενδιαφέρον να παρατηρεί κανείς τις περιπέτειες των γυναικών να κατακτήσουν τη θηλυκότητα και την αυτονόμηση. Μια ακόμα πράξη από το έργο της τους, όπου η μάνα παίζει με βάση το σενάριο που έγραψε η δική της μητέρα και η μάνα της μάνας της κ.ο.κ.

Κάπου εκεί στην εφηβεία, όταν η κόρη ανθίζει σαν μπουμπούκι, είναι που ξεκινά ο αδυσώπητος αγώνας. Τα «πολύ νωρίς για να...», τα «πώς ντύνεσαι έτσι;». Σχόλια, παρατηρήσεις και γνώμες για τα πάντα, που κανείς δε ζήτησε από τη μάνα, αλλά εκείνη επιμένει να εκτοξεύει.

Και όταν η κόρη αντιδρά (γιατί, ίσως να μη μπορεί να διαπιστώσει και να σκεφτεί ότι η μάνα της επιτίθεται σε κάτι, αλλά το νιώθει) η μάνα συνεχίζει ακάθεκτη, προβάλλοντας τη δικαιολογία «πώς κάνεις έτσι; Τη γνώμη μου είπα» - μια γνώμη που πολλές φορές είναι συνώνυμη του "η θηλυκότητα ΣΟΥ είναι προστυχιά" μια γνώμη που σημαίνει "ποτέ δε θα είσαι αρκετά καλή για εκείνο και τ' άλλο", αλλά δε θα έπρεπε να πυροδοτεί αντιδράσεις βρε παιδί μου.

Μάλλον η κόρη θα έπρεπε να δέχεται παθητικά και αδιαμαρτύρητα την επιθετικότητα της μάνας, σαν να είναι κούκλα, άγαλμα, μωρό.

Ίσως επειδή, όσο καθυστερεί η μεταμόρφωση της κόρης από κοριτσάκι σε ανεξάρτητη γυναίκα, τόσο διατηρείται η νεότητα της μάνας, τόσο πιο ασφαλής είναι, αλλά αυτό είναι κάτι που το μητρικό στόμα δε λέει, σε αφήνει να το ανακαλύψεις μόνη σου.

Κάποιες φορές, φαίνεται ότι αυτά που δε μπορεί να δώσει η μάνα στην κόρη, τα δίνει η γιαγιά. Ίσως επειδή έχει ήδη υπάρξει κόρη μιας γυναίκας, μάνα μιας άλλης και έχει καταλάβει πλέον ότι πριν αποκτήσει τον τίτλο της γιαγιάς, ήταν εκείνη που στέρησε την προικοδότηση της θηλυκότητας στην κόρη της.

Αυτό κάνει άλλωστε με τη σειρά της και εκείνη στη δική της κόρη: τηρεί τη συμφωνία της διαγενεακής δυσλειτουργίας.

Η γιαγιά λοιπόν, φαίνεται πιο άνετη με την εγγονή. Πολλές φορές, πάει κόντρα στην κόρη της, για να ενισχύσει τη θηλυκότητα της εγγονής, παίζοντας τον ρόλο της άνετης, σύγχρονης γυναίκας που δεν φοβάται και είναι σε θέση να δώσει στη μικρότερη το χρίσμα του θηλυκού – το ίδιο ακριβώς που στέρησε και στερεί από τη δική της κόρη.

Έτσι, ρίχνει στάχτη στα ίδια της τα μάτια και δε μπορεί να αντιληφθεί πόσο σφοδρά επιτέθηκε και επιτίθεται στην αυτονόμηση της κόρης της. Διεκδικεί κι εκείνη, μέσα από τη σχέση με την εγγονή, τη μητρική εξουσία (ως μάνα της κόρης και μάνα της εγγονής) και την κατάργηση του χρόνου.

Θε μου, πόση εξουσία ξοδεύουν οι γυναίκες για να μη βλέπουν όσα στερήθηκαν.

Eιρήνη Αγαπιδάκη