Ο πολιτικός λαϊκισμός δεν θα μπορούσε να εξαπλωθεί αν δεν προϋπήρχε ένα ισχυρό λαϊκό υπόστρωμα κουλτούρας ακροτήτων, φανατισμών, ημιμάθειας, κακοφορμισμένης ιδεοληψίας.
Ο αμόρφωτος, αγενής, λούμπεν τύπος του νεοέλληνα υιοθετήθηκε ως πρότυπο [sic] λαϊκού αντιήρωα, είτε ανήκε σε κάποιο κόμμα είτε αυτοπροσδιοριζόταν ως αναρχοαυτόνομος.
Κανένα μέτρο, καμία αρχή, δίχως όρια και κανόνες. Η μεταπολιτευτική Ελλάδα του Τίποτα. Ολοι με όλους και ταυτόχρονα όλοι εναντίον όλων, δηλαδή με κανέναν άλλον παρεκτός από τον υπερεκτιμημένο εαυτό τους, το κλωνοποιημένο κακέκτυπο, όπως το χαρακτήριζε ένας φίλος. Στην Ελλάδα η πολιτική ιστορία δεν είχε ποτέ εθνικό νόημα ή ηθική φιλοσοφία. Από εκεί όμως μέχρι την παρακμή μιας κοινωνίας του συμψηφισμού της [παρ]ανομίας και την απαξία ενός πολιτικού συστήματος που παρέχει μαθήματα μη Δημοκρατίας υπάρχει απόσταση και προφανώς υπάρχουν και υπόλογοι.
Ο Ελληνας δεν ασχολήθηκε ποτέ με την «τέχνη του (αγαθού και δίκαιου) βίου» γιατί προτίμησε την «τεχνική της με κάθε μέσον επιβίωσης». Αυτό το εθνικό γνώρισμα εξηγεί εν μέρει την κοντή μας μνήμη [για τους ήρωες και τους προδότες] και την κάκιστη διαχείριση των τραυματικών ιστορικών γεγονότων. Στη χώρα μας δεν αναγνωρίζεται συλλογική ταυτότητα με κοινές κοινωνικές αναφορές, αλλά κυκλοφορούν εκατοντάδες, χιλιάδες, εκατομμύρια [εχθρικές μεταξύ τους] προσωπικές προσεγγίσεις του παρελθόντος και του παρόντος χωρίς καμία συνεκτική δομή.
«Εκαστος εφ' ω εχάθη», όπως έγραψε και ο ποιητής Κώστας Μάστρακας, αφού κανείς δεν αισθάνεται ότι «ετάχθη» κάπου και για κάτι.
Απαντες μεταλλάσσονται αλλά ουδείς αλλάζει. Ο καθείς υπερασπίζεται τη δική του ελευθερία σε βάρος της ισοδύναμης ελευθερίας του πλαϊνού, τη δική του άποψη περί δικαιώματος απέναντι στο δίκιο του άλλου. Απόλυτα ατομικός δικαιωματίας σε ό,τι τον ενδιαφέρει/συμφέρει, σκληρός και αμείλικτος εισαγγελέας/δικαστής εναντίον όποιου δεν συμφωνεί μαζί του και ταυτόχρονα αθώος οποιουδήποτε αίματος και ανεύθυνος για οποιοδήποτε δράμα.
Ο νεοέλληνας του Τίποτα, ο γκρεμιστής της πραγματικότητας, ο χρεώνων τα προβλήματα που ο ίδιος δημιουργεί σε άλλους. Ο δήθεν αφελής και διαψευδόμενος από τους πολιτικούς πολίτης, ο οποίος στην ουσία παράγει και συντηρεί με χίλια μέσα το πελατειακό σύστημα της αναξιοκρατίας και της διαφθοράς.
Αυτός ο ανθρωπολογικός τύπος γονιμοποίησε τον λαϊκισμό, αυτός κάνει - εν αγνοία του; - «τα στραβά μάτια» στον φασισμό, αυτός αγιοποίησε τον ωχαδερφισμό. Αυτός και αυτοί που τον ωθούν και τον εκμεταλλεύονται πρέπει να ελεγχθούν από τη Δημοκρατία πριν την εκπορθήσουν.
Αν δεν διώξουμε από μέσα μας τον κακό μεταπολιτευτικό Ελληνα, ούτε η Ελλάδα μπορεί να σηκώσει κεφάλι, ούτε από τα μαύρα σύννεφα του νεοναζισμού θα γλιτώσουμε.
Μας έχουν άραγε μείνει δυνάμεις αρετής και τόλμης; Ή, για να το πω αλλιώς: εκτός από το να σφυρίζουμε τα ηρωικά τραγούδια του Θεοδωράκη, του Ξαρχάκου, του Λοΐζου, ποιος Ελληνας είναι έτοιμος, όχι να φαντασιώνεται αγώνες, αλλά να «τα βάλει» με προσωπικό κόστος με τους λαϊκιστές εχθρούς των λαών; Θα φανεί πολύ σύντομα.
***
Γιάννης Πανούσης - καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πρώην υπουργός.
Πηγή: Το βήμα της Κυριακής
